رحلت حكيم، عارف و فيلسوف شهير "آخوند ملامحمد كاشاني" (1294ش)
آخوند ملا محمد كاشاني (كاشي)، عارف، فيلسوف، حكيم، فقيه و عالم شيعي در سال 1213ش (1250ق) در كاشان به دنيا آمد و مقدمات علوم را در زادگاهش پشت سر گذاشت. وي پس از آن راهي اصفهان گرديد و حكمت و فلسفه را نزد ميرزا حسن نوري و محمدرضا صهباي قمشهاي آموخت تا بدانجا كه در علوم عقلي به كمال رسيد. آخوند ملامحمد كاشاني از آن پس در مدرسه جده كوچك و مدرسه صدر اصفهان به تدريس علوم عقلي پرداخت و جاذبه درس ايشان كه فلسفه را با عرفان ميآميخت، علاقمندان به فلسفه، به ويژه فلسفه ملاصدرا را از شهرهاي دور و نزديك و حتي از كشورهاي ديگر به اصفهان ميكشاند. آخوند كاشاني در طول دهها سال تدريس، شاگردان فراوان و فاضلي پرورش داد كه حضرات آيات: سيدحسين بروجردي، شيخ محمد حكيم خراساني، حاج آقا رحيم ارباب، سيد محمدرضا خراساني، آقا ضياءالدين عراقي، طَرَب اصفهاني، آقا نجفي قوچاني، شيخ هاشم قزويني و ميرزا ابوالقاسم محمد نصير شيرازي از آن جملهاند. آخوند علاوه بر فقه و اصول و حكمت، در ادبيات عربي و فارسي و رياضيات نيز تبحر داشت. اين فيلسوف و مدرس بزرگ فلسفه صدرالمتألّهين، سرانجام پس از عمري سرشار از تدريس و نشر فلسفه و عرفان در يازدهم تيرماه 1294ش برابر با بيستم شعبان 1333ق در هشتاد و يك سالگي در اصفهان وفات يافت و در قبرستان تخت فولاد اصفهان كه مدفن بزرگان بيشماري است، به خاك سپرده شد.
شهادت عالم مجاهد و فقيه نستوه آيت اللَّه "محمد صدوقي" چهارمين شهيد محراب (1361 ش)
آيتاللَّه محمد صدوقي در سال 1287 ش برابر با 1327 قمري در يزد ديده به جهان گشود. خانواده شهيد صدوقي از نوادههاي مرحوم شيخ صدوق ميباشند و پدر او يكي از روحانيون معروف يزد بود. آيتاللَّه صدوقي مقداري از تحصيلات خود را در يزد و اصفهان گذراند و سپس براي ادامه تحصيل به قم مهاجرت نمود. وي به مدت 21 سال در قم به فراگيري علوم اسلامي پرداخت و از محضر عالمان نامداري همچون شيخ عبدالكريم حائري يزدي، سيدصدرالدين صدر، سيدمحمدتقي خوانساري، سيدمحمد حجت كوهكَمرهاي و حضرت امام خميني(ره) بهره برد. پس از درگذشت آيتاللَّه شيخ عبدالكريم حائري، مؤسس و مدير حوزه علميه قم، اداره قسمتي از حوزه علميه به شهيد صدوقي واگذار شد. با رسيدن سال 1330 ش و فوت عالم بزرگ ديني يزد، با درخواست مردم و توصيه حضرت امام و بزرگان به آيتاللَّه صدوقي، ايشان به يزد بازگشت و به انجام وظايف ديني و انقلابي پرداخت. اين عالم رباني از آغاز مبارزات حضرت امام خميني(ره) چه پيش از قيام 15 خرداد و چه پس از آن، همواره از ياران و مروّجان افكار متعالي حضرت امام محسوب ميشد. اين شخصيت والامقام پس از پيروزي انقلاب اسلامي، از طرف مردم يزد، براي تدوين قانون اساسي راهي مجلس خبرگان شد و در راه تثبيت اصل ولايت فقيه، تلاش فراواني از خود نشان داد. ايشان همچنين به عنوان نماينده امام و امام جمعه يزد برگزيده شد و به روشنگري و ارشاد مردم همت گماشت. سرانجام آيتاللَّه محمد صدوقي در روز 11 تير 1361 مطابق با دهم ماه مبارك رمضان سال 1402 ق، پس از اداي نماز جمعه در حالي كه جايگاه را ترك ميكرد، منافقي با به آغوش كشيدن آن بزرگوار و منفجر كردن نارنجكي كه در دست داشت، ايشان را در خون خود غوطهور ساخت. در اين ترور كه در ادامه سياست و روش پليد منافقين كوردل جهت حذف فيزيكي چهرههاي فعال، مؤثر و شاخص انقلاب اسلامي صورت گرفت آن شهيد بزرگوار كه به حق، شيخ الشهداء و چهارمين شهيد محراب ناميده شده است، به آرزوي ديرين خود رسيد و به معراج خود كه شهادت بود، دست يافت.
تولد "حكيم ناصر خسرو قبادياني" شاعر مشهور ايراني(394 ق)
ابومعين ناصر بن خسرو قبادياني در بلخ به دنيا آمد. وي از كودكي در محضر اساتيد زمان خود، به تحصيل علم و دانش و حفظ قرآن پرداخت. ناصر خسرو علاوه بر ادبيات فارسي و عربي با بيشتر علوم زمان خود همچون حساب، هندسه، نجوم، طب، داروشناسي و الهيات نيز آشنا شد. ناصرخسرو در ابتدا شغل دبيري در دربار محمود و مسعود غزنوي داشت، اما پس از چندي بر اثر تحولي كه در افكار و انديشههاي او پديد آمد از سياست كنارهگيري كرد و به تحقيق در اصول و عقايد مذاهب مختلف و سير و سفر پرداخت. او در مسافرتي كه به مكه و قاهره كرد، از خليفهي فاطمي، مذهبِ اسماعيلي را پذيرفته و به رياست اسماعيليانِ خراسان برگزيده شد. ناصرخسرو با لقب "حُجّتِ زمين خراسان" به ايران بازگشت، ولي از بيم دشمنان و متعصّبان خراسان، به ناحيهي بَدَخشان در افغانستان امروزي پناه برد و در همان جا بدرود حيات گفت. حاصل سفر هفت سالهي ناصرخسرو، كتاب سفرنامه است كه از نظر تاريخي و جغرافيايى حايز اهميت است. وي افكار و اعتقادات خود و همچنين حكمتها و موعظههاي بسياري را در قالب آثار و اشعارش بيان كرده است. زاد المسافرين، خوان اَخوان و وجه دين از ديگر آثار اين شاعر بزرگ ايراني است. خاصيت عمدهي شعر ناصر خسرو، اشتمالِ آن بر مواعظ و حِكَم بسيار است. همچنين جنبهي دعوتِ مذهبيِ او، به اشعارش رنگ دينيِ آشكاري داده است و ذهن علمي او نيز باعث شد كه در بيان مقاصد خود، به شدت تحت تاثير روش منطقيان قرار گيرد. حكيم ناصر خسرو قبادياني، بيترديد يكي از شاعران بسيار توانا و سخنآور زبان فارسي است كه داراي طبعي نيرومند و سخني استوار و قوي و اسلوبي نادر و خاص خود ميباشد.
حمله سپاهيان فرانسه به مصر به فرماندهي ناپلئون بُناپارت (1798م)
در فاصله سالهاي 1796 تا 1799م، ناپلئون بُناپارت به عنوان يكي از فرماندهان ارشد ارتش فرانسه با كسب پيروزيهاي پيدرپي در جنگ با دشمنان رژيم جديد و توسعه قلمرو حكومت فرانسه، محبوبيت زيادي در ميان مردم فرانسه به دست آورد. آخرين عمليات بزرگ نظامي او قبل از به دست گرفتن قدرت، لشكركشي به مصر بود. ناپلئون در بهار سال 1798م، در راس 38 هزار سرباز فرانسوي با 330 كشتي و ناو به طرف مصر حركت كرد. هدف اصلي او از اين لشكركشي، قطع ارتباط انگليس با مستعمرهاش يعني هندوستان بود. نيروهاي فرانسه در روز اول ژوئيه سال 1798م در سواحل مصر پياده شدند و فرداي همان روز اسكندريه را به تصرف خود درآوردند. در پي آن، قاهره نيز در 23 ژوئيه به تصرف فرانسويان درآمد. در حالي كه ناپلئون مشغول ايجاد يك ستاد فرماندهي در نزديكي اهرام مصر بود، با نيروهاي انگليسي درگير شد كه بر اثر غافلگيري، قسمت اعظم ناوگان جنگي خود را از دست داد. ناپلئون در باقيمانده سال 1798 و نيمه اول سال 1799م، به توسعه متصرفات خود در مصر و سواحل شرقي مديترانه ادامه داد و تا سوريه پيش رفت، ولي با از دست دادن قسمت زيادي از نيروي دريايى خود عملا در محاصره ناوگان جنگي انگليس، قرار گرفت. از آن طرف، حكومت هيأت مديره در پاريس هم كه غرق در فساد و گرفتاريهاي داخلي خود بود، نميتوانست كمكي به ناپلئون برساند. ناپلئون سرانجام تصميم گرفت به فرانسه باز گردد تا اينكه در اواخر ماه اوت سال 1799م، پس از شكستن خط محاصره ناوگان جنگي انگليس راهي فرانسه شد و بدون كسب نتيجه مهمي، دست از اين جنگ كشيد.
تشكيل "جمهوري فدرال كانادا" و روز ملي و استقلال "كانادا" (1867م)
كانادا در اواخر قرن پانزدهم ميلادي كشف شد و از آن زمان به مدت بيش از دو قرن، انگليس و فرانسه براي تصاحب سرزمينهاي افزونتر، مشغول رقابت در اين سرزمين پهناور بودند. اين رقابت منجر به جنگهايى ميان دو كشور استعمار گر شد كه از 1689م نزديك به 75 سال طول كشيد و در نهايت به شكست فرانسه منجر گرديد. از اوايل قرن نوزدهم، به تدريج مبارزه آزادي خواهان براي استقلال كانادا آغاز شد تا آن كه در اول ژوئيه 1867م، اين استقلال با حكومت فرمانداري كل در كانادا، تحقق يافت. اين وضعيت بر اساس قانون امريكاي شمالي بريتانيا حاصل گرديد. بر اساس اين قانون، اختيارات هيأتهاي مقننه محلي مشخص گرديد و اختيار اصلاح و الحاق مواد اضافي به صورت اسمي در دست پارلمان انگلستان قرار گرفت، اما عملا به تقاضاي پارلمان كانادا صورت ميپذيرفت. همچنين دو زبان فرانسه و انگليسي در پارلمان و دادگاهها رسميت يافت. چهار ايالت كانادا نيز به صورت يك كشور مستقل درآمده و عضوي از جامعه مشترك المنافع انگلستان محسوب گرديد. كشور كانادا نزديك به 10 ميليون كيلومتر مربع مساحت دارد و از اين لحاظ دومين كشور جهان است. كانادا در ميان سه اقيانوس آرام، اطلس و منجمد شمالي قرار گرفته است و تنها با كشور امريكا مرز خشكي دارد. جمعيت آن بيش از 31 ميليون نفر بوده و پايتخت آن شهر اوتاوا ميباشد. از شهرهاي مهم كانادا تورنتو، مونترئال و كِبِك است. اكثريت قريب به اتفاق مردم كانادا مسيحي بوده و عمدتاً پيرو مذهب كاتوليك هستند. زبان رسمي و مليت مردم كانادا انگليسي و فرانسوي، و نژاد آنها سفيد است. واحد پول اين كشور دلار كانادا ميباشد. پيشبيني ميشود تا سال 2025م جمعيت كانادا بيش از 37/5 ميليون نفر گردد. كانادا از كشورهاي وابسته به امپراتوري انگليس بوده و ملكه انگلستان رئيس كشور به شمار ميآيد.