جام جم آنلاين: جريان مداوم روغنموتور در موتورهاي پيستوني هواپيما براي جلوگيري از ساييدگي اهميت ويژهاي دارد. از اينرو، يكي از نمايشگرهاي اصلي خلبانها، گيج فشار روغن است.
اگر فشار روغن به كمتر از سطح مينيمم افت كند، موتور پس از طي مسافت اندكي متوقف خواهد شد و اين موضوع در آسمان اصلا خوشايند نيست.
اگرچه همه موتورهاي هواپيما روغن مصرف ميكنند، اما ميزان مصرف عمدتا بسيار كم است و خلبان ميتواند مطمئن باشد كه در پايان يك پرواز برد متوسط، مقدار فراواني از روغن در موتور باقي مانده است.
تا زماني كه پرواز هواپيماها محدود به چند ساعت بود، موضوع روغنكاري محدوديت خاصي را براي هواپيما ايجاد نميكرد.
اما از دهه 1930 ميلادي كه به تدريج ركوردزني مداومت پروازي به موضوعي جذاب براي مهندسان و طراحان تبديل شد، بتدريج مصرف روغن در كنار مصرف سوخت تبديل به يك مسأله مهم شد.
سال 1935، فرد كي و آل كي ـ دو برادري كه فرودگاههاي مريديان و ميسيسيپيرا اداره ميكردند ـ بعد از تلاشهاي ناموفق بسيار، طرحي را پيشنهاد كردند كه يك ركورد جديد از مدت پرواز مداوم در مسيري دايرهاي شكل بر فراز مريديان با تجديد سوختگيري از يك هواپيماي ديگر توسط لوله خرطومي بهجا بگذارند.
آنها براي جلوگيري از بيرون ريختهشدن سوخت در طول انتقال آن و پيشگيري از خطر جدي آتشسوزي، يك قيف ابداع كردند.
اين قيف طوري طراحي و نصب شده بود كه اگر لوله به طور اتفاقي جدا ميشد، دهانه قيف به طور خودكار بسته شده و جلوي ريختهشدن سوخت به بيرون را ميگرفت.
اما مسأله بعدي روغنكاري موتور در حين پرواز بود. آنها براي حل اين مسأله نوعي داربست روي دو طرف موتور ساختند كه فرد ميتوانست از آن بالا برود و كارهاي تعمير و نگهداري مانند روغنكاري موتور را انجام دهد. اگر چه اجراي اين كار مشكلاتي را براي خلبان و هواپيما ايجاد ميكرد، اما اين ايده در نهايت عملي شد.
در پايان، برادران كي، 6000 گالن سوخت و 300 گالن روغن را در يك پرواز مصرف كردند كه به مدت 27 روز و پنج ساعت و 34 دقيقه طول كشيد.
اين دو مرد، بيش از 400 بار با هواپيماي پشتيبان خود براي تأمين غذا، تداركات و سوخت ملاقات كردند. هنگام فرود، دهها هزار نفر در فرودگاه مريديان به استقبال آنان آمده بودند.
تقريباً 25 سال بعد، رابرت تيم و كمكخلبان وي از اين ايده استفاده كرده و ركورد مداومت پروازي برادران كي را با هواپيماي سسنا 172 شكستند.
آقاي تيم با تغيير مسير خطوط جريان روغن ديواره بين موتور و كابين هواپيما، سسنا 172 را اصلاح كرد به طوري كه روغن ميتوانست در داخل كابين جايگزين و تعويض شود و احتياجي به راهرفتن خلبان روي يك داربست در حال پرواز نبود.
تيم و جان كوك، خلبان كاركشته، در 14 دسامبر 1958 از فرودگاه مككارن برخاستند و تا هفتم فوريه سال 1959، به مدت 64 روز و 22 ساعت و 19 دقيقه و پنج ثانيه پرواز مداوم را تجربه كردند.
امير توكلي كاشي - جام جم