فرار "ژنرال هايزر" مستشار آمريكايي از ايران (1357 ش)

ژنرال هايزر فرستاده ويژه آمريكا، در چهاردهم دي ماه 1357 به منظور كمك به بقاي رژيم پهلوي و اعلام حمايت آمريكا از فرماندهان ارتش شاه و زمينه‏سازي كودتا عليه انقلاب اسلامي به تهران آمده بود. وي در سفرش به ايران، ارتش را به تحت كنترل گرفتن ايران تشويق نمود و از ارتش خواست تا از دولت بختيار حمايت كرده، نظم را مستقر كند. هايزر معتقد بود كه ارتش قدرت مهار تشنّجات را دارد اما در صورتي كه نيروهاي مذهبي طرفدار امام خميني قصد سرنگوني دولت را داشتند او كودتا را به اجرا مي‏گذاشت. اما ژنرال هايزر پس از يك ماه تلاش بيهوده و شكست در مأموريت خود به كشورش بازگشت.

تشكيل مجمع تشخيص مصلحت نظام به امر امام خميني (1366 ش)

پس از تشكيل مجلس شوراي اسلامي و شوراي نگهبان، مواردي به وجود آمد كه اين دو نهاد با هم اختلاف نظر پيدا مي‏كردند و در هر بار نظر حضرت امام را اعمال مي‏نمودند. سرانجام در اواسط بهمن 1366 از سوي رييس جمهور، رييس مجلس، رييس ديوان عالي كشور، نخست وزير و حاج احمد خميني نامه‏اي خطاب به امام نگاشته و از ايشان درخواست شد كه براي حل عملي مسائل، مرجعي را تعيين كرده كه باعث حل اختلاف مجلس با شوراي نگهبان گردد. حضرت امام نيز در 17 بهمن آن سال، فرمان تشكيل مجمع تشخيص مصلحت نظام مركب از اعضاي شوراي نگهبان، رؤساي سه قوه و... را صادر كردند. مشروعيت و قانوني بودن تصميمات مجمع تشخيص مصلحت نظام، تا قبل از بازنگري قانون اساسي در سال 1368، با توجه به اختيارات ولايت مطلقه فقيه كه قانون اساسي آن را به رسميت شناخته، قابل توجيه بود. ولي پس از بازنگري قانون اساسي، اين مجمع براي تشخيص در مواردي كه مصوبات مجلس توسط شوراي نگهبان بر خلاف موازين شرع و يا قانون اساسي تشخيص داده شود و از آن سو مجلس با درنظر گرفتن مصلحت نظام، نظر شوراي نگهبان را تأمين نكند؛ و همچنين مشاوره در اموري كه رهبري به آنان ارجاع مي‏دهد و ساير وظايفي كه در قانون ذكر شده است، به دستور مقام معظم رهبري تشكيل مي‏شود. اعضاي ثابت و متغير اين مجمع را مقام معظم رهبري تعيين مي‏نمايند.

رحلت آيت‏ اللَّه العظمي "حاج ‏آقا حسين طباطبايي قمي" از مدرسين حوزه علميه نجف و قم (1325 ش)

آيت‏اللَّه حاج آقا حسين طباطبايي قمي در سال 1243ش (28 رجب سال 1282 ق) در شهر قم ديده به جهان گشود. ايشان تحصيلات ابتدايي خود را در يكي از مكتب‏خانه‏هاي قم شروع كرد و پس از آن، درس‏هاي مقدماتي از قبيل صرف و نحو و منطق را فراگرفت. حاج آقا حسين قمي پس از آن براي ادامه تحصيل راهي تهران شد و از استاداني همچون ميرزا ابوالحسن جلوه، شيخ فضل اللَّه نوري، ميرزا محمد حسن آشتياني، شيخ علي مدرس يزدي و ميرزا محمود قمي بهره برد. آيت اللَّه قمي سپس طي دو بار سفر به عتبات عاليات از محضر عالمان نامداري همچون: ميرزا محمد حسن شيرازي، ميرزا حبيب‏اللَّه رشتي، آخوند خراساني و علامه سيد محمدكاظم يزدي و آخوند ملاعلي نهاوندي استفاده كرد. وي همچنين تهذيبِ اخلاق را در محضر علامه سيد مرتضي كشميري و علم حديث را در محضر علامه ميرزا حسين نوري فراگرفت. ايشان ضمناً به حوزه درس ميرزا محمد تقي شيرازي رفت و عمده شاگردي خود را نزد وي به انجام رساند به طوري كه مورد توجه خاص استاد واقع شد و ميرزا، براي مرجعيت و تقليدِ بعد از خود، او را معين كرد. آيت اللَّه قمي پس از نزديك به بيست سال اقامت در نجف به مشهد بازگشت و حوزه درس خود را تشكيل داد و مرجعيت مردم را نيز عهده‏دار شد. وي در واقعه قيام خونين مسجد گوهرشاد مشهد در اعتراض به كشف حجاب اعتراض خود را مطرح ساخت كه به تبعيد ايشان به عراق انجاميد. ايشان از مراجع وارسته‏اي بود كه در مقاطع مختلف به‏خصوص در دوران خفقان رضاخاني به پا خاست و شجاعانه به ستيز با دشمن پرداخت و دخالت عملي در سياست را با حضور در صحنه‏هاي مختلف سياسي بخوبي نشان داد كه به حق مي‏توان او را "قامت قيام" ناميد. آيت اللَّه قمي از مشايخ حديث و اجتهادِ زمان خود بود كه بعد از شيخ الشريعه اصفهاني، رياست و زعامت شيعه به او منتهي شد. از ايشان آثار متعددي بر جاي مانده كه حاشيه بر عروةُالوثقي، حاشيه بر رساله ارث و نَفقات، مختصَرُ الاحكام، طريقُ النجاة، مناسك حج و... از آن جمله‏اند. اين فقيه عالي مقام و عالم نستوه سرانجام در هفدهم بهمن 1325 ش برابر با چهاردهم ربيع‏الاول 1366ق در هشتاد و دو سالگي رحلت كرد و پس از تشييعي باشكوه در صحن امام علي(ع) دفن گرديد.

مرگ "جوسْتْ وَندل" شاعر و درام نويس بزرگ هلندي (1679م)

جوست وَندل، اديب شهير هلندي در هفدهم نوامبر 1587م در هلند به دنيا آمد. وي از جواني ساكن آمستردام شد و به سرودن اشعار خود پرداخت. وندل، شاعر ملي بود و اشعار او به مقتضاي زمان و به سبك خطابي و وعظ سروده مي‏شد. وي بعدها به مذهب كاتوليك گراييد و بسياري از اشعار او از همين تغيير مذهب و نيز مرگ همسر و فرزندانش الهام گرفته‏اند. اشعار وندل، نغمه‏دار و روان و باحذف حروف صدادار همراه است كه وي اين سنّت را در شعر هلندي رواج داد. او در كنار سرودن شعر، به نمايش‏نامه‏نويسي نيز مشغول بود كه به سبك قدما نوشته شده و رنگ ديني و مسيحي دارد. در اين نمايش‏نامه‏ها، موضوع تعارض ميان هوس طغيان آدمي و آرزوي وي براي اطاعت از فرمان خدا، مطرح مي‏گردد. وندل بيش از تمام شعراي هلند، آثار منظوم و منثور از خود به جا گذاشته است. او بيش از سي تراژدي عالي دارد كه شانزده عدد آن، مذهبي است. در هلند، وندل را نجيب‏ترين و با قريحه‏ترين شاعر هلند و از روشن‏فكران و نوابغ اين سرزمين مي‏دانند. در زبان هلندي، هيچ كس اثري بديع‏تر از او پديد نياورده است. با اين حال وندل، اين فصاحت و بلاغت اعجازآميز را فقط در راه تجليل از كشور خود و شهر آمستردام به كار برده است. يوست وندل سرانجام در 5 فوریه 1679م در 92 سالگي درگذشت.