23 شعبان در گذر تاريخ
* درگذشت «سيد ابومحمد اطرواش» معروف به «ناصر كبير» (304ق)
اشاره:
حسن بن علي بن حسن از نوادگان امام سجاد(ع)، مَكَنّي به ابومحمد، ملقب به ناصرالحق، ناصرالدين و ناصر كبير و موصوف به اطرواش ازفضلا و زُهّاد زمان خود بوده است. وي جد مادري سيد مرتضي و سيدرضي است. گويندكه مدتي بر طبرستان حكومت داشت ولي در پايان عمر، از آن كنارهگيري كرد و به تدريس و تاليف و عبادت پرداخت. اصول الدين، اَمالي، تَفسير القُرآن، ايمان و النُّذور از جمله كتب اوست. روز وفات ايشان را، 25 شعبان نيز گفتهاند. ناصر كبير در طبرستان مدفون است.
* درگذشت «شرف الدين» محدث و اديب بزرگ مسلمان(733 ق)
اشاره:
حسين بن عبدالله طيّبي ملقب به شرف الدين، در ادبيات عرب به ويژه در علوم معاني و بيان از بزرگان عصر خود به شمار ميرفت. وي به تدريس تفسير قرآن و روايت حديث اهتمام داشت و تفسير قرآن و شرح مشكات را در اينباره تأليف كرد. شرف الدين مردي فروتن و نيكوكار بود و با بدعتگزاران به شدت مخالفت ميورزيد. او در تعليم و تربيت جويندگان دانش و فضيلت، بسيار سختكوش و در دستگيري بينوايان و نيازمندان، سخاوتمند بود.
* تولد اديب و عارف نامي «نورالدين عبدالرحمن جامي» (817 ق)
اشاره:
نورالدين عبدالرحمن بن احمد جامي در خراسان به دنيا آمد. تحصيلات او در هرات و سمرقند در علوم ادبي و ديني و عرفاني، با سير و سلوك در مراحل تصوف صورت گرفت تا به مرتبهي ارشاد رسيد. بعدها در سلك رؤساي طريقهي نقشبنديه درآمد و بعد از وفات سعدالدين كاشغري، خلافت نقشبنديان به او تعلق گرفت. جامي مشهورترين شاعرآخر عهد تيموري است كه بايد او را بزرگترين شاعر آن عهد و گويندهي نامدار ايران بعد از حافظ شمرد. جامي را خاتم شعراي بزرگ ايران گفتهاند. او شاعر، عارف، اديب و محقق بزرگ زمان خود و صاحب كتب نظم و نثر پارسي و عربيِ فراواني است. در اشعار جامي، افكار صوفيانه، داستانها، حكمت، اندرز و تصورات غزلي به وفور ديده ميشود. او همچنين در ابتكار مضامينِ تازه و قدرت و بيان و لطفِ معاني در اشعارش، استاد بود. هفت اورنگ، سلامان و آبسال، يوسف و زليخا و ديوان جامي از جمله مصنفات اوست. وفات جامي در سال 898 ق در هشتاد و يك سالگي روي داد.
* كودتاي «اشرف افغان» عليه «محمود افغان» در اصفهان(1137 ق)
اشاره:
ضعف آخرين شاهان صفوي و اضمحلال امپراتوري آنان منجر به روي كار آمدن افغانها گرديد. محمود افغان بسياري از دودمان سلطنتي سلسلهي صفويه را به قتل رساند. اما پس از 2 سال، محمود نيز طي كودتايى به نفع پسر عمويش اشرف سرنگون شد و اشرف در 23 شعبان سال 1137 ق خود را شاه خواند. اشرف پسر عموي محمود كه پدرش ميرعبدالله به دست او كشته شده بود از تنفر مردم نسبت به محمود استفاده كرده، او را به انتقام پدرِ خود بكشت و به جاي وي پادشاه ايران شد. محمود به هنگام مرگ، 27 سال داشت.
* وفات حجت الاسلام سید علی افتحی فیض الاسلام (1405ق)
اشاره:
وی صاحب شرح و ترجمه ی كتاب نهج البلاغه ، صحیفه ی كامله سجادیه و شرح حال زینب كبری (س) می باشد. ایشان در سال 1405ق در سن 81 سالگی رحلت نمودند.پیکر ایشان در بهشت زهرای تهران قطعه ی 18 ردیف 103 شماره ی 5 به خاک سپرده شد.
2 جولاي در گذر تاريخ
* درگذشت «ژان ژاك روسو» فيلسوف و متفكر شهير فرانسوي (1778م) (ر.ك: 28 ژوئن)
* مرگ «لوئي ژاك مونْدْ داگر» نقاش فرانسوي و مبدع فن عكاسي (1851م)
* درگذشت «آنتوان چِخوف» داستانسرا و نويسنده شهير روسي (1904م)
* وحدت ويتنام شمالي وجنوبي پس از بيست سال جدائي (1976م)
* وقوع فاجعه «تونلِ مِنا» در عربستان (1990م)