اوباما
رئيس جمهور آمريكا به عنوان اولين محور ناتو در حالي در اين نشست حضور يافت
كه بسياري اين نشست را شكستي ديگر براي وي عنوان كرده‌اند.
اولا اوباما تلاش كرده تا اعضاي ناتو را به ادامه
حضور در افغانستان متقاعد سازد اما بسياري از اعضا با اين روند مخالفت كرده
و بر خروج از افغانستان پيش از سال 2014 تاكيد كردند.
ناتواني اوباما در توجيه لزوم ادامه جنگ افغانستان و
گسترش آن به كشورهاي پاكستان و آسياي مركزي هزينه‌هاي بسياري براي آن به
همراه دارد.
ثانيا، هر چند كه آمريكا گرايشاتي به روسيه دارد
اما خواستار توسعه مناسبات اعضاي ناتو به اين كشور نمي‌باشد. رويكرد ناتو
به مسكو و حضور مدودف رئيس جمهور روسيه در نشست پرتغال نشانه اي بر عدم
همگرايي ناتو با آمريكا در جهت انزواي روسيه است. اين رويكرد هر چند با نام
كمك به جنگ افغانستان بوده اما در اصل به دليل منافع سياسي اروپا در برابر
مسكو بويژه تامين انرژي از اين كشور است كه دوري نسبي اروپا از آمريكا را
نشان مي‌دهد.
ثالثا، آمريكا تلاش دارد تا به هر نحوي ناتو را در
مسير اجراي طرح سپر موشكي خود قرار دهد. آمريكا كه از نظر اقتصادي و نيز به
دليل مخالفت‌هاي جهاني توانايي اجراي طرح سپر موشكي را ندارد سعي دارد با
وارد ساختن ناتو به اين عرصه ، از ظرفيت‌هاي اقتصادي و جايگاه جهاني آن
براي تحقق طرح سپر موشكي بهره‌برداري كند. البته هدف نهايي اين طرح استمرار
سلطه آمريكا بر اروپا رد لواي امنيت اين قاره است.
به رغم تمام تلاش‌هاي آمريكا ترديدهاي مكرر كشورهاي
اروپايي در قبال اهداف اين طرح و عدم رضايت كشورهايي مانند تركيه با اجراي
اين طرح به چالشي براي آمريكا مبدل شده است. تاكيد كشورهاي اروپايي از
جمله آلمان مبني بر لزوم جمع آوري سلاح‌هاي هسته‌اي آمريكا از خاك اروپا بر
اين چالشها افزوده است.
رابعا، تظاهرات مردم اروپا در اعتراض به سياست‌هاي
ناتو در اصل بيان اعتراض به طرح‌هاي آمريكا مي باشد كه نشانة اي ديگر بر
تزلزل جايگاه جهاني آمريكا مي‌باشد. اين امر پس از شكست اوباما در انتخابات
ميان دوره‌اي كنگره و ناكامي وي در سفر دوره‌اي به شرق آسيا ، نشانه‌اي بر
ناتواني اوباما در اجرا ديپلماسي اوباما است.
در نهايت مي‌توان گفت كه نشست سران ناتو نشان داد
كه اوباما همچنان در عرصه جهاني تنها است و واشنگتن در مسير انزواي جهاني
پيش مي‌رود چنانكه اوباما در نشست پرتغال نتوانست اهداف خويش را به ساير
اعضاي ناتو ديكته كند.
قاسم غفوري-جام جم آنلاين