جام جم آنلاين: مخاطبان تلويزيون در ايران خاطرات بسياري از برنامهها و مجموعههاي تلويزيوني مختلف دارند. بسياري از مجموعههاي تلويزيوني كه سالها پيش از سيماي جمهوري اسلامي پخش شدهاند، همچنان در ياد و خاطر مخاطبان مانده است و گاه در گفتوگوهايي كه به روزگاران گذشته بازميگردد از آنها ياد ميشود.
جالب آن است كه بسياري از اين برنامهها و مجموعههاي تلويزيوني خاطرهانگيز در يك ويژگي مشترك بودهاند. در تيتراژ آغازين يا پاياني بسياري از آنها ترانه يا قطعه موسيقي گوشنوازي وجود داشته كه در ذهن بيشتر مخاطبان مانده است.
شايد يكي از «ترانهها»ي خاطرهانگيز تيتراژ سريالهاي تلويزيوني در سالهاي نهچندان دور، تيتراژ پاياني سريال خانه سبز به كارگرداني بيژن بيرنگ باشد.
مخاطبان تلويزيون همچنان لااقل بخشهاي ابتدايي اين ترانه را به ياد ميآورند كه علي تفرشي ميخواند:
سبز سبزم ريشه دارم/ من درختي استوارم
سبز سبزم ريشه دارم/ در زمستان هم بهارم
خانه سبز سال 1375، از اولين مجموعههاي تلويزيوني بود كه در عنوانبندي انتهاي آن از موسيقي پاپ استفاده شد.
سال 1377 تيتراژ سريال پرمخاطب «روزگار جواني» بشدت مورد توجه مخاطبان قرار گرفت. ترانهاي كه ابوالفضل عزيزي آن را سرود و محمدرضا عيوضي اجرايش كرد و تا مدتها ورد زبان بينندگان تلويزيون، بويژه جوانان بود:
شهر شب با مردم چشمك زنش / غصه هامو ريخته توي دامنش
ازدحام كوچههاي بيكسي/ پر شده از يك بغل دلواپسي
دهه 80 اما دوران افزايش تصاعدي موسيقي باكلام در تيتراژ مجموعههاي تلويزيوني بود. سريال «خط قرمز» سال 1380 از شبكه سه سيما به نمايش درآمد.
اين سريال كه به ظاهر بنا بود در فرم و محتوا كمي از خط قرمزها عبور كند، در ترانه تيتراژش هم چنين روندي را در پيش گرفت.
اين ترانه كه با صداي عليرضا شهاب و آهنگسازي پيروز ارجمند هر هفته در انتهاي سريال پخش ميشد، شايد كمتر از ترانههاي پيش در ذهن مردم باقي مانده باشد:
به اميد يه هواي تازهتر/ گفتيم از رفتن و خونديم از سفر
رفته رفته موسيقي باكلام در تيتراژ بسياري از سريالهاي تلويزيوني جاگرفت. مجموعههاي مناسبتي ماه رمضان در دهه 80 كه ترانههايي با صداي خوانندگاني مثل مجيد اخشابي، محمد اصفهاني و احسان خواجه اميري داشت و اشعار بعضيشان از آثار علي معلم انتخاب شده بود، مورد توجه وسيع مخاطبان قرار گرفت.
كمكم بازيگران سينما و تلويزيون نيز بختشان را در خواندن ترانه براي تيتراژ سريالها و برنامههاي تلويزيوني آزمودند.
مهران مديري، بازيگر و كارگردان سرشناس طنزهاي تلويزيوني يكي از اولين هنرپيشگاني بود كه ترانه تيتراژ يك سريال تلويزيوني را اجرا كرد.
تيتراژ پاياني سريال «همنفس»، ساخته مهدي فخيمزاده، ترانه ملايم و عاشقانهاي با صداي مديري، موسيقي فردين خلعتبري و شعر افشين يداللهي داشت.
فتحعلي اويسي، بازيگر پرسابقه سينما و تلويزيون ايران يكي ديگر از اين هنرمندان بود. او سال 1383 در مجموعه تلويزيوني «كمربندها را ببنديم»، ترانهاي خواند كه روي تيتراژ سريال پخش ميشد و اين اواخر حامد بهداد هم در مجموعه تلويزيوني «مثل يك كابوس»، آوازخوان تيتراژ پاياني شد.
در دهه 90 ترانههاي دوستداشتني و شنيدني همچنان در پايان بسياري از سريالهاي تلويزيوني خودنمايي ميكند. اين ترانهها بخشي از خاطرات شنيدني آينده بينندگان تلويزيون است.(جام جم - ضميمه قاب كوچك)
سالار کاشاني