هفته جهاد کشاورزى را امسال در حالى جشن مىگيريم که يکى از بزرگ ترين افتخارات ملى (خودکفايى در توليد گندم ) را چندى پيش به ثبت رسانديم. نوع اقليمي، وجود منابع و ذخاير غني، امكان ايجاد اشتغال مولد كم هزينه و زودبازده و وجود مزيت نسبي در توليد و صدور محصولات، از جمله قابليت هاي بخش كشاورزي است.

23 درصد شاغلان کل کشور در اين بخش اشتغال دارند و 26 درصد توليد ناخالص داخلی، 26 درصد صادرات غير نفتی و بيش از 80 درصد غذای کشور در بخش کشاورزی تامين می شود. اين بخش از نظر توليد، اشتغال، صادرات، حفاظت و بهره برداري اصولي از منابع طبيعي و خدادادي، توسعه تحقيقات و فنآوري ها و توسعه مشاركت هاي مردمي، يكي از اركان مهم اقتصاد و امنيت كشور به حساب مي آيد. بخش كشاورزي و توجه به توسعه و عمران روستاها پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران، همواره مورد اهتمام و تاييد قانونگذاران، برنامه ريزان و دستگاه هاي اجرايي و محور توسعه اقتصادي و اجتماعي بوده و تحولات وسيعي در عرصه كشاورزي و روستاها و مناطق عشايري به وجود آمده است. اما به علت برخي ناهماهنگي ها و سياست ها، نظام ها و روش هاي ناكارا، تداخل وظايف ، دوباره كاري ها .... و بروز حوادث طبيعي (نظير خشكسالي و سيل) بخش كشاورزي در سال هاي اخير با دشواري هايي روبه رو بوده كه مانع از رشد مطلوب اين بخش شده است. به منظور رفع اين نابساماني ها و نارسايي ها، براساس قانون برنامه سوم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران دولت مكلف شده تا در جهت اصلاح نظام اداري، كاهش تصدي هاي غير ضروري، ارتقاي بهره وري و كارايي نيروي انساني و مديريت دستگاههاي اجرايي، حذف موازي كاري ها .... و تجمع امور كشاورزي، دام، توسعه و عمران روستايي تدابير لازم را اتخاذ كند. در اين راستا، لايحه ادغام وزارتخانه هاي جهادسازندگي و كشاورزي و تشكيل وزارت جهاد كشاورزي توسط سازمان مديريت و برنامه ريزي تهيه شد و پس از تصويب هيات وزيران در تاريخ بيست و ششم مرداد ماه سال ١٣٧٩ با قيد يك فوريت به مجلس شوراي اسلامي تقديم شد. اين لايحه پس از ماه ها بحث و بررسي كارشناسان، سرانجام در تاريخ ششم دي ماه سال ٧٩ به تصويب نمايندگان مجلس شوراي اسلامي رسيد و در تاريخ دهم دي ماه ١٣٧٩ توسط شوراي نگهبان تاييد شد. نظربه اهميت اين قانون و ضرورت آگاهي همكاران از مفاد آن لازم ديديم تا متن كامل «قانون تشكيل وزارت جهاد كشاورزي» را منتشر كنيم. اميد است با تلاش همه اعضاي خانواده بزرگ "جهاد كشاورزي" زمينه هاي تحقق اين قانون فراهم شود و در آينده اي نزديك شاهد توسعه پايدار كشاورزي ايران باشيم.

شرح وظايف تفضيلي وزارت جهاد كشاورزي

الف- سياست گذاري، برنامه ريزي و نظارت:

١- تعيين سياست ها و راهبردهاي مربوط به بخش كشاورزي، توسعه و عمران روستاها و مناطق عشايري و همچنين تنظيم و اجراي برنامه هاي توسعه كشاورزي در چارچوب سياست هاي توسعه پايدار.

٢- انجام بررسي ها و اقدامات لازم به منظور برنامه ريزي توليد و تامين نياز كشور به محصولات و فرآورده هاي كشاورزي و دامي و توسعه صادرات با رعايت مزيت هاي نسبي در چارچوب سياست هاي بازرگاني كشور.

٣- تهيه تدوين اجرا و به هنگام سازي نظام هاي اطلاع رساني كشاورزي و روستايي و استقرار نظام هاي آماري.

٤- تهيه استانداردها و ضوابط و برنامه ريزي لازم در زمينه تاسيسات و زيرساخت هاي مورد نياز توليد و توليد كنندگان بخش كشاورزي.

٥- نظارت و ارزشيابي عملكرد و فعاليت هاي موسسات و شركت هاي وابسته به وزارتخانه و ايجاد هماهنگي هاي برنامه اي و عملياتي لازم.

٦- نظارت و ارزشيابي برنامه ها، طرح ها، فعاليتها و اقدامات در حيطه وظايف وزارت جهاد كشاورزي به منظور سنجش ميزان كارايي و اثر بخشي آن ها.

ب- امور پژوهش، آموزش و ترويج:

١- انجام پژوهش هاي كاربردي و توسعه اي در زمينه هاي زير:

الف- آب و خاك، اصلاح بذر و نهال، اصلاح نژاد، پرورش دام و آبزيان، جنگل و مرتع و آبخيزداري آفات و بيماريهاي گياهي و راه هاي مبارزه با آن.

ب- بهره برداري از فنون پيشرفت بيوتكنولوژي و مهندسي ژنتيك در بخش كشاورزي، تدوين شيوه هاي مناسب و استفاده از فناوري هاي نوين توسعه كشاورزي و دامي متناسب با شرايط اقليمي و جغرافيايي كشور.

ج- افزايش بهره بروري، كاهش ضايعات و بهبود كيفي توليد محصولات و فرآورده هاي بخش كشاورزي.

د- بيماري ها، مايه ها، سرم ها و مواد بيولوژيك لازم براي پيشگيري و مبارزه با بيماري هاي دامي آبزيان و مشترك انسان و دام و تهيه و توليد آنها در كشور.

٢- حفاظت جمع آوري، ارزيابي، احيا و توسعه ذخاير توارث ژنتيكي، تنوع زيستي گياهي و ژرم پلاسم گياهان زراعي، باغي، زينتي، دارويي، مرتعي، جنگلي و دام و آبزيان و ميكروارگانيزم ها و حشرات مفيد و زيان آور كشاورزي در چارچوب وطايف محول شده.

٣- مطالعه و تحقيق به منظور توسعه كشاورزي و ارتقاي جايگاه آن در اقتصاد ملي و توسعه روستايي و عشايري.

٤- برنامه ريزي و اجراي آموزش هاي علمي – كاربردي و فني – حرفه اي شاغلان بخش كشاورزي و صنايع روستايي در چهارچوب سياست هاي مصوب و همچنين آموزش روش ها و فنون نوين كشاورزي و دامداري به توليد كنندگان مربوط.

٥- مطالعه، طراحي و بهينه سازي الگوها و نظام هاي توليد و بهره برداري در بخش كشاورزي و ارزيابي و اصلاح مستمر آنها.

٦- برنامه ريزي و ارائه نتايج پژوهش هاي انجام شده به كاركنان، توليد كنندگان و بهره برداران بخش كشاورزي و نيز شناخت مسائل و مشكلات آنها و اقدام در جهت رفع آن از طريق اجراي برنامه هاي ترويجي.

جـ امور منابع طبيعي و آبخيزداري:

١ـ بررسي و مطالعه جامع حوزه هاي آبخيز كشور به منظور تهيه طرح هاي آبخيز داري و جلوگيري از فرسايش خاك و تهيه برنامه جامع استفاده از اراضي كشاورزي و منابع طبيعي و بهره برداري بهينه از اين اراضي.

٢ـ برنامه ريزي و انجام اقدامات لازم به منظور جلوگيري از تغيير و تبديل كاربردي اراضي كشاورزي و جنگل.

٣ـ حفظ، احياء گسترش، حمايت و بهره برداري صحيح از جنگل ها و مراتع طبيعي و دست كاشت كشور و فراهم نمودن زمينه اجراي طرح هاي بزرگ جنگل كاري، جنگل داري، مرتع داري، ايجاد پارك هاي جنگلي و تفريحگاههاي طبيعي در چارچوب هدف ها و سياست هاي توسعه پايدار و اعمال نظارت هاي لازم.

٤ـ برنامه ريزي و اجراي طرح هاي آبخيزداري و تثبيت شن هاي روان وبياباني زدايي.

٥ـ تشخيص و تفكيك حريم قانوني اراضي ملي از مستثنيات اشخاص حقيقي و حقوقي و واگذاري منابع ملي به نام دولت جمهوري اسلامي ايران و اجراي مقررات مربوط به مديريت و واگذاري اراضي ملي و دولتي در چارچوب قوانين و مقررات موجود.



د- امور زيربنايي كشاورزي و توسعه روستايي:

١- توسعه مكانيزاسيون با توجه به ويژگيهاي اقليمي و فرهنگي مناطق مختلف و ارائه خدمات حمايتي و فني مورد نياز.

٢- يكپارچه سازي اراضي، احداث راه هاي بين مزارع، تجهيز و نوسازي مزارع و باغ ها به منظور استفاده موثر از منابع و نهادهاي كشاورزي و ارتقاي بهره وري در فرآيند توليد با تاكيد بر بهبود بهره وري از آب .

٣- برنامه ريزي و انجام اقدامات لازم در زمينه حفظ و اصلاح خاك و فراهم آوردن موجبات بهره برداري مطلوب از آن.

٤- فراهم آوردن موجبات لازم به منظور افزايش اثر بخشي و بازدهي آبياري در مزارع و باغ ها.

٥- برنامه ريزي براي انتقال آب شبكه هاي ٣ و٤ و انهار سنتس و قنوات ، توزيع و مصرف آب كشاورزي و انجام اقدامات لازم به منظور احداث، و نگهداري تاسيسات مربوط در چارچوب قوانين موجود.

٦- انجام وظايف ناشي از اجراي قانون توزيع عادلانه آب – مصرف ١٣٦١ـ و اصلاحات بعدي آن.

٧- برنامه ريزي و انجام مطالعات لازم به منظور طراحي و اجراي طرح هاي كوچك توسعه منابع آب پس از كسب مجوز لازم از مقررات نيرو.

٨- برنامه ريزي و اقدامات لازم در جهت احداث، نگهداري و بهره برداري از بنادر شيلاتي و تاسيسات زيربنايي با رعايت وظايف ساير وزارتخانه ها.

٩- برنامه ريزي، اتخاذ تدابير و پيش بيني ساز و كارهاي لازم به منظور توسعه و عمران روستاها با هماهنگي ساير دستگاه ها.

١٠- برنامه ريزي و ساماندهي كوچ و اسكان عشاير در چهارچوب طرح هاي جامع ناحيه اي.

١١- توسعه و حمايت صنايع كوچك تبديلي و تكميلي بخش كشاورزي و صنايع روستايي در چارچوب سياستهاي صنعتي كشور.



هـ امور كشاورزي، دام و آبزيان:

١ـ برنامه ريزي و اتخاذ تابير لازم به منظور افزايش بهره وري از عوامل و منابع توليد كشاورزي و دستيابي به الگوهاي كشت متناسب با منابع آب در دسترس، ظرفيت هاي توليد و شرايط اقليمي مناطق مختلف كشور.

٢ـ تامين بهداشت دام و فرآورده هاي مربوط به آن و مبارزه با بيماريهاي دامي و مشترك انسان و دام، قرنطينه دام و كنترل بهداشتي كشتارگاه ها و نظارت بهداشتي بر مراتع، آبشخورها ، محل نگهداري دام، كارخانه هاي توليد خوراك دام و ساير تاسيسات و مراكز تهيه ، نگهداري و عرضه فرآورده هاي خام دامي.

٣ـ نظارت و كنترل بر توليد، واردات و مصرف مايه ها و ساير مواد بيولوژيكي مورد مصرف دامي.

٤ـ برنامه ريزي و انجام اقدامات لازم به منظور ايجاد و گسترش شبكه هاي پيش آگاهي و مراقبت ، پيشگيري، قرنطينه گياهي و تشخيص و مبارزه با آفات و بيماريهاي عمومي ، همگاني و ساير آفات و بيماري هاي گياهي و نظارت بر ورود، توليد توزيع و مصرف سموم مورد نياز بخش كشاورزي با رعايت شاخص هاي زيست محيطي كشور.

٥ـ برنامه ريزي و تهيه و اجراي طرح هاي مربوط به حفظ منابع دام، طيور و اصلاح نژاد و بهبود تغذيه دام.

٦ـ توسعه كمي و كيفي توليدات دامي و تدوين واجراي نظام دامداري كشور و ساماندهي كشتارگاه ها .

٧ـ برنامه ريزي و اتخاذ تدابير لازم در جهت حفظ احياء توسعه و بهره برداري مناسب از منابع آبزي آب هاي تحت حاكميت و صلاحيت دولت جمهوري اسلامي ايران و توسعه آبزي پروري در كشور.



زـ امور حمايتي:

١ـ حمايت از توسعه سرمايه گذاري در بخش كشاورزي و استفاده از تسهيلات اعتباري بانك كشاورزي و ساير منابع بانكي و تشكيل صندوق هاي حمايت از توسعه بخش كشاورزي و صنايع تبديلي و روستايي با مشاركت توليد كنندگان و فراهم آوردن تسهيلات لازم براي تامين اعتبارات مورد نياز توليد كنندگان بخش كشاورزي.

٢ـ اجراي سياست ها و روش هاي حمايتي و بيمه اي به منظور حمايت از توليد كنندگان ، توليدات و تاسيسات بخش كشاورزي و پرداخت خسارت به توليد كنندگان خسارت ديده براساس سياست هاي اتخاذ شده .

٣ـ برنامه ريزي و اتخاذ سياست هاي حمايتي و تشويقي به منظور توسعه و ارتقاي فناوري ماشين آلات و اداوات بخش كشاورزي در چارچوب سياستهاي مصوب.

٤ـ فراهم آوردن زمينه هاي لازم براي تامين و توزيع نهاده هاي كشاورزي و دامي، دارو، سرم و ساير مواد بيولوژيك از طريق بخش غير دولتي و در صورت لزوم توسعه وزارتخانه و اعمال نظارت هاي لازم در اين زمينه.

٥ـ انجام اقدامات لازم به منظور ايجاد تشكل هاي غير دولتي مورد نياز بخش كشاورزي و ارائه خدمات و حمايت هاي مالي و فني به آنها و اعمال نظارت هاي لازم.

٦ـ پيشنهاد برنامه هاي تنظيم بازار محصولات كشاورزي و فرآورده هاي دامي و نيز قيمت تضميني به منظور حمايت از توليد كنندگان بخش كشاورزي به هيات وزيران و خريد بموقع محصولات كشاورزي.

٧ـ فراهم آوردن تسهيلات و امكانات و انجام هماهنگي ها و پيگيري هاي لازم براي توسعه صادرات محصولات و فرآورده هاي بخش كشاورزي و صنايع روستايي در چارچوب سياست ها و برنامه هاي بازرگاني كشور.

٨ـ اجراي ساير وظايفي كه به موجب قوانين و مقررات بر عهده وزارتخانه قرار دارد.