جام جم آنلاين: مجموعه اكشن و پليسي هميشه طرفداران خود را دارد و مورد استقبال قرار ميگيرد. در تمام كشورها نيز به ساختن اينگونه مجموعهها اهميت ميدهند و هزينههاي هنگفتي ميپردازند.
از آنجا كه ساخت چنين سريالهايي، هزينه فراواني دارد و مجوزهاي زيادي براي آن بايد گرفته شود، بيشتر تهيهكنندگان و كارگردانان از ساخت چنين مجموعههايي سر باز ميزنند و خود را به دردسر نمياندازند. اما اينبار نيروي انتظامي خود سفارشدهنده چنين سريالي شده، پس مجوزهايش را نيز صادر كرده است.
سيروس مقدم در حال ساخت سريالي پليسي با مشاركت نيروي انتظامي است و گزارشي كه ميخوانيد، روايت ما از يك روز همراهي با گروه اوست.
ممكن است اين اواخر از خيابان معلم تهران گذشته باشيد و پس از ايستگاه اتوبوسها متوجه جمعيتي شده باشيد كه مثل هميشه در حال عبور و مرور نيستند. ازدحام اتوبوسها در آن منطقه تنها راه مخفي ماندن و راحتتر كار كردن گروه سيروس مقدم است.
محمود اتحادي، مدير توليد سريال «ديوار»، آدرس دانشكده شهداي مكه را براي تهيه اين گزارش به من داد. داخل دانشكده كه شدم عده كمي در حال رفت و آمد بودند. در راهرو كنار هر كلاس، چند نفر ايستاده و منتظر بودند سيروس مقدم دستور حركت بدهد تا وارد كلاسي شوند يا از جلوي قاب دوربين بگذرند.
تينا آخوندتبار ـ كه نقش خورشيد را در اين مجموعه تلويزيوني بازي ميكند ـ بايد در اين صحنه از انتهاي راهرو به سمت دوربين حركت كند. عدهاي پشت دوربين ايستادهاند تا نوبتشان شود. گروهي در نقش استاد و گروهي در نقش دانشجو هستند.
چندبار وسط راه جلويش را ميگيرند و ميخواهند آرامتر حركت كند. همه انگار جلوي دوربين عجله دارند و سيروس مقدم بارها تكرار ميكند. آرام تر حركت كنيد.
برزو نيكنژاد، دستيار اول كارگردان و برنامهريز سريال، كناري ايستاده و دانشجويان را به شكلي كه در نظر دارد از جلوي دوربين بگذرند، با دست هدايت ميكند. اما هنرجوها كج ميشوند و ميآيند جلوي دوربين و همين باعث ميشود بارها كات بدهد.
سريال ديوار ماجراي زندگي متهمي است به نام جميل كه مهدي سلطاني آن را بازي ميكند. جميل كه پس از 15 سال از زندان آزاد شده ميخواهد تقاص زندگي متلاشي شدهاش را از ماموري كه او را به زندان انداخته است، بگيرد.
اين متهم با اين مامور پليس رابطه خانوادگيهم دارد. جميل، رئيس يك باند تبهكاري است، اما در زندگي واقعياش، پدر دلسوزي براي دخترش - خورشيد- است. او كه قرباني فرهنگ اشتباه خانوادگياش شده و به زندان افتاده، زمان آزادي، قلبش آكنده از كينه است.
آتيلا پسياني نقش سرهنگ پليس اداره آگاهي را بازي ميكند. فريبا كوثري در نقش همسر اين پليس است و مهرداد صديقيان كه پيش از اين در «سقوط يك فرشته» ظاهر شده، در نقش اميرحسين، فرزند اين خانواده نقشآفريني ميكند. كامران تفتي، رفيق و همبند جميل است.
در اين سريال برخي باندهاي تبهكاري و سرقت در ايران كه يكي از شناخته شدهترين آنها گروه سارقان بينالمللي فيوج است، معرفي ميشود.
نام ديوار شايد تداعيكننده خيلي چيزها در اين مجموعه باشد. زندان طولانياي كه جميل كشيده است، ديواري كه او را از خانواده و دخترش جدا كرده يا ديواري كه همواره ميان دو گروه دزدان و پليس وجود دارد و هيچگاه برداشته نميشود.
مهدي سلطاني، بازيگر نقش جميل درباره ورودش به اين مجموعه و انتخاب اين سناريو ميگويد: كارگردان خوبی چون سيروس مقدم، نقشي خوب را از فيلمنامهاي خوب به من پيشنهاد كرد و من چون آن زمان وقتم آزادتر بود توانستم با تهيهكنندهاي خوب قرارداد ببندم و در كنار تيمي به اين خوبي، جلوي دوربين فيلمبرداري خوب بازي كنم.
فيلمنامه ديوار از كارهاي خوب سعيد نعمتالله است كه ميتوان آن را در دسته رئاليسم اجتماعي قرارداد. براي رسيدن به خوشبختي يا بدبختي؛ جايگاه خانواده، اجتماع و باورهاي انسانها بسيار اهميت دارد. در فيلمنامه به اين جايگاهها توجه ويژهاي شده است.
سلطاني درباره نقشش در مجموعه ديوار اضافه ميكند: از ويژگيهاي متون رئاليستي اين است كه در آن بهگونهاي شخصيتپردازي صورت ميگيرد كه آدمها، مطلقا بد يا مطلقا خوب نيستند. زيرا در زندگي واقعي، هم بد مطلق و هم خوب مطلق وجود ندارد. بهقول يك شاعر «ما همه خوبيم كه گاهي بدي ميكنيم.»
كاراكترها در اين آثار به اصطلاح گنهكاران بيتقصيرند. جميل انسان بدي نيست، اما چون گاهي به هر قيمتي ميخواهد به هدفش برسد، در درام به عنوان مرد بد يا شخصيت منفي نامگذاري ميشود. او قرباني واقعيات موجود است.
اين بازيگر تحصيلكرده كه پيش از اين نقش حاج داوود را در مجموعه «در مسير زاينده رود» بازي كرده بود درباره جذب مخاطب اين مجموعه تلويزيوني ادامه ميدهد: اين مجموعه، همه پارامترهاي لازم را براي ارتباط خوب برقرار كردن با مخاطبان عام و خاص دارد. با تلاش دوچنداني كه در ساخت آن صورت ميگيرد پيشبيني ميكنم مورد تحسين مخاطبان قرار گيرد.
سيروس مقدم براي مخاطبان تلويزيون چهره آشنايي است؛ مردي كه رگ خواب مخاطب را خوب ميشناسد. او در پشت صحنه هم آرامش خاصي دارد و اين آرامش را به اعضاي گروه هم منتقل ميكند و باعث ميشود كيفيت كار بالا برود.
سراغ او كه ميروم درباره سريال ديوار و كار مشاركتي با نيروي انتظامي صحبت ميكند و ميگويد: پيش از اين سريال «پليس جوان» را در ژانر پليسي كار كرده بودم، اما خيلي وقت بود دوست داشتم سريال پليسي مهيجي كار كنم و با توجه به متن خوب و متفاوت اين سريال كه سعيد نعمتالله آن را نوشته است اين سناريو را دست گرفتم.
مقدم ادامه ميدهد: در ضمن خيلي دلم براي ساختن مينيسريال تنگ شده بود. براي منِ كارگردان، قصه خوب بيش از هر چيزي اهميت داشت. وقتي هم بخواهم يك سريال پليسي بسازم، ميكوشم به جنبه خانوادگي و اجتماعي آن نگاه كنم. در سريال ديوار به موضوعاتي پرداخته ميشود كه هر روز در صفحه حوادث روزنامهها تكرار ميشود.
سريال ديوار كه به سفارش نيروي انتظامي و گروه فيلم و سريال شبكه يك سيما تهيه و توليد ميشود، قرار است در هفته نيروي انتظامي، يعني مهر امسال روي آنتن برود. اين سريال كه احتمالا در ده قسمت 45 دقيقهاي پخش خواهد شد، دوماه و نيم است كليد خورده اما به علت كمي فرصت براي ساخت، كار عواملش را اندكي فشرده و سخت كرده است.
***
سيروس مقدم كه نوروز امسال سريال «چك برگشتي» را روي آنتن داشت پيش از اين سريالهاي نرگس، اغما، رستگاران ، زير هشت، پايتخت و چارديواري را كارگرداني كرده است.
او درباره همكارياش با نيروي انتظامي ميگويد: نيروي انتظامي تا به حال درباره روشن شدن مطلب و توجيه ما براي ساخت اين سريال جلساتي برگزار كرده و همه همكاريهاي لازم را با گروه داشته و كارشناسي هم هست تا مسائل را از نزديك زيرنظر داشته باشد.
مقدم كه سرهنگ احمدي را از متخصصان اين امر ميداند، اضافه ميكند؛ سرهنگ احمدي با امور هنري آشناست و ناآشنايي ما را با دانش پليسي خود پوشش داده و به ما بسيار كمك ميكند و همواره كنار گروه است.
اين سريال كه حدود پنجاه، شصت لوكيشن دارد، هماكنون در دانشكده شهداي مكه و مدرسه كنار اين دانشكده در حال فيلمبرداري است.
لوكيشن، مخفيگاه تبهكاران همين مدرسه است كه از كلاسهاي آن بهعنوان اتاق گريم، تعويض لباس و... استفاده ميشود.
بيمارستان، اداره آگاهي و صرافي را دكور زدهاند. اين سريال پر از لحظات اكشن و مهيج است، از تصادف و تعقيب و گريز گرفته تا گروگانگيري، چند انفجار، آتش گرفتن خودرو و دكه روزنامهفروشي، تيراندازي و... كه بخشهاي تعقيب و گريز آن در شميران تصويربرداري ميشود.
***
تينا آخوندتبار ميگويد: بسيار از بازي در سريال و فيلمهاي مهيج لذت ميبرم و اين فيلم پر از لحظات اكشن است. در ضمن گروه بسيار صميمي و خوب است و به اعضاي آن عادت كردهام و از كار كردن با آنها بسيار خوشحالم.
آخوندتبار اضافه ميكند: با اينكه كار من از صبح تا شب، يعني يك روز كامل ادامه دارد، اما اصلا اذيت نميشوم و از انتخابم كاملا راضيام. بهنظرم مردم هم سريال را دوست خواهند داشت.
او در اين صحنه بايد از دانشگاه بيرون بيايد و پدرش را كه در ماشيني اين طرف خيابان است، ملاقات كند. حضور سنگين اتوبوسها و آرام حركت كردنشان از جلوي دوربين چندبار آخوندتبار را به داخل دانشكده ميكشاند كه دوباره صحنه را تكرار كند.
اين مساله كه رفع ميشود ماشيني كه سلطاني در آن است بيش از آنچه بايد جلو آمده و مدام كات ميدهند و آخر سنگي جلوي چرخ ماشين ميگذارند كه از يك اندازه بيشتر جلو نرود و با دوربين هماهنگ شود.
***
به حياط مدرسه ميروم. داخل حياط مدرسه ميز بزرگي است كه روي آن پر از لباس است. در راهرو مدرسه كلي آشغال ريخته و بسيار درب و داغان است. گمانم بهخاطر صحنه مخفيگاه به اين روز درآوردندش. مهرداد صديقيان در اتاق، لباسهايش را عوض ميكند. در اتاق ديگر گريمورها فرچههاي گريم را پاك ميكنند. صديقيان داخل اتاق ميرود.
او درباره ورودش به اين كار ميگويد: شايد براي هر بازيگر تلويزيوني اين شانس خوبي باشد كه با كارگرداني مثل سيروس مقدم كار كند، چون او راز موفقيت را در تلويزيون ميداند و مجموعههايش هميشه پربيننده است.
صديقيان كه پيش از اين موفقيت بازي در «اتوبوس شب» كيومرث پوراحمد را به دست آورده است، اضافه ميكند: البته متن اين مجموعه را سعيد نعمتالله نوشته كه خودش كنار بچههاست و همواره راهنماييشان ميكند و قصه اين سريال هم قصه بسيار جالبي است. من نيز در اين سريال، يك پسر معمولي هستم، پسري كه شايد در جامعه بسيار مابهازاي بيروني داشته باشد و در جريان اين مجموعه به گروگان گرفته ميشود و.... به هر صورت مجموعهاي است كه مسلما مورد استقبال مردم قرار خواهد گرفت.
از ديگر بازيگران اين مجموعه تلويزيوني الهه حسيني با نقش طلا يك كولي است. امير حميدزاده (حسام بان، شوهر كولي)، عليرضا مهران (فرشيد زنبابا)، كامران تفتي(نصرت) و حميدرضا هدايتي (رئيس پليس) هستند.
آرزو غفوري كه طراح لباس است يك جفت كفش مشكي دوخت سفيد براي مهدي سلطاني تهيه كرده كه با لباسهايش همخواني داشته باشد. بعد هم به او ميگويد آقاي سلطاني اين شبيهترين كفش به آن چيزي است كه گفته بوديد. سلطاني هم گويا بعد از پوشيدن كفش راضي به نظر ميرسد. داوود زادقآبادي، دستيار دوم كارگردان همراه يكي از عوامل لباس وقتي سلطاني كفش را ميپوشد، دوختهاي سفيد را با ماژيك و ذغال مشكي ميكنند كه نخهاي سفيد كفش به چشم نخورد.
الهام غفوري، تهيهكننده سريال درباره اين كار ميگويد: تاكنون بيش از 40 درصد سريال تصويربرداري شده است و همه در تلاشند تا كار براي پخش در هفته نيروي انتظامي يعني دهه دوم مهر آماده شود. بنابر اين همزمان با تصويربرداري، كار براي مونتاژ ميرود. كار تدوين اين مجموعه را خشايار موحد و سعيد سياح انجام ميدهند و موسيقي كار به عهده آريا عظيمينژاد است.
غفوري ادامه ميدهد: اين سريال 28 تير در لوكيشن باغ شاطر دربند كليد خورد و از آن زمان تا كنون گروه بدون وقفه مشغول كار است. البته براي سريالي ده سيزده قسمتي با توجه به اينكه سيروس مقدم كارگردان پر سرعتي در ساخت مجموعه است، دو ماه فرصت مناسبي است. گرچه كار بهخاطر لحظات اكشن و مهيجش كمي سخت است.
تا به حال لوكيشن زندان، صرافي، خانه جميل، مخفيگاه، رستوران، پارك، بيمارستان و دانشگاه فيلمبرداري شده و خانه يونس، لوكيشن فينال، اداره آگاهي و ساختمان شيشهاي مانده است.
سكانس مغازه صرافي به زعم او سختترين بخش كار بود. او ميگويد: يك مغازه معمولي در غرب تهران گرفتيم و با دكور زدن تبديلش كرديم به صرافي. به واقع، تصويربرداري در صرافي واقعي مجوزهاي زيادي ميخواهد. بدلكاران خيبر را به مديريت عليرضا فتحي در گروه داريم.
اجراي حركتهايي همچون شيرجهرفتن داخل شيشه، پريدن از ارتفاع دو متري و غلتخوردن روي زمين، صحنههاي مرتبط با حركتهاي نمايشي تعقيب و گريز رانندگي، تصادف عابرپياده با خودرو و موتورسيكلت و... حاصل مدتها تمرين و كار تيمي اين گروه بدلكار است كه سعي شده بخشي از آن در اين مجموعه تلويزيوني به نمايش گذاشته شود.
***
پس از اينكه خورشيد از دانشگاه بيرون آمد و پدرش را ديد، هر دو با عجله سوار بر يك تاكسي شدند. دوربين فيلمبرداري را روي كاپوت ماشين گذاشته و كارتني تا سقف ماشين كشيدند و چسب زدند. پس از شمارش معكوس كارگردان، راننده ديالوگش را ميگويد و بازي بازيگران شروع ميشود. سعيد نعمتالله نيز كنار ماشين نشسته و از نزديك كار بازيگران را نظارت ميكند. ظهر شده و هنوز كار آنطور كه بايد پيش نرفته است. عدهاي اطراف گروه كارگرداني ايستادهاند. قرار است گروگانگيري در اين صحنه اتفاق بيفتد.
ساير عواملي كه پشت دوربين با سيروس مقدم همكاري دارند، عبارتند از: فيلمبردار/ فرشاد گلسفيدي، صدابردار/ فرشيد احمدي، طراح لباس و صحنه/ آرزو غفوري، طراح گريم/ مجيد اسكندري، برنامهريز و دستيار يك كارگردان/ برزو نيكنژاد، دستيار دو كارگردان/ داوود زادقآبادي، توليد/ محمود اتحادي، مدير تداركات/ آرش صالحي، منشي صحنه/ محمد گلفشان، تدوين/ خشايار موحديان، جلوههاي ويژه ميداني/ رضا تركمان و عكاس/ بهرنگ دزفوليزاده.
پليس همراه
سرهنگ مهدي احمدي كه كارشناس نيروي انتظامي است و صبح تا شب كنار گروه با سريال همراهي ميكند درباره مجموعه ميگويد: با توجه به اينكه نيروي انتظامي هر سال نزديك هفته ناجا برنامههايي تدارك ميبيند، بعضي سالها دست به توليد فيلمهايي با مضمون پليسي ميزند تا نشان دهد اين قشر در خدمترساني به جامعه چگونه عمل ميكند. امسال نيز شبكه يك سيما مجموعهاي با فعاليتهاي نيروي انتظامي سفارش داده است.
سرهنگ احمدي هدف از ساخت مجموعه تلويزيوني ديوار را آشنايي مردم و جلب مشاركت آنان در فعاليتهاي پليس ميداند.
وي اشاره ميكند: با توجه به اينكه رسانه همواره نقش مهمي در آموزش و مشاركت مردمي مانند همكاريهاي صورت گرفته در راهنمايي و رانندگي دارد، هدف از ساخت اين سريال نيز نمايش به زبان فيلم براي جلب همكاري مردمي است. روند ساخت اين سريال بسيار خوب پيش رفته و پليس نيز هر نوع خدمتي را كه عوامل سريال درخواست كردهاند برآورده كرده و تعامل خوبي ميان پليس و عوامل سريال برقرار شده است.
وي ميافزايد: با توجه به كار فشرده افراد اين مجموعه، فيلم به صورت راش براي صداگذاري و تدوين و انتخاب موزيك ميرود. اين كار كه از دستاوردهاي ناجا محسوب ميشود در طول شهريور ادامه دارد.
سرهنگ احمدي همچنين درباره حضور در كنار عوامل برنامه ميگويد: معمولا در هر مجموعهاي وجود كارشناس كنار ديگر عوامل توليد باعث دلگرمي و آرامش خاطر خواهد بود چه اين كارشناس پزشك باشد، چه روحاني و چه پليس. با توجه به فعاليتي كه كارشناسان در حوزه خود دارند و به ماموريتهايي كه ما در نيروي انتظامي داريم ممكن است حضورمان در كنار عوامل برنامه و تصحيح برخي حركات بازيگران و... مفيد باشد.
سرهنگ احمدي درباره حركات تعقيب و گريز و تيراندازيها در اين سريال ميگويد: تذكر و هشدارهايي در اين باره داده شده حتي شيوه تيراندازيها با كارشناسي پليس بوده و گاهي در برخي بخشها از هنروران نظامي بازي گرفته شده است. (جام جم - ضميمه قاب كوچك)
نگار حسينخاني