گذرتاریخ
31شهریور- 16 ذی القعده - 22سپتامبر
31 شهریوردر دفاع مقدس
* آغاز تجاوز رژیم بعث عراق به جمهوری اسلامی ایران (1359)
و آغاز هفته دفاع مقدس
اشاره:
بعد از ظهر 31 شهریور 1359 رژیم بعثی عراق پس از بیست ماه مقدمه‏چینی، مرزهای ایران اسلامی را مورد تجاوز قرار داد. و 31 شهریور سالروز شروع جنگ تحمیلی از سوی رژیم بعث عراق علیه جمهوری اسلامی ایران، به عنوان آغاز هفته دفاع مقدس نامگذاری شد.
روز، 31 شهریور 1359 سه فروند میگ 23 عراق، فرودگاه بین‏المللی مهرآباد تهران را مورد حمله قرار دادند و بدین ترتیب، جنگ و تجاوز عراق علیه ایران به اشاره و حمایت آمریکا و دولت‏های غربی آغاز شد. هرچند عراق تا قبل از 31 شهریور، با 736 مورد تجاوز به حریم جمهوری اسلامی ایران، خوی توسعه طلبانه خود را آشکار کرده بود. هم‏زمان با تهران، فرودگاه‏های نظامی و بین‏المللی تبریز، شیراز، همدان، دزفول و اصفهان نیز مورد حمله هواپیماهای دشمن قرار گرفت. در آن زمان، طه یاسین رمضان در مجله «الثوره» ارگان حزب بعث عراق اعتراف نمود که: «هدف از جنگ، مسئله چند صد کیلومتر زمین نیست، بلکه هدف، سرنگونی و انهدام جمهوری اسلامی ایران است». جنگ تجاوزگرانه رژیم بعثی عراق علیه ایران نزدیک به هشت سال ادامه یافت و سرانجام در روز 29 مرداد 1367 شمسی بدون آن که رژیم عراق به اهدافش رسیده باشد، آتش‏بس رسمی بین ایران و عراق برقرار گردید.
جنگ تحمیلی عراق علیه ایران 2887 روز به طول انجامید که طی آن هزار روز نبرد فعال صورت گرفت که 793 روز حمله از سوی رزمندگان اسلام بود و 207 روز از سوی ارتش متجاوز بعثی. در طول جنگ شمار 381 هزار و 680 نفر از نیروهای دشمن کشته و یا زخمی شدند و 72 هزار نفر به اسارت نیروهای اسلام درآمدند. در این هشت سال 371 فروند هواپیما و 82 فروند بالگرد دشمن منهدم شد. 1700 دستگاه تانک و نفربر، 480 قبضه توپ و سه هزار و 363 دستگاه خودرو نظامی به غنیمت ایران درآمد و پنج هزار و 758 دستگاه تانک و نفربر، 532 قبضه توپ و پنج هزار و 152 دستگاه خودرو نظامی دشمن منهدم گردید. مقاومت رزمندگان اسلام سبب شد تا ذخایر ارزی عراق که در ابتدای جنگ، حدود سی میلیارد دلار بود، پس از شکست در عملیات بیت‏المقدس و فتح خرمشهر به صفر برسد و پس از پایان جنگ، این کشور بیش از هفتاد میلیارد دلار بدهی داشته باشد.
31 شهریور در گذر تاریخ
* برپائی همایش سران کشورهای اسلامی در مراکش (1348 ش)
اشاره:
در همایش سران کشورهای اسلامی، موضوع آتش گرفتن مسجد الاقصی بررسی شد. نخستین سخنران جلسه، شاه ایران بود که به پیشنهاد او، حسن پادشاه مراکش، به ریاست همایش انتخاب گردید. در این همایش، طرفداران مبارزه سیاسی بر ضد اسراییل، توانستند کشورهایی مانند مصر به رهبری عبدالناصر و سوریه به رهبری حافظ اسد را که به اقدامات عملی بر ضد رژیم صهیونیستی معتقد بودند، منزوی سازند. هرچند پس از آتش سوزی مسجدالاقصی در مرداد ماه 1348 اعتراضات شدیدی در سطح جهان روی داد، ولی سران کشورهای اسلامی، هیچ گاه نتوانستند برای رهایی قدس و نجات مردم مظلوم فلسطین، اقدام مؤثری انجام دهند.
* ایراد نطق تاریخی
آیت ‏الله «خامنه ‏ای» رئیس جمهوری اسلامی وقت در سازمان ملل (1366 ش)
اشاره:
حضرت آیت‏الله خامنه‏ای رئیس وقت جمهوری اسلامی ایران با شرکت در چهل و دومین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد نطق تاریخی خود را بیان کردند. ایشان در سخنرانی خود، دیدگاه‏های جمهوری اسلامی ایران را درباره مسائل مختلف بیان و از عملکرد خیانت‏آمیز دولت آمریکا در قبال ملت مسلمان ایران در نیم قرن گذشته، به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، شدیداً انتقاد نمودند. همچنین ایشان به تشریح علل و اهداف رژیم عراق برای آغاز جنگ و جنایات بی‏شمار این رژیم و نظامیان آن بر ضد مردم مسلمان، مظلوم و بی‏دفاع ایران پرداختند. این سخنان در حالی صورت می‏گرفت که مدتی قبل از آن، قطعنامه 598 شورای امنیت به تصویب رسیده و عراق نیز در نهایت ضعف و درماندگی، آن را پذیرفته بود. از این رو، نطق تاریخی آیت‏الله خامنه‏ای در سازمان ملل، نقش مهمی در خنثی کردن تبلیغات سوء دشمنان علیه جمهوری اسلامی و روشن ساختن افکار عمومی جهان داشت.
* آغاز نخستین جشنواره
فیلم دفاع مقدس
(1369 ش)
اشاره:
در چنین روزی در سال 1369 به پاس جانفشانی های رزمندگان پر توان اسلام در هشت سال دفاع مقدس و همچنین ارج نهادن به آثار هنری ساخته شده در این حوزه ، نخستین جشنواره دفاع مقدس راه اندازی شد . این جشنواره که بعدها مورد حمایت ارگان های دولتی و غیر دولتی نیز قرار گرفت در حال حاضر در حوزه های فیلم ، تئاتر ، ادبیات و هنرهای تجسمی با موضوع دفاع مقدس فعالیت می کند.
* قریب 50 نفر از دانشجویان ایرانی مقیم آمریکا در حالیکه نقاب بر چهره داشتند علیه اشرف پهلوی تظاهرات کردند(1356ش)
* شاه اعلام کرد که تا آخر سال درآمد ما از نفت
به ارقام نجومی
می رسد(1350ش)
* یک آمریکائی به اتهام جاسوسی در ایران بازداشت شد(1350ش)
* یک هواپیمای نظامی در اطراف ورامین سقوط کرد و سه سرنشین آن کشته شدند(1350ش)
* بحرین و قطر به عضویت سازمان ملل پذیرفته شدند(1350ش)
* چریک های الفتح در بیروت، منصور پیروزمند وابسته سفارت ایران را در بیروت از محل کار خود ربودند و پس از سی ساعت توقیف آزاد کردند(1352ش)
* بهره وام های بانک رهنی 1 تا 1/5 درصد افزایش یافت و حداکثر بهره وام 12درصد تعیین گردید(1352ش)
* یک مقام مطلع اقتصادی اعلام کرد قیمت کالاهای مصرفی در چهار ماه اخیر 25درصد افزایش یافته است(1352ش)
* هویدا وزرای سابق را در کابینه ابقاء کرد و ضمناً دکتر شادمان را به سمت وزیر مشاور و معاون پارلمانی معرفی نمود(1354ش)
* سلسله سخنرانیهائی در شهریور 1356 در مسجد (قبا) به دعوت دکتر مفتح علیه رژیم صورت گرفت و سخنرانان دست به یک سلسله افشاگری زدند(1356ش)
16 ذی القعده در گذر تاریخ
* درگذشت عالم ربانی «شیخ زین العابدین مازندرانی» (1309 ق)
اشاره:
شیخ زین العابدین ابن مسلم مازندرانی، عالمی ربانی، فقیه و از بزرگان علمای امامیه در قرن سیزدهم و اوایل قرن چهاردهم هجری است. وی پس از پایان تحصیلات مقدماتی، برای تکمیل معلومات دینی به حوزه‏ی علمیه‏ی نجف رفت و از محضراساتید بزرگ آن حوزه از قبیل شیخ مرتضی انصاری، شیخ محمدحسن نجفی صاحب جواهر و سیّدالعلمای مازندرانی بهره برد و به درجات عالی علمی و معنوی دست یافت. شیخ زین العابدین مازندرانی همواره در اندیشه‏ی نیازمندان و فقرای جامعه بود و در حل مشکلات و رفع گرفتاری‏های آن‏ها می‏کوشید. وی به جهت فروتنی و تواضع فراوان خود، مورد احترام علماء و مردم بوده و نزد دانش پژوهانِ علوم دینی، مقامی والا داشت.
* درگذشت «رشید الدین وطواط» کاتب و شاعر بزرگ ایرانی(573 ق)
اشاره:
رشیدالدین محمد بن عبدالجلیل عُمَری کاتب بلخی معروف به وطواط از دانشمندان، نویسندگان و شاعران ذواللِّسانَین معروف قرن ششم هجری است که در سال 480 ق در بلخ ولادت یافت. ذواللسانین به کسانی می‏گویند که هم در زبان فارسی و هم در عربی متبحر بوده و تألیفاتی داشته باشند. وی بعد از اتمام تحصیلات خود از خراسان به خوارزم رفت و در خدمت اتسِز خوارزمشاه درآمد و بعد از او در خدمت فرزندش مُعَزَّر بود. مُنشَأت به عربی و فارسی، حَدایقُ السّحر و دیوان اشعار از تألیفات اوست. وطواط از ادیبان نامدار و فصیحان مشهور در نظم و نثر پارسی و دارای شعری استادانه و استوار است. وی در برگزیدن کلمات و قوت ترکیب، از شاعران کم نظیر و در بیان صنایع، بی‏آن که به زیبایی شعر لطمه زند، بسیار ماهر است. شعرِ پارسی وطواط، مجموعه‏ای از صنایع شعری است که با کمال استادی در عین تکلُّف اِعمال شده و سلاسَت بیان و سلامَت الفاظ را از دست نداده است. وفات رشیدالدین وطواط را در سال 573 ق در 93 سالگی گفته‏اند.
22 سپتامبر در گذر تاریخ
* اعلام الغای رژیم سلطنتی فرانسه و آغاز حکومت جمهوری اول در این کشور (1792م)
* تولد «مایکل فارادِی» دانشمند شهیر انگلیسی و مخترع دینام (1791م)
* درگذشت «آگوست کُنْتْ» نویسنده و فیلسوف بزرگ فرانسوی (1857م)
* روز ملی و استقلال «بلغارستان» از امپراتوری عثمانی (1908م)
* روز ملی و استقلال کشور آفریقائی «مالی» از استعمار فرانسه (1960م)
* تأسیس سازمان کنفرانس اسلامی (1969م)
* درگذشت علامه «ابوالعلی مودودی» متفکر و دانشمند مسلمان پاکستانی (1979م)