جام جم آنلاين: حالا كه حدود يك‌سوم كودكان تهراني علائم آسم دارند، حالا كه آلودگي هوا دست از سر تهران و ديگر شهرهاي صنعتي كشور بر نمي‌دارد، حالا كه آسم هر سال حدود 200 هزار نفر را در سراسر دنيا به قتل مي‌رساند، حالا كه آسم سن و جنس نمي‌شناسد و ممكن است در سنين بسيار پايين هم خود را نشان دهد.
حالا كه پزشكان هشدار مي‌دهند رسيدگي نكردن به آسم خطر مرگ دارد، بايد از آسم كودكان بيشتر بدانيم چون اگر آسم در كودكي مهار شود، بيماران در بزرگسالي با مشكلات كمتري مواجه مي‌شوند.
در ارديبهشت امسال، يعني وقتي هوا هنوز آن‌قدرها آلوده نبود و فرزندان ما هواي آغشته به دود هميشگي محيط زندگي‌شان را تنفس مي‌كردند، دكتر مصطفي معين، رئيس انجمن آسم و آلرژي ايران اعلام كرد: بيش از 35 درصد كودكان تهراني داراي علائم آسم هستند كه اين آماري بسيار هشدار دهنده است.او گفته بود هم‌اكنون نخستين دليل مراجعه و بستري شدن كودكان در مراكز فوريت‌هاي پزشكي و بيمارستان‌ها و غيبت از مدارس در مراكز آموزشي به علت بيماري‌هاي التهابي و مزمن تنفسي است.
گفته‌هاي اين متخصص پيش از آن بود كه هوا به شكل كنوني در شهرهاي بزرگ كشورمان از آلاينده‌هاي خطرناك اشباع شود و هاله‌اي خاكستري رنگ و خفه كننده، گلوي پايتخت و شهرهاي مانند آن را بفشارد و اين نشان مي‌دهد شمار كودكاني كه علائم آسم دارند احتمالا در اين وضعيت چند برابر شده باشد.
آسم از كجا مي‌آيد؟
آسم بيماري التهابي انسدادي مزمن و از شايع‌ترين بيماري‌هاي مزمن كودكان به حساب مي‌آيد كه با تنگ شدن مجاري هوايي، موجب افزايش ترشحات دستگاه تنفسي و تخريب بافت پوششي آن مي‌شود. دكتر محمد نبوي، فوق تخصص آسم، آلرژي و ايمونولوژي باليني در گفت‌وگو با «جام‌جم» درباره دليل آسم مي‌گويد: آسم در هر جنس و هر سني ديده مي‌شود و علاوه بر استعداد ژنتيك كه جزو اصلي‌ترين عوامل سبب‌ساز آسم محسوب مي‌شود، آلاينده‌هاي هوا در داخل و خارج از منزل در بروز آن نقش دارند.به گفته او بيشتر مردم تصور مي‌كنند تنها آلاينده‌هاي صنعتي خارج از خانه به سلامت آنها آسيب مي‌زنند در حالي كه دود سيگار، مواد شيميايي كه ما آنها را با بي‌توجهي در منزل مصرف مي‌كنيم، كپك‌هاي خانگي كه ناديده‌شان مي‌گيريم، تهويه نامناسب در خانه و تغذيه نادرست و استفاده مداوم از كمپوت‌ها، كنسروها، فست فود‌ها، تنقلاتي مثل چيپس، پفك و... همه زمينه‌ساز ابتلا به اين بيماري مي‌شوند.
نشانه‌هايي براي تنگ شدن نفس
تصوري نادرست در ميان برخي از مردم وجود دارد كه بر اساس آن، معتقدند آسم در كساني كه كمتر از 2 سال سن دارند بروز نمي‌كند در حالي كه دكتر نبوي توضيح مي‌دهد: آسم ممكن است در كمتر از 2 ساله‌ها هم به‌وجود بيايد اما تشخيص آن از سوي پزشك نياز به تبحر دارد، براي مثال گاهي وجود شيئي خارجي در دستگاه تنفسي كودكان نيز علائمي مانند آسم ايجاد مي‌كند.
اين عضو هيات علمي دانشكده علوم پزشكي دانشگاه تهران در تشريح نشانه اين بيماري در سنين مختلف مي‌گويد: علائمي مانند سرفه، خس‌خس، درد و احساس سنگيني در قفسه سينه، تنگي نفس، ناتواني در تحمل ورزش‌هاي سنگين و اختلال در خواب، از جمله نشانه‌هاي اصلي آسم محسوب مي‌شوند.
در حمله‌هاي شديد چه واكنشي داشته باشيم؟
دكتر نبوي ضمن ابراز تاسف از اين كه شرايط كنوني هوا مسلما براي كودكان خطرناك است، يادآور مي‌شود: با توجه به وضع كنوني آلودگي هوا، بايد منتظر بيشتر شدن حملات آسم در كودكان مبتلا به اين بيماري باشيم.
از ديدگاه اين فوق‌تخصص، زماني كه حمله آسم در كودكي آغاز مي‌شود، نخستين هدف اطرافيان بايد كمك به او در استفاده از اسپري و رساندنش به مطب پزشك يا اورژانس باشد.او توضيح مي‌دهد: حملات آسم معمولا ناگهاني نيست بلكه علائم آن بتدريج ظاهر مي‌شوند و به همين دليل اگر بيمار آموزش ديده باشد بايد پيش از بيشتر شدن اين نشانه‌ها استفاده از دارو را آغاز كند.
به گفته دكتر نبوي، داروي رايج براي كنترل آسم، سالبوتامول است، اين همان دارويي است كه در اسپري‌هاي آبي رنگ گاهي در دست بيماران مبتلا به آسم ديده مي‌شود. اما اگر بيماران بيش از دو بار در هفته يا بيش از دو بار در ماه دچار علائم شبانه آسم باشند براي آنها داروهاي نگهدارنده تجويز مي‌شود.اين فوق تخصص آسم، آلرژي و ايمونولوژي به مردم اطمينان مي‌دهد كه اگر بيماري آسم كنترل شود بيماران مبتلا از زندگي عادي و طبيعي برخوردار مي‌شوند. اما به هر حال آسم بيماري آلرژيك است كه درمان قطعي ندارد و فقط قابل كنترل است.
با هوا گلاويز نشويد
دكتر نبوي از مردم مي‌خواهد فقط هنگام ضرورت از منزل خارج شوند و اين نكته را درباره كودكان خود جدي‌تر بگيرند.ا و مي‌گويد: درصورت خروج از منزل بهتر است از ماسك فيلتردار هوا استفاده كنيد چون ماسك‌هاي معمولي فقط براي شرايط گذراي آلودگي هوا مثل زماني كه گرد و خاك به پا مي‌شود، كاربرد دارند و بايد زود به زود عوض شوند.