26 شهریور- 11 ذی القعده - 17 سپتامبر
26 شهریور دردفاع مقدس
* شهادت شهید عبدالله جمالی (1365)
اشاره:
شهید عبدالله جمالی در سال ۱۳۳۶ش در قهدریجان از توابع اصفهان متولد شد. پدرش کشاورز بود، بههمین علت از کودکی به کار در مزارع مشغول شد و با دستان کوچکش زخمهای روزگار را احساس نمود. با اوج‌گیری مبارزات مردم انقلابی، در صف سربازان روح‌الله (ره) قرار گرفت تا شاید کودکان کشورش همانند او با سختی زندگی نکنند. عبدالله بعد از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، در سال ۱۳۵۸ش به کردستان رفت تا از دستاوردهای انقلاب محافظت نماید. عبدالله چندی بعد تحت عنوان فرمانده گردان امام حسین (ع) و مسئول محور کامیاران، سنندج و قروه معرفی گردید. او صاحب سه فرزند بود و برای تربیت اسلامی آنان از هیچ کاری دریغ نکرد. سردار دلاور کردستان ده روز پس از زیارت خانه خدا به جبهه‌های غرب بازگشت و در تاریخ بیست و ششم شهریورماه سال ۱۳۶۵ هجری شمسی در سن بیست و نُه سالگی توسط منافقین به شهادت رسید. هادی آخرین فرزند شهید عبدالله جمالی، چهار ماه بعد از شهادتش چشم به جهان گشود اما هرگز نتوانست دستان نوازشگر پدرش را احساس نماید.
* شهادت شهید محمود شامخی (1351ش)
اشاره:
در سال ۱۳۲۶ش چشمان شهید محمود شامخی برای اولینبار در تهران به روی جهان هستی گشوده شد. محمود، دوران شیرین کودکی را در کانون پرمهر خانواده گذراند و ظلم رژیم طاغوتی پهلوی را درک کرد. وی سپس به تحصیل روی آورد و پس از گذراندن دوران دبیرستان، وارد دانشکده حسابداری شرکت نفت شد و از
همانجا بود که به مبارزه با طاغوتیان زمان پرداخت. تبلور اندیشههای حضرت امام خمینی (ره) در عمل محمود آشکار میگشت و اعتقادات مذهبی او را شکل مبارزاتی میبخشید. محمود شامخی سرانجام طی مبارزات انقلابیاش در تاریخ بیست و ششم شهریورماه سال ۱۳۵۱ هجری شمسی به شهادت رسید. پیکر پاک این جوان ۲۵ ساله در بهشت زهرا (س) به خاک سپرده شد.
* الغاء یک جانبه قرارداد
1975 الجزایر توسط «صدام حسین» رئیس جمهور بعثی عراق (1359 ش)
اشاره:
با سقوط محمدرضا شاه و پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، ستون نظامی ساختار امنیتی متمایل به غرب در منطقه فروپاشید، منطقه خلیج فارس با بحران خلأ قدرت طرفدار غرب مواجه گردید و موازنه قوا زیر سؤال رفت. پیروزی انقلاب اسلامی ایران، آثار عمیقی بر مناسبات کشورهای منطقه و قدرتهای بزرگ صاحب نفوذ در آن بر جای گذاشت. در سطح بینالمللی، انقلاب اسلامی، موازنه قوا به سود غرب در دهههای پس از جنگ دوم جهانی را برای اولین بار تغییر داد و راه را برای ظهور و بروز نیروهای جدید در منطقه هموار ساخت. در این حال رقابت برسرِ کسب مقام ژاندارمی و جانشینی شاه را در بین کشورهای منطقه شدت بخشید و قدرتهای جهان که منافع خود را در منطقه در خطر میدیدند، تصمیم به سرنگونی نظام نوپای اسلامی گرفتند. از این رو، با حمایت و تشویق رژیم بعث عراق، هدف خود را تعقیب میکردند. در این حال و در هنگامی که ایران درگیر مشکلات داخلی پس از انقلاب و حل این مسائل و نابسامانیهای برجای مانده از رژیم گذشته بود، عراق از فرصت استفاده کرده، به طور مکرر، به تجاوز هوائی، زمینی و دریائی علیه ایران اقدام مینمود. گسترش این حملات در دورههای زمانی مختلف، این نتیجه را میرساند که عراق، برنامهریزی دقیقی برای حمله به ایران داشته است. همچنین پس از چند ماه که از حملات پراکنده ارتش بعث عراق در مرزهای ایران میگذشت، در مجلس ملی عراق، جلسه اضطراری، تشکیل شد و صدام حسین دیکتاتور این کشور، قرارداد 1975 الجزایر که مرزهای بینالمللی را معین کرده بود ملغی اعلام کرد. وی الغای این موافقتنامه را مطابق با سیستم شورای فرماندهی انقلاب عراق عنوان نمود و گستاخانه مسئولیت قانونی این الغا را بر دوش جمهوری اسلامی ایران انداخت. براساس تصمیم شورای فرماندهی عراق که صدام حسین آن را اعلام نمود، اروندرود به طور کامل به عراق و اعراب تعلق پیدا میکرد. وی با الغای یکطرفه قرارداد 1975م، در حقیقت آغاز تجاوز نظامی رژیم بعثی را اعلام کرد تا مگر بتواند مطامع و خواستههای جاهطلبانه خود را از طریق جنگی ظالمانه و ناخواسته بر مردم ایران تحمیل کند. او در حالی عنوان کرد که عراق هیچ گونه چشمداشتی به خاک ایران ندارد که در همان زمان چندین نقطه مرزی جمهوری اسلامی ایران را به تصرف درآورده بود. اعلام تصمیم شورای فرماندهی عراق منجر به جنگ تحمیلی در
31 شهریور 1359 گردید که نود و چهار ماه به طول انجامید و حماسهای جاودان از رشادتهای ملت غیور ایران به نمایش گذاشت. در این جنگ دهها کشور بیگانه، سیل کمکهای مالی، تسلیحاتی و نیز نیروهای نظامی و تبلیغاتی خود را به عراق روانه کردند تا بتوانند ایرانِ اسلامی را به زانو درآورند. اما مقاومت سرسختانه ملت مسلمان ایران با رهبری حکیمانه امام خمینی(ره)، دشمنان را ناکام ساخت و بدون آنکه جنگ به نتیجه دلخواه آنان برسد، در مرداد 1367 به پایان رسید.
* تشکیل نیروهای سه گانه در سپاه پاسداران به فرمان امام خمینی(ره) (1364 ش)
اشاره:
تا سال 1364، اغلب عملیاتهای جنگ با همکاری و حضور ارتش و سپاه به طور مشترک انجام میشد. پس از مدتی، ضرورت جنگ ایجاب نمود تا سپاه به طور مستقل به اجرای عملیات بپردازد تا این که حکم حضرت امام خمینی(ره) در 26 شهریور سال 1364 مبنی بر تشکیل سه نیروی زمینی، هوائی و دریائی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، موجبات آن را فراهم آورد. با ابلاغ این فرمان، مسئولین سپاه به گسترش سازمان رزمی و جذب 1500 گردان نیرو پرداختند. از آن زمان، پاسداران جان برکف سپاه، عملیاتهای مهم و موفقی در جنگ به انجام رساندند و ضمن وارد آوردن ضربات هولناک بر دشمن بعثی، موفقیتهای کم نظیری، نصیب جمهوری اسلامی ایران به ارمغان آوردند. در حال حاضر، تشکیلاتی منسجم و مقتدر از برادران سپاهی در زمین، هوا و دریا، در کران تا کران میهن اسلامی حضوری فعال و پرثمر دارند.
26 شهریور در گذر تاریخ
* آغاز دوره چهارم مشروطه،
عصر سلطه آمریکا بر ایران
(1320 ش)
اشاره:
پس از سقوط رضاخان پهلوی در جریان جنگ جهانی دوم و ورود نیروهای متفق به ایران، محمد رضا پهلوی با حمایت متفقین بر اریکه سلطنت تکیه زد. از این زمان دوره سوم مشروطه که از ابتدای زمامداری خفقانبار و استبدادی رضاخان شکل گرفته بود پایان پذیرفت و دوره چهارم مشروطه آغاز شد. در این میان، سران متفقین در کنفرانس سه جانبه خود در آذرماه 1322 در تهران، برای تقسیم منافع استعماری خود در ایران به توافق رسیدند و کمک اقتصادی به ایران را برای چپاول بیشتر، تضمین نمودند. سالهای بین 1320 تا 1327ش را باید دوران رقابت استعمار کهن انگلیس با استعمار جدید آمریکا در ایران دانست. این رقابت در جریان کودتای 28 مرداد 1332 به اوج خود رسید و از آن پس دوران دیگر مشروطه با دیکتاتوری سیاه شاه و سلطه کامل آمریکا آغاز گردید. مهمترین حادثه در این دوران، ملی شدن صنعت نفت ایران در 29 اسفند 1329 ش بود که در نهایت با شکاف بین جبهه سیاسی و مذهبی، قیام مردمی با شکست مواجه شد.
* ژرژ پمپیدو رئیس جمهوری فرانسه وارد تهران شد(1352ش)
اشاره:
ژنرال بارزانی شهر کرکوک عراق را تصرف کرده و نیروهای خود را در آنجا استقرار داد .(1353ش)
11 ذی القعده در گذرتاریخ
* ولادت پیشوای هشتم مسلمانان، حضرت امام رضا(ع)(148 ق)
اشاره:
حضرت امام علی بن موسی الرضا(ع) در مدینهی منوره به دنیا آمد. ابوالحسن کنیه و رضا، صابر، رضی و وفیّ از القاب آن حضرت میباشند. مادرش امالبنین که تکتم، نجمه و طاهرهاش نیز میخوانند. هارون الرشید، محمد امین و عبدالله مأمون در زمان امام رضا(ع) خلافت کردند. تنها فرزند امام رضا(ع) حضرت جوادالائمه(ع) میباشد. آن حضرت در اواخر عمر، به درخواست مأمون عباسی، به مرو رفته و به اصرار خلیفه، ولایتعهدی او را میپذیرد. با پذیرش ولایتعهدی، مأمون قصد داشت هم امام را تحت نظرِ خود داشته باشد و هم خود را دوستدار اهل بیت عنوان کرده و از محبوبیت برخوردار گردد. اما سرانجام مأمون، خود، امام را به شهادت رساند.
* تأسیس سلسله ی «آل بویه» خاندان مشهور شیعی ایرانی
(321 ق)
اشاره:
خاندان آلبویه که به دیالمه و دیلمیان نیز معروف بودند، در ایران و عراق حکمرانی میکردند. بنیانگذاران سلسلهی آلبویه، سه برادر به نامهای علی، حسن و احمد بودند. پادشاهان این خاندان در زمان حکومت خود، سرزمینهای بسیاری را تصرف کردند و حتی احمد، بغداد را به تصرف خود درآورد. زمامداران آل بویه خدمات ارزندهای به علم و فرهنگ اسلامی کردند و از نویسندگان و دانشمندانِ زمان خود، تجلیل به عمل میآوردند. آنها به اقامه و احیاء مراسم و شعائر دین اسلام و مذهب شیعه اهتمام داشتند. از این خاندان، آثار بسیاری در ایران و عراق بر جای مانده که بیمارستان عَضُدی بغداد، از آن جمله است.
* تولد عالم جلیل القدر «شیخ مفید» فقیه و متکلم نامدار شیعه(336 ق)
اشاره:
محمد بن محمد بن نُعْمان معروف به شیخ مفید در روستای عُکبَرا در نزدیکی بغداد متولدشد. پدر مفید شغل معلمی داشت و بدین جهت فرزندش به لقب ابن معلم مشهور بوده است. در کودکی به همراه پدر به بغداد آمد و فراگیری علم را نزد ابوعبدالله حسین بن علی معروف به جُعَل، آغاز کرد. سپس نزد ابوسَریا به علمآموزی پرداخت. ابنشهرآشوب لقب مفید را به اشارهی امام عصر(عج) میداند. هرچند برخی براینباورند که این لقب توسط اهلسنت به او داده شده است. او کلام را درنزد مظفر بن محمد ابوالجیش خراسانی و حسین بن علی بصری و علی بن عیسی رمانی از مشایخ معتزله آموخته است. سیّدمرتضی و سیّد رضی از شاگردان مشهور شیخ مفید میباشند. همچنین دهها اثر ارزشمند در رشتههای کلام و عقاید، فقه، اخلاق اسلامی، امامت و فلسفهی سیاسی در اسلام از شیخ مفید به جای مانده است. شیخ مفید در سال 413 ق در هفتاد و هفت سالگی در بغداد درگذشت.
* آغاز جنگ «نادرشاه افشار» برای تصرف هندوستان(1151 ق)
اشاره:
قرار بودکه محمدشاه، پادشاه تیموری هند، مرزهای خود را بر روی مخالفان نادرشاه ببندد، ولی این امر با تعلّل تیموریانِ هندی مواجه گردید. نادرشاه نامهای عتابآمیز به محمدشاه فرستاد و خود به همراه سپاهی گران راهی هند گردید. نادر شهرهای سر راه به سرعت تصرف کرد و در برابر مردم هند به پیروزی رسید . محمدشاه که خود را شکست خورده میدید، دولت خود را تسلیم کرد و برای جلب رضایت نادرشاه همهی خزائن هند را به او تقدیم نمود. از جملهی این غنائم، جواهرات گران قیمت تخت طاووس و کوه نور میباشند.
17 سپتامبر در گذر تاریخ
* مرگ «امیل لوْدویکْ» نویسنده و زندگی نامه نویس آلمانی (1948م) (ر.ک: 25 ژانویه)
* مرگ «داگْ هامِرْ شولْدْ» دبیر کل پیشین سازمان ملل متحد در سانحه هوائی در کنگو (1961م)
* وقوع فاجعه «سپتامبر سیاه» و کشتار فلسطینی ها توسط شاه حسین اردنی (1970م)
* انجام مذاکرات صلح «کمپ دیوید» بین سران مصر و رژیم صهیونیستی (1978م)
* قتلعام فلسطینیان اردوگاههای «صبرا و شتیلا» توسط رژیم صهیونیستی (1982م)
* مرگ «کارْلْ پوپِر» فیلسوف و نظریه پرداز معروف اتریشی (1994م)
* درگذشت ویلیام هنری فوکس تالبوت از پیشگامان اختراع عکاسی