* 4 شهریور
در گذر تاریخ
* تولد مرتضی ممیز ،گرافیست برتر ایران (1315ش)
اشاره:
ممیز در سال ۱۳۴۴ از دانشگاه تهران، دانشکده هنرهای زیبا فارغالتحصیل شد وسه سال بعد گواهینامه طراحی غرفه و ویترین و معماری خود را از مدرسه عالی هنرهای تزئینی پاریس دریافت کرد.
دوره اخذ لیسانس ممیز ۱۱ سال به طول انجامید و ممیز در این دوره به کارهای مختلفی چون کار در
آتلیه گرافیکی و... مشغول بود.
در سال ۱۳۴۸ پیشنهاد ایجاد رشته گرافیک را به دانشکده هنرهای زیبا ارائه نمود. بنیانگذاری این رشته برای دانشجویان هنر باعث گردید تا سیستم ناقص گرافیک جان بگیرد و تلاشی را آغاز کند.
تا این سال ممیز بهغیر از طراحی گرافیک برای کتابها و پوسترها، تلاشی را تحت عنوان مدیر هنری در مجلاتی چون ایران آباد، کتاب هفته کیهان هفته، فرهنگ، کاوش، نگین آغاز نمود. مجلاتی که نحوه و سبک کاری ممیز را در جامعه تثبیت و معرفی نمودهاست.
ممیز در سالهای پایانی عمر خویش با بیماری سرطان دست و پنجه نرم میکرد و از ۲۳ آبانماه ۱۳۸۴
برای تازهترین دور شیمیدرمانی، در بیمارستان آبان بستری شده بود که چند روز بعد حالش
رو به وخامت نهاد و سرانجام در سن ۶۹ سالگی در 5 آذر 1384 درگذشت .
* افتتاح راه آهن سراسری ایران (1317 ش)
اشاره:
اولین راه آهن ایران در حدود سال 1267 ش بین تهران و شهر ری به طول هشت کیلومتر توسط یک شرکت بلژیکی احداث شد. در سالیان بعد نیز در نقاطی از کشور خطوط آهن نصب گردید. اما این میزان راه آهن پاسخ گوی نیازهای کشور پهناوری همچون ایران نبود.
تا این که ساختمان راه آهن سراسری ایران در 23 مهر سال1306 ش آغاز گردید و در سوم شهریور سال 1317 به بهره برداری رسید.
طول راه آهن سراسری ایران در سال 1317 ش، 1392 کیلومتر بود که بندر امام خمینی(ره) (شاهپور سابق) را در جنوب از طریق اهواز، دزفول، اراک، قم، تهران، گرمسار، فیروزکوه، قائمشهر و بهشهر به بندر ترکمن
در شمال متصل میکرد. طول خطوط آهن کشور در مرداد 1367 در حدود ده هزار کیلومتر بوده است.
*ساعد از نخست وزیری استعفا داد ولیکن مجلس شورای ملی دوباره به او رأی اعتماد داد.(1323 ش)
* روز کارمند
اشاره:
انگیزه نامگذاری چنینروزی، قدردانی از کارمندان ارجمندیاست که کار را گرامی میدارند و در سایه این تفکر میتوانند محل کار خود را از اعتبار و احترام بیشتری
برخوردار سازند .
* اراضی عباس آباد تهران از متری 150 تا 800 ریال
قیمت گذاری شد. (1349ش)
* هیئت سرمایه داران ژاپنی
برای یک سری مذاکرات اقتصادی و تجاری وارد تهران شدند.(1351ش)
* مجلس سنا لایحه حکومت نظامی را که به تصویب مجلس شورای ملی رسیده بود برای اصفهان تصویب کرد.(1357ش)
* محاصره خانه آیت اللّه خمینی در نجف پایان یافت و مقامات عراقی رسماً از رهبر شیعیان عذرخواهی کردند. (1357ش)
* تظاهراتی در آران کاشان از سوی جمعیتی حدود 2 هزار نفر در صحن امامزاده محمد هلال واقع در بخش برپا شد و حدود 8 نفر دستگیر شدند.(1357ش)
* در شیراز با حضور جمعیتی حدود 4 هزار نفر و سخنرانی سید عبدالحسین دستغیب در مسجد جامع برگزار شد. (1357ش)
* مراسمی با حضور جمعیتی حدود 2 هزار نفر در
مسجد حاج آقا صابر اراک برگزار شد. (1357ش)
اشاره:
در پایان این مراسم حدود 200 نفر ضمن خروج از مسجد شعارهائی در حمایت از امام سردادند و یک جام
از شیشه های یکی از شعب بانک صادرات این شهر را شکستند.
* حدود 10 نفر از اهالی بخش کوهدشت خرم آباد- استان لرستان- در ساعت 3 بامداد، ضمن خروج از مسجد تظاهراتی برپا کردند و شعارهائی در حمایت از امام سردادند و در نهایت دستگیر شدند. (1357ش)
*ترور مبارز متعهد «حاج مهدی عراقی» و فرزندش «حسام»، توسط گروه منحرف فرقان (1358ش)
اشاره:
محمد مهدی حاج ابراهیم عراقی در سال 1309 در تهران به دنیا آمد. وی از مسلمانان مبارز و متعهدی بود که در شهریور 1320 در کنار فدائیان اسلام قرار گرفت و در همان سالها به زندان افتاد و دو بار تبعید شد.
وی همچنین در جریان نهضت ملی شدن نفت به رهبری آیتاللَّه کاشانی نیز حضوری فعال داشت.
او در سال 1344 به اتفاق فدائیان اسلام در طرح اعدام انقلابی حسنعلی منصور نخست وزیر پهلوی، شرکت جست و محکوم به حبس ابد گردید.
عراقی، در ماههای قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، پس از 13 سال از زندان آزاد شد و در خط انقلاب قرار گرفت. وی سپس راهی فرانسه گردید و پس از دیدار با امام، به همراه پرواز آن حضرت، به تهران آمد.
از آن پس به ریاست زندان قصر منصوب شد. سرانجام او که همچون سربازی فداکار در خدمت امام بود از کینه منافقان در امان نماند و در 49 سالگی به همراه فرزندش حسام توسط گروهک فرقان به شهادت رسید و در جوار حضرت معصومه مدفون شد.
امام خمینی(ره) در پیام شهادت ایشان فرمودند: "عراقی باید شهید میشد، مرگ در رختخواب برای او کوچک بود".
* درگذشت «مهدی اخوان ثالث» شاعر معاصر
(1369 ش)
اشاره:
مهدی اخوان ثالث که «م.امید» تخلص مینمود در سال 1307 در مشهد به دنیا آمد.
از 16 سالگی به شاعری پرداخت و بر اثر تشویق استادش، شوق بیشتری به شعر پیدا کرد. نخستین شعر او درباره توحید و یکتائی خدا
بود که همان نیز باعث راهیابی او به انجمن ادبی مشهد گردید.
از 1327 ساکن تهران شد و به دبیری
در مدارس پرداخت. او در سرودن شعر به سبک کلاسیک، در قصیده سرائی و غزل سرائی و سبک نو، طبع آزمائی کرده است. مهدی اخوان ثالث در اواخر عمر خود به عنوان استاد زبان و ادبیات فارسی در دانشگاههای تهران تدریس میکرد.
ارغنون، آخر شاهنامه، برگزیده شعرها و حریم سایههای سبز از جمله آثار اوست. مهدی اخوان ثالث از پیشکسوتان شعر امروز فارسی و به ویژه شعر حماسی و اجتماعی است.
شعر اخوان ریشه در ادبیات گذشته ایران دارد که هم از نظر زبان و هم از نظر مضمون، قوی و پربار است.
او در شعرش کلمات زبان محاوره را به راحتی در کنار کلمات ادبی فاخر مینشاند و از این حیث، زبانِ غنی و خاص خود را داراست که در میان شاعران معاصر، کاملاً مشخص است.
در مجموع وی شاعری است دارای طبع و قریحه توانا که به واسطه بهرهگیری از فرهنگ ایران و ادب فارسی و آفرینش ترکیبات تازه در شعر، اشعار زیبا و دلپذیر فراوانی خلق کرده است.
مهدی اخوان ثالث سرانجام در
62 سالگی در تهران درگذشت و پیکرش در جوار آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی در طوس به خاک سپرده شد.
* 22 ذی القعده
در گذر تاریخ
* حملهی«سلطان محمودغزنوی» به سیستان و انقراض سلسله ی صفاریان(389ق)
اشاره:
آلپتکین،یکی از سپهسالاران سامانیان ، در اواخر عمر خود ، از دولت سامانی ناراضی شد و به شهر غزنین رفت و با جانشینانش در این شهر حکومتی را تشکیل داد که این حکومت غزنویان نامیده شد . آنها از غزنین به جنگ با بت پرستان میرفتند. سلطان محمود غزنوی،بزرگترین فرمانرواهایغزنویان ، قلمرو خود را از غزنین فرا تر برد .
او به سیستان لشکر کشید و بقایای صفاریان را بر انداخت .
* تولد«خواجه نظام الملک» وزیر دانشمند سلجوقی
(408 ق)
اشاره:
خواجه نظامالملک، دانشمند و از شخصیتهای مهم سیاسی - فرهنگی قرن پنجم هجری است که در طوس به دنیا آمد. او از جمله دانشمندانی است که تأثیر بسیار زیادی بر تحولات سیاسی و فرهنگی عصر خویش گذاشت. خواجه در دربار سلسلهی سلجوقیان به وزارت منصوب شد و در طی
سی سال وزارت خود،در حل و فصل امور مملکتی تلاش بسیاری کرد و بسیاری از پیشرفتهای ایران در زمان سلجوقیان، مدیون کاردانی و لیاقت او بود.از اقدامات مهم خواجه نظام الملک، تأسیس مدارس متعددی در شهرهای مهم بود که به نظامیه معروف شدند. خواجه از نویسندگان چیرهدست ادب فارسی نیز به شمار میرود. او تجربهی سالیان دراز وزارت خویش را درکتابی به نام سیاست نامه گردآوری کرده است.
* پایان تألیف تفسیر مشهور «مجمع البیان» توسط
علامه «طبرسی»(536 ق)
اشاره:
تفسیر مجمع البیان نوشتهی علامه شیخ طبرسی یکی از مفسرین بزرگ قرآن است. وی از علمای مشهور ایران بود که به خاطر فضیلت، درستکاری و امانت داری در علوم فقه، حدیث و تفسیر به
امین الاسلام،یعنی امانت دار اسلام شهرت یافت.
تفسیر مجمع البیان که ازتفاسیر مهم قرآن میباشد،تفسیری مرجع و قابل استفاده برای دانشمندان مسلمان بوده و هست. این تفسیر بارها چاپ شده و ترجمهی فارسی این تفسیر،در سی جلد موجود است.
* وفات «مخدوب علی شاه همدانی» شاعر و عارفِ مکتب تصوّف(1238 ق)
اشاره:
میرسید علی همدانی پسر سیدشهابالدین همدانی ملقب به علی ثانی یا شاه همدان و معروف به مخدوب علی شاه، از عارفان و شاعران نامیقرن هشتم هجری است. او از شاگردان شیخ تقیالدین علی دوستی سمنانی (شاگرد ممتاز شیخ علاءالدوله سمنانی) بود که به راهنمائی دو تن از شاگردان و جانشینانِ شیخ علاءالدوله سمنانی، در اواسط قرن هشتم هجری از ایران عازم هندوستان گردید و در کشمیر به تبلیغ و نشر مکتب تصوف پرداخت. مرگ مخدوب علی شاه به سال 786ق در ولایت کبر و سواد هندوستان اتفاق افتاد.
* وفات عارف عالم «ملا محمدعلی نوری اصفهانی» (1253 ق)
اشاره:
ملامحمد علی نوری اصفهانی، عارف و عالم در نور متولد شد. او در موطن خود در انزوا و تفکر زندگی میکرد و بر حَسب علاقه، به سیر آفاق و انفس پرداخت. بعدها به هندوستان سفر کرده و در بازگشت به علت تلاطم دریا تمامی کتب و یادداشتهایش را از دست داد. ملای نوری از عرفای قرن 13 بشمار میرود که در سال 1253 در اصفهان وفات یافت. حاشیه بر شرح لمعه و حاشیه بر مثنوی مولوی از آثار اوست
* 25 آگوست
در گذر تاریخ
* تولد «ژرژ ژاک دانتون»
یکی از رهبران انقلاب فرانسه (1759م)
* درگذشت «ویلیام هِرْشِل» ریاضیدان و منجم برجسته آلمانی (1822م)
* روز ملی و استقلال «اروگوئه» از استعمار اسپانیا (1825م)
* درگذشت«مایْکِل فارادِی» دانشمند بزرگ انگلیسی (1867م)
* مرگ «هانری بِکْرِل» فیزیکدان فرانسوی و کاشف رادیو اکتیویته (1908م) )
* حمله نیروهای شوروی و انگلیس به ایران در جریان جنگ جهانی دوم (1941م)
* تسلیم رومانی به متفقین و اعلان جنگ به آلمان در جریان جنگ جهانی دوم (1944م)
* درگذشت «سینکْلِر لوئیز» رمان نویس معروف آمریکائی (1951م)
* روز استقلال«روسیه سفید»(بلاروس)از اتحاد جماهیر شوروی سابق (1991م)