در دنيای امروز نافذترين و مؤثرترين رسانه، تصوير و فيلم است و ما برای ترويج مفاهيم دينی و رشد تربيتی و اخلاقی و بازداشتن جوانان از معنويتهای كاذب غربی و شرقی، نبايد از ظرفيت رسانههای جديد غافل بمانيم.
حجتالاسلام و المسلمين علیاصغر راغبی ليقوانی، از شاگردان علامه حسنزاده آملی و عضو گروه اخلاق و تربيت مركز ملی پاسخگويی به سؤالات دينی، در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا)، به بيان سخنانی درباره گامها و راهكارهای مقابله با معنويتهای نوپديد و تحقق اهداف اخلاقی و تربيتی اسلام پرداخت.
وی اظهار كرد: مقام معظم رهبری در جمع فرهنگيان و دانشگاهيان خراسان شمالی بيانات بسيار ارزشمندی درباره پالايش و پرورش نفس، علوّ معنوی و روحی، تقوا و پاكدامنی، با تلاش برای دوری از گناهان و اهتمام به نماز و انس با قرآن فرمودند و همچنين معلمان و اساتيد را به مراقبت از جوانان در مقابل رخنه عرفانهای كاذب توصيه كردند.
بايد از گذشته خود توبه كنيم
حجتالاسلام راغبی ليقوانی در بخشی از سخنان خود با اشاره به اينكه برای تحقق اين منويات و رسيدن به اين اهداف راههای مختلفی وجود دارد، گفت: بنده در بسياری از جاها اين سخن را گفته و بر اين نكته تأكيد كردهام كه امروزه برای رشد معنوی و رسيدن به اهداف تربيتی، اخلاقی و دينی، تنها كتاب، مقاله و سخنرانی نمیتواند پاسخگو باشد؛ بنده اين مطلب را بارها در جمع دوستان خود كه در عرصه اخلاقی و تربيتی فعال هستند، گفتهام كه ما بايد از گذشته خود توبه كنيم.
اين محقق و پژوهشگر ادامه داد: ما اگر تصور كنيم كه رسيدن به اين اهداف تنها با كتاب و سخنرانی و مقاله محقق میشود، مطمئناً بدان اهداف نخواهيم رسيد. براساس مطالعات روانشناختی، در دنيای امروز نافذترين و مؤثرترين رسانه، تصوير و فيلم است و به همين جهت، اگر ما از اين ظرفيت برای فرهنگسازی بهره نگيريم، مطمئناً به اهداف خود نخواهيم رسيد.
اين پژوهشگر اخلاق و عرفان ادامه داد: ما اگر بخواهيم افكار عمومی را در دنيای امروز متوجه اسلام و ارزشهای اسلامی كنيم، بايد از اين ظرفيت استفاده كرده و بهره بريم. متأسفانه اكنون براساس مطالعات و آمار موجود، آمريكايیها و صهيونيستها سالانه 700 فيلم توليد میكنند و گذشته از سود خالص حاصل از فروش اين فيلمها (رقمی بالغ بر 16 ميليلارد دلار)، 78 درصد تلويزيونها و سينماهای دنيا و از جمله كشورهای اسلامی، از توليدات هاليوود استفاده میكنند.
وی با تأكيد بر اين كه ما نيز بايد حتماً از اين ظرفيت برای تحقق اهداف اخلاقی و تربيتی اسلام استفاده كنيم، تصريح كرد: از سوی ديگر بر اساس مطالعات روانشناختی، انسان با نيمكره راست مغز خود و با دريافتها و معلومات وارده به ذهن خود، برخورد شهودی دارد و ماندگاری معلومات و دادههايی كه از طريق چشم به دست میآيد، هزار برابر دريافتهايی است كه از طريق گوش به دست میآيد.
حقيقت آن است كه برای رشد تربيتی و اخلاقی افكار عمومی و بازداشتن جوانان از معنويتهای كاذب غربی و شرقی بايد از ظرفيت رسانههای جديد حداكثر استفاده را بكنيم. برای نمونه اگر ما چند اثر خوب درباره ارزشمندی نماز، حجاب و... بسازيم، بسيار مؤثر خواهد بود و البته تأثير فراگير اين امر مستلزم عزم عمومی است
ميزان كمی از ارزشهای اخلاقی و دينی خود را به تصوير كشيدهايم
عضو گروه اخلاق و تربيت مركز ملی پاسخگويی به سؤالات دينی افزود: ما به ميزان بسيار كمی از ارزشهای اخلاقی و دينی خود را به تصوير كشيدهايم و به غير از چند فيلم (امام علی(ع)، ولايت عشق، مردان آنجلس و ...) چندان در اين زمينه وارد نشدهايم و به همين جهت است كه بنده گفتهام كه بايد از گذشته خود توبه كنيم.
وی خاطرنشان كرد: اكنون ـ به ويژه در مقطع كودك و نوجوان ـ دشمن از اين ظرفيت رسانه به خوبی استفاده میكند و ما به ارائه چند سخنرانی و چاپ چند كتاب و مقاله دل خوش كردهايم. اگر ما بخواهيم افكار عمومی را جلب ارزشهای دينی كنيم، بايد از اين ظرفيت در حد توان خود بهره بگيريم، و گرنه كار از وضعيت موجود نيز بدتر خواهد شد.
حجتالاسلام راغبی ليقوانی تأكيد كرد: البته بنده نمیخواهم ساحتهای ديگر مانند كتاب و مقاله و سخنرانی را نفی كنم؛ اين ساحتها نيز جايگاه خود را دارند، اما واقعيت اين است كه مخاطب اينها بسيار محدود است. بنابراين من معتقدم بايد از ظرفيت رسانههای جديد استفاده كنيم. بنده چند سال پيش نامهای به متوليان فرهنگی كشور، از جمله آقای صفار هرندی، نوشته و ضمن درد دل، در آنجا تصريح كردم كه صهيونيستها با ساختن سه فيلم (بنهور، ده فرمان و ماتريكس) در دنيا به خودشان مشروعيت بخشيدند.
وی خاطرنشان كرد: دشمن از اين ظرفيت برای خود به خوبی استفاده كرده و خود را در دنيا جا انداخت و ما نيز اگر بخواهيم به اهداف فرهنگی خود دست پيدا كنيم، به اعتقاد بنده بايد از اين ظرفيت بيش از پيش استفاده كنيم. بسياری از افراد حوصله خواندن كتاب و مقاله و گوش دادن به سخنرانی را ندارند، با اين حال، فيلم در همه خانهها، با همه افكار و سليقهها حضور دارد و افراد با هر سطحی از معلومات، از بيسواد تا استاد، حتی در حالت خستگی نيز از آن استفاده میكنند.
سهم فرهنگ به فرهنگ داده نشده است
اين پژوهشگر اخلاق و عرفان اضافه كرد: فيلم به طور غير مستقيم اهداف مد نظر خود را در ذهن مخاطب تزريق میكند، اما كتاب و مقاله از چنين قابليتی برخوردار نيستند و استقبال از اين اقلام بسيار كمتر از فيلم است و به اعتقاد بنده ما برای دستيابی به افكار فرهنگی خود بايد از اين ظرفيت بيشتر استفاده كنيم. مقام معظم رهبری در سخنان خود هميشه فرهنگ را مظلوم دانسته و معتقد بودهاند كه سهم فرهنگ به فرهنگ داده نشده و اهتمام كمی نسبت بدان صورت گرفته است.
وی ادامه داد: ما برای به تصوير كشيدن مفاهيم دينی خود، آثار فاخر و خوبی میتوانيم توليد كنيم؛ بنده نتايج مؤثر و نافذ كتاب و آثار پژوهشی را انكار نمیكنم، اما حقيقت آن است كه برای رشد تربيتی و اخلاقی افكار عمومی و بازداشتن جوانان از معنويتهای كاذب غربی و شرقی بايد از ظرفيت رسانههای جديد حداكثر استفاده را بكنيم. برای نمونه اگر ما چند اثر خوب درباره ارزشمندی نماز، حجاب و ... بسازيم، بسيار مؤثر خواهد بود و البته تأثير فراگير اين امر مستلزم عزم عمومی است.