جام جم آنلاين: همان‌طور كه مي‌دانيد اين روزها فناوري سه‌بعدي بسياري از جنبه‌هاي مختلف فناوري‌هاي نوين را تحت تاثير خود قرار داده است و از اين رو شاهد افزايش طراحي و ساخت فناوري‌هايي هستيم كه با اين عنوان به بازارهاي تجاري دنيا عرضه مي‌شوند.
اين داستان كه از توليد فيلم‌هاي سينمايي سه‌بعدي و پس از آن ساخت نمايشگرهاي تلويزيوني سه‌بعدي آغاز شد براي رسيدن به هدف نهايي همچنان راهي طولاني را پيش رو دارد. اگر نگاهي به گذشته بيندازيم بي‌شك متوجه خواهيم شد كه صنعت فيلمسازي و ساخت نمايشگرها و همچنين دوربينهاي تصويربرداري همگي در مسير سه‌بعدي گام نهاده‌اند.
اين روزها شاهد نمايش فيلم‌هاي سه‌بعدي در سينما هستيم و اين در حالي است كه علاوه بر اين توليد نمايشگرهاي سه‌بعدي مورد توجه بسياري از شركت‌هاي بزرگ و مطرح در عرصه توليد تجهيزات الكترونيكي قرار گرفته است و به عبارت ديگر مي‌توان گفت تب فناوري سه‌بعدي بسياري از فناوري‌هاي ديجيتالي را گرفته است، اما يكي از موفقيت‌هاي جديدي كه اين روزها سروصداي زيادي را در دنياي فناوري به راه انداخته است توليد دوربينهاي تصويربرداري و عكسبرداري جديدي با قابليت سه‌بعدي است كه مي‌تواند تحولات جديدي را در عرصه عكاسي و فيلمبرداري به همراه داشته باشد. اگرچه فناوري ساخت دوربينهاي سه‌بعدي از مدت‌ها پيش مورد توجه قرار گرفته بود، اما با توجه به قيمت بالاي اين دوربين‌ها امكان خريد شخصي آنها وجود نداشت، اما خوشبختانه امروزه شاهد تغييرات قابل توجهي در طراحي و ساخت دوربينهاي سه‌بعدي بوده‌ايم كه مي‌تواند قيمت نهايي توليد اين محصولات را به ميزان قابل توجهي كاهش داده و در نتيجه امكان توليد دوربينهاي سه‌بعدي خانگي را فراهم كند.
پاناسونيك و نخستين دوربين سه‌بعدي خانگي
سال گذشته شركت بزرگ توليد‌كننده تجهيزات الكترونيكي، پاناسونيك، از ساخت نخستين دوربين سه‌بعدي خانگي خبر داد و به اين ترتيب پس از رونمايي از اين دوربين سه‌بعدي بسياري از شركت‌هاي بزرگ و مطرح دنيا نظير سوني نيز تصميم گرفتند توليد دوربينهاي سه‌بعدي را در برنامه كاري خود قرار دهند. اين دوربين كه در حقيقت نخستين دوربين تصويربرداري با قابليت ثبت تصاوير سه‌بعدي است، تصاوير سه‌بعدي را با كيفيت بسيار خوبي ثبت مي‌كند و براي اين كه از اين قابليت برخوردار باشد در ساخت آن از يك لنز تبديل سه‌بعدي استفاده شده است كه تصويربرداري سه‌بعدي را در اين دوربين‌ها امكانپذير ساخته است. اگرچه پيش از اين تصويربرداري سه‌بعدي مستلزم استفاده از 2 دوربين فيلمبرداري مجزا بود، اما در حقيقت دوربينهاي سه‌بعدي تركيبي از عملكرد 2 دوربين هستند. لنزهاي دوربينهاي سه‌بعدي همزمان از هر صحنه يك تصوير براي چشم چپ و يك تصوير براي چشم راست ثبت مي‌كنند كه اين تصوير بويژه در نمايشگرهايي كه از قابليت به تصوير درآوردن تصاوير سه‌بعدي برخوردار هستند از كيفيت بسيار خوبي برخوردار خواهد بود. البته بايد توجه داشته باشيد كه صنعت ساخت دوربينهاي خانگي سه‌بعدي هنوز در ابتداي اين راه است و براي اين كه بتوانيد تصاوير را با كيفيتي مشابه آنچه در فيلم‌هاي سينمايي سه‌بعدي مانند فيلم آواتار ديده‌ايد مشاهده كنيد لازم است تحقيقات بيشتري در زمينه طراحي و ساخت دوربينهاي سه‌بعدي انجام شود. يكي ديگر از ويژگي‌هاي دوربينهاي سه‌بعدي خانگي پاناسونيك اين است كه مي‌توانيد لنز سه‌بعدي دوربين را از آن جدا كرده و از اين دوربين به عنوان يك دوربين معمولي دوبعدي HD با قابليت‌هاي منحصر به فرد در ثبت تصاويري با كيفيت بالا استفاده كنيد. پس از حدود يك سال انتظار بالاخره شركت ژاپني پاناسونيك اعلام كرد كه به زودي نخستين دوربين ديجيتالي سه‌بعدي را كه براي كاربران خانگي طراحي شده است روانه بازار خواهدكرد و به اين ترتيب آن گروه از علاقه‌مندان به عكاسي و فيلمبرداري كه از ماه‌ها پيش در انتظار اين دوربين‌ها بودند مي‌توانند با خريد يك دوربين سه‌بعدي پاناسونيك با ويژگي‌هاي اين دوربين‌ها در خلق تصاوير سه‌بعدي آشنا شوند. همان‌طور كه مي‌دانيد بسياري از شركت‌هاي بزرگ توليد كننده تجهيزات الكترونيكي از ماه‌ها پيش در تلاش بودند تا گيرنده‌هاي تلويزيوني سه‌بعدي را در اختيار مردم قرار دهند و از اين رو اگر سري به بازار فروش نمايشگرهاي تلويزيوني زده باشيد حتما متوجه خواهيد شد كه نمايشگرهاي سه‌بعدي از آخرين دستاوردهاي محققان در اين عرصه هستند، اما اين شركت‌ها تصور دارند در مراحل بعدي شرايط لازم براي توليد تصاوير سه‌بعدي را در اختيار كاربران خود قرار دهند كه توليد دوربينهاي ديجيتالي سه‌بعدي يكي از مهم‌ترين ابزارهاي لازم براي ايجاد چنين شرايطي است. اين دوربين ديجيتالي جديد كه در مقايسه با نمونه اوليه از دوربينهاي سه‌بعدي معرفي شده توسط پاناسونيك تا حدودي ارتقا يافته است شباهت زيادي به دوربينهاي نيمه‌حرفه‌اي پاناسونيك دارد و قيمت نهايي آن حدود 21 هزار دلار برآورد شده است.
برنامه‌هاي سوني در حوزه فناوري‌هاي سه‌بعدي
براساس جديدترين اخبار اعلام شده در حوزه فناوري‌هاي ديجيتال اين طور به نظر مي‌رسد كه شركت سوني تصميم گرفته است در سال جديد ميلادي، بازار فناوري‌هاي سه‌بعدي را تحت سلطه خود درآورد و همان‌طور كه اعلام كرده براي اين كار برنامه‌ريزي‌هاي لازم را كرده است، چنانچه در نمايشگاه تجهيزات الكترونيكي CES2011 كه در ابتداي سال جديد ميلادي برگزار شد شركت سوني از دوربينهاي فيلمبرداري خانگي سه‌بعدي رونمايي كرد و همچنين از ساخت نمايشگرهاي سه‌بعدي از نوع پوشيدني خبر داد. همچنين شركت سوني در اين نمايشگاه يك دوربين فيلمبرداري سه‌بعدي و همچنين يك دوربين عكاسي سه‌بعدي را نيز به نمايش گذاشت. يكي از ويژگي‌هاي بسيار مهم دوربين عكسبرداري سه‌بعدي سوني در مقايسه با دوربينهاي مشابهي كه توسط ديگر شركت‌هاي سازنده تجهيزات الكترونيكي به بازار عرضه شده‌اند اين است كه اين دوربين بسيار كوچك است. اين دوربين مجهز به 2 نفر و 2 حسگر مجزا براي ثبت تصاوير در قالب سه‌بعدي است و همچنين روي اين دوربين يك نمايشگر LCD بسيار كوچك هم نصب شده است كه شما مي‌توانيد تصاوير را به صورت سه‌بعدي و بدون نياز به عينك روي اين نمايشگر مشاهده كنيد. شايد برايتان جالب باشد بدانيد علي‌رغم اين كه قيمت نهايي دوربينهاي سه‌بعدي با توجه به هزينه ساخت آن رقم قابل‌توجهي پيش‌بيني شده است، اما شركت سوني اعلام كرده است كه قيمت نهايي اين دوربينهاي عكاسي سه‌بعدي تنها 200 دلار خواهد بود كه تا حدودي غيرمنتظره است. سوني اعلام كرده كه تمام توان خود را براي پخش تصاوير با كيفيت فيلم‌هاي ويدئويي سه‌بعدي خانگي از نمايشگرهاي سه‌بعدي به كار خواهد بست. دوربين فيلمبرداري سه‌بعدي سوني كه در CES امسال به نمايش گذاشته شد، اين قابليت را دارد كه به شكل خودكار تصاوير ويدئويي سه‌بعدي را روي نمايشگرهاي دوبعدي و با كيفيت فول HD و به صورت دوبعدي به نمايش درآورد.
قيمت نهايي دوربينهاي فيلمبرداري سه‌بعدي سوني نيز حدود 1500 دلار برآورده شده است. البته پيش از اين نيز سوني دوربين‌هايي را تحت عنوان دوربينهاي سه‌بعدي به بازار عرضه كرده بود كه برخلاف اين دوربينهاي سه‌بعدي جديد به نمايش گذاشته شده كه در آنها از 2 لنز مجزا با اختلاف فاصله نسبت به هم استفاده شده است. در دوربينهاي عكاسي سه‌بعدي كه حدود 6 ماه پيش سوني به بازار عرضه كرده بود تنها از يك لنز تصويربرداري انجام مي‌شد و ايجاد تصاوير سه‌بعدي در اين دوربين‌ها براساس روش حركت انجام مي‌شد. به عبارت ديگر وقتي از اين دوربين براي خلق تصاوير سه‌بعدي استفاده مي‌كنيد دوربين را به سرعت حركت مي‌دهيد و به اين ترتيب دوربين 15 تصوير متفاوت را از زواياي مختلف از منظره مورد نظر شما مي‌گيرد و در نهايت تصوير اصلي از ادغام و پردازش اين 15 تصوير ايجاد خواهد شد.
دوربينهاي سه‌بعدي در تلفن همراه
از آنجا كه گوشي‌هاي تلفن همراه اين روزها به يك همراه همه‌كاره براي كاربران تبديل شده‌اند كه مي‌توانند پاسخگوي بسياري از نيازهاي كاربران باشند برخي از سازندگان گوشي‌هاي تلفن همراه تصميم گرفته‌اند از فناوري تصويربرداري سه‌بعدي در طراحي و ساخت گوشي‌هاي تلفن همراه جديد خود استفاده كنند. در روزهاي پاياني سال 2010 ميلادي، شركت شارپ تلفن‌هاي هوشمندي را به بازار عرضه كرد كه مجهز به دوربينهاي سه‌بعدي هستند و ويژگي منحصر به فرد دوربينهاي نسل جديد گوشي‌هاي هوشمند شارپ اين است كه براي ديدن تصاوير سه‌بعدي روي نمايشگرهاي اين گوشي‌ها به عينك‌هاي مخصوص نياز نخواهد بود. البته پيش از اين كه شارپ خبر عرضه گوشي‌هاي هوشمند مجهز به دوربينهاي سه‌بعدي را اعلام كند شركت هيتاچي نمونه‌اي از مدل‌هاي گوشي همراه مجهز به دوربين سه‌بعدي را به نمايش گذاشته بود كه هنوز به بازارهاي تجاري عرضه نشده است. به نظر مي‌رسد كه پس از امكان استفاده از گيرنده‌هاي تلويزيوني روي گوشي‌هاي تلفن همراه امكان پخش تصاوير سه‌بعدي به عرصه جديدي براي رقابت سازندگان گوشي‌هاي تلفن همراه براي پاسخگويي به نيازهاي كاربران تبديل شده باشد. بسياري از كارشناسان بر اين باورند كه فناوري نمايش تصاوير سه‌بعدي روي اين گوشي از بسياري جهات مشابه فناوري نسل جديد كنسول‌هاي بازي نينتندو است كه تصاوير آنها به گونه‌اي خواهد بود كه كاربر با مشاهده اين تصاوير احساس مي‌كند در محيط آن تصوير حضور واقعي دارد.
مشاهده تصاوير سه‌بعدي بدون نياز به عينك
اگرچه در سال‌هاي اخير تلاش‌هاي بسيار زيادي براي دستيابي به روشي به منظور ايجاد تصاوير سه‌بعدي به گونه‌اي كه امكان مشاهده اين تصاوير بدون استفاده از عينك‌هاي مخصوص امكانپذير باشد انجام شده است، اما شركت فوجي نخستين شركتي است كه طراحي سيستم فناوري سه‌بعدي را مورد توجه قرار داده است. در دوربين جديد فوجي عملكردهاي ثبت شده را مي‌توان روي كاغذهاي ويژه و سه‌بعدي چاپ كرد و ويژگي منحصر به فرد تصاوير ثبت شده در اين دوربين اين است كه ديدن تصاوير سه‌بعدي بدون نياز به عينك امكانپذير خواهد بود. اين دوربين فيلم يا عكس را از فاصله بين 2 لنز خود و به صورت همزمان ثبت مي‌كند و از آنجا كه لنزهاي اين دوربين در فاصله بين 2 چشم قرار دارند، بنابراين در ثبت 2 عكس همزمان فاصله طبيعي بين چشم‌هاي انسان را در نظر گرفته است. در نهايت اين 2 تصوير با استفاده از فناوري عملكرد عدسي‌هاي مركب روي صفحات بافت‌دار تركيب شده و در نتيجه عكس به صورت سه‌بعدي ديده خواهد شد. اگر از اين دوربين براي فيلمبرداري استفاده كنيد مي‌توانيد فيلم‌هاي خانگي خود را به صورت سه‌بعدي در نمايشگرهاي با قابليت پخش تصاوير سه‌بعدي مشاهده كنيد. اين شركت اعلام كرده كه بزودي فناوري چاپ سه‌بعدي را نيز براي كاربران خانگي به بازار عرضه خواهد كرد. علاوه بر فوجي شركت لينوكس نيز از ساخت دوربين سه‌بعدي جيبي و بسيار كوچك اين شركت كه مشاهده تصاوير آن بدون نياز به عينك مخصوص امكانپذير است، خبر داده است. اين محصول كه آخرين دستاورد اين شركت در زمينه فناوري ساخت دوربينهاي سه‌بعدي است داراي 4 لنز عمودي است كه روي همديگر قرار مي‌گيرند. اين لنزها كه براي گرفتن تصاوير سه‌بعدي طراحي شده‌اند امكان مشاهده تصاوير سه‌بعدي بدون نياز به عينك‌هاي مخصوص، مشاهده تصاوير سه‌بعدي را فراهم خواهند ساخت و به اين ترتيب وقتي از اين دوربين براي گرفتن تصاوير استفاده مي‌كند 4 تصوير از پرسپكتيوهاي مختلف ثبت خواهد شد كه باهم تركيب شده و شما مي‌توانيد تصاوير را بدون عينك و به صورت سه‌بعدي ببينيد.
فرانك فراهاني‌جم / جام‌جم / منابع: Gizmodo / Gizmag / engadget