غذاي سبك شبانه نه تنها به كم كردن وزن و سلامت زندگيكردن كمك ميكند بلكه مشكلات ناشي از ديرخوابي و بدخوابي را نيز تا حدود زيادي بر طرف ميكند.
اغلب افراد بهويژه در ايران طبق عرف معمول اجتماعي و سنتي عادت دارند به هنگام شام برنج و غذاهاي سنگين نشاستهاي صرف كنند، برخي از افراد نيز يا دير به خواب ميروند يا در خواب كابوس و روياهاي ناخوشايند ميبينند.
در ساعات شب فرصت براي هضم غذا اندك است و درنتيجه افراد هنگامي به خواب ميروند كه شايد هنوز غذا در معده آنها بهطور كامل هضم نشده باشد. اين مسئله يا باعث بدخوابي يا بهاصطلاح دير خوابي و حتي بيخوابي (insomnia) در اين افراد ميشود. ديرخوابي و بدخوابي علاوه بر عوارض جسماني كه در طول زمان برجاي ميگذارد، عوارض روحي و رواني نيز در پي دارد.
از ديگر سو افراد بعضا دچار تفريط نيز شده و چيزي در شب بهعنوان شام صرف نميكنند كه اين خود باعث بر هم ريختن آرامش به هنگام خواب و ديرخوابي ميشود.
بيخوابي يكي از مشكلات دهه اخير در تمام دنياست. نياز انسانها به خواب يكسان نيست؛ اين مقدار نياز، براي گروهي حدود 6ساعت و براي گروهي ديگر حتي 9 تا 10ساعت است. فردي كه پس از بيدار شدن از خواب احساس آرامش كند خواب كافي داشته است.
بيخوابي، خود را به شكلهاي مختلف نشان ميدهد؛ از جمله اختلال در اوايل به خواب رفتن، بيدار شدن در نيمه شب و اواسط خواب، خواب ناآرام و آشفته،، كه مورد آخر معمولا با مشكلات شروع خواب هم همراه است. آمار جهاني نشان ميدهد كه 25 تا 30درصد مردم مبتلا به بيخوابي بوده و از آن رنج ميبرند. مشكلات خواب، بيشتر در سنين بالاي 65سال ديده ميشود. اين افراد معمولا مدت بيشتري در تختخواب بيدار بوده و فكر ميكنند.
افسردگي، ترس و خوردن غذاي سنگين قبل از خواب از علل مهم اختلال در خواب هستند.بنا بر باور پزشكان، نحوه و نوع غذا خوردن، نقشي كليدي در بهرهمندي از خوابي آرام و عميق ايفا ميكند. به گفته آنها خوردن موادغذايي تند قبل از خواب مانند سير و فلفل و همچنين دير شام خوردن، خواب را مختل ميكند.
پزشكان 6 تا 8ساعت خواب شبانه آرام را براي بهبود عملكرد مغز، حفظ طراوت پوست و شادابي چشمها توصيه ميكنند. همچنين آخرين وعده غذايي نبايد بيش از 500كالري انرژي داشته باشد و صرف شام سبك و كم چربي حوالي ساعت 7 بعد از ظهر توصيه ميشود.
براي پيشگيري از بيخوابي يا بدخوابي از تمام گروههاي غذايي بهصورت متعادل و متنوعي در طول روز استفاده كنيد؛ بهخصوص موادغذايياي مثل ماست، شير، ماهي، موز، خرما و انجير كه اگر بهعنوان عصرانه خورده شوند به آرامش اعصاب كمك بيشتري ميكنند. كاهو و سيب داراي تركيبات آرامبخش هستند، از اينرو توصيه ميشود افراد قبل از خواب يك ليوان شير با يك عدد سيب صرف كنند.