جام جم آنلاين: همان‌گونه كه مي‌دانيد، سال سوم با اهميت‌ترين سال در دوره 3 ساله دبيرستان است. اگرچه اين مطلب بر كسي پوشيده نيست اما در عمل دانش‌آموزان توجه كامل به اين موضوع ندارند و با اين سال نيز همانند سال‌هاي گذشته تحصيلي خود برخورد مي‌كنند. شايد واضح‌ترين دليل براي اهميت بالاي اين سال برگزاري امتحانات نهايي در پايان آن است. معدل امتحانات نهايي كليدي‌ترين نمره شما در طول دوران 12 ساله تحصيلي است.
علاوه بر تاثير اين معدل بر نتيجه كنكور ثبت آن در مدرك ديپلم سبب خواهد شد به نوعي معرف نحوه فعاليت‌هاي تحصيلي دوران قبل از دانشگاه شما باشد. البته بايد بدانيد ممكن است در آينده براساس آنچه مصوب شده است، معدل دوره پيش‌دانشگاهي شما نيز داراي اهميت شود، ولي نمي‌توان از اين موضوع به‌راحتي چشم‌پوشي كرد كه همواره با معدل ديپلم سر و كار خواهيد داشت. پس بايد مراقب سال سوم دبيرستان بود. از طرفي معدل كتبي آزمون‌هاي نهايي شما به منزله پل ورودي شما به دوره پيش‌دانشگاهي است. البته دلايل ديگري نيز براي اهميت اين سال وجود دارد كه از جمله آن مي‌توان به سهم بالاي دروس سال سوم در بين منابع طرح تست‌هاي كنكور نسبت به سال‌هاي اول و دوم است. همچنين تعداد تست‌هاي قابل ملاحظه‌اي در كنكور دانشگاه‌ها به طور مستقل از دروس اين سال در كنكور طرح مي‌گردد. به گونه‌اي كه حدود 30 درصد كل سوالات از مباحث پايه سوم طرح مي‌گردد. از طرف ديگر مطالب تدريس شده در اين سال پيش‌‌نيازي براي دروس پيش‌دانشگاهي است و در صورت تسلط و يادگيري كامل مفاهيم تدريس شده در سال سوم شروع موفق و راحتي در دوره پيش‌دانشگاهي خواهيد داشت و دلايل مختلف از اين دست كه هر كدام بر بار اهميت سال سوم نظام متوسطه مي‌افزايد. كم‌كم ارديبهشت ماه به پايان خود نزديك مي‌شود و براي دانش‌آموزان زنگ فرا رسيدن آزمون‌هاي پاياني را به صدا درمي‌آورد. معمولا در اين روزها تدريس دبيران محترم شما به پايان خواهد رسيد و بيشتر زمان شما در كلاس درس به دوره، رفع اشكال يا حل نمونه سوالات امتحانات نهايي قبل اختصاص يافته است. بنابراين شما فرصت مناسبي براي جمع‌بندي دروس خود و كسب آمادگي براي امتحان نهايي داريد و اين يعني با يك تير دو نشان زدن، هم مطالعه عميق دروس براي موفقيت در آزمون‌هاي نهايي و هم جمع‌بندي بخش مهمي از منابع مورد سوال در كنكور، حال كه شما با اهميت و لزوم استفاده از اين زمان طلايي آشنا شديد، به توصيه‌هايي براي موفقيت در اين دوره زماني و استفاده حداكثري از زمان اشاره مي‌كنم:
توصيه اول: برنامه مطالعاتي‌تان را مشخص كنيد.
برنامه‌ريزي در هر مرحله‌اي از زندگي نياز اصلي براي كسب موفقيت است. مي‌گويند برنامه‌ريزي نكردن يعني برنامه‌ريزي براي شكست. برنامه‌ريزي در مقاطع زماني كه نيازهاي ما يعني حجم كارهايي كه بايد انجام شود بيشتر و يا در حدود فرصتي است كه داريم، اهميت بسيار بيشتري پيدا خواهد كرد. با توجه به حجم مباحث سال سوم (كه نسبت به سال‌هاي پايه بسيار بيشتر است) و نيز فرصت محدودي كه تا روز آزمون‌هاي نيم‌سال دوم (نهايي) وجود دارد، برنامه‌ريزي اهميت ويژه‌اي دارد. برنامه‌ريزي، اصول ثابت و معيني دارد كه هر داوطلبي كه خواهان كسب نتيجه مطلوب است. بايد آنها را رعايت كند و البته اصل تفاوت‌هاي فردي را در جزئيات لحاظ كند.
اصل اول: تعادل مطالعاتي
رعايت اصل اول يا همان تعادل مطالعاتي بدان معناست كه در طول دوره براي هر درس به ميزان اهميت آن درس زمان تعيين كنيم، براي مثال درس حسابان كه براي دانش‌آموزان رشته رياضي و يا درس زيست‌شناسي براي دانش‌آموزان رشته تجربي و همين طور درس ادبيات تخصصي و عربي براي دانش‌آموزان رشته انساني كه داراي اهميت بيشتري است مي‌بايست زمان بيشتري را در بين ساعات مطالعه هفتگي به خود اختصاص دهد، اما بيان اين مطلب به معناي آن نيست كه از خواندن ساير دروس بويژه دروس عمومي غافل شويم، چرا كه آگاه هستيد، دروس عمومي نيز در جاي خود داراي اهميت و تعيين‌كنندگي فراوان هستند. فراموش نكنيد در اين تعادل دروس ضعيف‌تر هم نسبت به دروس قوي‌تر زمان بيشتري را به خود اختصاص مي‌دهد.
اصل دوم: واحدهاي مطالعاتي
برخي از داوطلبان عادت دارند ساعت‌ها مطالعه كنند و برخي ديگر نمي‌توانند حتي چند دقيقه به‌صورت متوالي اين كار را انجام دهند. همانطور كه قبلا تاكيد كرديم سال سوم به دلايل تفاوت‌هايي كه با پايه دارد نيازمند تغيير در روش مطالعه و برنامه‌ريزي است. طبق تحقيقات صورت گرفته مطالبي كه در ابتدا و انتهاي واحد زماني مطالعه مي‌شود داراي حداكثر يادآوري خواهند بود. بنابراين اگر داوطلبي بدون وقفه بيش از دو ساعت مطلبي را مطالعه كند داراي حداكثر 2 يادآوري خواهد بود. در حالي كه اگر همين 2 ساعت، در دو زمان يك ساعته مطالعه شود. داراي حداكثر 4 يادآوري خواهد بود با توجه به آهنگ زماني مطالعه، بهترين واحد زماني بين 60 تا 90 دقيقه مي‌باشد. توصيه مي‌كنم به ازاي هر75 دقيقه مطالعه 15 دقيقه استراحت كنيد.
اصل 3: تنوع‌طلبي
يكي از مهارت‌هاي لازم براي داوطلبان كنكور، توانايي انتقال ذهني است. در كنكور نيز شما بايد چند درس را در كنار هم پاسخ دهيد لذا بايد اين توانايي را داشته باشيد. يكي از راه‌هايي كه مي‌توانيد اين مهارت را در خود ايجاد كنيد تنوع مطالعاتي است. در اين اصل شما بايد هر روز حداقل 3 عنوان درس شامل دو عنوان درس اختصاصي و يك درس عمومي را بخوانيد.
اصل 4: ترتيب مطالعه دروس
دو نكته مهم در اين اصل وجود دارد. اولا بهتر است حداكثر دو درس اختصاصي را به صورت متوالي مطالعه كنيد يعني بعد از مطالعه دو درس اختصاصي يك درس عمومي بخوانيد.
دوما درس‌هايي را كه علاقه بيشتري به آنها داريد در ابتدا و انتهاي برنامه و درس‌هايي كه خواندن آنها برايتان دشوار است را در اواسط برنامه مطالعه كنيد.
با اين روش درس‌هاي سخت وقتي مطالعه مي‌شوند كه شما به اندازه كافي گرم شده‌ايد.
رحمان مصيبي ـ مشاور آموزشي