16 تير در گذر تاريخ
* رحلت عالم رباني آيت الله «زين العابدين مرندي» (1301ش)
اشاره:
آيت الله شيخ زينالعابدين بن اسماعيل مرندي، در سال 1229ش (1266ق) در مرند در آذربايجان شرقي به دنيا آمد و مقدمات علوم و معارف اسلامي را در زادگاهش سپري نمود. وي پس از آن راهي نجف گرديد و از محضر عالمان نامآوري همچون ميرزاي بزرگ شيرازي و ميرزاحبيبالله رشتي بهرهمند شد. آيتالله مرندي پس از سالياني حضور در درس مراجع بزرگوار تقليد، خود به تدريس پرداخت و شاگرداني پرورش داد. اين عالم رباني پس از مدتي در بخشي از آذربايجان به عنوان مرجع تقليد مطرح شد و رساله عمليه ايشان به نام مِنهاجُ العِباد منتشر گرديد. آيتالله مرندي سرانجام در شانزدهم تيرماه 1301ش برابر با دوازدهم ذيقعده 1340ق در 72 سالگي به لقاءالله شتافت و در واديالسلام نجف اشرف مدفون شد.
* ثبت رصد خانه مراغه از دوره ايلخاني در فهرست آثار ملي ايران
* ثبت مجموعه پاسارگاد در فهرست آثار فرهنگي ميراث جهاني يونسكو (1383ش)
* رحلت فقيه اصولي و عالم ديني «آيت الله ميرزا ابوالهدي كرباسي» (1316ش)
اشاره:
آيتالله ميرزا ابوالهدي كرباسي (كلباسي) در اواخر قرن سيزدهم هجري قمري در خانداني عالم پرور در اصفهان به دنيا آمد و تحصيلات خود را در محضر پدر و عدهاي ديگر از علماء گذارند. وي سپس براي تكميل دروس خود در حدود سال 1281ش رهسپار نجف اشرف گرديد و در درس خارج اصول و فقه حضرات آيات آخوندملامحمدكاظم خراساني و سيّدمحمدكاظم يزدي شركت جست. آيتالله كرباسي پس از سالياني توقف در نجف و رسيدن به مقامات عالي اجتهاد، به زادگاه خود بازگشت و حلقه درس خارج فقه، اصول و درايه و رجال خود را تشكيل داد. اين فقيه عالي مقام از عالماني همچون سيّد حسن صدر، ميرزا هاشم خوانساري چهار سوقي و ملا علي محمد نجف آبادي اجازه روايت داشت و خود نيز از مشايخ اجازه حضرات آيات: سيّد شهاب الدين مرعشي نجفي، سيّد حسين خراساني و شيخ عبدالحسين گروسي بود. آيتالله كرباسي همچنين كتب متعددي را به رشته تحرير درآورد كه حاشيه بر كفايةُ الاصول، البَدرُالتّمام، زَلاّتُ الاَقدام و الفوائدُ الرّجاليه از آن جملهاند. اين فقيه جليل سرانجام در شانزدهم تيرماه 1316 ش برابر با بيست و هفتم ربيعالثاني 1356 ق درگذشت و در مقبره خانوادگيشان در قبرستان تخت فولاد اصفهان به خاك سپرده شد.
* درگذشت شاعر اهل بيت استاد «سيّد رضا حسيني» ملقب به «سعدي زمان» (1365 ش)
اشاره:
استاد سيّدرضا حسيني مُلَقَّب به سعدي زمان در سال 1289 ش در آذربايجان به دنيا آمد و پس از تكميل تحصيلات مقدماتي و كسب علم در محضر استادان زمان، در شمار فضلاي سرشناس قرار گرفت. وي علاوه بر تبحر در ادبيات فارسي و تركي و عربي، به تحصيل علوم متداول، توجه عميق نشان داد و توانست در كلام، منطق، تاريخ، حديث، فقه، تفسير قرآن و حقوق و عرفان، اطلاعات وسيعي به دست آورد. سيّدرضا از ابتداي تحصيل، قريحه شاعريش شكوفا شد و از چهارده سالگي زبان به شعر گشود. هنوز جوان بود كه نامش بر زبانها افتاد و به جهت خلوص نيت و دلبستگي شديدي كه به خاندان عصمت و طهارت داشت، قريحه و قلمش را در زمينه نشر فضايل و مناقب و مراثي آن بزرگواران به كارگرفت. وي در آن زمان با انتشار مجموعه شعرياش در اين زمينه، تحسين و تمجيد علماء و استادان نامدار شعر و ادب را برانگيخت و شهرتش آذربايجان را فرا گرفت. استاد حسيني يكي از درخشانترين چهرههاي ادبياتِ مرثيه تركي آذري است و با ظهور وي در اين عرصه، تحولي چشمگير در روند عادي نوحه سرايي و مديحهپردازي زبانِ اسلامي پديد آمد. استاد حسيني سرگذشت و مصائب خاندان بزرگوار رسالت و ولايت را از مآخذ معتبر اسلامي، اعم از شيعه و سنّي استخراج ميكرد و آنها را با زباني شاعرانه و آميزهاي از حماسه و عاطفه بيان مينمود و اشعاري گيرا و دلنشين ميسرود. وي سعي داشت با استفاده از منابع معتبر، مرثيههاي رسا و دور از آميختگي به تحريف و خرافات به وجود آوَرَد كه تلاش او باعث ايجاد جرياني اصلاحگرا در عرصه ادبيات و شعر مذهبي آذربايجان گرديد. از اين شاعر متعهد، آثار ادبي متعددي بر جاي مانده كه لمعات حسيني، نجوم درخشان، بهار بيخزان و آثار الحسيني در 2 جلد از آن جملهاند. استاد سيّد رضا
حسيني به وارستگي زيست تا آن كه در تيرماه 1365 ش
در 76 سالگي درگذشت و در حرم حضرت عبدالعظيم دفن شد.
* روز ماليات
28 شعبان در گذر تاريخ
* درگذشت «ابن حاجب» محدث و مورخ مسلمان(630 ق)
اشاره:
ابن حاجب در سال 593 ق در دمشق به دنيا آمد و براي بهرهگيري از دانش محدثان عصر خود، به شهرها و نقاط مختلف سفر كرد. ابن حاجب در علم حديث، سرآمد علماي عصر خود بود، كه تاليفاتي از وي به جاي مانده است.
* رحلت عالم فرزانه «ملاحسينقلي همداني» استاد بزرگ اخلاق(1311 ق)
اشاره:
آخوند ملاحسينقلي همداني عارف والاقدر، فقيه و حكيم فرزانه و از بزرگترين استادان عرفان و اخلاق، در سال 1239 قمري در روستاي «شوند» در «جزين» همدان متولد گرديد. از استادان وي ميتوان به شيخ عبدالحسين تهراني (شيخ العراقين)، شيخ مرتضي انصاري و آقاسيّدعلي شوشتري و از شاگردان دانشمند او ميتوان به شيخ محمد بهاري، سيّد احمد كربلائي، شيخ موسي شراره، سيّدمهدي حكيم، ميرزا جواد آقا ملكي تبريزي و سيّد جمالالدين اسدآبادي اشاره نمود. به گفتهي استاد شهيد مطهري، حوزهي تعليم و تربيت آخوند همداني، بيشتر حوزهي تربيت بود تا تعليم.مدفن اين سالك راه حق در كربلا واقع گرديده است.
* آغاز سلطنت رسمي»احمدشاه» آخرين پادشاه قاجار(1332 ق)
اشاره:
پس از محمد علي شاه قاجار، پسرش احمدشاه در 27 جمادي الثاني 1327 ق در دوازده سالگي به پادشاهي برگزيده شد. چون احمدشاه كودكي بيش نبود، كارها به دست هيئت مديرهاي افتاد كه زمام امور را تا تشكيل مجلس تازه، در كف خود گرفت. در اين ميان ابوالقاسم خان ملقب به ناصرالملك، نيابت سلطنت يافت و تا شعبان 1332 ق در اين مقام بود و از آن پس، چون احمدشاه به سن قانوني رسيده بود، به طور رسمي، پادشاه ايران گرديد.
6 جولاي در گذر تاريخ
* ساخت ساعت معروف «بيگ بن»
در انگلستان (1856م)
* مرگ «ژان نيكلا رِمْبو» شاعر و اديب فرانسوي (1891م)
* تولد «سرگئي آيزْنِشْتايْنْ» كارگردان معروف سينماي جهان (1898م)
* درگذشت «ادوارد براون» اديب و خاورشناس معروف انگليسي (1926م)
* درگذشت خانم «گابريلا ميسْتْرال» شاعر بزرگ آمريكاي لاتين (1957م)
* روز ملي و استقلال «جزاير سليمان» (1978م)
* به آتش كشيده شدن سفارت آمريكا در قطر توسط يك فلسطيني (1982م)
* تولد ویتوریو دسیکا ،کارگردان ايتاليائي(1974- 1902م)