مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در بيست‌وچهارمين گزارش خود درباره برنامه هسته‌اي ايران، با تأكيد بر عدم انحراف اين برنامه تصريح كرد كه هيچ نشاني از اورانيوم غني‌شده در تأسيسات فردو يافت نشده است.

به گزارش فارس، "يوكيو آمانو "، مدير كل ژاپني آژانس بين‌المللي انرژي اتمي گزارش جديد خود درباره برنامه هسته‌اي ايران را امشب منتشر كرد كه بخش دوم آن به شرح زير است:

قم: تأسيسات غني‌سازي سوخت فردو

15. ايران در سپتامبر 2009 آژانس را از اين امر مطلع ساخت كه در حال ساخت تأسيسات غني سازي سوخت فردو در نزديكي شهر قم است. ايران در پرسشنامه اطلاعات طراحي به تاريخ 10 اكتبر 2009 اعلام كرده است كه هدف از اين تأسيسات توليد هگزا فلوريد اورانيوم غني‌شده تا سطح 5.0 درصد غني‌سازي U-235 است و اينكه اين تأسيسات براي جاي دادن 16 آبشار با مجموع حدودا 3 هزار سانتريفيوژ در حال ساخت است.

16. ايران در نامه‌اي به تاريخ 26 سپتامبر سال 2010، پرسشنامه اطلاعات طراحي را به آژانس ارائه كرد كه در آن اعلام كرده بود هدف از تأسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت هم‌اكنون اين است كه تحقيق و توسعه را نيز در كنار توليد هگزار فلوريد اورانيوم غني‌شده تا سطح 5.0 درصد U-235 در بر گيرد. طرح كلي اين تأسيسات در حال تغيير به يك ساختار جديد شامل 12 آبشار براي اهداف توليد و 4 آبشار براي اهداف تحقيق و توسعه‌اي است. آژانس نيز در نامه‌اي به تاريخ 10 نوامبر سال 2010، اظهارنظراتي را در خصوص پرسشنامه اطلاعات طراحي و شفاف‌سازي درخواست‌شده بيشتر در خصوص اهداف و ساختار جديد تأسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت فردو در اختيار ايران قرار داده است.

17. همانطور كه پيشتر گزارش شد، در بيانيه ابتدايي ايران در خصوص هدف تأسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت كه در نامه ايران به تاريخ 2 دسامبر سال 2009 مطرح شده بود، اين كشور اعلام كرده است كه "اين مكان [در نزديكي قم] در اصل به عنوان يك ناحيه عمومي براي پناهگاههاي پيش‌بيني شده دفاع غيرعامل براي كاربردهاي متفاوت محسوب مي‌شود. بنابراين، اين مكان براي ساخت تأسيسات غني‌سازي سوخت در نيمه دوم 2007 انتخاب شد ". آژانس چندين مرتبه كه جديدترين آن در نامه ذكر شده در بالا به تاريخ 10 نوامبر 2010 آمده است، از ايران خواسته تا اطلاعات بيشتري را درباره زمانبندي طراحي و ساخت تأسيسات غني‌سازي سوخت فردو، بعلاوه هدف اصلي آن ارائه كند . آژانس همچنين چندين‌بار بر نياز به دسترسي به شركتهاي درگير در طراحي و ساخت تأسيسات غني‌سازي سوخت فردو تأكيد كرده است. آژانس به ايران اطلاع داد كه از شماري از منابع، اطلاعات وسيعي دريافت كرده است كه اين اتهام را مطرح مي‌كنند كه كار طراحي اين تأسيسات در سال 2006 آغاز شده است. ايران اعلام كرده است كه هيچ "مبناي قانوني " وجود ندارد كه آژانس بتواند بر اساس آن اطلاعاتي را در خصوص زمانبندي و هدف تأسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت فرود درخواست كند و اينكه آژانس مجاز نيست تا هيچ سؤالي را فراتر از توافقنامه پادمان‌ها مطرح كند. ايران در نامه‌اي به تاريخ 16 نوامبر 2010 اعلام كرد كه بيانيه‌هاي اين كشور در ارتباط با زمانبندي و هدف تأسيسات غني‌سازي فردو بايد از سوي آژانس به عنوان "يك حقيقت " در نظر گرفته شود و اينكه درخواست آژانس براي دسترسي به شركت‌هاي درگير در طراحي اين تأسيسات و همچنين اسناد طراحي بيشتر اين تأسيسات نه تنها در تطابق با توافقنامه پادمان‌ها نيست بلكه فراتر از پروتكل الحاقي نيز به حساب مي‌آيد. آژانس اين نظر را دارد كه مسائلي را كه مطرح كرده است فراتر از توافقنامه پادمان‌ها نبوده و اينكه اطلاعات درخواستي براي آژانس به منظور تأييد زمانبندي و ماهيت اصلي تأسيسات غني‌سازي سوخت فردو ضروري است تا تضمين شود كه بيانيه‌هاي ايران صحيح و كامل است.

18. آژانس تأييد كرده است كه ساخت اين تأسيسات همچنان در جريان است. از تاريخ 14 نوامبر سال 2010 به بعد، هيچ سانتريفيوژي وارد اين تأسيسات نشده است. نتايج نمونه‌هاي محيطي گرفته شده در تأسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت فردو تا ماه فوريه 2010 وجود هيچ اورانيوم غني‌سازي ‌شده‌اي را نشان نمي‌دهد.


A.3 . ساير فعاليت‌هاي مرتبط غني‌سازي

19. آژانس همچنان منتظر پاسخي حقيقي از جانب ايران به درخواست‌هاي آژانس براي ارائه اطلاعات بيشتر در ارتباط با بيانات مطرح شده از جانب اين كشور در خصوص ساخت 10 تأسيسات غني‌سازي اورانيوم جديد است، كه طبق اعلام ايران درباره سايت 5 مورد اين تأسيسات تصميم‌گيري شده است و ساخت يكي از آنها نيز تا پايان سال جاري شمسي (20 مارس 2011) و يا آغاز سال آينده آغاز خواهد شد. ايران هيچ اطلاعات بيشتري آنچنان كه آژانس درخواست كرده است در ارتباط با بيانيه خود در تاريخ 7 فوريه 2010 مبني بر اينكه به فناوري غني‌سازي ليزري دست‌ يافته است و همچنين اعلاميه 9 آوريل 2010 در ارتباط با توسعه نسل سوم سانتريفيوژها، ارائه نكرده است.

B . فعاليتهاي بازفرآوري

20. ايران در نامه‌اي به تاريخ 15 فوريه 2008 به آژانس اعلام كرد كه "فعاليت‌هاي بازفرآوري ندارد ". در آن متن، آژانس به نظارت بر استفاده از سلول‌هاي داغ در راكتور تحقيقاتي و تأسيسات توليد راديوايزوتوپ موليبدنيوم، يد و زنون (MIX) ادامه داده است. آژانس يك بازرسي و يك راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي را در راكتور تحقيقاتي تهران در تاريخ 6 نوامبر2010 و يك راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي را نيز در تاريخ 7 نوامبر 2010 در تأسيسات توليد راديوايزوتوپ موليبدنيوم، يد و زنون (MIX) به انجام رسانده است. با توجه به الزامات مطرح شده در قطعنامه‌هاي شوراي امنيت در خصوص تعليق فعاليت‌هاي بازفرآوري ايران، با توجه به اينكه پروتكل الحاقي ايران اجرا نمي‌شود، آژانس مي‌تواند تأييد كند كه هيچ نشانه‌اي از فعاليت‌هاي مرتبط با بازفرآوري در ايران صرفا در ارتباط با تأسيسات راكتور تحقيقاتي تهران و همچنين تأسيسات توليد راديوايزوتوپ موليبدنيوم، يد و زنون (MIX) و نيز تمامي تأسيسات ديگر كه آژانس به آن دسترسي دارد، وجود ندارد.


C . پروژه‌هاي مرتبط با راكتور آب سنگين

21. به آژانس از جانب شوراي امنيت اين دستور داده شده است كه در خصوص اين موضوع كه آيا ايران تعليق كامل و پايدار تمام پروژه‌هاي مرتبط با راكتور آب سنگين خود را در ميان ديگر مسائل به اجرا درآورده است يا خير، گزارش دهد. همانطور كه گزارش‌هاي پيشين مدير كل آژانس نشان داد، آژانس درخواست داده است كه ايران ترتيبات لازم را براي فراهم ساختن دسترسي هر چه سريعتر آژانس به موارد زير مهيا كند: مركز توليد آب سنگين؛ آب سنگين ذخيره شده در تأسياست تبديل اورانيوم به منظور نمونه‌برداري؛ و هر مكان ديگري در ايران كه در آن پروژه‌هاي مرتبط آب سنگين در حال انجام است. آژانس در نامه‌اي به تاريخ 2 نوامبر 2010، مجددا درخواست براي اين دسترسي را خاطرنشان ساخت. ايران در پاسخ خود به تاريخ 7 نوامبر 2010 بيانيه‌هاي قبلي خود را مبني بر اينكه درخواست‌هاي آژانس "از آنجايي كه در محدوده توافقنامه پادمان‌هاي ايران قرار نمي‌گيرد، هيچ مبناي قانوني ندارد "، و همچنين اين موضوع كه درخواست‌هاي آژانس فراتر از قطعنامه‌هاي مرتبط شوراي امنيت است كه "صرفا راستي‌آزمايي تعليق فعاليت‌ها را خواستار شده بود "، مجددا تكرار كرد. ايران همچنين اعلام كرد كه فعاليت روي پروژه‌هاي مرتبط با راكتور آب سنگين را به حالت تعليق در نياورده است. تا اين تاريخ، ايران دسترسي‌هاي درخواست‌ شده را فراهم نياورده است.

22. در 8 نوامبر سال 2010، آژانس يك راستي آزمايي اطلاعات طراحي در راكتور IR-40 در اراك انجام داد و هيچ تغيير مهمي در مقايسه با آخرين گزارش مدير كل مشاهده نكرد. آژانس تأييد كرد كه ساخت و ساز اين تأسيسات در حال انجام است و ساخت‌وساز غيرعملياتي ساختمان‌هاي اين تأسيسات تقريبا كامل شده و برخي از تجهيزات اصلي نيز نصب شده‌اند. اين تجهيزات شامل جرثقيل اصلي در ساختمان راكتور و فشارسنجي براي سيستم خنك‌كننده راكتور مي‌شود. طبق اعلام ايران، فعاليت راكتور IR-40 قرار است در سال 2013 آغاز شود. در ساختمان راديوشيميايي، سازه بتوني سلول‌هاي داغ آماده بود، اما هيچ بازوي مكانيكي يا دريچه‌ سلول داغي موجود نبود.

23. بر اساس تصاوير ماهواره‌اي، مركز توليد آب سنگين به نظر مي‌رسد كه فعال باشد. اگرچه بدون دسترسي به اين مركز، آژانس قادر نيست كه اظهارات ايران را مبني بر اينكه فعاليت در زمينه پروژه‌هاي مرتبط با راكتور آب سنگين را در تناقض با قطعنامه‌هاي مرتبط شوراي امنيت به حال تعليق درنياورده است، تأييد كند و در نتيجه آژانس نمي‌تواند به طور كامل در رابطه با اين موضوع گزارش دهد.