اين روزها با شيوع سرماخوردگي و بيماري‌هاي ويروسي، انواع ژل‌هاي ضدعفوني‌كننده، صابون‌هاي آنتي‌باكتريال و دستمال‌هاي مرطوب به كمك شستن دست و صورت آمده‌اند و در كيف دستي هركسي ديده مي‌شوند. اما آيا اين محصولات مي‌توانند جاي شستن دست و صورت را با آب و صابون معمولي بگيرند؟
چه صابوني خوب است؟
پوستوسيع‌ترين عضو بدن است كه تمامي سطح بدن را پوشانده است. روي اين سطح وسيع موجوداتي تك‌سلولي به نام باكتري‌ها زندگي مي‌كنند. برخي از اين باكتري‌ها مفيد و برخي مخاطره‌آميز هستند. معمولا بهترين روش براي از بين بردن باكتري‌ها و ويروس‌هاي مضر پوست، استفاده از آب روان و صابون معمولي است. البته كساني كه مجبورند بارها در روز دست‌هاي خود را شستشو دهند صابون گليسيرينه و صابون بچه پيشنهاد مي‌شود. معمولا صابون بهتر است مايع و حاوي مواد نرم‌كننده پوست باشد. صابون‌هاي قالبي در مكان‌هاي عمومي مانند: اداره‌ها، مدارس، رستوران‌ها و ... خود مي‌توانند به انتشار آلودگي و حتي انتقال تخم انگل‌ها كمك كنند.
البته بايد دانست قابليت صابون‌هاي مايع براي آسيب‌رساندن به پوست زياد است. بنابراين بهتر است از انواع استاندارد و ملايم‌تر آن استفاده شود. درباره دماي آب براي شستشو نيز بايد گفت آب گرم توانايي زدودن آلودگي و چربي بيشتري دارد. بنابراين افرادي كه پوست چرب دارند بهتر است ابتدا با آب گرم (ولرم) دست و صورت خود را بشويند و بعد جهت ايجاد نشاط و جمع شدن منافذ پوست از آب سرد استفاده كنند. نكته مهمتر آن‌كه، اگر در جايي صابون يافت نشد، با آب خالي دست‌هاي خود را بشوييد و يادتان باشد كه شستشوي دست‌ها با آب روان نيز مي‌تواند بسياري از ميكروب‌ها را از دست‌ها بزدايد.
ژل‌هاي آنتي‌باكتريال
براي شستشوي دست و صورت، بهتر است از صابون‌هاي آنتي‌باكتريال كمتر استفاده شود. چرا كه امكان مقاوم شدن ميكروب‌ها به مواد آنتي‌باكتريال وجود دارد. در مورد ژل‌هاي ضدعفوني‌كننده نيز هنگامي كه به آب و صابون دسترسي نداريد مي‌توانيد براي ضدعفوني‌كردن پوست دستتان از اين ژل‌ها استفاده كنيد. اين ژل‌ها برخي حاوي الكل و برخي بدون الكل هستند. مصرف گاه به گاه ژل‌هاي ضدعفوني‌كننده حاوي الكل در نابودي ميكروب‌ها مي‌تواند بسيار موثر و مفيد باشد. اين ضدعفوني‌كننده‌ها اغلب از آب و صابون در كشتن باكتري‌ها و ويروس‌ها موثرترند. در مواردي كه فرد با وسايل يا افراد آلوده در تماس بوده، مصرف آن منعي ندارد. توجه كنيد كه مصرف مكرر و طولاني‌مدت اين مواد مي‌تواند براي پوست دست آزاردهنده و مخاطره‌آميز باشد. بنابراين فقط در موارد ضروري مصرف اين ژل‌ها توصيه مي‌شود.
دستمال‌هاي مرطوب
در مواقع ضروري دستمال‌هاي مرطوب بسيار خوب هستند. اما هرگز اين دستمال‌ها را جايگزين شستشوي دست‌ها با آب و صابون نكنيد. آب روان بسياري از ميكروب‌ها و آلودگي‌ها را از سطح پوست كنده و با خود مي‌برد. اما دستمال‌هاي مرطوب اين توانايي را ندارند. از سوي ديگر برخي از اين دستمال‌ها حاوي مواد معطري هستند كه اين مواد مي‌توانند براي افراد حساس خصوصا كودكان ايجاد آلرژي كرده و مشكل‌ساز شوند.
توصيه‌ها
بهترين روش خشك‌كردن دست‌ها پس از شستشو، استفاده از حوله نخي تميز و خشك يا دستمال كاغذي‌هاي استاندارد و لطيف است. خشك‌كردن دست‌ها با دستگاه خشك‌كن به دليل استفاده از هواي داخل توالت امكان انتقال ميكروب‌ها را افزايش مي‌دهد.
ژل‌ها و صابون‌هاي ضدعفوني‌كننده بايد داراي نشان تجاري، برچسب وزارت بهداشت، نشان استاندارد و تاريخ مصرف باشند.
فاخره بهبهاني
جام‌جم