مرگ "محمدعلي فروغي" سياستمدار و نخست وزير رژيم پهلوي (1321ش)
محمدعلي فروغي در سال 1254 شمسي به دنيا آمد و پس از مرگ پدر به "ذكاءالملك" ملقب گرديد. جد اعلاي اين خانواده از يهوديان بغداد بود كه براي تجارت به ايران آمد و در اصفهان سكني گرفت و مسلمان شد. پدر فروغي از معاريف فرهنگي زمان خود به شمار ميرفت كه تحت تأثير ميرزا ملكم خان از پيشكسوتان ترويج فرهنگ غربي و فراماسونري در ايران به شمار ميرود. محمدعلي فروغي مشوّق احمدشاه قاجار براي استعفا بود و در به قدرت رسيدن رضاخان و تأسيس سلسله پهلوي، نقشي اساسي ايفا كرد. او نخستين رييس الوزراي رضاخان بود كه شانزده سال بعد نيز براي اولين بار تاج پادشاهي را بر سر محمدرضا پهلوي نهاد. فروغي معتمدترين شخصيت سياسي ايران از نظر دربار لندن جهت پيشبرد سياستهاي استعماري بريتانيا در ايران محسوب ميشد. او در تمام مراحل سياستهاي ضداسلامي خود و رضاخان، مورد حمايت مستقيم انگليس قرار داشت. فروغي همچنين در چندين دوره مجلس شوراي ملي به نمايندگي برگزيده شد و يك بار به رياست آن رسيد. پس از فرار رضاخان، ذكاءُالملك، عامل مهمي در كنترل اوضاع داخلي و روي كار آوردن و تثبيت محمدرضا بود و توانست با وعدههاي توخالي، مردم را فريب دهد. فروغي پنج بار وزير امور خارجه، چهاربار وزير دارايي، سه بار وزير دادگستري، چهار بار وزير جنگ، يك بار وزير اقتصاد، يك بار كفيل نخست وزير، يك بار رييس مجلس شوراي ملي و سه بار نخست وزير شد. محمدعلي فروغي سرانجام در 5 آذر 1321 ش، در 67 سالگي، هنگامي كه وزير دربار محمدرضا پهلوي بود، بر اثر سكته قلبي درگذشت. فروغي داراي دو چهره متضاد است. يكي سياستمدار و ديگر دانشمند، اديب و فيلسوف. وي علاوه بر اينكه آثار متعددي را پديد آورده است ولي در بعد سياسي، از افراد ذي نفوذ و مؤثر در تثبيت سلطنت استبداي پهلوي اول و دوم به شمار ميرود.
تشكيل بسيج مستضعفين به فرمان "امام خميني"(ره) و روز بسيج (1358ش)
به دنبال پيروزي انقلاب، دست غارتگران استعمارگر از ايران قطع شد و منافع آنان به خطر افتاد. آنان از آن پس براي حفظ منافع خود به فكر مقابله با انقلاب افتاده و عليه آن توطئه كردند. يكي از خطراتي كه انقلاب نوپاي اسلامي را تهديد ميكرد، حمله نظامي بود. بنابراين حضرت امام خميني(ره) در پنجم آذرماه سال 1358 فرمان تشكيل بسيج مستضعفين را صادر كردند و همگان را به تشكيل ارتش بيست ميليوني فرا خواندند. اين نهاد مردمي با داشتن نيروهاي با ايمان، فداكار و پرتلاش كه از متن جامعه برخاستهاند، در تمام صحنههاي انقلاب اسلامي به ويژه در طول 8 سال دفاع مقدس ملت ايران، نقشي تعيين كننده داشته است. در طول هشت سال دفاع مقدس، بسيج آنچنان درخشيد كه دشمنان اعتراف كردند قدرتي كه در بسيج نهفته است، توان مقابله با ارتشهاي كلاسيك جهان را دارد. بسيج، وظيفه جذب، آموزش و سازماندهي نيروهاي مردمي و اعزام آنها به جبهههاي نبرد را برعهده داشت و توانست با سامان دادن به نيروهاي مؤمن و ارزشي، ارتشي مردمي را پي ريزي كند. بسيج، اكنون نيز در عرصههاي اجتماعي، فرهنگي و نظامي ايران اسلامي، با همان شور و نشاط اوليه، حضوري فعال دارد.
درگذشت "سيدحسن ميرخاني" استاد خوشنويسي معروف به "سراج الكُتّاب" (1369ش)
استاد سيدحسن ميرخاني معروف به سراج الكُتّاب فرزند سيد مرتضي حسيني برغائي در سال 1291 ش در تهران به دنيا آمد. وي پس از اتمام تحصيلات مقدماتي، هنر خطاطي را نزد پدر و استادان برجسته خطاطي ايران فرا گرفت. او در مدتي بسيار كوتاه، در خوشنويسي به درجه استادي رسيد و سپس به تدريس پرداخت. استاد ميرخاني در نوشتن تمام انواع خط از قبيل نسخ، ثلث، تعليق و شكسته و به ويژه خط نستعليق، مهارتي بسيار داشت و در سرودن شعر نيز توانا بود. اين استاد بزرگ خوشنويسي، بيش از شصت جلد كتاب با خط خوش نوشت كه خوشنويسي كليات سعدي و ديوان حافظ و نيز ديوان اشعارش از آن جمله است. ايشان همچنين در تأسيس انجمن خوشنويسي ايران نقش مهمي ايفا كرد. استاد سيد حسن ميرخاني سرانجام در پنجم آذر 1369ش در 78 سالگي در تهران درگذشت.
آغاز حملات شاه عباس صفوي براي تصرف آذربايجان از دست دولت عثماني(1011ق)
چون شاه عباس صفوي خود را از نظر قواي نظامي نيرومند يافت به فكر بازپسگيري شهرهايي افتاد كه در شمال غربي ايران به عثمانيها واگذاشته بود. نخست به تبريز حمله برد و از آن جا به ايروان تاخت و از آن به بعد شهرهاي غربي ايران را از دست عثمانيها خارج ساخت و به ايران ملحق گردانيد.
پايان محاصره ي شهر تبريز در جريان نهضت مشروطيت(1327 ق)
پس از به قدرت رسيدن محمدعلي شاه و بياعتنايى او به مشروطه، مردم تبريز دست به قيام زده و با رهبري باقرخان و ستارخان نداي مشروطه سر دادند. پس از آن تبريز توسط قواي دولتي ماهها به محاصره درآمد ولي توفيقي جهت تصرف شهر، براي شاه به دست نيامد. مقاومت سرسختانهي مردم تبريز ده ماه به طول انجاميد و سرانجام در ربيع الثاني 1327 ق هنگامي كه سربازان روس به بهانهي حمايت از خارجيان وارد اين شهر شدند، اين محاصره پايان يافت.
به آب انداختن اولين كشتي بخار توسط "رابرت فولْتون" امريكايي در پاريس (1803م)
رابرت فولتون مخترع و مهندس امريكايى در 22 نوامبر 1765م قدم به هستي نهاد. وي بدون آنكه تحصيلات دانشگاهي داشته باشد، به علت علاقه به امور صنعتي، به تحقيق در اين زمينه پرداخت. فولتون كه صنعتگري مبتكر بود، به استفاده از بخار در حركت كشتيها انديشيد. بنابراين شيوههاي تازهاي براي اصلاحِ حمل و نقل در كانالهايى كه در انگلستان ساخته ميشد، يافت. او در سال 1797م به فرانسه رفت و اولين كشتي بخار را ساخت و در 25 نوامبر 1803م به آب انداخت. هر چند اين كشتي غرق شد، اما او براي ساخت كشتي ديگري به فعاليت پرداخت. تااينكه در سال 1807م آزمايشِ به آب انداختن كشتي بخار با موفقيت به اجرا درآمد. فولتون اين كشتي را، كِلِرمون ناميده بود. رابرت فولتون سرانجام در سن 50 سالگي به تاريخ 24 ژوئن 1815 درگذشت. جالب آن كه يك سال و يك روز بعد از مرگ وي، اولين كشتي مسافربري كه با نيروي بخار حركت ميكرد، از درياي انگلستان عبور نمود.