محققان موفق به كشف فسیلی شدهاند كه احتمالا قدیمیترین دایناسور روی زمین است. موجودی كه به اندازه یك سگ شكاری است اما دمی بلند به طول سه متر داشته و حدود 10 میلیون سال پیش از دایناسورهای شناخته شدهای مانند دایناسور كوچك و گریز پای اراپتور و هرراساروس روی زمین قدم برمیداشته است.
این كشف نشان میدهد كه اصل و نسب دایناسورها به ده تا 15 میلیون سال قبلتر از زمانی برمیگردد كه فسیلهای كشف شده قبلی نشان میدهد.همچنین منشا ظهور این موجود به اواسط دوران تریاسه و نه اواخر آن برمیگردد. طبق اظهار نظر استرلینگ نِبسیت، فوق دكترای زیستشناسی از دانشگاه واشنگتن حتی اگر این گونه جدید كه نیاساساروس پارینگتونی لقب گرفته، قدیمیترین دایناسور روی زمین نباشد، از نزدیكترین خویشاوندان آنها بشمار میرود.
150 سال بود كه متخصصان باور داشتند باید گونهای از دایناسورها در اواسط دوران تریاسه وجود میداشته اما شواهد موجود در این خصوص مبهم بود. برخی دانشمندان به آثار فسیل شده استناد میكردند.
محققان اكنون یك استخوان بازو و شش مهره از حیوانی ناشناخته برای كار و مطالعه در اختیار دارند. نتایج مطالعات نشان میدهد طول قامت ایستاده این حیوان دو تا سه متر با پهنایی بهطول یك متر بوده و وزنی بین 20 تا 60 كیلوگرم داشته است. این استخوانهای فسیل شده سال 1930 از تانزانیا جمعآوری شده بود، اما درست نیست كه بگوییم منشا پیدایش این دایناسور تانزانیا بوده است.
در دوران زندگی نیاساساروس پارینگتونی قارههای امروزی در سرزمین وسیعی بهنام پانگهآ (Pangaea) به هم متصل بودهاست. تانزانیا احتمالا در قسمت جنوبی پانگهآ كه شامل آفریقا، آمریكای جنوبی، قطب جنوب و استرالیا بوده، قرار داشته است.
استخوانهای این حیوان جدید دارای ویژگیهای مشتركی با دایناسورهای اولیه و خویشاوندان نزدیك آنهاست. بررسی بافت استخوانی حكایت از رشد سریع، كه یكی از ویژگیهای مشترك دایناسورها و خویشاوندان نزدیك آنهاست، دارد.
از روی بافتهای استخوان میتوان گفت كه نیاساساروس دارای سلولهای استخوانی و رگهای خونی زیادی بوده است. این تعداد از سلولهای استخوانی و رگها را فقط در جانورانی كه از رشد سریع برخوردارند مانند بعضی پستانداران و پرندگان امروزی میتوان مشاهده كرد.
بافتهای استخوان نیاساساروس دقیقا همان چیزی است كه محققان برای جانوری در این بخش از درخت خانوادگی دایناسورها انتظار آن را داشتند.
سرعت رشد نیاساساروس به اندازه دیگر دایناسورهای نخستین بوده اما به اندازه سرعت دایناسورهای نسل پس از آنها نبوده است.
نیاساساروس و سن او صرف نظر از اینكه آیا به طبقه دایناسورها یا خویشاوندان آنها تعلق داشته یا خیر، در بردارنده مفاهیم مهمی است.
منبع: phys.org
مترجم: آتنا حسنآبادی