1 خرداد در گذر تاريخ
* آغاز به كار «هيئتهاي مؤتلفه اسلامي» با نظارت حضرت امام خميني(ره) (1342ش)
اشاره:
پس از وقايع مربوط به لايحه انجمنهاي ايالتي و ولايتي در سال 1341، دستههاي گوناگون مردمي تشكيل گرديدند كه در صدد مبارزه با رژيم شاه بودند. افراد و اعضاي اين گروههاي مردمي، از مسلمانان ناب و خالص ولي اكثراً فاقد تجربه سياسي و سازماندهي و حتي معلومات كافي و عميق مذهبي و اجتماعي بوده و به كمكهاي فكري و تعليمات ديني و سياسي و سازماندهي نياز داشتند. اين گروهها طي جلساتي با هم آشنا شده و با نظر و تصويب حضرت امام خميني(ره)، استاد شهيد مرتضي مطهري و چند تن ديگر از شخصيتهاي روحاني، متكفّل هدايت و تغذيه معنوي آنان كه از آن پس، هيئتهاي مؤتلفه اسلامي خوانده ميشدند، گرديدند. همگامي مؤتلفه با حوزه علميه قم و مبلّغان و ائمه جماعات، نيروي عظيم مردم مسلمان ايران را، پشت سَرِ امام و مراجعِ ديگر، وارد ميادين مبارزه كرد. مهمترين اقدام اين هيئتها، ترور و اعدام انقلابي حسنعلي منصور، نخست وزير سرسپرده رژيم پهلوي و عامل تصويب قانون ننگين كاپيتولاسيون و تبعيد حضرت امام به تركيه بود. اغلب اعضاي جمعيت مؤتلفه، پس از پيروزي انقلاب، جذب حزب جمهوري اسلامي شدند. در ساليان بعد جمعيت موتلفه اسلامي موجوديت خود را حفظ كرده است.
* آغاز محاصره اقتصادي ايران توسط آمريكا و اروپا (1359ش)
اشاره:
پس از پيروزي انقلاب اسلامي، دولت آمريكا به دخالتهاي خود در امور داخلي ايران ادامه داد. در اول خرداد 1359، به حربه تحريم اقتصادي توسل جست؛ اما از همان آغاز، شكست چنين توطئهاي روشن بود. از اينرو آمريكا به كمك بازار مشترك اروپا، داد و ستدهاي اقتصادي ايران را تحريم كرده تا ايران را منزوي سازند. ولي گذشت زمان نه تنها ايران را گوشهگير نساخت، بلكه باعث شد تا ايران بيشتر از قبل روي پاي خود بايستد.
* روز بزرگداشت «صدرالدين محمدقوام شيرازي» معروف به «ملاصدرا»
اشاره:
صدرالدين محمد شيرازي مشهور به صدرالمُتِألّهين و ملاصدرا در نهم جمادي الاولي سال 980 ق در شيراز به دنيا آمد. سنگ بناي علمي و اخلاقي ملاصدرا در محضر درس شيخ بهايي، عالم كم نظير دوران صفوي بنانهاده شد و تكميل اين بناي معنوي در محضر دانشمند نامي و استاد بزرگ، ميرداماد، صورت گرفت. ملاصدرا، درايه، رجال، فقه و اصول را از شيخ بهايي؛ فلسفه، كلام، عرفان و علوم ذوقي را از ميرداماد و علوم طبيعي، رياضي، نجوم و هيئت را از محضر حكيم ابوالقاسم ميرفندرسكي از علماي نامدار زمان فراگرفت. وي سپس بر مسند تدريس تكيه زد و ضمن آشنايي با فلسفه اشراق و مكتب مَشّاء، به تدوين حكمت متعاليه پرداخت. ملاصدرا با تركيب چهار مكتب مهم عرفاني، فلسفي و ديني شامل مشاء، اشراق، عرفان محييالدين عربي و آموزههاي ديني اسلام، حكمت متعاليه را بنيان نهاد و تأثيري شگرف و غيرقابل انكار بر فلسفه اسلامي گذاشت. وي در اين مكتب كوشيده است عرفان و فلسفه دين يا به سخن ديگر، تهذيب نفس و برهان عقلي و وحي را در يك مجموعه هماهنگ، تركيب و يگانه سازد. ملاصدرا تلاش كرد تا در پرتو معرفت عرفاني و فلسفه عقلاني، تفسيري ديگرگون از دين دست دهد. از اين حكيم الهي بيش از چهل عنوان كتاب به يادگار مانده كه اسفار اربعه مهمترينِ آنهاست. سرانجام اين عالم رباني و فيلسوف اسلامي، پس از عمري پربار، در سال 1050 ق در هفتاد سالگي در شهر بصره عراق دارفاني را وداع گفت و در همان شهر به خاك سپرده شد.
* آغاز هفته معدن
روز بهره وری و بهینه سازی مصرف
* تولد محسن بدیع پیشگام صنعت لابراتوار فیلم در ایران 1368 ش
* تولد عباس يميني شريف شاعر كودكان (1298 ش)
* ایران در کنفرانس کشورهای اسلامی که در طرابلس پایتخت لیبی برگزار گردید شرکت نکرد(1356ش)
اشاره:
وزارت امور خارجه در توضیح عدم شرکت ایران اعلام نمود. ایران به دلیل تشکیل کنفرانسی در لیبی شرکت ننمود و اگر کنفرانس در کشور دیگری برگزار می شد حتماً شرکت می کرد.
* بانک رفاه کارگران اراضی گودهای جنوب تهران را برای خانه سازی خریداری کرد(1354ش)
* بستری شدن امام خمینی (رحمة الله علیه) در بیمارستان قلب جماران 1368 ش
* به علت کمبود برنج در سطح کشور وزارت بازرگانی شصت هزار تن برنج از دولت پاکستان خریداری کرد(1353ش)
* در حریق انبار گمرگ تهران که به علت نامعلومی پیش آمد صد میلیون ریال اجناس مردم طعمه حریق گردید(1352ش)
* خداداد فرمانفرمائیان معاونین جدید سازمان برنامه را معرفی کرد(1350ش)
* هویدا عازم بلغارستان شد(1350ش)
* دولت ایران یک هیئت حسن نیّت به مجمع الجزایر بحرین فرستاد(1349ش)
11 رجب در گذر تاريخ
* تولد «ابوبكر محمد» معروف به «ابن انباري» اديب و مفسر مسلمان(271 ق)
اشاره:
ابوبكر محمد، معروف به ابن انباري، اديب، لغت شناس و مفسر علوم قرآني در بغداد به دنيا آمد و پس از فراگيري علم لغت و علوم قرآني به آموختن حديث روي آورد. او داراي حافظهاي نيرومند بود و در كار تدريس، در برابر شاگردانش، بسيار فروتني نشان ميداد. ابن انباري به دانش بسيار و تاليفات بيشمار و حافظهي شگفت و فضايل اخلاقيِ فراوان نامآور بود. وي در عين دانشمندي، سخت پارسا بود و به گناهي و حرامي آلوده نشد. ابنانباري علاوه بر تدريس و تربيت شاگردان، كتاب هايي از قبيل اَدَبُ الكاتِب و ضمائِرُ القرآن تاليف كرد. وفات ابن انباري در روز عيد قربان سال 328 ق در 57 سالگي روي داد.
*درگذشت «ابن عساكر دمشقي» مورخ و محدث شهير اسلامي (571 ق)
اشاره:
ابوالقاسم علي بن حسن دمشقي معروف به ابن عساكر نزد عالمان و فقيهان عالي مقام دمشق، علوم قرآن، حديث، فقه و اصول را با اشتياق فراوان فرا گرفت. او براي تكميل دانش خود درعلوم اسلامي، سفري طولاني را آغاز كرد. ابن عساكر در مراكز و حوزههاي علمي شهرهاي بغداد، كوفه، موصل، نيشابور، مرو، اصفهان و همدان حضور يافت و از محضر دانشمندان رشتههاي گوناگون، علوم و معارف ديني را آموخت. ابن عساكر به سبب حفظ و روايت احاديث بسيار، كثرت سفرهاي علمي و استفادهي علمي و استفاده از مشايخ بزرگ در شهرهاي اسلامي و تاليف كتب مهم، در شمار يكي از بزرگترين حافظان حديث و نويسندگان تاريخ در روزگار خويش درآمد. از ابن عساكر بيش از صدو سي اثر ممتاز علمي و تاريخي به جاي مانده كه تاريخ دمشق يا تاريخ كبير در هشتاد جلد، مناقِبُ الشَّباب و الاَمالي في الحديث از آن جملهاند. اين شخصيت برجستهي علمي سرانجام در رجب سال 571 ق در 72 سالگي در دمشق درگذشت و پس از تشييعي با شكوه، در همان شهر به خاك سپرده شد.
22 مي در گذر تاريخ
* تولد «ژراژ دو نِرْوال» شاعر معروف فرانسوي (1808م)
* درگذشت «ويكتور هوگو» شاعر و نويسنده مشهور فرانسوي (1885م)
* انحلال «كُمينْتِرْنْ» يا كمونيست بينالملل توسط استالين رهبر شوروي (1943م)
* درگذشت «والْتْ ديزني» شخصيت برجسته و معروف سينماي كودكان (1966م)
* روز ملي و اتحاد دو يمن (1990م)
* تولد لارنس الیویر بازیگر انگلیسی (1989-1907)
* ورود نخستين چاپخانه مدل گوتنبرگ به ايران