10 مهر -26 ذی القعده - دوم اکتبر

10 مهر در دفاع مقدس

* وقوع درگیری شدید بین نیروهای بعثی و مدافعان خرمشهر (1359 ش)
اشاره:
با آغاز جنگ و پیشروی دشمن به سمت شهرهای خوزستان، خرمشهر نیز در آستانه جنگی خونین قرار گرفت. جمع‏بندی نیروهای مهاجم و مواجه شدنشان با مقاومت اندک نیروهای خودی در مرز خرمشهر، این تصور را برای آنان به وجود آورده بود که دست‏یابی به شهر، آسان خواهد بود و مقاومتی از جانب مردم صورت نخواهد گرفت. بدین ترتیب، نیروهای عراقی، حمله خود را به بندر خرمشهر آغاز کردند. عدم حضور مدافعین خرمشهر در بندر، موجب سهولت پیشروی نیروهای دشمن در ابتدای حمله در این محور گردید. مدافعین خرمشهر نیز بلافاصله پس از اطلاع از ابعاد و گسترش تحرکات جدید دشمن، بخشی از نیروهای خود را به داخل بندر اعزام و به حمله و مقاومت در برابر دشمن مبادرت کردند. با این حال نیروهای تقویت شده دشمن، پیشروی خود را به داخل شهر ادامه دادند. روز دهم مهر برای مدافعین خرمشهر، علی‏رغم سختی و دشواری فراوان، روز موفقی محسوب می‏شد. در این روز جنگ تانک و نفرات در آستانه خرمشهر در گرفت. مدافعین شهر، بر تانک‏های دشمن حمله کرده و با پرتاب نارنجک و کوکتل مولوتف، آنها را یکی پس از دیگری منهدم کردند. در این حال دشمن که با تقویت نیروهایش، در نظر داشت، شهر را تصرف نماید، علی‏رغم تصرف قسمتی از شهر، مجدداً متحمل شکست شد و اقدام به عقب‏نشینی نمود. هرچند شهامت رزمندگان اسلام در تمام دوران مقاومت در خرمشهر، ستودنی و غیرقابل وصف بود، اما روز دهم مهر 59، جلوه دیگری داشت و با شکست ناگوار دشمن، در جمع رزمندگان، جشن و سرور معنوی حاکم شد.

* عملیات سوسنگرد و آزادسازی بستان و سوسنگرد (1359 ش)
اشاره:
در پی تهاجم ارتش مزدور بعث عراق برای مقابله با انقلاب اسلامی در 31 شهریور 1359 و ورود نیروهای نظامی به همراه ادوات سنگین و سبک دشمن در جنوب و غرب کشور، مناطق وسیعی از میهن اسلامی به اشغال آنان درآمد. در این میان، یک لشکر زرهی عراق متشکل از 200 الی 250 تانک، پس از تصرف جاده سوسنگرد - حمیدیه به اهواز، از مرز بستان عبور کرده و سوسنگرد را به تصرف خود درآوردند. پس از این تجاوز، رزمندگان اسلام در تاریخ هشتم مهر 1359، در عملیاتی، به دشمن حمله برده و علی‏رغم عدم تجهیز قوا و کمی نیروها، در برابر نیروهای عراقی مقابله کردند. در ادامه حمله به نیروهای دشمن، تلفات بسیاری بر دشمن وارد آمد به طوری که پس از آن مجبور به عقب‏نشینی شدند. در این حمله، نیروهای اسلام متشکل از مردم بومی و بسیج، به دشمن امان نداده و در 10 مهر 1359، سوسنگرد را از لوث دشمنان پاک کردند. در این حملات، بیش از هفتاد تانک و خودروی دشمن در کمتر از نصف روز منهدم گردید و تعدادی از نفرات آنان به اسارت درآمدند.

10 مهر در گذر تاریخ

* کشته شدن (کلنل محمدتقی خان پسیان) در خراسان (1300 ش)
اشاره:
سرگذشت این سردار آزادی خواه و صدها تن دیگر مانند وی، بیانگر با سابقه بودن دخالت‏های آشکار و نهان استعمارگران از جمله انگلستان به عنوان استعمارگر پیر در ایران است و گرامیداشت او، خاطره رشادت‏ها و پایمردی‏های قهرمانان این مرز و بوم را در مقابل بیگانگان، در یادها زنده نگاه می‏دارد.
کلنل محمدتقی خان پسیان، در سال 1271 ش به دنیا آمد. وی پس از آن که وارد نظام شد، به دلیل ابراز رشادت، به سرعت ارتقاء یافت و در سال 1299 ش ریاست ژاندارمری خراسان را بر عهده گرفت. او به خاطر داشتن افکار آزادی خواهانه در میان مردم از نفوذ و اعتبار فراوانی برخوردار بود. پس از کودتای رضاخان در سال 1299 ش، کلنل پسیان، علاوه بر فرماندهی ژاندارمری، حکومت خراسان را که تا آن زمان تحت کنترل قوام السلطنه بود در دست گرفت. اما پس از قدرت یافتن قوام السلطنه، پسیان با وی اختلاف پیدا کرد و کار این اختلاف پس از مدتی بالا گرفت. از این رو، کلنل پسیان با توجه به نفوذ بیگانگان در ایران و نابسامانی اوضاع کشور، برای خارج شدن ایران از زیر نفوذ انگلیس و نیز بهبود وضع مردم، مبارزه با حکومت مرکزی را آغاز کرد و بدین ترتیب، قیام افسران در استان خراسان به وقوع پیوست.
در این قیام، کلنل پسیان امور استان را کاملاً در دست گرفت و قوای تحت فرمانش با نیروهای طرفدار دولت مرکزی جنگیدند.
سرانجام در یکی از این درگیری‏ها، محمدتقی خان پسیان، این مبارز خستگی‏ناپذیر در 31 سالگی کشته شد. با کشته شدن او، قیام افسران خراسان علیه ظلم و جور دولت مرکزی نیز فروکش کرد و قوام، نفسی به راحتی کشید.

* برگزاری سومین انتخابات ریاست جمهوری و انتخاب
«آیت ‏اللَّه خامنه‏ ای» به این مقام (1360ش)
اشاره:
مردم مسلمان ایران سی و سه روز پس از اقدام جنایتکارانه منافقین در انفجار ساختمان نخست وزیری و شهادت رجایی و باهنر، به پای صندوق‏های رأی رفته و با حضور شانزده میلیونی خود و با نود و نه درصد آرا، حضرت آیت‏اللَّه سیدعلی خامنه‏ای را به ریاست جمهوری اسلامی ایران انتخاب کردند. با این انتخابات، یکی دیگر از فرازهای انقلاب اسلامی با پیروزی درخشان امت همیشه در صحنه طی شد و یکی از یاران وفادار انقلاب اسلامی و پیروان روح‏اللَّه به ریاست جمهوری اسلامی ایران رسید. ملت ایران با رأی قاطع در این انتخابات، بار دیگر نشان دادند هرگز میدان مبارزه را خالی نخواهند کرد.

* درگذشت رضا خندان؛ بازیگر سینما و تلویزیون (1389ش)
اشاره:
محمدرضا خندان در سال ۱۳۳۲ش در شوشتر به‏ دنیا آمد. وی فارغ‏التحصیل رشته هنرهای نمایشی از دانشکده هنرهای دراماتیک دانشگاه تهران بود. خندان، فعالیت هنری خود را از سن شانزده سالگی در تئاتر از سال ۱۳۴۸ش در فرهنگ و هنر اهواز آغاز کرد. اولین تجربه‌ سینمایی خندان، بازی در فیلم «گمشدگان» به کارگردانی محمدعلی سجادی بود. دیگر فیلم‏های سینمایی رضا خندان به‏طور عمده عبارت بودند از: «خانه در انتظار» (۱۳۶۶)؛ «دندان مار» (۱۳۶۸)؛ «مجنون» (۱۳۶۹)؛ «ایلیا، نقاش جوان» (۱۳۷۰)؛ «عبور از تله» (۱۳۷۲)؛ «پاییز بلند» (۱۳۷۲)؛ «سفر به چزابه» (۱۳۷۴)؛ «دو زن» (۱۳۷۷)؛ «شور عشق» (۱۳۷۹)؛ «رؤیای جوانی» (۱۳۸۱)؛ «رأی باز» (۱۳۸۱) و «عروس کوهستان» (۱۳۸۴). خندان هم‏چنین حضور در مجموعه‏های تلویزیونی متعددی را تجربه کرده بود و آخرین حضور وی در قاب کوچک، مربوط به مجموعه «مختارنامه» و ایفای نقش سنان ابن انس بود که خود، موفق به دیدنش نشد. رضا خندان سرانجام در شامگاه دهم مهرماه سال ۱۳۸۹ هجری شمسی بر اثر بیماری کلیوی در سن پنجاه و هفت سالگی بدرود حیات گفت و در قطعه هنرمندان اهواز آرام گرفت.
* حسین نواب وزیر امور خارجه یکی از کابینه های دکتر مصدق درگذشت (1351ش)

* ضیاء الرحمن رئیس جمهوری بنگلادش وارد تهران شد و با شاه ملاقات و مذاکره کرد (1357ش)


26 ذی القعده در گذر تاریخ

* درگذشت «مازیارایرانی» یکی از اسپهبدان طبرستان (225 ق)
اشاره:
مازیار بن قارن یکی از اسپهبدان طبرستان است که تعلق خاطر خاصی به کیش و آیین زردشت و آداب ایرانی داشت. او بر معتصم عباسی عصیان کرد و معتصم، عبداللَّه بن طاهر را از خراسان برای سرکوبی او فرستاد. عبداللَّه، مازیار را گرفت و به بغداد روانه کرد. خلیفه او را به ضرب تازیانه کشت و جسدش را آویخت. سپس معتصم، افشین، دیگر سردار نامدار را متهم کرد که با مازیار همدست بوده و در توطئه‏ی احیای دین مزدکی و خرّمی با او شریک بوده است. به همین اتهام او را به سال 227 ق به حبس انداخت تا در زندان مرد.

* تولد علامه «تفتازانی» دانشمند و ادیب شافعی
(722 ق)
اشاره:
سعدالدین مسعود بن عمر بن عبداللَّه خراسانی هِرَوی معروف به ملاسعدتفتازانی، در فقه، اصول، تفسیر، کلام، منطق و تمامی فنون ادبی و اکثر علوم متداول زمان، استاد کل ویگانه‏ی روزگار خود بود. وی مدتی از عمر خود را به سفر به شهرهای خراسان و آسیای مرکزی برای کسب علم گذراند. علامه تفتازانی به خاطر نبوغ و احاطه‏ی علمیش، تالیف و نگارش را بسیار زود و در شانزده سالگی آغاز کرد. کتاب‏های بسیاری از خود به جای گذاشت که برخی از آن‏ها هنوز جزو کتاب‏های درسی حوزه‏های علمیه هستند. ازکتاب‏های تفتازانی می‏توان به المطوّل، الارشاد و مختصر المعانی اشاره نمود. تفتازانی، 20 سال آخر عمر را به دعوت امیر تیمور گورکانی در شهر سمرقند گذراند و شاگردان بسیاری تربیت کرد. علامه تفتازانی در سال 792 ق در هفتاد سالگی در این شهر وفات یافت.

* آغاز دوره‏ ی جدید جنگ‏ های ایران و عثمانی در زمان سلطنت «محمدشاه قاجار» (1258 ق)
اشاره:
جنگ های ایران و عثمانی،از قرن شانزدهم به رهبری شاه اسماعیل صفوی، بنیان‌گذار حکومت صفویه ایران و سلطان سلیم عثمانی آغاز گردید.درگیری‌ها میان این دو امپراتوری بیشتر در مناطق شرق آناتولی، میان ‌رودان و قفقاز روی می‌دهد.این جنگ ‌ها پس از امپراتوری صفوی توسط دولت‌های هوتکیان، افشاریه، زندیه و قاجاریه ادامه می‌یابد.

2 اکتبر در گذرتاریخ

* آزادسازی بیت المقدس توسط «صلاح الدین ایوبی» فرمانده مبارزان مسلمان (1187م)

* آغاز حمله گسترده ارتش آلمان نازی برای تصرف مسکو پایتخت شوروی (1941م)

* روز ملی و استقلال کشور افریقایی «گینه» از استعمار فرانسه (1958م)

* زادروز گاندی،رهبر بزرگ و بانی استقلال هندوستان (1869م)