30 ارديبهشت در گذر تاريخ

* تاسيس «حزب زحمتكشان» با حمايت آمريكا در تهران (1330 ش)
اشاره:
پس از تشكيل دولت دكتر مصدق، حضور برخي چهره‏هاي بدنام گذشته در تركيب هيئت دولت، باعث اختلاف در صفوف جبهه ملي گرديد و باعث شد بعضي از اعضاي مهم آن از قبيل آيت‏اللَّه كاشاني و دكتر مظفر بقايي از جبهه ملي كناره‏گيري كنند. در اين ميان، دكتر مظفر بقايي، پس از كناره‏گيري از جبهه ملي، حزب زحمتكشان را تشكيل داد و بسياري را به دور خودجمع كرد. اين حزب، معجوني از گروه‏هاي چماقدار و برخي روشنفكران بود كه با تشويق جدي دولت ايالات متحده آمريكا اعلام موجوديت كرد. مقابله و رويارويي با حزب توده و جلوگيري از نفوذ كمونيسم در ايران، هدف مهم تاسيس اين حزب و دليل اصلي پشتيباني آمريكا از آن بود. در ادامه، حزب زحمتكشان، شعب خود را در ساير نقاط كشور نيز داير كرد و در آستانه كودتاي آمريكايي 28 مرداد 1332، در راستاي تحقق سياست‏هاي مداخله جويانه و استيلا طلبانه آمريكا، جهت سرنگوني دولت دكتر مصدق، به كار گرفته شد. لازم به ذكر است كه آيت‏اللَّه كاشاني هرچند از نظر عقيدتي و مذهبي با جبهه ملي و دكتر بقايي سنخيت كمي داشت ولي به دليل مصالح بالاتر مردم و كشور، حاضر شده بود تا با ديگر افراد ملي گرا، جبهه ملي را تاسيس كرده و از آن حمايت كند. از اين رو، همراهي آيت‏اللَّه كاشاني با اين جبهه، به معني تاييد عملكرد آنان نبود و مصالح والاي ملت مسلمان، مدنظر آن عالم مجاهد قرار داشت.

* طرح پيشنهاد تشكيل دانشگاه آزاد اسلامي توسط «آيت‏اللَّه هاشمي رفسنجاني» (1361ش)
اشاره:
ايده تاسيس دانشگاه آزاد اسلامي ابتدا در جامعه اسلامي دانشگاهيان مطرح شد و به دنبال طرح آن توسط حجت الاسلام و المسلمين هاشمي رفسنجاني در شوراي اقتصاد، نظر مساعد شورا به دست آمد. مسأله تاسيس دانشگاه با حضرت امام خميني(ره) نيز مطرح شد و معظم له، ضمن استقبال از آن، مبلغي را به عنوان اولين كمك به اين دانشگاه اهدا كردند. سرانجام پس از تدوين اساسنامه مقدماتي، آقاي هاشمي رفسنجاني در آخرين نماز جمعه ارديبهشت سال 1361 ش، ضمن بر شمردن مشكلات آموزشي، لزوم تاسيس دانشگاهي كه بار مالي براي دولت نداشته باشد و بتواند بسياري از مشكلات را حل نمايد و همچنين راه را براي دستيابي به اهداف انقلاب فرهنگي هموارتر كند، موجوديت دانشگاه آزاد اسلامي را اعلام كرد. اين، در واقع اولين گام اساسي در جهت تاسيس دانشگاه آزاد اسلامي يعني مرحله عبور از طرح و نيل به عمل بود. دانشگاه آزاد اسلامي سرانجام در 27 خرداد سال 1361 ش به طور رسمي اعلام موجوديت كرد و پس از برگزاري اولين آزمون ورود به دانشگاه در اسفندماه همان سال، سه هزار نفر انتخاب و مشغول تحصيل شدند.

* یک هیئت بزرگ اقتصادی از شوروی وارد تهران شد.(1352ش)
اشاره:
این هیئت پیرامون برق، ماشین سازی، خانه سازی، تکنولوژی و کشاورزی مذاکرات لازم را با مقامات اقتصادی انجام خواهند داد

*انورالسادات رئیس جمهوری مصر و ملک فیصل پادشاه عربستان سعودی پیمان نظامی بستند.(1352ش)
اشاره:
انورالسادات رئیس جمهوری مصر و ملک فیصل پادشاه عربستان سعودی پیمان نظامی بستند. و با این ترتیب عربستان سعودی در حوزه کشورهای (جنگ با اسرائیل) قرار گرفت.

* وزیران خارجه کشورهای حوزه خلیج فارس در استانبول گرد هم آمدند(1355ش)
اشاره:
تا درباره حفظ و ثبات منطقه تدابیر لازم اتخاذ نمایند.

* تیم کشتی ایران در مسابقات آسیایی اول شد(1351ش)

* وزیر آب و برق هند در رأس یک هیئت وارد تهران شد(1352ش)

*در انتخابات جنجالی فرانسه سرانجام ژیسکاردستن به مقام ریاست جمهوری انتخاب شد (1353ش)

* دولت ایران با گشایش دفتر سازمان آزادی بخش فلسطین در تهران موافقت کرد(1355ش)

9 رجب در گذر تاريخ

* تولد «عبدي بيك شيرازي» ملقب به «نويدي» مورخ بزرگ ايراني(921 ق)
اشاره:
زين العابدين عبدي بيك شيرازي ملقب به نويدي در شيراز به دنيا آمد. او از كاتبان و نويسندگان ديوان شاه طهماسب صفوي بود و به ادب فارسي علاقه داشت. بزرگ‏ترين اثر اين مورخ ايراني، كتابي درباره‏ي حكومت سلسله‏ي صفويه در ايران مي‏باشد. او در اين كتاب، اخبار صفويان را از آغاز تا 978 ق نگاشته است. از ديگر آثار نويدي، جام جمشيد به صورت منظوم مي‏باشد. عبدي بيك با پيروي از خمسه‏ي نظامي گنجوي، پنج مثنوي سروده است.

*شهادت «عزالدين سيد حسين» عالم لبناني(963 ق)
اشاره:
عزالدين سيدحسين از عالمان قرن دهم هجري در سال 906 ق در يكي از روستاهاي جبل عامل لبنان متولد شد. او به تحصيل علوم متداول عصر خويش پرداخت و به مقامات عالي علمي و عرفاني دست يافت. سرانجام، بدخواهان كينه توز كه تحمل شخصيت برجسته‏ي معنوي و ديني او را نداشتند وي را در شهر صيداي لبنان مسموم كرده، به شهادت رساندند.

*رحلت مجتهد بزرگ شيعه آيت ‏اللَّه «محمد حسن آل ‏ياسين» (1308 ق)
اشاره:
آيت‏اللَّه شيخ محمدحسن آل ياسين كاظمي در سال 1220 ق در كاظمين ديده به جهان گشود. تحصيلات ابتدايى را در زادگاه خود گذراند و پس از سفري به ايران، راهي كربلا گرديد و نزد شيخ محمدحسين صاحب فصول و در نجف از محضر شيخ محمدحسن نجفي صاحب جواهر و شيخ جواد ملا كتاب، استفاده برد. آيت‏اللَّه آل‏ياسين پس از طي مدارج عالي علمي، بنا به درخواست مردم كاظمين و امر استادش صاحب جواهر، براي سرپرستي حوزه‏ي كاظمين عازم اين ديار گرديد و تا پايان عمر در آنجا بود. وي با وجود تبحُّر در علم رجال و حديث، عمده‏ي نگارش‏هاي خود را در زمينه‏ي فقه و اصول ارايه داده است كه كُتبِ اسرارُ الفِقاهه، حاشيه بر فصول، تعليقه بر فوائدُ الاصول و... از آن جمله‏اند. اين عالم رباني سرانجام در نهم رجب سال 1308 ق در حالي كه پس از فوت شيخ مرتضي مرجعيت داشت، در 88 سالگي به ديدار معبود شتافت و پس از تشييعي با شكوه در آرامگاه خانوادگي آل‏ياسين، در نجف اشرف به خاك سپرده شد.

*انتشار مجله ‏ي «دانشكده» به مديريت ملك الشعراء بهار
(1336 ق)
اشاره:
مجله دانشکده در تهران تحت نظر هیئت موسسه دانشکده و به مدیری ملک الشعرای بهار تاسیس و در سال ۱۳۳۶ هجری قمری منتشر شد آغاز تاسیس مجله برج ثور سال ۱۲۹۷ هجری شمسی مطابق ۱۳۳۶ هجری قمری و۱۹۱۸ میلادی می باشد .رشید یاسمی که خود عضو هیئت موسسه و از نویسندگان مجله بوده در کتاب تاریخ ادبیات معاصر درباره مجله دانشکده می نویسد:» مجله دانشکده را ملک الشعرای بهار در سال ۱۳۳۶ هجری قمری برای نشر آثار انجمن ادبی دانشکده تاسیس کرد. این انجمن نخست جرگه دانشوری نام داشت ودر سال ۱۳۳۵ هجری قمری به سعی چند تن از دوستان ادب از جمله نگارنده دایر شده بود سال بعد دانشکده خوانده شد.مرام این انجمن ترویج معانی جدید در لباس شعر و نثر قدیم و شناساندن موازین فصاحت و حدود انقلاب ادبی و لزوم احترام آثار فصحای متقدم و ضرورت اقتباس محاسن نثر اروپایی بود و در آن روزگار خدمتی شایان به ادبیات کرد.» مجله دانشکده دومین مجله ادبی بود که در عالم مطبوعات زبان فارسی ظاهر گردید و پس از مجله بهار در ایران انتشار یافت . دانشکده مجله ای بود ادبی، اجتماعی ، اخلاقی، فلسفی و تاریخی ومندرجات آن مطالبی تحت عناوین مذکور که به قلم مدیر مجله ملک الشعرای بهار یا یکی از اعضای هیئت موسس دانشکده تدوین می گردید و یا از کتب ادبا و نویسندگان خارجی ترجمه می شد .از قسمت های عمده و مهم مندرجات مجله، تاریخ ادبیات فارسی تحت عنوان «تاریخ ادبی « تالیف عباس اقبال، استاد دانشکده بود که در چند شماره مجله به چاپ رسید و این سلسله مقالات از مندرجات بسیار سودمند و مفید مجله به شمار می رفت. در این مقالات عباس اقبال پس از تمهید مقدمه راجع به ادبیات قبل از اسلام، تاریخ ادبیات زبان فارسی بعد از اسلام را به شش عصر تقسیم نموده بود:»۱ـاز ظهور اسلام تا ظهور غزنویان . ۲ـاز ظهور غزنویان تا تشکیل دولت سلجوقی. ۳ـاز تشکیل دولت سلجوقی تا حمله مغول ۴ـ از حمله مغول تا تشکیل دولت صفویه ۵ـ از تشکیل دولت صفویه تا دولت قاجاریه ۶ـ از سلسله قاجار تا مشروطیت ایران». سلسله مقالات دیگر مجله مقالاتی بود با عنوان «انقلاب ادبی « به قلم رشید یاسمی عضو هیئت موسس مجله دانشکده، این مقالات شامل تاریخ انقلاب ادبی فرانسه از قرن ۱۸ تا قرن ۲۰ به علاوه شرح حال عده ای از نویسندگان بزرگ فرانسه بود.رشید یاسمی مقالات خود را از کتب ترجمه می کرد که در محل خود بسیار مفید بود.قسمت دیگر از مندرجات مجله ترجمه هایی از مولفین خارجی مانند شیللر آلمانی بود.علاوه بر اینها مقالاتی تحت عنوان «انتقاد ادبی» به قلم مدیر مجله و اشعاری اثر طبع وی نیز درج می شد. از همان شماره اول مجله ترجمه رمان «سلطنت» تالیف «الکساندر دوما» به ضمیمه مجله چاپ ، به طوری که می توانستند در پایان سال آن را به صورت کتاب مجزایی در آورند. مجله دانشکده از مجلات بسیار مفیدو خوب زبان فارسی بودکه می توان آن را گنجینه ای از مطالب ادبی و تاریخی دانست. گرچه عمر این مجله زیاد دوام نیاورد ،با نشر شماره ۱۲ سال اول برای همیشه در محاق تعطیل فرو رفت ولی همان شماره های موجود حکایت از کمال ذوق و وسعت اطلاع مدیر و نویسندگان مجله می نماید. بهای سالیانه مجله همه جا ۳۰ قران و تک نمره آن دو قران بود. محل اداره مجله مدتی تهران اداره نوبهار و چندی هم در اداره روزنامه ایران و محل طبع آن مطبعه تهران بود. شماره ۱۱و۱۲ سال اول مجله یکجا در تاریخ برج ثور ۱۲۹۸ هجری شمسی مطابق ۲۰ آوریل ۱۹۱۹ میلادی منتشر گردید ومقاله افتتاحی آن تحت عنوان «یکسال تمام» به چاپ رسید. قسمت اول این مقاله چنین بود:» دوازدهمین شماره مجله دانشکده منتشر شد که نتیجه فکر و مساعی جوانان ادیب و نو خاستگان عالم ادب با بی اسبابی تمام و نداشتن مجال و اشتغال به تحصیلات و امتحان های سالیانه ،باز با بهترین طرز و جدی ترین اسلوبی در نمرات دوازده گانه مجله منعکس و به ارباب ذوق اهدا گردید. بی شک انکار نداریم که ایران به مجلات ادبی کامل تر و جامع تر و زیباتری محتاج بوده و نمی توان به یک مجله کوچک قناعت ورزید زیرا ایران سر زمین فکر و خیال و ذوق و فلسفه است و اختصاصی که در عالم احراز نموده همانا به ادبیات و شعر و افکار تابنده دلنشین متفکرین زبر دست خود بوده ...». از جمله افرادی که در این مجله می نگاشتند می توان به عباس آشتیانی رشید یاسمی ،اصغر شیرازی ،علی اصغر حکمت ،حیدر علی کمانی و سید اسد الله انتظام اشاره کرد.

20مي در گذر تاريخ

*امضاي پيمان «طائف» ميان رهبران يمن و عربستان سعودي (1934م)

* كنفرانس تاريخي سازمان وحدت كشورهاي افريقايي در آديس آبابا (1963م)

*اولين پرواز بدون توقف بين قاره امريكا و اروپا (1937م)

*الحاق رسمي شبه جزيره كره به ژاپن (1910م)

* درگذشت «كريستف كُلُمْبْ» دريانورد معروف ايتاليايي و مكتشف قاره امريكا (1506م)

* مرگ «آلن رنه لوساژ» نويسنده و افسانه سراي فرانسوي (1747م)

* تولد «جان اسْتوارْتْ ميل» فيلسوف و اقتصاددان انگليسي (1806م)

* روز ملي «كامرون» از استعمار اسپانيا (1972م)

* روز استقلال «تيمور شرقي» از اندونزي (2002م)