حجت‌الاسلام صابر اکبری جدی، کارشناس مسائل دینی و معاون نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه‌ها با ارائه تحليلي از عدالت حضرت امير، شاخصه‌هاي سياسي ايشان را فراتر از همه سياستمداران مي‌داند و به توضيح اين مسئله مي‌پردازد كه چرا سيره و روش او همچنان مورد مطالعه است.
پاسخ اكبري جدي هم به سياستمداري حضرت امير براساس عدالت و نه براساس مصلحت برمي‌گردد.
حجت‌الاسلام جدی در پاسخ به اینکه حضرت علی(ع) به عنوان یک سیاستمدار چه شاخصه‌ها و برتری‌هایی نسبت به دیگران داشتند، گفت: شخصیت مولاي متقیان قبل از آنکه یک شخصیت سیاسی باشد یک شخصیت مذهبی و اعتقادی و معرفتی است بنابراین اگر در عالم سیاست هم علی(ع) را می‌بینیم برخاسته از آن پایه‌های اعتقادی و معرفتی است، که ایشان را به سمت چنین جریانی می‌کشاند.
وضوح و شفافيت در موانع
وی با بیان اینکه ورود حضرت به سیاست یک منشا معرفتی دارد، گفت: ورود ایشان به سیاست ناشی از یک منشا اعتقادی و باورهای عمیق درونی است و صرفا به خاطر کسب قدرت و حضور در قدرت نیست.
وی از جمله ویژگی‌های دیگر حضرت علی(ع) در عرصه سیاست را وضوح و شفافیت موضع ایشان عنوان کرد و بیان داشت: سیاست همواره با حیله، دروغ، ریاکاری و دورویی شناخته شده است و این نوع سیاست در زمان حضرت علی(ع) نیز وجود داشته است و اینگونه نیست که در عصر حاضر سیاست چنین مفهومی پیدا کرده باشد.
وی اظهار داشت: مولای متقیان شخصیتی است که وقتی به عرصه سیاست می‌آید مرز رفتاری‌اش تعریف شده و دوست و دشمن را مشخص کرده است و ایشان در چارچوب این مرزبندی‌ها که حدود الهی است، مناسبات را تنظیم می‌کند.
حجت‌الاسلام جدی خاطرنشان کرد: ما خوشایندی یا ناراحتی عده‌ای دیگر، طمع در قدرت یا بقای حاکمیت و استمرار سلطه در مناسبات حضرت علی(ع) نمی‌بینیم بلکه آن چیزی که مشخص است و به مناسبات حضرت علی(ع) نیز شکل می‌دهد این است که هر چیز خلاف عدالت از سوی ایشان به هیچ وجه پذیرفته نمی‌شود.
وی افزود: سياست در رفتار امام علی(ع) به معنای بدتدبیری نیست، بلکه به معنای داشتن اصول تعریف شده است که پا روی این اصول نمی‌گذارند و اگرچه در تدابیر امور و تنظیم مناسبات با کمال هوشیاری حضرت علی(ع) تدبیر می‌کنند.
وی ادامه داد: جنگ‌هایی که حضرت علی(ع) طراحی کرده است و سیاست‌هایی که ایشان برای تمشیت امور داشته‌اند حاکی از این است که ایشان به شدت انسان مدبری بوده است.
آغاز تبعيض‌ها و عدالت محوري علي(ع)
حجت‌الاسلام جدی در ادامه صحبت‌های خود مهمترین شاخصه حکومت حضرت علی(ع) را عدالت محوری ایشان دانست و تاکید کرد: در زمان خلیفه سوم مسئله امتیازات ناحق و مقدم کردن بستگان باعث شده بود که بی‌عدالتی و دوری از اصول عدالت در جامعه به وضوح خود را نشان می‌دهد و همین امر باعث روی آوردن مردم به سمت حضرت علی(ع) شد.
وی گفت: در فضای ملتهب جامعه آن روز مردم به دنبال بازگشت به مسیر عدالت پیامبر بوده‌اند و بویی از این عدالت و عدم تبعیض را در حضرت علی(ع) جست‌وجو می‌کردند و آشوبی را به وجود می‌آورند که در نتیجه آن عثمان کشته می‌شود و طبیعتا چشم‌ها به سوی حضرت علی(ع) می‌چرخد.
وی افزود: همه پس از کشته شدن عثمان، علی را نشانه می‌گیرند؛ زیرا می‌دانند علی(ع) کسی است که از همان آغاز مخالف با سیاست‌های تبعیض‌آمیز بوده است.وی ادامه داد: از زمان ابوبکر این تبعیض‌ها شروع شد و در زمان عمر توسعه پیدا کرد و در زمان عثمان کاملا واضح شد و مخالفت حضرت علی(ع) با سیاست‌های عثمان و حمایت از معارضان و کسانی که برخلاف مشی نادرست عثمان موضع می‌گرفتند مثل ابوذر به نوعی آغاز شد.
وی تصریح کرد: علی(ع) کسی بود که همه او را به رعایت عدالت، مساوات و حدود الهی می‌شناختند. وی افزود: بازگشت به سوی مولای متقیان اساسا در زمانی صورت می‌گیردکه جامعه تلخی‌ها و بی‌عدالتی‌ها و فاصله گرفتن از مشی پیامبر(ص) را به وضوح دیده است و درواقع خواسته جامعه از حضرت علی(ع) نیز عدالت است.
وی ادامه داد: وقتی حضرت علی(ع) حاکمیت را می‌پذیرد این نکته را به خوبی بیان می‌کند که اگر این رسالت را به عهده می‌گیرد و برمی‌‌گردد براساس سنت پیامبر، قرآن و اجتهاد خود است.
وی با اشاره به این سخن پیامبر که حضرت علی(ع) را بهترین قاضی و بهترین قضاوت‌ها را از آن علی(ع) دانسته‌اند، گفت: علی(ع) اعلم همه انسان‌هاست، براساس آن علم و قضاوت الهی و فهم و درایتی که خداوند در مسائل معرفتی به ایشان داده است، عمل می‌کنند.
وی با بیان اینکه حضرت علی(ع) موضع خود را در مسائل اقتصادی کاملا واضح برای مردم بیان می‌کنند، افزود: مولاي متقیان بحث عدالت اقتصادی را به وضوح در همان آغازین ساعت‌ها و لحظات خلافت خودش بیان می‌کند.
وی اظهار داشت: مسئله عدالت برای حضرت علی(ع) غیر از یک شاخص اعتقادی و یک ویژگی ایمانی یک خواسته جدی اجتماعی هم بوده است. وی افزود: خواست اجتماعی و افکار عمومی جامعه آن زمان نیز عدالت را می‌خواهد و کسی مخالف عدالت نیست.
مریم رضا زاده
همشهری جمعه