سريال نجات‌يافتگان، فطرت و سرشت واقعي انسان‌ها را به تصوير مي‌کشد
اينك آخر الزمان
جام جم آنلاين: تصور كنيد بر اثر شيوع يك بيماري واگيردار تمام اعضاي خانواده، دوستان و نزديك‌ترين افراد فاميل را از دست داده‌ايد و تنها شما ميان معدود افرادي كه در كره زمين از اين بيماري جان سالم به در برده‌اند بايد به زندگي خود ادامه دهيد.
چه خواهيد كرد؟ آنقدر شجاع هستيد در قرن بيست و يكم در شرايطي زندگي كنيد كه تمام مظاهر رفاه و آسايش شما از جمله برق، تكنولوژي و حتي آب آشاميدني از بين رفته است؟ سريال نجات‌يافتگان (Survivors) كه در ايام نوروز از شبكه 3 سيما پخش شد چنين شرايطي را نشان داد.
بازسازي يك اثر
مجموعه تلويزيوني نجات‌يافتگان مجموعه‌اي علمي ـ تخيلي است كه آن را بايد در رديف فيلم‌هايي چون «28 روز بعد» و «بچه‌هاي زمين» دانست كه آخر الزمان را به تصوير مي‌كشند. سريال تلويزيوني نجات‌يافتگان كه ايام نوروز از شبكه 3 سيما روي آنتن رفت محصول 2008 تا 2010 شبكه بي.بي.سي و در اصل بازسازي‌اي از مجموعه‌اي به همين نام است كه در دهه 1970پخش مي‌شد.
تري نيشن، خالق اصلي داستان و نويسنده رماني است كه سريال براساس آن ساخته شده است. داستان اين‌چنين آغاز مي‌شود: فراگير شدن ويروس آنفلوآنزاي اروپايي در انگلستان موجب به وجود آمدن شرايط اضطراري و بحران فراگير شده است. ابتدا مسوولان دولتي با كنترل و سانسور اخبار سعي در مخفي نگه داشتن حجم فاجعه دارند، اما با گسترش بيش از حد بيماري و مرگ و مير مردم، حالت فوق‌العاده اعلام مي‌شود. ابي، پسرش پيتر را براي اردوي ورزشي به شهر ديگري فرستاده و نگران اوست. او خود به بيماري مبتلا مي‌شود و شوهرش سخت نگران است. ابي از بيماري نجات پيدا مي‌كند، اما شوهرش بر اثر بيماري كشته شده است. او براي پيدا كردن پسرش پيتر به راه مي‌افتد. همه اهالي شهر بر اثر بيماري مرده‌اند و تعداد كمي نجات پيدا كرده‌اند. او در مسير، با تعدادي از آنها برخورد مي‌كند. نجات‌يافتگان اكنون خود را در دنيايي مي‌بينند كه در آن اثري از تجهيزات پيشرفته و مدرن نيست. نه پليس و ارتشي وجود دارد و نه لپ‌تاپ و موبايلي.
تم اصلي سريال توجه به مهارت‌هاي نسل جديد بشر است. او شايد رانندگي بلد باشد و با رايانه خوب كار كند، اما آيا مي‌تواند در باغچه سبزي بكارد يا دنبال غذا برود؟ آيا مي‌تواند بدون كبريت آتش روشن كند؟ چالش اصلي اين نجات‌يافتگان براي ادامه بقا در حالي است كه آنها در جامعه‌اي بايد زندگي كنند كه ديگر نه قانوني در آن هست و نه پليس و مجري قانون. آدرين هاجز، نويسنده مجموعه در اين مورد مي‌گويد: نجات‌يافتگان در مورد بشر و انسانيت است. اين مجموعه، سوالاتي را در مورد فطرت بشر مطرح مي‌كند و ما را عميقا نگران مي‌كند. نجات‌يافتگان در مورد ترس، عشق، ماجراجويي، دوستي و وفاداري است، اما بالاتر از همه اينها در مورد اميد‌هاي جديد است.
همه چيز از سارس شروع شد
سوهاگ، مجري طرح كه شيوع بيماري سارس ايده اصلي‌اش در ساخت اين سريال بود. تهيه‌كنندگان سريال پس از ماه‌ها مذاكره توانستند سال 2007 توافق‌نامه جديد را براي ساخت اين سريال براساس رمان تري نيشن امضا كنند. آدرين هاجز كه نويسندگي اين سريال را به عهده داشت براي جلوگيري از انتقاداتي كه به سريالي كه پيش از اين در دهه 1970 ساخته شده بود وارد آمد سعي كرد فضاي داستان را با فضا و شرايط كنوني جامعه هماهنگ كند. او همچنين سعي كرد داستان را به گونه‌اي بنويسد كه نسبت به اصل داستان و سريال تلويزيوني كه پيش از اين براساس آن ساخته كمتر بيننده را متاثر و ناراحت كند.
نكته: چالش اصلي نجات‌يافتگان براي ادامه بقا درحالي است كه آنها در جامعه‌اي بايد زندگي كنند كه ديگر نه قانوني در آن هست و نه پليس و مجري قانون
بيرمنگام و منچستر، لوكيشن‌هاي اصلي سريال بودند. گروه سازنده براي اين كه بتواند شهر‌هاي خالي از سكنه را بخوبي نشان دهد صبح‌هاي زود يكشنبه‌ها فيلمبرداري مي‌كرد. به گفته هيو وارن، تهيه‌كننده سريال اين كار باعث كاهش استفاده از تصاوير كامپيوتري شده و بودجه سريال براي توليد صحنه‌هاي ديگري هزينه مي‌شد. براي ساخت سريال از فيلم‌هاي 35 ميلي‌متري استفاده شد كه به گفته وارن، فضاي تاريك اكثر صحنه‌هاي سريال و نياز به استفاده از دوربين‌هاي پيشرفته كه قابليت فيلمبرداري از فضاي تاريكي را داشتند آنها را به استفاده از اين تكنيك واداشت.
اين سريال اگرچه براساس رمان تري نيشن ساخته شد، اما با اصل داستان تفاوت‌هاي بسياري داشت. شخصيت‌هايي به سريال اضافه شدند كه در اصل داستان وجود نداشتند.
در زمان ساخت سريال، سازندگان آن هر گونه ادعايي را در مورد بازسازي بودن اين سريال رد كردند و آن را اقتباسي مستقل از نوشته تري نيشن دانستند. نجات‌يافتگان در 2 سري ساخته و در سال‌هاي 2008 تا 2010 در مجموع در 12 قسمت 60 دقيقه‌اي به نمايش درآمد و پس از پخش 2 سري به دليل آنچه خود بي.بي.سي آن را تعداد كم بينندگان و ملاحظات ديگر ناميد دستور توقف اين سريال را داد. سريالي كه در سال‌هاي 1975 تا 1977 براساس كتاب نجات‌يافتگان ساخته و به همين نام به نمايش درآمد در 3 سري و در مجموع 38 قسمت ساخته شد.
خالق نجات‌يافتگان
آدرين هاجز، نويسنده معروف و شناخته شده تلويزيوني انگلستان است كه كار خود را با روزنامه‌نگاري و كار در مجله اسكرين اينترنشنال آغاز كرد. در سال 1991 نخستين بار كار تلويزيوني خود را با سريال «به من بگو دوستم داري» آغاز كرد. فيلم «تام و ويو» كه سال 1994 براساس نوشته‌اي از هاجز ساخته شد بازيگران آن ميرندا ريچاردسون و روزماري هريس را كانديد دريافت جايزه اسكار كرد. پس از چند كار سينمايي ديگر هاجز تمركز خود را بر توليدات تلويزيوني گذاشت و چند جايزه معتبر را نيز دريافت كرد. او از جمله خالقان سريال علمي ـ تخيلي دوران كهن محصول ITV است كه از شبكه 4 سيما در حال پخش است. او هم‌اكنون روي سري چهارم و پنجم اين سريال كار مي‌كند كه قرار است سال 2011 و 2012 پخش شود. آدرين هاجز هنگام پخش سريال در مصاحبه‌هايش از اين كه سريال توانسته تعداد زيادي از مخاطبان جوان را به خود جلب كند اظهار خوشحالي كرد. وي درباره مراحل توليد اين سريال چنين مي‌گويد: همه چيز خيلي سريع اتفاق افتاد. من رمان تري نيشن را قبلا بدقت خوانده بودم و با شروع كار نيز مجدد بارها با دقت آن را مطالعه كردم. كتاب سرشار از ايده‌هايي بود كه من دوست داشتم مستقيم يا غيرمستقيم از آن استفاده كنم.
پايان غيرمنتظره
توليد سريال در شرايطي متوقف شد كه همه منتظر ساخت سري سوم آن بودند. اما در آوريل 2010 بي.بي.سي رسما اعلام كرد قصد ادامه توليد سريال را ندارد. سخنگوي بي.بي.سي گفت براي اين كه ايده‌هاي نو و جديد بتواند در عرصه سريال‌سازي وارد شود ساخت اين سريال ادامه نخواهد يافت. آدرين هاجز، خالق اصلي سريال نجات‌يافتگان در اين مورد به ساينس فيكشن بولتن گفت: سريال تمام شد. من از فعاليتم طي اين 2 سال در اين سريال احساس غرور مي‌كنم. من از اين كه طرفداران سريال واقعا آن را دوست داشتند، خوشحالم. من اميدوار بودم سريال ادامه پيدا كند ولي اكنون تصميم بي.بي.سي اتمام آن است. بايد قبول كنيم در مورد جذب بالاي تعداد بينندگان، اين سريال چندان قوي عمل نكرد. شايد مهم‌ترين مشكل، زمان نمايش اين سريال است. اكنون جهان وارد مرحله تاريكي جديدي شده و نياز آن در اين زمان نمايش سريالي با موضوع شرايط پس از آپوكاليپ يا آخر الزماني نيست.
زير ذره‌بين
تري نيشن، نويسنده و فيلمنامه‌نويس انگليسي 1997 ـ 1930 از نويسندگان سريال معروف دكتر هو در انگلستان است. ساخت سريال نجات‌يافتگان در دهه 70 ابتدا با مشورت او انجام شد، اما پس از بروز اختلاف‌نظر‌هاي شديد با تهيه‌كننده سريال ترنس دالبي سري‌هاي بعد بدون دخالت وي ساخته شد. همزمان در دادگاه عالي انگلستان نويسنده‌اي به نام برايان كلمنز ادعا كرد ايده اصلي داستان از او بوده و وي حتي اين ايده را در انجمن نويسندگان بريتانيا در دهه 60 ثبت كرده است. نيشن اين ادعا را بشدت رد كرد و البته پرونده با موافقت طرفين به دليل هزينه‌هاي بالا مختومه شد.
لادن بهبودي / جام جم