حجتالاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه ضمن اشاره به اهمیت اربعین تصریح کرد: حکمت زیارت اربعین استمرار پیام حادثه کربلا است که معرفی اسلام ناب است. وقتی ایام اربعین فرا میرسد بهترین عبادت این است که انسان خلوت کند و اندیشه خودش را بازیابی کند
به گزارش ایکنا، نشست «حکمت اربعین» روز گذشته ۳۰ شهریورماه با سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی، در جمع استادان دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد.
متن سخنان خسروپناه از نظر میگذرد؛
واژه «اربعین» یک واژه مقدس است. عدد اربعین عدد سلوک عرفاست یا مثلا توصیه شده است هر مسلمانی چهل حدیث از احادیث پیامبر(ص) را حفظ کند، پس قداست اربعین قبل از حادثه کربلا وجود داشته است. چه حکمتی است که بازگشت اسرا از شام در روز اربعین واقع شده است و در این روز سر مطهر ایشان به بدنش ملحق شد. اینکه اهل بیت(ع) در بازگشت از شام به مدینه از مسیر کربلا عبور کردند مسلم است ولی در اینکه این امر در اربعین اول اتفاق افتاده یا خیر، ابهام وجود دارد. بعضی علما میگویند زیارت اربعین جابر و اهل بیت(ع) با هم تقارن داشته است ولی برخی تردید میکنند که اهل بیت(ع) در اربعین اول وارد کربلا شده باشند. شهید قاضی طباطبایی یک کتابی در این زمینه دارد و اثبات میکند اهل بیت(ع) در اربعین اول به کربلا رسیدند. سیدبن طاووس هم در لهوف این را ذکر کرده است. یکبار من خودم مفصل نشستم و حرکت اهل بیت از کربلا به کوفه و از کوفه به شام و از شام به کربلا و بازگشت به مدینه را از منظر ریاضی محاسبه کردم و دیدم هیچ بُعد علمی و تاریخی ندارد اهل بیت در اربعین اول به کربلا رسیده باشند. آنچه مسلم است روایاتی است که از اهل بیت(ع) وارد شده است. یک دسته روایات تصریح دارند زیارت اربعین ثواب فراوان دارد، یک دسته روایات سفارش دارند وقتی به زیارت حضرت میروید با پای پیاده بروید، در واقع جمع این دو، جمع دو فضیلت است.
شام کانون سبّ اهل بیت بود
درباره حکمت اربعین حسینی چند نکته عرض کنم. یکی از حکمتهای اربعین حسینی استمرار پیام حسین بن علی(ع) در حادثه کربلا است. همه شما میدانید اگر قصه کربلا اتفاق میافتاد و اهل بیت حضرت با کاروان نبودند کل قصه در صحرای کربلا دفن میشد و اصلا معلوم نبود دلیل قیام حضرت چه بوده است. در طول تاریخ کشتارها کم نبوده است. جنایتهایی در تاریخ معاصر ایران اتفاق افتاده است که نسل جوان ما نمیدانند. در صد سال پیش نیمی از جمعیت ایران میمیرند ولی خبری از آنها نیست. حدود صد و شصت نفر در کربلا شهید شدند. این جمعیت آنقدر نیست که در تاریخ بماند. چه چیزی اتفاق افتاد این نهضت شکل بگیرد و پیام نهضت استمرار پیدا کند؟ امام حسین(ع) میتوانست بیعت کند و در مدینه بنشیند ولی حضرت فرمود: «علی الاسلام السلام».
بعد از رحلت پیامبر(ص)، خلفا تصمیم گرفتند نقل حدیث متوقف شود تا اینکه زمان عمر بن عبدالعزیز اجازه نقل حدیث داده شد. از این طرف سنت پیامبر(ص) تعطیل شد و از آن طرف یک عده یهودیان که ادعای اسلام داشتند به عنوان عالم دینی معرفی شدند و به جعل حدیث روی آوردند. ما در میان شیعه و اهل سنت مجاهدانی داشتیم با این تحریفات مقابله کردند.
وقتی زمان حکومت امیرالمومنین(ع) رسید حضرت تازه باید شریعت پیامبر(ص) را احیا میکرد. اصلا جنگ آن حضرت با سپاه معاویه در صفین جنگ بین دو اسلام بود؛ اسلام اموی و اسلام نبوی، آنها شناختی از اسلام نداشتند. شام کانون سبّ اهل بیت بود ولی الآن شام کانون علویهاست. همین اهل بیت که همراه امام حسین(ع) بودند پیام عاشورا که احیای اسلام نبوی است را منتقل کردند.
حکمت اربعین استمرار پیام عاشوراست
بخشی از نامههای نهجالبلاغه جوابهایی است که حضرت به معاویه داده است. اگر حرفهای معاویه و پاسخهای حضرت را مطالعه کنید متوجه میشوید معاویه چه اسلام منحرفی را ترویج کرد. او اسلام نبوی را به اسلام سلطنتی آلوده تبدیل کرد. آنقدر تحریفات زیاد بود که در مدینه که چهارصد حافظ قرآن حضور داشت، سالی دو سه بار رقاصههای زن میآمدند و جوانان مدینه به استقبال آنها میرفتند. مدینه اینطور عوض شد. شهادت امام حسین(ع) برای این بود. اگر شهادت امام حسین(ع) نبود واقعا دیگر از اسلام هیچ چیز نمیماند. اگر کاروان همراه حضرت نبودند پیام کربلا منتقل نمیشد، اصلا در شام انقلابی اتفاق افتاد. برخی از اهل بیت در سوریه دفن هستند یعنی همانجا ماندند و پایگاه درست کردند. یکی از حکمتهای اربعین همین است.
حکمت زیارت اربعین استمرار پیام حادثه کربلا است که معرفی اسلام ناب است. ما اسلامهای دیگر داریم؛ مثل اسلام اموی که در آن طرف با حال مستی نماز جماعت میخواند. این هم یک اسلام بود. مرحوم شریعتی در کتاب تشیع علوی و تشیع صفوی تصریح کرده تشیع ما هم یکسان نیست. ایشان میگفت اسلام بوذری داشته باشید، نه اسلام بوعلی، ولی من معتقد هستم هر دو واجد اهمیت است. مهم این است که ما اسلام نبوی و علوی را داشته باشیم. امیرالمومنین(ع) بیست و پنج سال جهاد نظامی نداشت ولی جهاد اقتصادی و کشاورزی داشت.
حکمت اربعین استمرار پیام عاشوراست. وقتی ایام اربعین فرا میرسد بهترین عبادت این است که انسان خلوت کند و اندیشه خودش را بازیابی کند؛ آیا در نوع رابطهمان با خدا مسلمانیم یعنی اخلاص داریم؟ آیا در نوع رابطهمان با مردم مسلمانیم یعنی نسبت به آنها محبت داریم؟