جام جم آنلاين: فلج معده كه نام علمي آن گاستروپارزي است، به معني شل‌شدن حركات معده است. اين بيماري بسيار شايع و آزاردهنده است.
معده عضوي عضلاني است که​ با حركات پي در پي، باعث مخلوط‌شدن غذا با شيره‌هاي گوارشي و هضم غذا مي‌شود و سپس غذا را به سوي روده مي‌راند تا در آنجا عمليات جذب مواد غذايي شروع شود.

اگرچه بيماري فلج معده باعث مرگ نمي‌شود و طول عمر را تغيير چنداني نمي‌دهد، ولي كيفيت زندگي كاهش قابل ملاحظه‌اي پيدا خواهد كرد.

در اين بيماري غذا مدت خيلي طولاني در معده باقي مي‌ماند و فرد، احساس سيري و پري معده مي‌كند. اين احساس ناخوشايند را همه ما هنگام بيماري‌هاي ويروسي سخت تجربه كرده‌ايم كه در بسياري اوقات همراه با تهوع و استفراغ بوده است؛ البته به دنبال بيماري‌هاي ويروسي ايجاد مشكلات گوارشي در كودكان بسيار شايع‌تر است.

خوشبختانه اين نوع از فلج معده موقتي و گذراست و شخص، بعد از بهبودي از بيماري كاملا حال طبيعي را پيدا خواهد كرد. از علل بسيار شايع فلج معده داروها هستند.

انواع داروها ي مشتقات مورفين​ مثل ترياك ايجاد بي‌اشتهايي و سيري كاذب مي‌كند. مصرف سيگار نيز چنين عارضه‌اي دارد.

از جمله داروهاي ديگر انواع آنتي‌هيستامين‌ها مثل ديفن‌هيدرامين، ديمن هيدرينات و ساير هم خانواده‌هاي اين داروهاست كه شل‌شدن معده را سبب مي‌شود. در بين بيماري‌ها، ديابت سر دسته بيماري‌هايي است كه بيماري عذاب‌آور فلج معده را ايجاد مي‌كند. هر چه قند خون بالاتر باشد اين عارضه نيز شديدتر است و با كنترل قند خون، معده حركاتش بهتر خواهد شد.

فلج معده چه موقتي و به دنبال بيماري‌هاي ويروسي شايع يا داروها رخ دهد و چه اين كه به دنبال بيماري مزمن و دائمي مثل ديابت باشد، بايد مديريت شود.

خوردن غذاهايي با حجم كم، خوردن غذاهاي آبكي و نرم و پرهيز از خوردن غذاهاي چرب كه مدت بيشتري در معده باقي مي‌ماند، باعث بهبود نسبي مي‌شود.

همچنين بهتر است از خوردن غذاهاي دير هضم و سنگين مثل آنهايي كه داراي حبوبات است، پرهيز كرد. تحرك بدني و پرهيز از نشستن و بخصوص دراز كشيدن يا خوابيدن بعد از غذا باعث بهترشدن اين عارضه مي‌شود. داروهاي مختلفي هم براي اين بيماري وجود دارد.

متوكلوپراميد ​به صورت قطره، قرص و آمپول ​، يكي از قديمي‌ترين و موثرترين داروها براي درمان بيماري فلج معده است كه در ديابتي‌ها بايد روزانه سه بار مصرف شود.

داروي «اريترومايسين» كه براي درمان ذات‌الريه استفاده مي‌شود داراي خاصيت ايجاد حركات معده است كه مي‌توان از شربت يا قرص آن براي درمان كم تحركي معده استفاده كرد.

داروي «دومپريدون» كه در سال‌هاي اخير وارد داروخانه‌هاي ايران شده است نيز هم خانواده‌ متوكلوپراميد است و مي‌توان براي درمان اين بيماري از آن استفاده كرد.

دكتر رضا كريمي - فوق تخصص غدد