* رحلت عارف کامل و استاد بزرگ اخلاق «میرزا جواد آقاملکی تبریزی»
 (1305 ش)
اشاره:
آیت الله میرزا جوادآقا ملکی تبریزی در حدود اواخر نیمه اول قرن سیزدهم هجری شمسی در خانواده‏ای متدین در تبریز به دنیا آمد. وی پس از تحصیلات مقدمات و سطوح حوزه، برای تکمیل تحصیلات خود راهی نجف اشرف گردید و در محضر عالمان نامداری همچون آخوند خراسانی و حاج آقارضا همدانی، فقه و اصول را آموخت و در حلقه درس حدیث محدث بزرگ، میرزا حسین نوری حاضر شد.
 میرزا جواد ملکی پس از چندی در محفل عارف سترگ، آخوند ملاحسینقلی همدانی قرار گرفت و پای در سیر و سلوک و عرفان و تهذیب نفس نهاد. وی در حدود سال 1280ش راهی قم گردید و درس فقه، اخلاق و عرفان خود را برپا کرد. تابناکی سال‏های حضور این شخصیت علمی - عرفانی، زمینه‏ساز هجرت بسیاری از علما و بزرگان به سوی این خطه گردید و فضلای فراوانی در حلقه درس میرزا جواد جای گرفتند که حضرات آیات عظام: حاج آقا حسین فاطمی قمی، آخوند ملا علی همدانی، سید شهاب‏الدین مرعشی نجفی، سید ابوالقاسم خویی، سید رضا بهاءالدینی و حضرت امام خمینی(ره)،
از آن جمله‏اند.
 همچنین برخی از کتب این سالک الی الله بدین قرارند: اسرار الصلاة، المراقبات و رساله لقاءالله و... . سرانجام مرغ جان آیت الله میرزاجواد ملکی تبریزی، این عارف کامل و عالم عامل و سالک واصل در سی و یکم خرداد 1305 ش برابر با یازدهم ذی حجه 1344 ق از قفس تن رهایی یافت و پیکر مطهر وی پس از تشییعی با شکوه، در جوار حرم حضرت معصومه(س) در قبرستان شیخان قم، رخ در نقاب خاک کشید.

*رأی مجلس شورای اسلامی درباره عدم کفایت سیاسی
بنی صدر (1360 ش)
اشاره:
پس از ماه‏ها درگیری بنی صدر و هوادارانش با نیروهای ارزشی و انقلابی، طرح عدم کفایت سیاسی رییس جمهور در مجلس شورای اسلامی مطرح شد.
مهمترین دلیل بر عدم کفایت سیاسی بنی صدر، موضع‏گیری وی علیه نظام جمهوری اسلامی و اتحاد نامقدس با کلیه نیروهای ضد انقلاب وابسته به شرق و غرب جهت نابودی نظام اسلامی و همچنین مخالفت مستمر وی با مجلس شورای اسلامی از بدو تأسیس و حتی پیش از افتتاح آن، دخالت صریح در قوه قضاییه و عدم درک صحیح از بدیهی‏ترین اصول قانون اساسی و نیز عدم اعتقاد به اصل تفکیک قوا عنوان گردید. در نتیجه، این طرح با 177 رأی موافق، 1 رأی مخالف و 12 رأی ممتنع به تصویب رسید و یک روز پس از تصویب طرح عدم کفایت سیاسی بنی صدر، حضرت امام خمینی(ره)، وی را از ریاست جمهوری اسلامی ایران نیز
عزل کردند.
 این در حالی بود که حضرت امام، پیش از این وی را در بیستم خرداد 1360، از فرماندهی کل قوا نیز عزل کرده بودند. پس از برکناری بنی صدر از ریاست جمهوری، فعالیت‏های خرابکارانه و براندازانه بر ضد حکومت و دولت آغاز شد که عمدتاً از طرف منافقین موسوم به سازمان مجاهدین خلق سازماندهی می‏گردید. از جمله در هفتم تیرماه 1360، دفتر حزب جمهوری اسلامی منفجر شد و طی آن، آیت الله بهشتی و شماری از وزرا و نمایندگان مجلس شورای اسلامی به شهادت رسیدند.
همچنین در هشتم شهریور 1360، دفتر نخست وزیری منفجر شد و در آن، محمدعلی رجایی، رییس جمهور و دکتر محمد جواد باهنر، نخست وزیر و تعدادی از شخصیت‏ها شربت شهادت نوشیدند. این وقایع می‏توانست به سادگی منجر به سقوط یک نظام سیاسی شود، اما بازتاب آن در مردم، نتیجه معکوس داشت چرا که با سخنرانی‏ها و پیام‏های امام خمینی(ره) که به نحو هوشمندانه‏ای به مردم امید می‏دادند، آنان را انسجام می‏بخشیدند و گروه‏های سیاسی ضدِ نظام را بی اعتبار می‏ساختند، اثری وصف ناشدنی در ملت مسلمان برای مقاومت بیشتر ایجاد می‏کرد. از این جهت بود که نظام اسلامی از این دوران پرخطر و پرآشوب با توکل بر خدا، رهبری‏های حضرت امام و مقاومت و پایدار مردم گذشت و به مسیر خود ادامه داد.
* شهادت سردار رشید اسلام «دکتر مصطفی چمران»
در دهلاویه (1360 ش)
اشاره:
دکتر مصطفی چمران در سال 1311 ش در تهران به دنیا آمد. پس از پشت سرگذاشتن تحصیلات ابتدایی و متوسطه، وارد دانشکده فنی دانشگاه تهران گردید و پس از احراز رتبه اول دانشگاه، بورس تحصیلی در آمریکا را اخذ کرد. در امریکا به تشکیل انجمن اسلامی دانشجویان ایرانی و انتشار ماهنامه و فعالیت‏های متعدد ضدرژیم پهلوی پرداخت.
 دکتر چمران سپس راهی مصر گردید و پس از گذراندن دوره نظامی چریکی، جهت یاری برادران لبنانی به آن کشور رفت. وی به مدت هشت سال در آن دیار ماند و همگام با امام موسی صدر خدمات شایانی به ملت مظلوم آن سامان ارایه کرد.
 دکتر مصطفی چمران پس از پیروزی انقلاب اسلامی و پس از 22 سال دوری از وطن به کشور بازگشت و معاونت نخست‏وزیری را برعهده گرفت. وی بعدها نماینده امام در شورای دفاع، وزیر دفاع و نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گردید و مشغول به خدمت شد.
دکتر مصطفی چمران همچنین ستاد جنگ‏های نامنظم را در اهواز سازمان‏دهی کرد و ضربات متعددی بر پیکر ارتش متجاوز بعثی وارد نمود. حضور این سردار رشید اسلام در جبهه‏های نبرد و نیز فرو نشاندن غائله پاوه و سرکوب عناصر ضدانقلاب در کردستان از جمله صفحات درخشان زندگی این شهید والا مقام می‏باشند.
سرانجام این عارف و فرمانده سلحشور در حالی که چند روز قبل، منطقه عملیاتی دهلاویه را از لوث وجود دشمن بعثی پاک کرده بود، در آخر خرداد 1361 در این منطقه به دیدار معبود شتافت و پیکر پاکش در گلزار شهدای بهشت زهرا، جای گرفت.

* آغاز عملیات نصر 4
در شمال ماووت  عراق توسط سپاه  (1366 ش)
اشاره:
عملیات نصر4 در تاریخ 66/3/31 با رمز مبارک یا امام جعفر صادق(ع)، با هدف آزادسازی شهر ماووت عراق و ارتفاعات منطقه آغاز شد.
 رزمندگان اسلام پس از شناسائی منطقه، به سمت هدف حرکت کرده و به شهر ماووت نزدیک شدند.
 پس از ساعاتی درگیری، رزمندگان با تثبیت مواضع تصرف شده و به غنیمت گرفتن مهمات دشمن، مقدمات آزادی شهر ماووت رافراهم می‏کنند و این شهر آزاد می‌شود.
این عملیات که در سه مرحله صورت گرفت نتایج ذیل را به همراه داشت: تلفات نیروی انسانی دشمن:
560 نفر اسیر، 3000 نفر کشته و زخمی؛
سایر نتایج: آزاد شدن بخش دیگری از منطقه ماووت از جمله شهر و دشت ماووت و ارتفاعاتی نظیر ژاژیله، شاخ قشنگ، بالوسه و در مجموع، منطقه‏ای به وسعت 50 کیلومتر مربع؛ تجهیزات و امکانات: تانک و نفربر: 8 دستگاه انهدامی و 10 دستگاه اغتنامی، خودرو: 10 دستگاه انهدامی و 20 دستگاه اغتنامی.

* 31 خرداد
 درگذر تاریخ

* حادثه دلخراش زلزله، در استان‏های گیلان و زنجان (1369ش)
اشاره:
در نیمه شب سی‏ویکم خرداد ماه 1369، زلزله شدیدی در گیلان و زنجان به وقوع پیوست که بیش از پنجاه هزار تن کشته و شصت هزار نفر مجروح و نیم میلیون آواره برجای گذاشت.
 در اثر این زمین لرزه،
32 هزار واحد مسکونی روستائی و هزاران خانه و مغازه در شهرهای استان‏های گیلان و زنجان به طور کامل تخریب شد.
همچنین نزدیک به یک میلیون رأس انواع احشام نیز زیر آوار ماندند. قدرت این زلزله سهمگین 7/3 درجه در مقیاس ریشتر و با مرکزیت شهر رودبار بود.

* رحلت عالم بزرگوار و فقیه جلیل، آیت  اللّه «سیدمحمدباقر سلطانی طباطبائی بروجردی» (1376ش)
اشاره:
آیت  الله سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی بروجردی فرزند
 آیت  الله سیدعلی‏اصغر سلطان العلماء بروجردی از علما و بزرگان آن شهر، در سال 1291 ش (1333 ق) در بروجرد به دنیا آمد.
وی پس از پشت سر گذاشتن مقدمات علوم در زادگاهش، راهی قم گردید و از محضر استادان بزرگی همچون حضرات آیات سید محمدتقی خوانساری، محمد فیض قمی و محمد علی اراکی استفاده کرد. آیت الله سلطانی سپس عازم نجف اشرف شد و در حلقه درس آیات عظام سید ابوالحسن اصفهانی و آقاضیاءالدین عراقی شرکت نمود و به مدارج والای علمی دست یافت. این عالم ربانی پس از آن مدتی در مشهد و در نهایت در قم سکنی گزید و به تدریس فقه و اصول مشغول شد.
 آیت الله سلطانی در این سال‏ها همزمان با تدریس، در دروس فقه و اصول آیت الله بروجردی و درس معقولِ آیت الله شاه آبادی شرکت می‏جست و در این علوم به مدارج بالایی دست یافت.
آیت الله سلطانی از آن پس یکسره به تدریس و تألیف همت گماشت و شاگردان فاضلی در حوزه علمیه قم پرورش داد. همچنین از این عالم برجسته آثاری از جمله استصحاب، الفوائد الفاطمیه و رساله‏ای در شرح منظومه میرزا محمد تنکابنی بر جای
مانده است.
آیت الله سلطانی، دوستی دیرینه‏ای با حضرت امام خمینی(ره) داشته و حاج احمد خمینی نیز داماد ایشان بود. معظم له در دوره اول مجلس خبرگان قانون اساسی نیز حضور داشت. سرانجام این فقیه اصولی و مدرس برجسته حوزه علمیه قم، در سی و یکم خرداد 1376 ش برابر با پانزدهم صفر 1418 ق در 85 سالگی بدرود حیات گفت و در جوار مرقد مطهر حضرت امام خمینی(ره)، به خاک سپرده شد.

* درگذشت مهندس محمد مهریار، معمار، مرمت گر و پژوهشگر میراث فرهنگی (1383ش)

* درگذشت عبدالعزیز فرمانفرمائیان معمار استادیوم آزادی، از بنیانگذاران نظام مهندسی جدید در ایران و از تهیه‌کنندگان «نقشه جامع شهر تهران»(1392ش)

* درگذشت دکتر مینا ایزدیار بنیانگذار انجمن تالاسمی و رئیس سابق انجمن تالاسمی(1392ش9)
اشاره:
سال ها بود که ایجاد انجمن حمایت از بیماران دیر درمان همچون تالاسمی و هموفیلی یک رویا بود. تلاش‌های فراوانی برای ایجاد این نوع سازمان‌های حمایتی با عدم موفقیت به بایگانی سپرده شد تا اینکه در سال 1368 به همت جمعی از افراد توانا اولین انجممن حمایت از بیماران دیر درمان به عنوان انجمن تالاسمی ایران تأسیس شد.
دکتر مینا ایزدیار رئیس گروه مؤسسان انجمن تالاسمی ایران و ریاست هیئت مدیره انجمن تالاسمی ایران با درایت خود نقش بسیار بارزی در راه‌اندازی این نهاد حمایتی داشت. بعد از گذشت 24 سال از تاسیس این نهاد حمایتی، ایران تنها کشور در حال توسعه‌ای است که تمام مبتلایان تالاسمی در آن شناسایی و تحت پوشش انجمن تالاسمی ایران قرار گرفته‌اند.
 به عنوان اولین کشور در حال توسعه و مسلمان الگوی پیشگیری از تالاسمی را برای سایر کشورها ایجاد کرده همه این دستاوردها مرهون زحمات دکتر ایزدیار و همکاران اوست.
خاطره این پزشک بلند همت هرگز از یادها نخواهد رفت و تا زمانی که حتی یک بیمار تالاسمی در ایران به درمان نیاز دارد، نام دکتر مینا ایزدیار و خاطره همت والایش در اذهان باقی
خواهد ماند.
ایشان ظهر روز جمعه 31 خرداد پس از دو سال مبارزه با بیماری سخت در کنار فرزندان خود در خارج از کشور دیده از
جهان فرو بست.

* قوام السلطنه کابینه خود را به شرح زیر به مجلس شورای ملی معرفی نمود: (1301ش)
اشاره:
قوام السلطنه رئیس الوزراء و وزیر امور خارجه - سردار سپه وزیر جنگ - محتشم السلطنه وزیر علوم - فهیم الملک وزیر مالیه - وحید الملک وزیر پست و تلگراف - مشارالسلطنه وزیر عدلیه - عمید السلطنه وزیر فوائد عامه و تجارت. وزیر داخله
 تعیین نشد .
* مجلس شورای ملی لایحه
پنج میلیون دلار وام را از
بانک های آمریکائی تصویب کرد ( 1302ش)

* امیر امان الله خان و همسرش تهران را به قصد افغانستان از راه خراسان ترک کردند.
( 1307 ش)

*  14  رمضان
 در گذر تاریخ

* به شهادت رسیدن «مختار بن ابوعبیده ثَقَفی» رهبر قیام خونخواهی امام حسین(ع)(67 ق)
اشاره:
مختار بن ابوعبیده ثقفی پس از هلاکت معاویة بن ابی‏سفیان، از جمله رهبران انقلابی کوفه بود که از امام حسین(ع) و نماینده‏اش حضرت مسلم بن عقیل(ع) حمایت نمود و در نتیجه، از سوی عبیدالله بن زیاد عامل یزید در کوفه، دستگیر و زندانی شد.
مختار در ایام قیام امام حسین(ع) هم‏چنان در زندان عبیدالله بن زیاد به سر می‏برد تا این که به وساطت شوهر خواهرش،
عبدالله بن عمر در نزد یزید بن معاویه، از زندان آزاد گردید. پس از مرگ یزید، جهت خون خواهی امام حسین(ع) در کوفه قیام نمود و جمع کثیری به او پیوسته و تمام قاتلان امام حسین(ع) و عناصر اصلی ضد امام حسین(ع) و اهل بیت را دستگیر و به مکافات اعمالشان رساند.
مختار ثقفی پس از 18 ماه حکومت در کوفه و نواحی آن، در چهاردهم رمضان سال 67 قمری در برابر لشکریان عبدالله بن زبیر به فرماندهی مصعب بن زبیر، متحمل شکست گشته و در این نبرد به قتل رسید.

*درگذشت «ابن مغازلی» محدث و فقیه مسلمان
(542 ق)
اشاره:  
ابن مغازلی در سال 457 ق متولد شد و دوران تحصیلش در عراق، در محضر علما و مشایخ آن دیار سپری گردید. ابن مغازلی در میان علوم و معارف اسلامی، علاقه‏ی بسیاری به حدیث داشت. وی بخش عمده‏ی زندگی خود را در شهرهای واسط و بغداد به نقل حدیث گذراند و آثاری از پیشینیان خود را روایت کرد که از آن جمله می‏توان از مناقب نام بُرد. از این محدث و فقیه مسلمان، رساله‏ای در حدیث به جا مانده است که به صورت خطی در کتابخانه‏ی دمشق نگهداری می‏شود.

*  رحلت «شمس الدین بهبهانی» حکیم ایرانی
(1248 ق)
اشاره:
شمس الدین بهبهانی از حکما و دانشمندان مشهور ایرانی در قرن سیزدهم هجری قمری، در سنین جوانی از محضر عالم برجسته‏ای چون، محقق بهبهانی بهره جست.
 وی فقیهی عالم و عارفی زاهد بود و بیشتر ایام عمر را به تحقیق و تألیف سپری کرد. شمس الدین بهبهانی شرح مفصلی بر معالم الاصول نگاشته و رساله هایی نیز در زمینه‏ی حکمت و اصول دین به رشته‏ی تحریر درآورده است.
*  درگذشت «سیدمحمد تقی ممتاز العُلماء» عالم برجسته ‏ی شیعی در هندوستان
(1289 ق)
اشاره:
سیدمحمدتقی‏بن حسین دلدار علی، معروف به «ممتاز العلماء» از بزرگ‏ترین علمای امامیه‏ی قرن سیزدهم هجری در هند است. کتابخانه‏ی او از بزرگ‏ترین و مهم‏ترین کتابخانه‏های هند به شمار می‏رفت. از ایشان آثار ارزشمندی به جای مانده است که برخی از آن‏ها عبارتند از: ارشاد المؤمنین،
حَدیقَةُ الواعظین و ظهیرُ الشّیعه فی احکام الشریعة. وی در 78 سالگی در شهر لکهنوی هند وفات یافت و در حسینیه‏ی خویش مدفون گردید.

*فاجعه‏ی کشتار
مسلمانان فلسطینی در حرم
حضرت ابراهیم(ع) در شهر
الخلیل(1414 ق)
اشاره:
در این روز، یک صهیونیست افراطی، نمازگزاران روزه‏دار فلسطینی را در
حرم مطهر حضرت ابراهیم(ع) در شهر الخلیل واقع در کرانه‏ی غربی رود اردن به رگبار مسلسل بست و 29 تن را شهید و تعداد زیادی را مجروح کرد. این ترور که بار دیگر خصومت صهیونیست‏ها با مسلمانان را به اثبات رساند، واکنش تند جهان اسلام را به دنبال داشت به طوری که مذاکرات سازش اعراب و اسرائیل را برای مدتی به حال تعلیق درآورد. این حمله‏ی وحشیانه باعث گسترش ناآرامی در سرزمین‏های اشغالی گردید و مقابله با رژیم صهیونیستی را شدت بخشید. با توجه به این واکنش‏ها، تل آویو، فرد تروریست را دستگیر و محاکمه کرد، اما با ادعای این که او دیوانه است و جنون دارد از
مجازاتش سرباز زد.

* 20 ژوئن
درگذر تاریخ

 * کشف ویتامین توسط «کازیمیر فونک» دانشمند لهستانی (1912م)

*  آغاز انقلاب کبیر فرانسه (1789م)

*  فرار «لویی شانزدهم» پادشاه فرانسه در جریان انقلاب این کشور (1791م)

* آغاز سلطنت طولانی «ملکه ویکتوریا» بر انگلستان (1837م)

* تصرف جزیره اوکیناوا در اقیانوس آرام توسط ارتش ژاپن (1875م)

* آغاز قیام مردم چین معروف به «بوکسورها» علیه استعمار انگلستان (1900م)

*  درگذشت «احمد سوکارنو» بانی استقلال اندونزی و اولین رئیس جمهور این کشور (1970م)