یکی از شاخصترین ویژگیهای کلاغها این است که در هر زیستگاهی از مناطق سرد و یخزده گرفته تا کوهستانها، دشتها، مزارع، علفزارها و حتی شهرها میتوانند زندگی کنند. کلاغها انواع گوناگونی دارند: زاغ درختی، زاغ کوهی، زاغ خاوری، زاغ فندق شکن، جیجاق زمینی، زاغ حبشی، زاغ شمالی و ده نوع دیگر نشاندهنده بزرگی این گونه است.
قدمت حضور کلاغها روی کره زمین به دوره سوم زمین شناسی یعنی حدود 17 میلیون سال قبل برمی گردد. کلاغها از خانواده Corvidae یا کلاغ سانان هستند. این خانواده بیشتر از 120 گونه دارد که در سراسر جهان به استثنای قطب جنوب پراکنده شدهاند. با وجود این که ممکن است به نظر خیلی عجیب و غیرمنطقی بیاید، اما باید بدانید مرغهای بهشتی یکی از نزدیکترین خویشاوندان کلاغها هستند.
کلاغها همه چیزخوار هستند، پیدا کردن غذا شاید یکی از کمترین دغدغههای آنها تلقی میشود. کلاغها از خوردن حیوانات مرده و زباله نیز ابایی ندارند. آنها این توانایی را دارند که برای پیدا کردن غذا از ابزارهای به خصوصی استفاده کنند. به عنوان مثال تحقیقات نشان داده که کلاغها برای خوردن میوههایی نظیر فندق یا گردو که هیچ نوع منفذی برای شکستن ندارند، در وسط خیابان قرار میدهند تا ماشین از روی آنها عبور کند و سپس برای خوردن محتویات داخل هستهها مجدد بازمیگردند.
زیست شناسان آلمانی و اتریشی دریافتند که کلاغها دارای توانایی پیچیده ای هستند که آنها را قادر می کند با منقار خود به اجسام اشاره کنند.
اشاره کردن با انگشت توانایی است که انجام آن مستلزم یک سری فرایندهای پیچیده شناختی است که تنها در انسان و بعضی از میمونهای بزرگ دیده می شود.
اکنون گروهی از دانشمندان موسسه ماکس پلانک و دانشگاه وین در بررسیهای خود نشان دادند که گونه ای از کلاغ به نام Corvus corax نیز قادر است به اجسام اشاره کند، اما به دلیل اینکه این پرنده انگشت ندارد برای اشاره از منقار خود استفاده می کند.
این محققان به مدت دو سال رفتار دسته ای از کلاغهای آزاد ساکن پارک وحش “کامبرلند” در اتریش را رصد کردند و به این ترتیب دریافتند که این پرندگان از منقار خود به روشی مشابه دستها برای نشان دادن، اشاره کردن و عرضه اجسامی چون سنگریزه، خزه و خرده شاخه استفاده می کنند.
براساس گزارش Scientific American، کلاغها به عنوان یکی از باهوش ترین گونه های پرندگان شناخته می شوند که توانایی شناختی آنها قابل قیاس با میمونهای بزرگ است.
پیش از این دانشمندان دریافته بودند که کلاغها قادرند خود را در مقابل آینه تشخیص دهند. همچنین در تحقیقی که در سال 2009 انجام شد محققان دانشگاه کمبریج با آزمایش رفتار گروهی از کلاغها دریافتند که این پرندگان می دانند که برای افزایش سطح آب باید درون ظرف سنگ زیره ریخت.
در مطالعه دیگری که زیست شناسان دانشگاه وین در اوایل سال 2011 انجام دادند مشخص شد که پس از کشمکش و درگیری میان کلاغها که شامل تعقیب و گریز و نوک زدن به یکدیگر است، این پرنده ها از نزاع دست بر می دارند، رفتار خود را به سرعت تغییر می دهند و با ابراز محبت از یکدیگر دلجویی می کنند.
این حیوانات آنقدر باهوش هستند که براساس تجربه میدانند ماشینهای سنگین دانهها را له میکنند و به همین دلیل ماشینهای سبکتر را انتخاب میکنند و دانهها را به زیر چرخهای آنها هل میدهند حتی آنها اغلب این کار را زمانی انجام میدهند که چراغ راهنمایی سبزرنگ است!
آناتومی مغز کلاغ تا حدودی شبیه مغز انسانهاست. زبان کلاغ یک زبان واقعا پیچیده است و هر صدای قار قار معنی متفاوتی دارد
باهوشتر از شامپانزه
بدون تردید کلاغها یکی از باهوشترین موجودات روی زمین هستند. واقعیت این است که آنها حتی از طوطیها، جغدها و دیگر پرندگان شکاری هم باهوشتر هستند. دانشمندان پس از انجام آزمونهای مختلف هوش روی سگها، گربهها، خوکها و کلاغها متوجه شدند کلاغها نسبت به سایرین موفقتر عمل میکنند. در سال 2004 تحقیقات نشان داد که کلاغها حتی از شامپانزهها نیز باهوشتر هستند. مغز کلاغها نسبت به دیگرگونههای پرندگان نسبتا بزرگتر و تکامل یافتهتر است. جالب است بدانید آناتومی مغز کلاغ تا حدودی شبیه مغز انسانهاست. زبان کلاغ یک زبان واقعا پیچیده است و هر صدای قار قار معنی متفاوتی دارد. تحقیقات نشان میدهد برخی از اصوات آنها هشداردهنده ، برخی تقلید صدا از سایر جانداران و برخی هم در ارتباط با وقوع یک اتفاق خاص است.
خصوصیات شاخص
قابلیت به خاطر سپردن چهره انسانها: بار دیگر که از کنار کلاغها رد شدید، سعی کنید صورت ظاهری آنها را به خاطر بسپارید. آیا واقعا میتوانید چند دقیقه بعد یک کلاغ را از میان چند کلاغ دیگر تشخیص دهید؟ اما به خاطر داشته باشید که عکس این مورد صادق است. هر یک از کلاغهایی که شما از کنار آنها رد شده اید، بیتردید چهره شما را به یاد دارد.
کلاغ
محققان دانشگاه سیاتل در یک تحقیق هفت کلاغ را گرفته و آنها را علامت گذاری کردند. آنها در حین علامت گذاری روی صورت خودشان ماسکهای ترسناک و عجیب گذاشتند. کلاغها آزاد شدند، اما بعد از آن هر بار که یکی از اعضای گروه با یکی از ماسکهای مربوط در صحن دانشگاه ظاهر میشد، نهتنها کلاغهای علامتگذاری شده بلکه سایر کلاغها با حرکات شیرجه مانند به طرف وی هجوم میآوردند. این آزمایش نه تنها نشان داد کلاغها صورتهای مختلف را به خاطر میسپارند بلکه در عین حال نشان داد که آنها کینهای نیز هستند.
حافظه قوی: در منطقه چاتام اونتاریو وقوع حادثهای باعث شد که حافظه قوی کلاغها به اثبات برسد. این منطقه مسیر عبور هزاران پرنده مهاجر و کلاغ است. ساکنان این منطقه که از حضور کلاغها عاجز شده بودند، بر آن شدند تا از طریق تیراندازی کلاغها را از محل زندگی خود دور کنند. نتیجه این بود که از سال بعد کلاغها نهتنها به این منطقه نیامدند بلکه حتی در زمان پرواز بر فراز این شهر اوج میگرفتند و تلاش میکردند تا حد امکان خودشان را از دسترس دور نگه دارند.
برنامهریزی: کلاغها مازاد غذای خود را انبار میکنند. بسیار دیده شده که سایر کلاغها با تعقیب یک کلاغ دیگر ذخیره غذایی او را پیدا کردهاند. با توجه به این که کلاغ حیوان محتاطی است و در مخفیکاری استاد است لذا محققان باور دارند که کلاغها بدون برنامهریزی نمیتوانند به منبع غذایی یک کلاغ دیگر دستبرد بزنند.
تست آینه
اگر بفهمند تحت نظرند، رفتارهای گمراه کننده ای از خود بروز خواهند داد.پیش از این تصور می شد تنها بعضی از انواع پستانداران، از جمله دلفین ها و فیل ها از وجود خود آگاهی دارند و به نوعی از توانایی تشخیص خود برخوردارند.
اما برای نخستین بار گروهی از محققان آلمانی دریافتند که گونه ای از کلاغ ها (مگپای) نیز از این توانایی برخوردارند.
به این ترتیب که با قرار دادن یک برچسب رنگی زیر منقار این پرندگان، و قراردادن یک آینه مقابل آنها، مشاهده شد که این زاغ ها با تشخیص تصویر خود در آینه، تلاش می کنند برچسب را از منقار خود جدا کنند.