جام جم آنلاين: اگر تا به حال به تركيبات مندرج روي بسته‌بندي محصولات رژيمي يا شكرهاي تهيه‌شده از شيرين‌كننده‌هاي مصنوعي توجه كرده باشيد، حتما تركيباتي چون آسپارتام، آسه‌سولفام پتاسيم، سوكرالوز، مانيتول، گزيليتول، ايزومالت و سوربيتول نظرتان را جلب كرده است.
اينها شيرين‌كننده‌هايي مصنوعي يا طبيعي است كه در مقايسه با شكرمعمولي بر قندخون تاثير كمتري داشته و برخي از انواع آن فاقد كالري بوده و اغلب مورد توجه مبتلايان به ديابت و افراد چاق قرار مي‌گيرد.
اما مگر مي‌شود تركيباتي كه شيريني آنها از شكر معمولي هم بيشتر است كمكالري يا فاقد كالري باشد و باعث افزايش قند خون نشود؟
شيرين‌كننده‌هاي كمكالري به دو دسته مصنوعي و طبيعي تقسيم مي‌شود. آسپارتام، آسه‌سولفام پتاسيم و سوكرالوز از قندهاي مصنوعي و سوربيتول، گزيليتول، ايزومالت و... از قندهاي طبيعي رژيمي به شمار مي‌رود.
قند مصنوعي؛ شيريني بيشتر، كالري كمتر
طعم شيرين‌كننده‌هاي مصنوعي در مقايسه با انواع طبيعي قوي‌تر بوده و تقريبا فاقد كالري است. البته مقدار كالري آنها مشابه شكر است و در هر گرم آن چهار كالري انرژي نهفته است، اما از آنجا كه 150 تا 2000 برابر شيرين‌تر از شكر معمولي هستند، ميزان استفاده از آنها بسيار ناچيز و در واقع فاقد كالري بوده و بر قندخون تاثيري نداشته و مصرف آن براي افراد ديابتي محدوديتي ندارد.
البته اين را بدانيد كه آسپارتام براي افراد مبتلا به فنيل كتونوري (نقص متابوليكي مادرزادي) يا مادران بارداري كه سابقه تولد كودك مبتلا به اين بيماري را دارند، منع مصرف دارد.
براساس تحقيقات انجام‌شده نيز بروز سردرد، تومورهاي مغزي، مشكلات عصبي و... را به آسپارتام و آسه‌سولفام پتاسيم نسبت داده‌اند. هرچند اين تحقيقات كافي و مستدل نبوده است، اما شرط عقل است كه اعتدال را در مصرف آن به كار ببريم.
سوكرالوز هم ديگر شيرين‌كننده‌اي است كه اين روزها تركيب اصلي شكرهاي رژيمي كمكالري را تشكيل مي‌دهد و در پودر كيك‌هاي صنعتي هم به كار مي‌رود، 600 بار شيرين‌تر از شكر بوده و از قند طبيعي تهيه مي‌شود، به دليل آن‌كه در بدن تجزيه نمي‌شود انرژي‌زايي نداشته و مناسب افراد چاق و ديابتي است.
شيرين‌كننده‌هاي طبيعي رژيمي همچون سوربيتول و مانيتول نيز هنگام ورود به بدن به آرامي وارد خون شده و بتدريج قند خون را بالا مي‌برد.
براي جذب نياز به انسولين ندارد و اغلب در شيريني‌هاي بدون قند و مرباهاي مخصوص بيماران ديابتي مصرف مي‌شود، اما نكته مهم آن‌كه برخي از انواع اين قندها در مقايسه با شيرين‌كننده‌هاي مصنوعي حاوي مقاديري كالري بوده و مصرف بيش از حد آن مي‌تواند موجب اضافه‌وزن شود.
شكرهاي رژيمي عوارض دارد
بنابه گفته متخصصان علوم غذايي، هر چقدر شيرين‌كننده‌هاي مصنوعي موجود در محصولات كمكالري يا شكرهاي رژيمي قدرت و سرعت اثربيشتري داشته باشد به همان اندازه عوارض بالاتري نيز خواهد داشت بنابراين به جاي استفاده بي‌رويه از محصولات حاوي اين تركيبات كه به دليل شيريني زياد تمايل افراد را نيزبه مصرف شيريني‌جات دوچندان مي‌كند، بهتر است با تعادل در مصرف كربوهيدرات‌هاي پيچيده (مواد نشاسته‌اي فيبردار همچون نان و برنج سبوس‌دار) تمايل افراد به مصرف قندهاي ساده كمتر شود.
فاخره بهبهاني - جام‌جم