درباره آخرين روزهاي زمستان
صدايي كه مردن نمي‌داند
جام جم آنلاين: مستند داستاني «آخرين روزهاي زمستان» كه چندي پيش دو قسمت آن از شبكه يك سيما پخش شد درباره زندگي سردار شهيد حسن باقري است.
اولين نكته‌اي كه در اين مستند داستاني جلب توجه مي‌كند اين كه سردار شهيد حسن باقري كه هيچ‌كس او را به نامي غير از اين نمي‌شناسد، نام واقعي‌اش اين نبوده است. غلامحسين افشردي نام واقعي حسن باقري است كه شايد كمتر كسي آن را شنيده باشد.
اين را محسن رضايي مي‌گويد كه دربخش‌هايي از اين مستند درباره شهيد حسن باقري صحبت مي‌كند. حسن باقري يك روزنامه‌نگار فعال بود كه با دلسوزي بسيار، اخبار و رويدادهاي جنگ را پيگيري و منعكس مي‌كرد. همين روحيه او باعث شد از طرف مسوولان جمهوري اسلامي مورد توجه قرار بگيرد.
در واقع شهيد حسن باقري را رهبر معظم انقلاب در زمان رياست جمهوري‌شان به محسن رضايي كه در آن زمان فرمانده سپاه بود، معرفي كردند.
حسن باقري نامي بود كه محسن رضايي براي اين شهيد انتخاب كرد و او با همين نام به شهادت رسيد. حسن باقري در دوران دفاع مقدس معروف به سقّاي بسيجيان بود و او را جوان‌ترين فرمانده ايران در دوران جنگ ايران و عراق مي‌دانند.
شهيد حسن باقري به‌عنوان فرمانده قرارگاه‌هاي نصر و كربلا نقش زيادي در موفقيت نيروهاي ايران در عمليات فتح‌المبين، رمضان، همچنين بيت‌المقدس و آزادسازي خرمشهر داشت. باقري هنگام شهادت سمت قائم‌مقامي فرمانده نيروي زميني سپاه را به عهده داشت.
او نهم بهمن ۱۳۶۱وقتي در منطقه فكه مشغول شناسايي دشمن و آماده‌سازي عمليات والفجر مقدماتي بود در سنگر ديد‌بان مورد اصابت گلوله خمپاره قرار گرفت و همراه با مجيد بقايي به شهادت رسيد.
باقري زمان شهادت ۲۷ سال داشت و محل دفن وي، قطعه۲۴ گلزار شهداي بهشت زهراي تهران است.
مستند داستاني آخرين روزهاي زمستان تركيبي از تصاوير واقعي و بازسازي شده است كه البته كنار اينها مستندسازي تاريخي نيز به‌واسطه صحبت‌هاي نزديكان شهيد باقري صورت مي‌پذيرد.
سازندگان اين اثر با آشنايي كامل از روحيات و خلقيات شهيد حسن باقري سراغ ساخت اين مستند رفته‌اند و اين موضوع كاملا از بازي جواني كه نقش حسن باقري را در اين اثر بازي مي‌كند، مشهود است.
در واقع مهدي زميني‌پرداز، بازيگر نقش حسن باقري با هدايت درست كارگردان موفق شده جزيي‌ترين حالات رفتاري شهيد باقري را بازي كند.
اين موضوع به قابل باورترشدن اين مجموعه مستند بسيار كمك كرده است. البته ديگر بازيگران اين مجموعه هم مثل بازيگر نقش شهيد احمد متوسليان در ايفاي نقش خود موفق بوده‌اند.
يكي ديگر از مزيت‌هاي مجموعه مستند شهيد باقري اين است كه با دوربين 16 ميلي‌متري فيلمبرداري شده و اين امر باعث شده فضاي مجموعه به حال و هواي دوران دهه 60 نزديك‌تر باشد.
استفاده از صداهاي واقعي هم اقدام بديع ديگر مجموعه مستند آخرين روزهاي زمستان است. در واقع صداهايي كه مي‌شنويم صداي بازيگران نيست، بلكه صداهاي شخصيت‌هاي اصلي است كه حفظ و ضبط شده، مثلا صداي واقعي شهيد باقري را روي صداي بازيگر اين نقش مي‌شنويم يا صداي شخصيت‌هاي اصلي را مي‌شنويم كه از پشت بيسيم صحبت مي‌كنند. با اين اقدام، فضاسازي واقعي كار تقويت شده است.
درباره اين‌كه چطور اين مستندسازي‌ها اتفاق مي‌افتاد و صداهاي واقعي ثبت و ضبط مي‌شدند هم نكته‌هاي جالبي است از زبان قهرمانان جنگ كه در مجموعه آخرين روزهاي زمستان مي‌بينيم و مي‌شنويم.
به هر حال ساخت آثار مستند و داستاني از زندگي سرداران شهيد شايد يكي از بهترين كارها باشد تا نسل جوان با آرمان‌هاي دفاع مقدس آشنا شوند. كاري كه معاونت سيما به آن همت كرده و تاكنون براساس زندگي شهدايي همچون تندگويان، بابايي و... آثاري را توليد و پخش كرده است.
اولين قسمت مجموعه مستند آخرين روزهاي زمستان جمعه هفتم مهر، ساعت ۲۳ از شبكه يك سيما پخش شد.
اين مجموعه مستند نمايشي به نويسندگي و كارگرداني حسين مهدويان ساخته شده است. در اين مجموعه، مهدي زمين‌پرداز (حسن باقري)، مجتبي شفيعي (احمد متوسليان)، ابراهيم اميني (محسن رضايي)، سعيد ميرزايي (رحيم صفوي) و سهيل بابايي (محمد، برادر شهيد باقري) ايفاي نقش كرده‌اند.
تيتراژ اين مجموعه مستند با صداي عليرضا قرباني و شعري از عارف قزويني (از خون جوانان وطن لاله دميده) ساخته شده است. (جام جم - ضميمه قاب كوچك)
فريبا رحماني