جام جم آنلاين: پوكي استخوان بيماري بسيار شايعي است. در واقع در سنين پيري بيشتر خانم‌ها و درصد قابل توجهي از آقايان به اين بيماري مبتلا مي‌شوند. اگرچه اين بيماري كشنده نيست، ولي موجب شكستگي با كوچك‌ترين ضربه مي‌شود و اين شكستگي‌ها بخصوص وقتي در ناحيه بالاي ران رخ مي‌دهد با زمينگير‌كردن افراد موجب ايجاد اختلالاتي در آنان مي‌شود كه در نهايت مرگ را به دنبال خواهد داشت.
براي درمان پوكي استخوان قدم اول مصرف كلسيم و ويتامين D به ميزان كافي است. مصرف شير و لبنيات و غذاهايي مثل تخم‌مرغ و گوشت و حضور در آفتاب در سنين جواني تا ميانسالي مي‌تواند نيازهاي روزانه به اين دو ماده مغذي را كفاف دهد، ولي در سنين بالاتر به استفاده روزافزون از مكمل‌هاي ويتامين و كلسيم نياز خواهد بود.
در كنار تامين نيازهاي تغذيه‌اي كه اصل اول و اجباري براي پيشگيري و درمان پوكي استخوان است، چند دسته دارو براي اين منظور وجود دارد كه به آنها اشاره مي‌شود.
1ـ داروي آلندرونات سردسته داروهايي است كه در استخوان رسوب مي‌كند و مانع مي‌شود سلول‌هاي خورنده استخوان بتواند استخوان را بخورد. اين دارو به شكل قرص و در سه دوز 10، 35 و 70 ميليگرمي وجود دارد. مي‌توان از قرص 10 هر روز استفاده كرد يا از دو نوع قرص ديگر هفتگي استفاده كرد.
چند نكته در مورد اين دارو مهم است:
ـ اول اين‌كه حتما قبل از شروع اين دارو بايد تشخيص بيماري با آزمايش تراكم استخوان مسجل‌شده باشد.
ـ دوم اين‌كه اين دارو را حتما بايد با آب فراوان خورد و حدود يكساعت بعد، غذا يا دارويي خورده نشود.
ـ بعد از خوردن اين دارو تا يكساعت نبايد دراز كشيد.
ـ بعد از شش ماه تا يك‌سال از مصرف دارو بايد دوباره تراكم استخوان را اندازه گرفت و اثربخشي دارو را سنجيد.
انواع تزريقي از هم خانواده‌هاي اين دارو نيز وجود دارد كه مي‌توان آنها را سالانه تزريق كرد. اگرچه تاثير آنها به اندازه آلندرونات ثابت نشده است.
2ـ رالوكسي فن: اين دارو كه به صورت قرص در بازار وجود دارد به نسبت داروي قبلي كم‌اثرتر است، ولي از آنجا كه خواص ضدسرطان پستان دارد مي‌تواند در گروهي از بيماران كه همزمان هم مبتلا به پوكي استخوان و هم در معرض خطر سرطان پستان هستند، به كار رود.
3 ـ دسته سوم داروهاي درمان پوكي استخوان آمپول‌هاي تري پاراتايد است. تري پاراتايد كه با نام تجاري فرتئو موجود است در واقع همان هورمون اصلي پاراتورمون است كه در حالت عادي باعث بازجذب استخوان و ضعيف‌شدن آن مي‌شود. جالب اين است كه وقتي اين دارو را روزانه تزريق مي‌كنيم، چون تاثيرش فقط چند ساعت است باعث تقويت استخوان مي‌شود.
اين دارو بايد مثل انسولين زيرپوستي تزريق شود. با توجه به قيمت بسيار زياد آن فقط زماني تجويز مي‌شود كه از تاثير داروهاي ديگر نااميد شده باشيم.
دكتر رضا كريمي - فوق تخصص بيماري‌هاي غدد