*18 خرداد
در گذر تاریخ

* درگذشت فقیه عالی قدر «قاضی ابوالقاسم ابن برّاج» (481 ق)
اشاره:
شیخ سعدالدین ابوالقاسم، عبدالعزیز بن نحریر بن عبدالعزیز بن برّاج طرابلسی معروف به قاضی در حدود سال 400 ق در مصر به دنیا آمد. تحصیلات خود را در زادگاه و سپس در بغداد ادامه داد تا این که یکی از فقهای نامدار و معتبر شیعه در عصر خویش شد. ابن بَرّاج از علم وسیع و اطلاعات شایسته در زمینه‏ی فقه و علوم اسلامی برخوردار بوده و تألیفات فراوانی در این باره دارد. او از شاگردان خاص سید مرتضی و
شیخ طوسی بود و مورد توجه آنان قرارگرفت.
 شیخ ابوالقاسم بن بَرّاج بعدها نماینده‏ی شیخ طوسی در شام گردید و یکی از مردان فقه و فقاهتِ معروف آن دیار شد. ابن برّاج در حدود سی سال در طرابلس منصب قضاوت داشته و به «قاضی» مشهور گشت.
 ابن برّاج از دانشمندان پرآوازه و معتبر شیعی است که آرای او پیوسته مورد توجه‏ی فقیهان بزرگ بوده و غالباً به نظریات او، اشاره و استناد شده است. بسیاری از فقیهان و محدّثانِ سده‏های بعد، در اجازه‏هایى که به برخی از شاگردان خود داده‏اند، به شخصیت و آثار او اشاره کرده‏اند. قاضی، از نویسندگانی است که نوشته‏هایى در فقه و کلام از خود به یادگار گذاشته است.
 نوشته‏های به جای مانده از او، شامل مجموعه‏ای از فتواهای فقهی است که در آن‏جا، استدلال‏های فقهی و نقد نظرهای دیگر فقیهان، بسیار کم به چشم می‏خورد.
جواهر الفقه، عِمادُ المُحتاج فی مناسک الحاجّ و... از تألیفات اوست. سرانجام این عالم ربانی در حدود هشتادسالگی در طرابلس در لبنان بدرود حیات گفت.

* میرزا جوادخان سعدالدوله از نمایندگی مجلس شورای ملی کناره گیری کرد. وی در ابتداء از نمایندگان مورد توجه مردم بود و به وی ابوالمله لقب داده بودند.(1286ش)

*   جنگ     بین   ابوا لفتح میرزا سالار الدوله فرزند مظفرالدین شاه مدعی تاج و تخت ایران و قوای دولتی در نهاوند رخ داد که منجر به شکست سالار الدوله و سپاه وی شد. (1286ش)
اشاره:
در این زد و خورد حدود سه هزار نفر از طرفین کشته شدند. ابوالفتح میرزا سالار الدوله سومین فرزند ذکور مظفرالدین شاه جوانی بی باک جاه طلب و مغرور بود و سلطنت را از آنِ خود می دانست.

* درگذشت غلامحسین نقشینه بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون (تولد 1287 ش)
اشاره:
غلامحسن نقشینه در سال 1282 در تهران به دنیا آمد. به دلیل علاقمندی به هنر نمایش، به طور خصوصی نمایش هایی را اجراء می نمود. آموزش جدی تئاتر را نزد افراسیاب آزاد فرا گرفت.
 سپس وارد هنرستان هنرپیشگی شد و پس از سه سال دیپلم خود را دریافت کرد و به تدریس فن بیان در همان دبیرستان مشغول شد. وی در سالن های تئاتر گراند هتل، سیرک تهران و مدرسه زرتشتی ها کارگردانی و بازی می کرد. تعدادی از نمایش های وی عبارتند از: «دلدادگان»، «غیاث خشتمال»، «لج و لجبازی»،
«نادر و ستاره»، «شاه عباس و جنگ دربند»، «دروغگو و دروغ پرداز»، «بنگاه عشق»، «جنگ زن و شوهر»، «رسوایی»، «قمار»، «انتقام ارواح»،
«دختر نابینا»، «بیژن و منیژه»، «نادرشاه و جنگ کرنال» و
«رستم و سهراب». نقشینه می گوید: به دلیل عدم استقبال مردم از پیس های جدی، مدیران تئاتر تصمیم به اجرای تئاتر کمدی گرفتند که این مسئله موجب کناره گیری بسیاری از هنرمندان از تئاتر شد. وی نیز در پی همین جریان از تئاتر خارج و جذب سینما شد. او فعالیت سینمائی را از سال 1332 آغاز کرد. مستشار جزیره (1335) و سه دیوانه (1347) از دیگر فیلم هایی است که او در آنها ایفای نقش نمود. نقشینه در خردادماه سال 1341 با سمت معاون مدیرکل امور مخابرات سازمان برنامه و بودجه بازنشسته شد. ایفای نقش تلویزیونی دایی جان ناپلئون برای او شهرت خاصی به همراه آورد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز در فیلم های سینمایی وکیل اول و ناخدا خورشید نقش های کوچکی را بازی کرد. غلامحسین نقشینه در
 18خردادماه 1375 در تهران درگذشت. مصاحبه با وی توسط خانم هما قاضی در سال 1374 به مدت 165 دقیقه انجام شد.

* در گذشت علی منظوری
 حقیقی، خوشنویس
(1329ش)
اشاره:
علی منظوری حقیقی خطاط و شاعر. در تفرش به دنیا آمد. از کودکى به آموختن خط پرداخت و در جوانى به خوشنویسى شهرت یافت و مورد توجه
 اولین استاد خود، سید حسین خوشنویس باشى قرار گرفت. پس از مدتى به تهران آمد و مقیم شد و به کتابت و قطعه‏نویسى و
فرمان نگارى پرداخت.
در 1300 ش، کارمند اداره‏ى مجلس شد و در آنجا با عماد الکتاب آشنا گردید و شیوه‏ى خود را به روش او- که خود پیرو میرزا رضاى کلهر بود- گردانید.
 وى علاوه بر نستعلیق، خط شکسته تحریر را نیز خوش مى‏نوشت و در کتیبه‏نویسى هم مهارت داشت.
منظورى شعر مى‏گفت و غزلهاى عارفانه‏ى وى جمع‏آورى شده ولى به چاپ نرسیده است. از شاگردان او، فرزندش، عباس منظورى است. وى در صحن مزار حضرت معصومه (ع)، در قم مدفون است.
 از آثار او: یک دوره رسم المشق به عنوان «نگارش منظورى»، که سالها در مدارس ایران مورد استفاده بود؛ یک نسخه «گلستان» سعدى و
 یک نسخه «رباعیات» خیام، که به چاپ رسیده است؛ یک نسخه «بوستان» سعدى و «لیلى و مجنون» نظامى و منتخب «تفسیر منظوم» صفى علیشاه و جنگهاى متعدد؛
یک نسخه منتخب «خمسه‏ى» نظامى، به قلم نستعلیق کتابت عالى، با رقم‏هاى: «هزاران شکر خدائى را که توفیق نوشتن عطا فرمود... در روز چهارشنبه
 بیست و ششم مرداد ماه یکهزار و سیصد و نوزده خورشیدى، وقتى که مرا عمر در حدود
 پنجاه و دو سال بود... على منظورى پور شاه اویس...» و «تقدیم کتابخانه‏ى مجلس شوراى ملى بنمود على منظورى حقیقى 1320»؛ اثر گرانبهاى او، کتیبه‏هاى سر در ورودى مقبره‏ى نور علیشاه، در صحن امامزاده حمزه، در شهر رى و چند کتیبه در مساجد و تکایا و بقاع اطراف تفرش وی در تاریخ 1329 درگذشت.

* رحلت فقیه، محقق و عالم امامی «سید میرزا علی آقا شیرازی» (1315 ش)
اشاره:
آیت‏اللّه سیدمیرزا علی آقا حسینی شیرازی فرزند عالم مجاهد و مرجع کبیر میرزا محمدحسن شیرازی معروف به میرزای بزرگ و صاحب فتوای تحریم تنباکو، در حدود سال 1248 ش (1287ق) به دنیا آمد.
وی در کودکی به همراه پدر بزرگوارش راهی سامرا در عراق گردید و پس از طی مقدمات و سطوح، در درس عالمان نامداری همچون سیدمحمدتقی شیرازی و سیدمحمد فشارکی و دیگران حاضر شد تا اینکه شایستگی حضور در حوزه درس خارج پدر عالمش را یافت و در بیست سالگی به درجه اجتهاد رسید. اجتهاد میرزاعلی آقا شیرازی از طرف دو استاد مذکور و نیز آخوند ملامحمدکاظم خراسانی تأیید شد و ایشان از آن پس به
 تدریس پرداخت.
در سالیان بعد، آوازه وی در سرزمین‏های شیعه منتشر گردید و در شمار مراجع بزرگوار تقلید قرار گرفت و جمع زیادی از شیعیان از او تقلید کردند.
میرزا علی آقا نه تنها در فقه و اصول و علوم نقلی تبحر داشت بلکه در کلام، حکمت، طب، تاریخ و فنون ادبی نیز دارای مهارت و استادی بود. او را به زهد و تقوا و پرهیزگاری و اخلاق کریمه ستوده‏اند.
 این عالم ربانی سرانجام در هجدهم خرداد 1315ش برابر با هجدهم ربیع‏الأول 1355ق در 67 سالگی به لقای معبود شتافت و در نجف اشرف مدفون گردید.

* تقی الدین صلح نخست
وزیر لبنان وارد تهران
شد(1353ش)

* سولیوان سفیرکبیر جدید آمریکا وارد تهران شد و فعالیت خود را آغاز نمود(1356ش)

* درگذشت «ذبیح ‏اللّه منصوری» نویسنده و مترجم معاصر (1365ش)
اشاره:
استاد ذبیح اللّه حکیم الهی رشتی مشهور به ذبیح اللّه منصوری فرزند انتخاب الدوله از رجال رشت، در سال 1288 ش در این شهر زاده شد. پس از گذراندن دوره ابتدائی برای ادامه تحصیل به همراه پدر راهی فرانسه شد و پس از بازگشت به ایران، به کار ترجمه پرداخت. استاد منصوری نویسنده و مترجم فعالی بود و بیش از صد و پنجاه کتاب و نزدیک به هزار مقاله که اغلب در مجله خواندنی‏ها چاپ می‏شد، توسط او ترجمه شده‏اند. او در مدت شصت سال فعالیت قلمی خود، آثار فراوانی از زبان‏های انگلیسی و فرانسوی و عربی ترجمه کرد. بعضی از آثار منصوری، نه ترجمه مستقیم بلکه اقتباس و تحریر تازه و مفصل‏تری از متن اصلی بود.
دامنه فعالیت استاد منصوری شامل زمینه‏های گوناگونی از جمله رمان پلیسی، تاریخی، زندگی‏نامه و نیز همکاری با مجلاتی نظیر کوشش، ایران ما، ترقی، تهران مصور و... بود. ذبیح اللّه منصوری همچنین نخستین کسی بود که آثار موریس مترلینگ، نویسنده بلژیکی را به فارسی ترجمه کرد. وی سرانجام در 18 خرداد 1365ش در 77 سالگی بر اثر
 ناراحتی قلبی در گذشت.

* رحلت آیت ‏اللّه «محمد وشنوی قمی» محدث و مورخ (1376 ش)
اشاره:
آیت‏الله حاج شیخ قوام الدین محمد وشنوی قمی در سال 1286 ش (1325 ق) در یکی از روستاهای اطراف قم به دنیا آمد.
 ایشان پس از تحصیل مقدمات در قم، در
22 سالگی راهی نجف اشرف شد و مدارج علمی را طی کرد. آیت ‏الله وشنوی سپس به قم بازگشت و از درس حضرات آیات شیخ عبدالکریم حائری،
سید محمد حجت کوه‏کمره‏ای و سیدمحمدتقی خوانساری بهره برد. با ورود آیت‏الله بروجردی به قم، یکسره به درس خارج فقه و اصول آن فقیه بزرگ حاضر شد و پس از ایشان، به مدت سی سال در حلقه درس
 آیت‏الله مرعشی نجفی جای گرفت. آیت‏الله وشنوی که به قوامی نیز شهرت داشت، در علوم مختلف از جمله حدیث، تاریخ، تراجم، رجال اهل سنت و فقه، دارای مهارت بود.
 از این اندیشمند فرهیخته آثاری برجای مانده که حیاةالنبی و سیرته، حدیث ثقلین، مکارم اخلاق و ده‏ها اثر دیگر از آن جمله است. این عالم فرزانه سرانجام در 18 خرداد 76 برابر
 اول صفر 1418ق در 90 سالگی بدرود حیات گفت و در حرم مطهر حضرت معصومه به
خاک سپرده شد.

*   برگزاری هشتمین دوره
انتخابات ریاست جمهوری
 (1380 ش)
اشاره:
در انتخابات هشتمین دوره ریاست جمهوری، صلاحیت ده نفر جهت احراز این مقام به تأیید شورای نگهبان رسید که از این میان
 حجت‏الأسلام سیدمحمدخاتمی برای بار دوم و با حدود
 22 میلیون رأی برای این پست مهم
 انتخاب گردید.

*  فاطمه عرب زاده (16ساله محصل علوم دینی و ساکن قم) به جرم همراه داشتن اعلامیه و نوار سخنرانی امام خمینی (ره) به دست مأموران انتظامی راه آهن قم دستگیر شد.(1357ش)

* 1 رمضان
 در گذر تاریخ

* نزول کتاب مقدس صحف
 بر حضرت ابراهیم(ع)
اشاره:
نام ابراهیم 69 بار در قرآن به احترام و بزرگی یاد شده و در اثنای آنها
فراز های مختلفی از زندگی او برای عبرت مؤمنین بیان شده است .
 خداوند او را فردی یکتا ‌پرست و دین او را حنیف خوانده است
 ( آل عمران ، 67 ) و امر می‌ فرماید که دین ابراهیم را پیروی کن ( نساء ، 125 ) . او پیامبر ی راستین و فردی صدیق بود ( مریم ، 41 ) و خداوند به او و خاندانش نعمت حکمت و سروری اعطا نمود ( نساء ، 54 ) . در تعالیم اسلامی ابراهیم از پیامبران اولی‌ العزم و دارای شریعت می ‌باشد ، و قرآن در چند مورد اشاره دارد که ابراهیم علیه‌ السلام دارای کتاب آسمانی به نام « صحف » بوده است . سرای آخرت بسی بهتر و پاینده است ، همانا این حقیقت در صحف ( رسولان ) پیشین ( یعنی ) صحف ابراهیم علیه ‌السلام و موسی (ع)
ذکر شده است .
 ( اعلی 19تا 17 ) ( از آیه فوق استفاده می ‌شود که کتاب ابراهیم مجموعه‌ ای از دستنوشته ‌ها و کتابچه ‌ها بوده است . زیرا اگر در آیه ، لفظ « صحیفه » به صیغه جمع یعنی
« صحف » بیان شده است ، جهت اشاره‌ ای به دو کتاب ابراهیم و موسی نیست ، بلکه این کلمه نام خاص برای
 نامه‌ ها یا نوشته‌ های دینی مربوط به
 ابراهیم می ‌باشد .
چون در زبان عربی برای دو شیء ، صیغه تثنیه می‌ آورند نه جمع . ) آن ‌چنان ‌که از بیان قرآن مشهود است این کتاب یا کتاب ‌ها محتوائی آسمانی و نازل شده از سوی خداوند داشته ‌اند ، و متون آن مجموعه ‌ای از وحی الهی بوده است که به ابراهیم نازل شده بود . ( نساء ، 63 ) بگو ایمان آوردیم به خدا و آنچه نازل شده به ما و آنچه نازل شد بر ابراهیم ... ( آل‌عمران ، 84 ) اما از آنجا که ابراهیم ( بر طبق شواهد تاریخی ) حدود 3800 سال قبل می ‌زیسته است ، از کتاب او چیزی بجای نمانده و حتی در کتب مقدس عبرانی نیز نامی از کتاب و متن آن نرفته است . اما از اشارات قرآنی مشخص است که محتوای صحف ابراهیم با کتاب موسی کاملاً هم ‌سو و هم‌ سنگ بوده است . ( اعلی ، 19 )

* درگذشت «شیخ الرئیس
ابوعلی سینا» فیلسوف و
دانشمند بزرگ مسلمان
(428ق)
اشاره:
حسین ابن عبداللّه بن سینا ملقب به شَرفُ المُلک و معروف به شیخ الرئیس، ابن سینا و حَجَّةُالحَق ،از بزرگ‏ترین اطبای نامی و اعاظم فلاسفه و حکمای اسلامیِ اوائل قرن پنجم هجری است. وی در سوم صفر سال 370 ق در بلخ به دنیا آمد.
قبل از ده سالگی قرآن را حفظ کرد و در اندک زمانی، ادبیات، علوم دینی، حساب، هندسه، منطق، جبر، هیئت و علوم عقلی و نقلی را فرا گرفت و قبل از 20 سالگی بر تمام معلّمین و اساتید خود برتری یافت.
 مهارت فوق العاده‏ی ابن سینا در طب و معالجات شگفت‏آوری که از وی ذکر شده، بسیار تعجب برانگیز است. ابن سینا، علی‏رغم زندگانی ناآرام و پرحادثه‏ی خود، اندیشمند و نویسنده‏ای پرکار بوده است.
 آن‏چه از نوشته‏های خُرد و کلانِ وی بر جای مانده است، نماینده‏ی ذهنی فعال و پویاست که گویى در هر شرائطی، حتی در سخت‏ترین و توان فرساترینِ آن‏ها، از فعالیت و خلاقیت باز نمی‏ایستاده است.
 از ابن‏سینا بیش از یکصد و سی اثر علمی در موضوعات مختلف از قبیل فلسفه، عرفان، الهیات، منطق، طب، ادبیات و... بر جای مانده است که اشارات، قانون، الحاصِلُ و المَحصول، شِفا، عُیونُ الحِکمه، و ده‏ها کتاب دیگر از آن جمله است.
 ابن سینا در اواخر عمر به سبب اختلافی که با سلطان وقت پیدا کرد، مدتی فراری بود، هرچند قبل از آن روزگاری به وزارت نیز رسیده بود. وفات وی در سال 428 قمری به بیماری قولنج که خود در معالجه‏ی آن مهارت فراوان داشته، در 58 سالگی، روی داد.
مقبره‏ی ابن سینا در همدان در میدانی به همین نام واقع است.

*7 ژوئن  
در  گذر تاریخ

*  روز استقلال «واتیکان»
 از ایتالیا (1929م)

* مرگ «هنری میلر» نویسنده معروف آمریکائی (1980م)

*  برگزاری نخستین انتخابات آزاد اندونزی پس از 35 سال استبداد (1999م)

*  روز مقدس مسیحیان و عید گل‏ریزان به مناسبت نزول روح‏القدس بر حواریون
اشاره:
طبق آئین مسیحی، عید گلریزان یادبود نزول روح مقدس به زمین است. عید گلریزان در اصل نشانه پایان هفت هفته جشن عید
 پاک بوده است.
در عید گلریزان، طبق سنتی دیرینه، مردم زود از خواب بیدار می شوند تا «رقص» خورشید را نظاره کنند، و بسیاری از مردم، غذای خود را در پیک نیک عید گلریزان در جنگل صرف می کنند. عید گلریزان هرسال در ماه مه یا ژوئن واقع می شود

* درگذشت «یوهان
هولْدِرْلین»ادیب و شاعر
برجسته آلمانی (1843م)

*  تولد چارلز مکینتاش از بنیانگذاران مکتب گرافیک گلاسکو( 1868 م)

*  تولد لیام نیسن (1952)
 بازیگر ایرلندی