جام جم آنلاين: بازيهاي آسيايي گوانگجو تمام شد و تب و تاب آن نيز پس از آن كه مدالآوران كشورمان در حضور رئيسجمهور سكههاي خود را گرفتند، خوابيد.
اما در همان مراسم تجليل از مدالآوران گوانگجو، محمود احمدينژاد با بيان اين جمله كه «بايد به نحوي برنامهريزي كنيم كه در دور بعدي بازيهاي آسيايي در رتبه دوم قرار بگيريم»، مسووليتي سنگين را بر دوش جامعه ورزش گذاشت.
هرچند دوم شدن در بازيهاي آسيايي 2014، با توجه به زيرساختهاي موجود در عرصه ورزش كشور و تفاوتهاي فاحشي كه ميان اين زيرساختها و آنچه كه در دو كشور كره جنوبي و ژاپن، به عنوان كشورهايي كه قرار است در هدفگذاري اخير رئيسجمهور از آنها عبور كنيم، وجود دارد اما همين كه شخص اول دولت به عنوان بزرگترين حامي ورزش، دوم شدن در بازيهاي آسيايي را براي جامعه بزرگ ورزش هدف قرار ميدهد، معنايش اين است كه بايد فكري نو درانداخت و برنامهاي متفاوت تدوين كرد تا نسبت به تمام آن چيزي كه تا الان به آن كمتوجهي ميشد، توجه بيشتري شود. در اين ميان شايد يكي از موثرترين گامها، سرمايهگذاري بيشتر روي رشتههاي پرمدال باشد.
هرچند در همان مراسم تجليل از مدالآوران گوانگجو، حميد سجادي معاون سازمان تربيت بدني در گزارش اجمالي خود از شانزدهمين دوره بازيهاي آسيايي، با بيان اين جمله كه «سرمايهگذاري در رشتههاي پرمدال در حال به ثمر نشستن است»، از عملكرد كاروان ورزشي ايران تعريف و تمجيد كرد، اما واقعيت اين است كه از 20 مدال طلايي كه ما را در جدول توزيع مدالها در مكان فاخر چهارم قرار داد، فقط 4 مدال را در رشتههاي پرمدال به دست آورديم!
كسب تنها 4 مدال طلا از 233 طلايي كه در رشتههاي پرمدال شنا، قايقراني، دووميداني، تيراندازي، دوچرخهسواري و ژيمناستيك بازيهاي آسيايي گوانگجو توزيع شد، هم سهم ناچيز ورزش ما را از اين رشتههاي پرمدال عيان ميكند و هم نشانگر عدم توجه ما به اين رشتههاست.
آنچه در زير ميآيد، نگاهي است آماري به عملكرد ورزش ايران در رشتههاي پرمدال بازيهاي آسيايي گوانگجو و نحوه توزيع مدالهاي طلا در اين رشتهها:
بدون مدال در شنا، شيرجه و واترپلو
پرمدالترين رشته بازيهاي آسيايي، شنا، شيرجه و واترپلويي است كه در بازيهاي گوانگجو 52 مدال طلا در آن توزيع شد؛ 52 طلايي كه ما هيچ سهمي در آن نداشتيم، اما چين، ژاپن و كره جنوبي به عنوان كشورهايي كه در جدول توزيع مدالها بالاتر از ما ايستادند، 50 طلاي آن را به گردن آويختند.
در شنا، شيرجه و واترپلوي بازيهاي آسيايي گوانگجو مجموعا 11 كشور صاحب مدال شدند، اما شناگران ما حتي در بردن يكي از 100 مدال نقره و برنز اين رشتههاي آبي هم توفيقي به دست نياوردند تا يكي از فاصلههاي اصلي ورزش ما با كشورهاي مترقي شرق آسيا مشخص شود.
2 طلا از 50 طلاي قايقراني
قايقراني از نظر ارزش مدالي با توزيع 50 مدال طلا در 5 رشته روئينگ، دراگون بت، كانو، كاياك و بادباني بعد از شنا، شيرجه و واترپلو، پرارزشترين رشته بازيهاي آسيايي به حساب ميآيد.
در قايقراني بازيهاي گوانگجو مجموعا 18 كشور صاحب مدال شدند. 10 كشور طلا گرفتند و ايران با 2 طلا، در ردهبندي اين رشته در جاي هفتم قرار گرفت. قايقرانان كشورمان در گوانگجو يك نقره و 2 برنز هم براي كاروان ايران به ارمغان آوردند و اين در شرايطي بود كه ورزش ايران تا پيش از اين، هيچ گاه در قايقراني بازيهاي آسيايي، مدالي به دست نياورده بود.
اين 5 مدال گوياي اين است كه با اين برنامهريزي، اگر سرمايهگذاريها در اين رشته تداوم داشته باشد، ميتوان از دومين رشته پرمدال بازيهاي آسيايي، مدالهاي بيشتر هم كسب كرد.
2 طلا از 47 طلاي دووميداني
دووميداني با 47 طلايي كه در آن توزيع ميشود در جدول رشتههاي پرمدال در مكان سوم است.
دووميداني ايران را ميتوان در بين رشتههاي پرمدال، موفقترين رشته در كسب مدال ناميد، چراكه دوندههاي كشورمان در 9 دوره از بازيهاي آسيايي موفق به كسب 9طلا، 11 نقره و 12 برنز شدهاند، اما باز هم سهم ما از بردن مدال در هر دوره سهم زيادي از كل مدالهاي توزيع شده، نبوده است.
به عنوان مثال در همين بازيهاي آسيايي گوانگجو كارنامه دووميداني ايران با 2 طلا، 2 نقره و يك برنز مثبت ارزيابي شد، اما نبايد فراموش كرد كه اين 5 مدال را از ميان 144 مدال به دست آورديم تا سهم مان از كل مدالها كمتر از 5/3 درصد باشد.
بدون طلا در تيراندازي
تيراندازي هميشه جزو رشتههاي پرمدال بازيهاي آسيايي محسوب ميشود.
در گوانگجو 44 مدال طلا بين قهرمانان تيراندازي توزيع شد كه البته ما سهمي در بردن هيچ يك از اين طلاها نداشتيم. با اين حال همان 2 نقره و يك برنز هم خوشحالكننده بود، چراكه در تيراندازي هم مثل قايقراني براي اولين بار در تاريخ، صاحب مدال شديم تا مشخص شود ميتوانيم با فرصتسازي در اين رشته، در دورههاي بعدي بازيهاي آسيايي، بهره بهتري از جمعآوري مدالها داشته باشيم.
بدون طلا در دوچرخهسواري
دوچرخهسواري هم به عنوان يكي از رشتههاي پرمدال در بخشهاي متنوعي چون پيست، جاده، كوهستان و BMX در مجموع 20 مدال طلا را از آن قهرمانان خود در بازيهاي آسيايي گوانگجو كرد كه سهم ما از اين تعداد طلا، حتي يك مدال هم نبود.
در ميان رشتههاي پرمدال، دوچرخهسواري ايران بعد از دووميداني درخشانترين كارنامه را به لحاظ كسب مدال در ادوار مختلف بازيهاي آسيايي دارد. دوچرخهسواران كشورمان از سال 1956 تا همين امسال در 10 دوره از بازيهاي آسيايي مجموعا 25 مدال (4 طلا، 8 نقره و 13برنز) به دست آوردند، اما هيچ تداومي در روند مدالآوري دوچرخهسوارانمان وجود نداشته است.
بدون مدال در ژيمناستيك
آخرين رشته پرمدال بازيهاي آسيايي ژيمناستيك است، اما فاصله ژيمناستيك ما با آسيا، همچون شنا به حدي زياد است كه شايد به اين زوديها مدالي از اين رشته عايد ورزش ايران نشود.
البته ديگر كشورهاي آسيايي هم توفيق چنداني در ژيمناستيك ندارند، چون چين به عنوان يكي از قدرتهاي برتر ژيمناستيك دنيا در بازيهاي آسيايي، نزديك به 75 درصد از كل مدالهاي طلا را درو ميكند. در گوانگجو چينيها 15 طلا از 19 طلاي ژيمناستيك را بردند تا كرهجنوبي و قزاقستان هر كدام با بردن 2 طلا، تنها كشورهايي باشند كه طلاي ژيمناستيك گوانگجو نصيبشان شده است.
***
در هر حال كاروان ورزشي ما در گوانگجو با كسب 20مدال طلا در مكان چهارم بازيهاي آسيايي ايستاد، اما اگر ملاك را رشتههاي پرمدال قرار دهيم، با 4 طلايي كه در قايقراني و دووميداني به دست آورديم، در جدول توزيع مدال رشتههاي پرمدال مكاني بهتر از نهمي، عايد ورزش ما نميشود.
جدولي كه در زير آمده است، بخوبي جايگاه ورزش ما را در رشتههاي پرمدال نشان ميدهد:
با نگاهي به اين جدول ميبينيم كه كشورهاي چين، كره جنوبي و ژاپن، تعداد زيادي از مدالهاي طلاي خود را از رشتههاي شنا، قايقراني، دووميداني و تيراندازي، دوچرخهسواري و ژيمناستيك به دست آوردهاند.
اين خود نشانه خوبي است براي اين كه مسوولان ورزش تكليف آينده خود را بهتر بدانند، اين كه اگر ميخواهيم شاهد جهش قابل توجه ورزش ايران در دورههاي بعد باشيم، بايد نگاهي ويژهتر از آنچه در قبل وجود داشت، روي اين رشتهها داشته باشيم.
رضا پورعالي / گروه ورزش