عزل محرمانه دكتر محمد مصدق از نخست‏ وزيری توسط محمدرضا شاه پهلوی (1332 ش)

در حالي كه مصدق سرگرم اقدامات لازم و ضروري براي بقاي خود بود، دولت‏هاي انگلستان و آمريكا با ايادي دربار پهلوي، دست به هم داده، نقشه سرنگوني حكومت را طراحي و آماده اجرا كرده بودند. در روز 22 مرداد 1332، محمدرضا پهلوي، به طور محرمانه دكتر محمد مصدق را از نخست‏وزيري عزل كرد و سرلشكر زاهدي را به نخست‏وزيري برگزيد. اين تصميم بر اساس توصيه دولت‏هاي آمريكا و انگليس انجام شد، زيرا دولت مصدق با حمايت مردم، نفتِ ايران را ملي كرده بود كه عملي مخالف منافع استعماري به شمار مي‏رفت. هرچند در اين ميان، مصدق با درخواست اختيارات بيشتر از شاه و مجلس، موجبات نگراني و ترس پهلوي را فراهم كرده بود. از اين رو، شاه براي دوري از عواقبِ رويدادهاي ناشي از بركناري مصدق، به شمال ايران رفت. وقتي خبر عزل مصدق به او داده شد، وي اين حكم را نپذيرفت و اين حركت را كودتايي عليه خود قلمداد كرد. در بامداد روز 25 مرداد، خبر كودتا به طور مشروح از رسانه‏هاي گروهي پخش شد. پس از آن‏كه طرح بركناري مصدق شكست خورد، محمدرضا پهلوي به عراق و ايتاليا گريخت. با اعلام خبر كودتاي نافرجام عليه دولت، مردم مجسمه‏هاي شاه و پدرش را به زير كشيدند و عكس‏هاي محمدرضا را از ادارات برداشتند. اما چند روز پس از فرار مفتضحانه شاه از كشور، كودتاي 28 مرداد توسط آمريكا و انگليس اجرا شد و شاه پس از سقوط دولت مصدق به ايران بازگشت و به حكومت مستبدانه خود ادامه داد.

تولد "حكيم ناصر خسرو قبادياني" شاعر مشهور ايراني(394 ق)

ابومعين ناصر بن خسرو قبادياني در بلخ به دنيا آمد. وي از كودكي در محضر اساتيد زمان خود، به تحصيل علم و دانش و حفظ قرآن پرداخت. ناصر خسرو علاوه بر ادبيات فارسي و عربي با بيشتر علوم زمان خود همچون حساب، هندسه، نجوم، طب، داروشناسي و الهيات نيز آشنا شد. ناصرخسرو در ابتدا شغل دبيري در دربار محمود و مسعود غزنوي داشت، اما پس از چندي بر اثر تحولي كه در افكار و انديشه‏هاي او پديد آمد از سياست كناره‏گيري كرد و به تحقيق در اصول و عقايد مذاهب مختلف و سير و سفر پرداخت. او در مسافرتي كه به مكه و قاهره كرد، از خليفه‏ي فاطمي، مذهبِ اسماعيلي را پذيرفته و به رياست اسماعيليانِ خراسان برگزيده شد. ناصرخسرو با لقب "حُجّتِ زمين خراسان" به ايران بازگشت، ولي از بيم دشمنان و متعصّبان خراسان، به ناحيه‏ي بَدَخشان در افغانستان امروزي پناه برد و در همان جا بدرود حيات گفت. حاصل سفر هفت ساله‏ي ناصرخسرو، كتاب سفرنامه است كه از نظر تاريخي و جغرافيايى حايز اهميت است. وي افكار و اعتقادات خود و همچنين حكمت‏ها و موعظه‏هاي بسياري را در قالب آثار و اشعارش بيان كرده است. زاد المسافرين، خوان اَخوان و وجه دين از ديگر آثار اين شاعر بزرگ ايراني است. خاصيت عمده‏ي شعر ناصر خسرو، اشتمالِ آن بر مواعظ و حِكَم بسيار است. همچنين جنبه‏ي دعوتِ مذهبيِ او، به اشعارش رنگ دينيِ آشكاري داده است و ذهن علمي او نيز باعث شد كه در بيان مقاصد خود، به شدت تحت تاثير روش منطقيان قرار گيرد. حكيم ناصر خسرو قبادياني، بي‏ترديد يكي از شاعران بسيار توانا و سخن‏آور زبان فارسي است كه داراي طبعي نيرومند و سخني استوار و قوي و اسلوبي نادر و خاص خود مي‏باشد.

مرگ "جِيمز سامْنِر" شيمي‏دان معروف امريكايي (1955م)

جِيمز بِچْلِرْ سامنِر، شيمي‏دان برجسته امريكايى، در نوزدهم نوامبر 1887م در اين كشور به دنيا آمد. وي در كودكي بر اثر وقوع حادثه‏اي دست چپ خود را از دست داد و به علت چپ دست بودن، مدتي طول كشيد تا نوشتن و كار با دست راست را فرا گيرد. سامنر با علاقه‏اي كه به رشته شيمي داشت، بدون توجه به تذكر اساتيد مبني بر ناتواني، به تحقيق و مطالعه در رشته مورد نظرش پرداخت و فقدان يك دست را مانع انجام آزمايش‏هاي شيمي ندانست. وي در دانشگاه هاروارد به تحصيل مشغول شد و در 27 سالگي دكتراي شيمي گرفت. سامنر از آن پس، علاوه بر تدريس، به تحقيق درباره آنزيم روي آورد و در سال 1926م اثبات كرد كه آنزيم، پروتئين واقعي است. اين نظريه كه مخالف انديشه غالب زمان و از طرف يك شيمي‏دان گمنام مطرح شده بود، در ابتدا مورد توجه و قبول واقع نشد. با اين حال، سامنر نتيجه تحقيقات خود را با ديگر دانشمندان در ميان نهاد و از طرف شيمي‏دانان اروپايي مورد تاييد قرارگرفت. وي در تحقيقات بعدي خود به كشفيات مهم ديگري نائل آمد و در سال 1946م به همراه شيمي‏دان هم‏وطن خود، به طور مشترك برنده جايزه نوبل شيمي گرديد. جِيمز بچْلر سامنر سرانجام در دوازدهم اوت 1955م در 68 سالگي درگذشت.