استاد پیشین دانشگاه آکسفورد با اشاره به اینکه یکی از مباحث مهم در بررسی یک فیلم، رویکرد اخلاقی به فیلم است، گفت: بررسی ابعاد اخلاقی یک فیلم و شبیه سازی قضاوتهای اخلاقی برای مخاطب و قرار گرفتن مخاطب در آن موضع به نوعی میتواند درس اخلاق بدهد.
به گزارش خبرنگار مهر، کتاب "اخلاق در سینما" اثر وارد جونز و سامانتا وایس به زودی از سوی انتشارات دانشگاه آکسفورد منتشر خواهد شد.
دکتر وارد جونز استاد دانشگاه رودز آفریقای جنوبی و استاد پیشین دانشگاه آکسفورد در مورد این کتاب و فرضیه خود در آن به خبرنگار مهر گفت: این کتاب به بررسی پرسشهای اخلاقی ناشی از دیدن یک فیلم میپردازد. هر گاه فیلمی دیده میشود در مورد آن و مضامین آن پرسشهای اخلاقی به وجود میآید.
وی خاطر نشان کرد: همچنین ممکن است در فیلم موضع گیریهای اخلاقی وجود داشته باشد و مخاطب از این جهت نیز به بخواهد آن قضاوتها و مواضع را بررسی کند.
وی تصریح کرد: کسانی که در این کتاب مقاله ارائه دادهاند در حوزه اخلاق و فلسفه فیلم صاحبنظر هستند و کتابها و آثاری از آنها قبلاً منتشر شده است. برای تهیه مقالات از صاحبنظران خواسته شده که تنها در مورد یک فیلم صحبت کنند. علت این امر این بود که میخواستیم نویسنده و مخاطب تنها تمرکز خود را معطوف یک موضوع و فیلم کند و آنرا با جزئیات مورد توجه و بررسی قرار دهد. در واقع مخاطب قرائت خود را با قرائت نویسنده در مورد یک فیلم خاص مورد مقایسه قرار میدهد.
وی تأکید کرد: علت دیگر این درخواست از نویسندگان این بود که آنها در مورد فیلمی دست به بررسی بزنند و نکات اخلاقی آنرا مورد بررسی قرار دهند که با روایت و موضوع آن آشنا باشند.
استاد پیشین دانشگاه آکسفورد در ادامه تصریح کرد: این کتاب به دو بخش اصلی تقسیم میشود. در بخش اول کتاب، موضوع قدرت فیلم و ویژگیهای فیلم مورد بررسی قرار میگیرند و در بخش دوم به رویکرد و قرائت فلسفی به فیلم میپردازد.
وی یادآور شد: رویکرد فلسفی به فیلم با تفسیر یک فلیم متفاوت است. اهمیت رویکرد فلسفی در این است که با دیدگاهی فراتر از فیلم به فیلم مینگرد. وقتی با دیدگاهی فراتر از سینما به بررسی یک فیلم میپردازیم ابعاد جدیدی از یک فیلم فراروی مخاطب و بیننده آن قرار میگیرد.
جونز افزود: در این اثر به این پرسش محوری که بررسی فیلم از منظر فلسفه اخلاق چه اهمیتی دارد پرداخته میشود. پاسخ به این سؤال چندان راحت و آسان نیست اما آنچه میتوان به طور کلی بیان کرد این است که رویکرد فلسفی به فیلم دارای اهمیت است و من از این دیدگاه در این اثر دفاع میکنم.
وی در پایان تصریح کرد: یکی از مباحثی که در رویکرد فلسفی به فیلم مورد توجه است رویکرد اخلاقی به فیلم است. این بررسی ابعاد اخلاقی یک فیلم از یک سو و قضاوتهای اخلاقی و قرار گرفتن مخاطب در آن موضع را شبیه سازی میکند و به نوعی میتواند درس اخلاق بدهد.
مفاهیم و موضوعات اخلاقی از جمله مضامین شناخته شده در حوزه فیلم و سینما به شمار میروند. این مضامین مورد توجه فیلسوفان به طور عام و فیلسوفان اخلاق به طور خاص هستند. همچنین فیلمسازان و کارگردانهای سینما به این مضامین توجه دارند.
فیلمهای سینمایی از سوی دیگر باعث به وجود آمدن مسائل اخلاقی هستند که مورد توجه هستند. این اثر با بررسی فیلمهای کلاسیک و مدرن سیر تحول موضوعات اخلاقی که در فیلمها مورد توجه بوده اند را مورد بررسی قرار میدهد.
موضوعاتی چون فضیلت، عدالت و ایدهآلها موضوعات مورد توجه فیلسوفان بوده و هستند. هویت فرهنگی و تعلق اجتماعی نیز از موضوعات اخلاقی مورد توجه فیلمسازان در طول تاریخ سینما بودهاند. چگونگی درج موضوعات مورد علاقه فیلسوفان در فیلمهای سینمایی از سؤالهای مهم فلسفه فیلمسازی است.
وارد جونز استاد دانشگاه رودز در کیپ تاون آفریقای جنوبی است. او استاد پیشین دانشگاه آکسفورد و دانش آموخته از این دانشگاه است.