یک واکسن به صورت اسپری بینی که در استرالیا در حال آزمایش بالینی است، ممکن است از ابتلا افراد به دیابت نوع یک جلوگیری کند.
پژوهش‌های قبلی نشان داده‌اند این واکسن به صورت اسپری در پیشگیری از دیابت نوع یک در موش‌ها موفق است، و اکنون نتایج به دست آمده از یک بررسی شامل 55 فرد بزرگسال که در مراحل اولیه دیابت نوع یک قرار دارند، شواهدی امیدوارکننده‌ای از تاثیر این واکسن در پیشگیری از بیماری در انسان‌ها به دست داده است.
دیابت نوع یک هنگامی رخ می‌دهد که دستگاه ایمنی بدن به سلول‌های بتا در لوزالمعده که انسولین تولید می‌کنند، حمله می‌کند و باعث نابودی آنها می‌شود. در نتیجه نابود شدن این سلول‌ها و نبود انسولین میزان قند خون بالا می‌رود و در صورت عدم درمان عوارض ناشی از آن شامل بیماری قلبی، سکته مغزی، نارسایی کلیه، نابینایی و مرگ زودرس رخ می‌دهد.
رایج‌ترین راه درمان دیابت نوع یک تزریق روزانه انسولین است.
گرچه این 52 نفر تحت بررسی در مراحل اولیه دیابت نوع یک قرا رداشتند و شواهد حمله دستگاه ایمنی به سلول‌های بتای تولیدکننده انسولین در لوزالمعده در آنها وجود داشت، هنوز به مرحله نیاز به تزریق انسولین نرسیده بودند. افراد مورد بررسی در دو گروه برای 12 ماه واکسن یا دارونما دریافت کرده بودند.
هنگامی که این واکسن از طریق مجاری بینی تجویز می‌شود، سلول‌های ایمنی موجود در پوشش داخلی بینی را تحریک می‌کند و در نهایت باعث حساسیت‌زدایی از کل دستگاه ایمنی نسبت به انسولین می‌شود، بنابراین سلول‌های سفید خون دیگر به سلول‌های بتای لوزالمعده حمله نمی‌کنند.
به گفته پژوهشگران استرالیایی این نتایج نشان داد که واکسن می‌تواند باعث بازیابی تحمل دستگاه ایمنی نسبت به انسولین شود.
این پژوهشگران می‌گویند اگر واکسن بینی به طور موفقیت‌آمیزی در پیشگیری از دیابت نوع یک به کار رود، ممکن است برای سایر بیماری‌های خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید و ام اس نیز مورد استفاده قرار گیرد.