25  خرداد
در گذر تاریخ

* اعدام «میرزا علی محمد شیرازی» بنیانگذار فرقه‏ی بابیه (1266 ق)
اشاره:
پس از درگذشت حاج سیدکاظم رشتی جانشین شیخ احمد احسائى که فرقه‏ی شیخیه را پایه‏ریزی کرده بود، بین دو تن از شاگردان او بر سر ریاست این فرقه
رقابت در گرفت.
 در 1259 ق سیدعلی محمد شیرازی که شاگرد معروف سیدکاظم بود، پس از سفر به مکه به بندر بوشهر رفت و در آن جا خود را به جای «رکن باب» یعنی نائب امام زمان خواند و پیروانش به بابیه معروف شدند.
چیزی نگذشت که سیدعلی محمد از
 مقام بابیت بالاتر رفت و ادعاکرد که او نقطه‏ی اعلی یا نقطه‏ی بیان است و سپس مدعی شدکه خود،
قائم آل محمد(ص) می‏باشد و کتاب البیان رانگاشت. از این پس او دعوت خود را آشکار کرد و طرفداران فراوانی یافت که چندین بار با قشون دولتی جنگیدند و حتی پیروزهائی به دست آوردند. سرانجام سیدعلی محمد محبوس گردید و پس از درگیری‏های فراوان، علمای تبریز حکم به اعدام وی دادند. بالأخره در شعبان 1266 ق میرزاعلی محمد شیرازی را به تبریز برده و به دستور امیرکبیر تیرباران کردند.

*  تشکیل «مجلس عالی»
در تهران و عزل محمد علی شاه از سلطنت  (1288 ش)
اشاره:
پس از فتح تهران به دست مجاهدان و پناهنده شدن محمد علی شاه قاجار به سفارت روسیه، در روز
بیست و پنجم خردادماه 1288ش برابر با بیست و هفتم جمادی‏الثانی 1327 ق، همه گروه‏های مردم تهران برای دیدار و عرض تبریک به سرداران فاتح تهران، به جانب آنان شتافتند. سپس اجتماعی باشکوه با حضور پانصد تن از نمایندگان مجلس، مجاهدان و شخصیت‏های برجسته تشکیل شد که نام «مجلس عالی» گرفت و در همان جا تصمیمات مهمّی اتخاذ شد.
 براین اساس، محمد علی شاه از سلطنت خلع و فرزند خردسالش به نام احمد شاه در دوازده سالگی به سلطنت انتخاب شد. همچنین مقرر گردید تا هنگام بلوغ وی، علیرضا خان عضدالمُلک به عنوان نیابتِ سلطنت، وظائف او را به عهده گیرد. در این جلسه، چون هیئت وزیران تشکیل نشده بود، هیئتی به جای آن مأمور رسیدگی به امور کشور گردید.

*  سردار محتشم بختیاری وزیر جنگ با حفظ سمت بجای یپرم خان ریاست نظمیه را عهده دار شد (1291ش)

*  رحلت عالم مجاهد و فقیه جلیل آیت ‏اللّه «سیدمصطفی مجتهد کاشانی» (1298ش)
اشاره:
آیت‏ اللّه سیدمصطفی بن سیدحسین مجتهد کاشانی نجفی در حدود سال 1230ش (1267ق) در کاشان به دنیا آمد. وی پس از گذراندن مقدمات ابتدائی، در حوزه درس پدرش قرار گرفت و فقه و اصول و معقول و منقول و ریاضیات را فرا گرفت.
 سیدمصطفی کاشانی سپس راهی اصفهان شد و از محضر عالم بزرگ،
شیخ محمدتقی رازی تهرانی اصفهانی معروف به صاحب حاشیه معالم بهره گرفت تا به درجه رفیع اجتهاد رسید.
 وی در بیست و پنج سالگی در حالی که جامع علوم و ماهر در فقه، اصول، تفسیر و حکمت و ریاضی بود راهی تهران گردید و پس از فوت پدر عالمش، چندین سال ریاست علمی و مرجعیت مذهبی مردم را برعهده گرفت.
 آیت‏اللّه سید مصطفی کاشانی در سال 1274ش، پس از سفر حج، ساکن نجف اشرف شد و با ایجاد حوزه درسی خویش، در شمار علمای بزرگ آن سامان
قرار گرفت.
این عالم مجاهد در جریان اشغال عراق توسط انگلستان در بحبوحه جنگ جهانی اول، به همراه علمای بزرگ دیگر، قیام مردمی ضد استعمار انگلیس را اداره و رهبری کرد و در این راه، جانفشانی‏های فراوانی از خود نشان داد.
این عالم سترگ از آن پس ساکن کاظمین گردید و تا پایان عمر در آن شهر مسکن گزید.
 آیت‏اللّه سید مصطفی کاشانی سرانجام پس از عمری سرشار از خدمت علمی و مجاهده، در
 25 خرداد 1298ش برابر با اواسط رمضان 1337ق در 68 سالگی در کاظمین بدرود حیات گفت و در همان‏جا به خاک سپرده شد. لازم به ذکر است که عالم مجاهد و فقیه بزرگ آیت‏اللّه سید ابوالقاسم کاشانی، رهبر مذهبی نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران و مبارز دوران ستم‏شاهی، فرزند
ایشان می‏باشد.

*  تصرف قزاق‏خانه رشت توسط انقلابیون جنگل
(1299ش)
اشاره:
چند روز پس از اعلان جمهوری در گیلان، انقلابیون جنگل از نیروهای قزاق رشت خواستند یا به نیروهای انگلیسی مستقر در ایران حمله کنند یا با تحویل سلاح خود، به شهرهای خویش بازگردند. اما نیروهای قزاق چون خود را تحت فرمان حکومت مرکزی می‏دانستند این امر را منوط به اجازه مرکز کردند. بنابراین چون مذاکرات انقلابیون و قزّاقان به بن بست رسید، جنگلی‏ها تصمیم به تسخیر قزاق خانه رشت گرفتند.
از این رو از بامداد بیست و پنجم خرداد 1299 ش، نبرد سختی بین
 دو طرف درگرفت و تلفات زیادی وارد آمد. در نهایت پس از به توپ بستن قزاق‏خانه توسط جنگلی‏ها، نیروهای قزّاق تسلیم شدند.
ولی به دستور میرزا کوچک خان جنگلی، اسیران، آزاد شد و به شهرهای خود بازگشتند.
 فتح قزاق خانه، هر چند موقعیت جنگلی‏ها را در این منطقه افزایش داد ولی دولت مرکزی از این مسئله به راحتی نگذشت و تا سرکوبی کامل نهضت جنگل پیش رفت تا این که به شهادت
میرزا کوچک خان جنگلی و پایان
 قیام جنگل     انجامید.
* ایستگاه تلویزیون آمریکا
در مبارک آباد تهران آتش گرفت  (1354ش)

* محمد انورسادات رئیس جمهوری مصر برای یک دیدار
شش روزه وارد تهران شد (1355ش)

*  برگزاری اجلاس بین
‏المجالس اسلامی در تهران
(1378ش)
اشاره:
اولین اجلاس بین المجالس کشورهای اسلامی، به منظور تأسیس اتحادیه مجالس کشورهای اسلامی با پیام مقام معظم رهبری حضرت آیت‏اللّه خامنه‏ای و سخنان حجت‏الاسلام سید محمد خاتمی،
 رئیس جمهور، در محل سالن اجلاس سران کنفرانس اسلامی در تهران آغاز به کار کرد.
 در این اجلاس سه روزه، رؤسا و هیئت‏های پارلمانی بلندپایه حدود پنجاه کشور اسلامی به منظور تأسیس سازمان مجالس کشورهای اسلامی گرد هم آمدند که از این میان، رؤسای مجالس 28 کشور به همراه نایب رئیسان و رؤسای کمیته‏های خارجی، حضور داشتند. در این اجلاس، ایران به ریاست سازمان مجالس کشورهای اسلامی انتخاب شد و یکی از مهم‏ترین کارهای این سازمان، ارتباط مجالس کشورهای مسلمان با یکدیگر عنوان گردید.
 در این اجلاس، اساسنامه اتحادیه تصویب شد و
جمهوری اسلامی ایران به مدت 2 سال به ریاست آن دست یافت.
 این کنفرانس هر دو سال یکبار در یکی از کشورهای عضو تشکیل جلسه خواهد داد. شورای کنفرانس، کمیته اجرائی و دبیرخانه، سه نهاد این اتحادیه می‏باشد که دبیرخانه آن در تهران واقع است.

*  گشایش موزه تماشاگه زمان در تهران (سال ١٣٧٨)
اشاره:
موزه تماشاگه زمان در مکانی زیبا وقدیمی ارائه دهنده ی زیبنده ترین ساعتهای فرانسوی، آلمانی، سوئیسی، انگلیسی و روسی دو قرن اخیر است که در
سال ١٣٧٨ تأسیس شده است. این موزه با داشتن حدود ٢٠٠ ساعت قدیمی در ساختمانی دو طبقه به برسی مباحث: زمان در اساطیر، ساعتهای آفتابی، شنی، سوختنی، آبی، آبی مکانیکی ،ساعتهای مکانیکی و گاه شماری‌ها و تقویمها می پردازد.
 ساعتهای این موزه بیشتر در قرن ١٩ و به حالتهای کوکی (هفته کوک ، ماه کوک ،سال کوک )، کوکی با کلید، اتوماتیک و فنری و به صورتهای فقط ساعت ، نیم زن ( سر نیم ساعت زنگ می زند )، ربع زن ، زنگ زن ، دارای تقویم و منازل ماه (حرکت ماه را در تمامی روزهای ماه نشان میدهد) ، و شماطه دار ساخته شده است. در طبقه همکف ساعتهای دیوارکوب ، طاقچه ای و ایستاده ، تعداد اندکی ساعتهای سفری و یک ساعت ساچمه ای است که بیشتر از مارکهای کرنر ، ویکتورپایلارد ،ال مارشان ، بالتازار ، مورسترک،هتزینگر ، پل بور ، تیسوت ، نیفانی ، دنیرو و کاندو و از جنس برنز ساخته شده اند.
در طبقه بالا ساعتهای جیبی (آویزی ، یک در ، سفری ،دودر و سه در ) مچی ، دستنبدی ، ساعت در فندک و ساعت انگشتری است که همگی از جنس طلا هستند.در میان این ساعت ها که بیشتر از مارک های یونیور سال ، زنیت ،مووادو ، پتک فیلیپ ، واشرون و کنستانتین ، کارتیه ، امگا ، مک کیب ، شوپارد، تیسوت ،لانژین ، پیازه ، ریکا ، بوم و مرسیه ، کروم ،
هری وینستون و بولگاری است ساعت هائی دیده میشود که در نوع خود بسیار کم نظیر است.
ساعت های سفری که برخی متعلق به شخصیت های سیاسی دوره قاجار و پهلوی و برخی متعلق به شخصیتهای سیاسی کشورهای دیگر است٠ در اتاقی گاهشماری ها ،تقویمهای کهنی همچون تقویم دائمی معروف به اصطرلاب ١٠٠ ساله (١٤٠٠-١٣٠١) چاپ بغداد  تقویم ٩٥ ساله هجری قمری (١٢٣٦-١٣٦٨) چاپ بغداد ، تقویم تجاری سال ١٣١٣، تقویم رفومی سال ١٢٤٥ شمسی ، گاهنامه ١٣١١ ( اهداء شده از طرف سید جلال الدین تهران به ملک الشعرا) و سکه هائی که معرف گاهشماری های مختلف است ، قرار دارد٠ دینار در زمان رضا پهلوی که معرف گاهشماری هجری شمسی بوده و دو سکه ی درهم در
زمان های یزدگرد ساسانی و عبدالملک بن مروان اموری که یکی معرف گاهشماری یزدگردی (پارسی قدیم ) و دیگری معرف گاهشماری هجری قمری است٠ همچنین نام برخی دانشمندان ساعت سازی ایران همچون ابوریحان بیرونی ، اکبردانا سرشت ، سید حسن تقی زاده ، احمد بیرشک ، ذیح الله بهروز و محمد محیط طباطبائی همراه با عکسهائی قاب شده از آنها بر دیوار همان اتاق قرار دارد.
اتاق پایانی این موزه مربوط به سنگهائی از دوره های مختلف زمین شناسی است که تغییرات زمان را به صورت میلیون سالی نشان میدهد. نمونه سنگهائی که از دوره های کامبرین ، اردویسین ، دونین ،کربنیفر، پرمین ،تریاس ،ژوراسیک ،کرتاسه ،پالئوژن و نئوژن به جا مانده است.

* 8 رمضان
 در گذر تاریخ

* آغاز حرکت پیامبر
اسلام(ص) به سوی
 منطقه‏‌ی بدر (2 ق)

* مرگ "سلطان طغرل
سلجوقی" بنیانگذار سلسله‏ ی سلجوقیان در ری(455 ق)
اشاره:
طغرل، سلطان قدرتمند سلجوقیان با براندازی حکومت غزنویان، ایران را در استیلای خویش قرار داد. او با هجوم به عراق و تصرف بغداد، حکومت شیعی مذهب "آل بویه" را برانداخت و به حمایت خلیفه‏ی عباسی پرداخت.
 طغرل تمام حرکت‏هایى را که از سوی مخالفان خلافت در سراسر حکومت اسلامی برخاسته بود، دفع نمود. وی در اواخر عُمر، بغداد را که به تصرف خلیفه‏ی فاطمی درآمده بود، آزاد ساخت و القائم بامراللَّه، خلیفه‏ی عباسی را به قدرت باز گرداند. چون زنِ طغرل در 452 ق درگذشته بود، طغرل دختر خلیفه رابه زنی خواست. هرچند خلیفه از این امر امتناع کرد ولی سرانجام به این ازدواج رضایت داد و قرار شد دختر خلیفه‏ی عباسی در ذیقعده‏ی سال 455 به عقد طغرل درآید. ولی این عقد به عروسی منجر نشد و داماد پیر در هفتاد سالگی درگذشت.
طغرل در اواخر عمر از بغداد راهی ری بود و در بین راه به بیماری رُعاف (خون دماغ) مبتلا گشت و در هشتم رمضان 455 ق در نزدیکی ری درگذشت.
جسد وی را به ری برده و در مقبره‏ای که امروز به برج طغرل معروف است به خاک سپردند.

* درگذشت "کاتبی" حکیم و منجم برجسته‏ ی ایرانی
(675 ق)
اشاره:
نجم الدین علی دبیران، معروف به کاتبی از حکیمان و منجمان برجسته‏ی ایرانی است.
ازنخستین سال‏های زندگی او اطلاع چندانی در دست نیست، اما از احوال او معلوم است که خواجه نصیر الدین طوسی از کاتبی درخواست کرد که او را در کار رصدخانه‏ی مراغه که از رصدخانه‏های مشهور آن زمان بود، یاری کند و این دانشمند مسلمان، مدت‏ها در آن رصدخانه به فعالیت علمی پرداخت.
 از کاتبی آثار متعددی در علم حکمت و منطق برجای مانده است که از آن جمله می‏توان به جامِعُ‏الدقایق و حکمةُ العین اشاره کرد.