جنبش عدم تعهد طي بيانيهاي ضمن حمايت مجدد از برنامه هستهاي ايران، از دبيرخانه آژانس بينالمللي انرژي اتمي خواست كه از گنجاندن جزئيات فني اطلاعات حساس برنامه هستهاي ايران در گزارشات آژانس خودداري كند.
به گزارش خبرگزاري فارس، متن بيانيه جنبش عدم تعهد در خصوص اجراي موافقتنامههاي پادمان NPT و مقررات مربوطه قطعنامههاي شوراي امنيت در جمهوري اسلامي ايران، بند (7d) دستور كار نشست شوراي حكام آژانس بينالمللي انرژي اتمي كه در نشست امروز چهارشنبه شوراي حكام توسط سفير مصر قرائت شد، به شرح زير ميباشد.
آقاي رييس
1ـ جنبش عدم تعهد مايل است مراتب تشكر خود را از مديركل آژانس بينالمللي انرژي اتمي آقاي يوكيا آمانو به خاطر گزارش وي در خصوص اجراي موافقتنامه پادمان در جمهوري اسلامي ايران مندرج در سند 46/2010/ GOV ابراز كند.
2ـ قبل از بيان نقطه نظراتمان در خصوص گزارش مديركل، جنبش عدم تعهد مايل است مواضع اصولي خود را درباره اين موضوع مورد تأكيد قرار دهد:
a. جنبش عدم تعهد بر حق اوليه و غير قابل انكار كليه كشورها براي توسعه، تحقيق، توليد و استفاده از انرژي اتمي براي مقاصد صلحآميز، بدون هرگونه تبعيض و منطبق با تعهدات قانوني مترتب، تأكيد ميكند بنابراين، هيچ موردي نبايد به گونهاي تفسير شود كه منجر به ايجاد ممنوعيت يا محدوديت حقوق كشورها در توسعه انرژي اتمي براي مقاصد صلحآميز شود. انتخابها و تصميمات كشورها، شامل موارد جمهوري اسلامي ايران، در زمينه استفادههاي صلحآميز از فنآوري هستهاي و سياستهاي چرخه سوخت بايد محترم شمرده شوند.
b. جنبش عدم تعهد، آژانس بينالمللي انرژي اتمي را به عنوان تنها مرجع ذيصلاح براي راستيآزمايي تعهدات پادماني مترتب بر اعضا مورد شناسايي قرار داده و تأكيد ميكند كه هيچ فشار يا مداخله در فعاليتهاي آژانس به ويژه در فرآيند راستيآزمايي كه ميتواند بازدهي و اعتبار آژانس را به مخاطره اندازد، نبايد وجود داشته باشد.
c. جنبش عدم تعهد بر تفاوت بنيادين ميان وظايف قانوني كشورها وفق موافقتنامههاي پادمان مربوط به آنها با هرگونه اقدامات اعتمادساز كه به طور داوطلبانه اتخاذ ميشوند تأكيد كرده و اين كه اين امر موجد وظايف پادماني قانوني نيست.
d. جنبش عدم تعهد تاسيس منطقه عاري از سلاح هستهاي (NWFZ) در منطقه خاورميانه را به عنوان گامي مثبت در راه نائلشدن به هدف خلع سلاح هستهاي جهاني مورد توجه قرار داده و مراتب حمايت خود از تاسيس چنين منطقهاي مطابق با قطعنامههاي مربوطه مجمع عمومي و شوراي امنيت را تكرار ميكند.
e. جنبش عدم تعهد مصونيت فعاليتهاي هستهاي صلحآميز را مورد تأييد مجدد قرار داده تأكيد ميكند هرگونه حمله يا تهديد به حمله عليه تاسيسات هستهاي صلحآميز اعم از در حال فعاليت يا در حال ساخت كه بشريت و محيط زيست را در معرض خطر جدي قرار داده و نقض عمده حقوق بينالملل، اصول و اهداف منشور ملل متحد و آئين نامه آژانس بينالمللي انرژي اتمي محسوب ميشود، تأكيد ميكند. جنبش عدم تعهد نياز به تدوين سند مذاكراتي چند جانبه جامع براي اعلام ممنوعيت حملات يا تهديد به حملات بر تاسيسات هستهاي مختص استفادههاي صلحآميز از انرژي هستهاي را تصديق ميكند.
f. جنبش عدم تعهد قوياً معتقد است كه كليه پادمانها و موضوعات راستيآزمايي از جمله موارد مربوط به ايران بايد در چارچوب آژانس بينالمللي انرژي اتمي و بر اساس مباني حقوقي و فني حل و فصل گردد. علاوه بر آن جنبش عدم تعهد تأكيد دارد كه آژانس بايد به كار خود براي حل موضوع هستهاي ايران در چارچوب اختيار و اساسنامه آژانس ادامه دهد.
g. عدم تعهد تأكيد ميكند كه ديپلماسي و گفتوگو از طريق صلحآميز و همچنين مذاكرات محتوايي بدون پيششرط بين طرفهاي ذيربط بايد به عنوان تنها روشهايي كه از طريق آنها يك راهحل فراگير و پايا براي موضوع هستهاي ايران قابل دستيابي است، باقي بماند.
3ـ جنبش عدم تعهد ملاحظه ميكند كه مديركل بار ديگر بيان داشته كه آژانس قادر بوده است به راستيآزمايي عدم انحراف مواد هستهاي اظهار شده در ايران ادامه دهد.
4ـ جنبش عدم تعهد ايران را به ادامه همكارياش با آژانس به منظور ارائه تضميني معتبر در خصوص عدم وجود مواد و فعاليتهاي هستهاي اعلام نشده در ايران، مطابق با حقوق بينالملل ترغيب ميكند.
5ـ جنبش عدم تعهد با نگراني تبعات احتمالي فاصله گرفتن از زبان استاندارد راستيآزمايي در بخش خلاصه گزارش مديركل جايي كه بيان ميدارد: «ايران بايد همكاري لازم را براي اين كه به آژانس اجازه دهد كه تاييد كند كليه مواد هستهاي ايران در فعاليتهاي صلحآميز قرار دارند» مورد ملاحظه قرار ميدهد و از دبيرخانه درخواست كرده بود تا در اين خصوص توضيح بيشتري بدهد، با توجه به اينكه گزارش اجراي پادمان در سال 2009 (SIR) مندرج در سند GOV/25/2010 بيان ميدارد «در حاليكه آژانس قادر بوده است در مورد ايران نتيجهگيري نمايد كه تمامي مواد هستهاي اظهار شده در فعاليتهاي صلحآميز قرار دارند، راستيآزمايي صحت و تكميل اظهارات ايران در دست انجام است». متاسفانه جنبش عدم تعهد چنين توضيحاتي را هنوز دريافت نكرده است.
6ـ جنبش عدم تعهد از گنجاندن گسترده جزئيات فني اطلاعات حساس در گزارش مديركل ابراز نگراني ميكند. در اين رابطه، جنبش عدم تعهد از دبيرخانه ميخواهد از گنجاندن چنين اطلاعات حساسي خودداري كند.
7ـ عدم تعهد از همكاري مستمر بين آژانس و ايران همانگونه كه در آخرين گزارش مديركل ذكر شده استقبال كرده و در اين رابطه موارد زير را متذكر ميشود:
a. فعاليتهاي توليد مواد هستهاي، خصوصاً مواردي كه به غنيسازي مربوط ميشود همچنان تحت اقدامات كنترلي و نظارتي آژانس قرار داشته و تا به آن تاريخ نتايج نمونه برداريهاي محيطي گسترده بهجز يك مورد در كارخانه غنيسازي سوخت FEP در نطنز و كارخانه نيمه صنعتي غنيسازي سوخت (PFEP) دلالت بر آن دارد كه عمليات كارخانهها منطبق بر موارد اظهار شده بوده است. ايران با ارائه اطلاعات مربوطه توضيحي در اين خصوص داده است كه با يافتههاي آژانس در مورد نمونه مورد اشاره ناهمخواني ندارد.
b. آژانس تاييد كرده است كه كارخانه غنيسازي سوخت فردو (FFEP) با اطلاعات طراحي ارائه شده از سوي ايران مطابقت داشت و تاسيسات در مرحله پيشرفته ساخت قرار داشت، اگرچه هيچ سانتريفيوژي به تاسيسات وارد نشده است. آژانس پس از گزارش قبلي چهار راستيآزمايي اطلاعات طراحي (DIV) را به انجام رسانده است. از اكتبر 2009 به طور ميانگين هر ماه يك راستيآزمايي اطلاعات طراحي (DIV) در كارخانه نيمه صنعتي غنيسازي سوخت انجام شده است. نتايج نمونهبرداريهاي محيطي در FFEP تا تاريخ 16 فوريه 2010 وجود اورانيوم غنيشده را نشان نميداد.
c. آژانس به نظارت بر استفاده و ساخت سلولهاي داغ در تاسيسات هستهاي مربوطه در ايران ادامه داده و هيچگونه شواهدي دال بر اينكه فعاليتهاي جاري بازفرآوري وجود داشته، در اين تاسيسات مشاهده نشده است.
d. ايران امكان دسترسي آژانس به رآكتور آب سنگين را در اراك (IR-40) فراهم ساخت و آژانس قادر شد راستيآزمايي اطلاعات طراحي را انجام دهد. آژانس تاييد كرد كه احداث تاسيسات در حال انجام است به نحوي كه احداث ساختمانها تقريبا به اتمام رسيده و برخي تجهيزات اصلي نصب شده است. آژانس همچنين يك راستيآزمايي فيزيكي PIV و يك راستيآزمايي اطلاعات طراحيDIV را در كارخانه توليد سوخت ( FMP) انجام داد و تاييد كرد كه از مي 2009 هيچ تجهيزات جديد فرآوري در تاسيسات نصب نشده و مجتمع سوخت، ميله يا قرصهاي جديدي در FMP توليد نشده است.
8ـ جنبش عدم تعهد با عنايت به گزارش مديركل كه بيان ميدارد آژانس همچنين درخواست كرد چنانچه تصميم براي ساخت تاسيسات جديد هستهاي توسط ايران اتخاذ شده است، ايران اطلاعات مربوط به طراحي و برنامهريزي ساختمان و تاسيسات آنها را ارائه نمايد. جنبش عدم تعهد از اينكه در گزارش بيان شده كه ايران تاكيد كرده كه همكاري خود با آژانس را براساس معاهده پادمانش ادامه ميدهد، ابراز خشنودي ميكند و ايران را ترغيب ميكند اطلاعات طراحي تاسيسات هستهاياش را براساس موافقتنامه جامع پادمان به آژانس ارائه كند.
9ـ جنبش عدم تعهد با عنايت به اينكه موافقتنامه پادمان به ايران اجازه ميدهد تا با گزينش برخي بازرسان آژانس مخالفت كند، از اينكه دبيرخانه استدلال ايران را براي نپذيرفتن دو تن از بازرسان آژانس كه اخيرا از ايران بازديد كردهاند، رد كرده است، ابراز نگراني ميكند. جنبش عدم تعهد يادآوري ميكند كه براساس موافقتنامههاي پادمان مربوطه، دول عضو موظف به ارائه دليل براي تصميماتشان در اين زمينه نيستند.
10ـ جنبش عدم تعهد از درخواستهاي پيشين مدير كل خطاب به آن دسته از اعضايي كه اطلاعاتي را در ارتباط با مطالعات ادعايي به دبيرخانه ارائه كردهاند، براي موافقت با اينكه آژانس تمامي اسناد مربوطه را به ايران ارائه نمايد، كاملا حمايت ميكند. جنبش عدم تعهد يك بار ديگر نگرانيهاي خود را نسبت به ايجاد موانع در اين خصوص كه فرآيند راستي آزمايي آژانس را با مانع مواجه ميسازد، ابراز ميدارد. جنبش عدم تعهد در اين رابطه، خاطرنشان ميسازد كه مديركل قبلا گزارش كرده:
a. آژانس بهطور مستقل ابزارهاي محدودي را براي اثبات صحت مدارك ارائه شده كه اساس مطالعات ادعايي را تشكيل ميدهند در اختيار دارد.
b. محدوديتهاي اعمال شده از سوي برخي اعضا در قبال در اختيار گذاشتن اطلاعات به ايران، انجام مذاكرات مشروح را با ايران در اين خصوص براي آژانس مشكلتر مي سازد.
11ـ با مد نظر قرار دادن تحولات اخير فوق الاشعار و همچنين گزارشهاي قبلي مديركل در خصوص اجراي برنامه عمل تفاهمنامه جمهوري اسلامي ايران و آژانس در خصوص مداليتي حل و فصل موضوعات باقي ماندINFCIRC/711 ، جنبش عدم تعهد كماكان منتظر است كه اجراي پادمان در ايران به صورت معمول به انجام برسد.
12ـ جنبش عدم تعهد موضع اصولي خود را مبني بر اينكه ديپلماسي و گفتوگو تنها راه براي حل بلند مدت موضوع هسته اي ايران ميباشند، تصريح ميكند، جنبش عدم تعهد بدين منظور همه كشورهاي عضو را نسبت به مشاركت مثبت، تشويق مينمايد.