آغاز عمليات حضرت مهدي(عج) توسط رزمندگان اسلام (1360 ش)
عمليات حضرت مهدي (عج) به منظور تصرف تپه اللَّه اكبر با همكاري مشترك ارتش و سپاه و با فرماندهي شهيد سرلشكر فلاحي و دكتر چمران انجام شد. در اين عمليات شش روزه علاوه بر كشته و زخمي و اسارت صدها نفر از نيروهاي دشمن بعثي، تعداد زيادي سلاح سبك و سنگين منهدم و نيز به غنيمت گرفته شدند. پس از اين عمليات، شهر سوسنگرد از تيررس سلاحهاي سنگين دشمن خارج شد. عمليات حضرت مهدي(عج) پس از گذشت تقريباً هشت ماه از آغاز جنگ، فتح بابي براي رزمندگان اسلام گرديد و سدّ دفاعي دشمن را كه روز به روز مستحكمتر ميشد، شكست.
شهادت سردار "محمد مهدي خادمالشريعة" اولين فرمانده تيپ 21 امام رضا(ع) (1361ش)
خردادماه سال 1337 بود كه محمد مهدي در شهرستان سرخس چشم به جهان هستي گشود. پدرش به دليل علاقه فراواني كه با ساحت مقدس امام رضا(ع) داشت، به همراه خانواده به شهر مشهد عزيمت نمود و از آن پس محمد مهدي در سايه ملكوتي امام رضا (ع) زندگي را تجربه كرد. دوران تحصيل با موفقيت به پايان رسيد و آغاز جواني با قيام و مبارزه مردم همزمان شد.ساواك بارها براي دستگيري مهدي نقشه كشيد اما هر بار با زيركي او مواجه و در اجراي نقشه هايش موفق نشد. پس از پيروزي انقلاب، نظم و مديريت تشكيلاتي اش باعث شد تا مسؤوليت دفتر فرماندهي سپاه پاسداران خراسان را به او واگذار كنند. پس از آن، دوره فشرده خلباني را در تهران طي كرد و راهي جبهه هاي جنوب شد. در آنجا نيروهاي خراساني را در تيپ 21 امام رضا (ع) سازماندهي كرده، خود به عنوان اولين فرمانده، مسؤوليت رهبري اين تيپ را به عهده گرفت. حماسه آفريني هاي او و يارانش در چزابه چنان بود كه پير جماران در وصفشان فرمود: «كار رزمندگان ما در چزابه در حد اعجاز بود و اين اعجاز به حول و قوه الهي از بازوان پرتوان رزمندگان به خصوص رزمندگان تيپ 21 امام رضا (ع) به فرماندهي اين سردار شهيد نمايان شد.» محمد مهدي در عمليات بيت المقدس در تاريخ سي و يكم ارديبهشت ماه سال 1361 به دست باغبان هستي گلچين شده و به ياران كربلايي اش پيوست. پيكر مطهرش را در حرم با صفاي امام رضا (ع) به خاك سپردند.
اشغال بوشهر توسط انگلیسى ها و آغاز قيام مردم تنگستان (1333ق)
بوشهر از بنادر بزرگ و مهم ايران مىباشد كه قريب به يكصد سال است بهعنوان مركز بنادر جنوب كشور شناخته شده. قبل از ظهور و ورود دين اسلام به ايران، بندرى بهنام بوشهر اساساً وجود نداشته است و آبادى در دو فرسنگى سمت جنوب بوشهر در ساحل دريا بوده كه آنجا را (ريشهر) مىناميدهاند. به قول مؤلفين "فارسنامه ناصرى" و "گنج دانش"، بوشهر از زمان كريمخان زند رو به آبادى گذاشت و در زمان ناصرالدينشاه رو به عمران بيشتر گذاشت و از بنادر تجارى مهم محسوب شد. تا در سال ۱۲۷۳ق كه شهر هرات از طرف دولت ايران محاصره شد، انگليسيها خائف گشتند و براى انصراف ايران از تصرف هرات كه كليد هندوستان شمرده مىشد، سى فروند كشتى جنگى به خليج فارس فرستادند و پس از جنگ با دلاورمردان تنگستان اين بندر را تصرف كردند. (اين درگيرى بين باقرخان ضابط تنگستانى و پسر رشيدش احمدخان تنگستانى با چهارصد تفنگچى در قلعه ريشهر روى داد و احمدخان تنگستانى بههمراه ۷۲ نفر در اين راه شهيد شدند.) • در آغاز جنگ جهانى اول (۱۹۱۴م) قواى روس از شمال و نيروهاى انگليس از جنوب كشور، ايران را در معرض هجوم قرار دادند. كشتيهاى جنگى انگليس در مقابل بوشهر لنگر انداختند و نيروهاى اشغالگر در بيست و ششم رمضان المبارک سال ۱۳۳۳ هجري قمري (۸ اوت ۱۹۱۵م، برابر با ۱۷ مرداد ۱۲۹۴ش)، شهر بوشهر را به اشغال خود درآورند. يك روز از پس از اشغال بوشهر، چهارده نفر از احرار آن عليه اشغالگران اعتراض كردند ولى چون اهل جدال و اسلحه نبودند دستگير و به هندوستان تبعيد شدند. رئيسعلىخان دلوارى، شيخحسينخان چاهكوتاهى و زائرخضرخان اهرمى سه نفر خوانين دلير تنگستان از اين وقايع آگاه شدند و تصميم گرفتند كه عليه دشمن قيام و در مقام مدافعه از وطن برآيند. حدود دو ماه قبل از اينكه قواى انگليس بوشهر را اشغال كنند، جنرال كاكس كنسول انگليس در خليج فارس، نامهاى به مرحوم شيخ محمدحسين برازجانى روحانى متنفذ و مجتهد معروف دشتستان نوشت كه جواب آن نامه انگيزه قيام رئيسعلى دلوارى آن قهرمان نامى ايران و اسلام شد. كنسول انگليس در اين نامه از شيخ محمدحسين برازجانى خواسته بود كه از نفوذ خود استفاده كند و از هرگونه آشوب و قيام عليه اشغالگران جلوگيرى نمايد. در اين نامه تأكيد شده بود كه از دشمنى با دولت انگليس هيچ سودى عايد ملت ايران نخواهد شد، بلكه در صورتى كه ايرانيان وارد جنگ شوند، انگليس يك سوم خاك ايران را به تصرف خود درخواهد آورد. شيخ در پاسخ به اين نامه تمام مصيبتها را از طرف دولت انگليس برشمرده و اعلام كرده بود كه چنانچه عمليات انتقامجويانه عليه اشغالگران صورت پذيرد، مسئوليت آن بر عهده انگليسيها خواهد بود. رئيسعلى در نامههاى متعدد به شيخ محمدحسين برازجانى، براى جهاد و قيام عليه قواى انگليس كسب تكليف مىكند كه سرانجام مرحوم شيخ صورتى از حكم جهادى كه مراجع شيعه از نجف اشرف ارسال داشته بودند، به ضميمه حكم خود مبنى بر وجوب جهاد با كفار انگليسى و جلوگيرى از رخنه آنها به بنادر جنوب و دشتى و تنگستان و لزوم همكارى خوانين اين مناطق و بسيج مردم مسلمان براى رفتن به ميدان جنگ صادر مىكند و براى همه خوانين مىفرستد. رئيسعلى دلوارى همينكه از حكم جهاد مرحوم شيخ محمدحسين برازجانى و ديگر مراجع دينى آگاهى مىيابد، آماده نبرد با قدرت امپراتورى انگليس مىشود و مقدمات كار را در خانه حاج سيدمحمدرضا كازرونى فراهم مىسازد. رئيسعلى همراه دوستش خالوحسين دشتى در اوايل ماه رمضان ۱۳۳۳ق در عمارت حاج سيدمحمدرضا كازرونى، پس از مذاكراتى با وى آمادگى خود را براى دفاع از بوشهر و جلوگيرى از پيشروى نيروهاى انگليسى اعلام مىدارد. رئيسعلى پس از اظهار تشكر، قرآن مجيد را مىطلبد و همينكه خادم قرآن مىآورد، برمىخيزد و تعظيم مىكند و با احترام تمام آن را روى ميز جلو خود مىگذارد، آنگاه رو به حاضرين كرده و مىگويد: «اى كلامالله گفتار مرا شاهد باش. من به تو سوگند ياد مىكنم كه اگر انگليسيها بخواهند بوشهر را تصرف كنند و به خاك وطن من تجاوز نمايند در مقام مدافعه برآيم، و تا آخرين قطره خون من بر زمين نريخته است، دست از جنگ و ستيز با آنان نكشم، و اگر غير از اين رفتار كنم در شمار منكرين و كافرين به تو باشم، و خدا و رسول از من بيزار شوند.» بعد از اشغال شهر بوشهر در ۲۶ رمضان ۱۳۳۳ق، نيروهاى انگليسى قصد تصرف ناحيه دلوار را مىكنند. دلوار محلى بود كه پيش از آن چند بار سربازان انگليسى ببه آنجا تجاوز كرده اما طعم تلخ شكست را در اين ناحيه چشيده بودند. رئيسعلىخان دلوارى، شيخحسينخان چاهكوتاهى و زائرخضرخان اهرمى، از اين وقايع آگاه و در مقام دفاع از وطن برمىآيند. بدينترتيب قيام دليران تنگستان عليه اشغالگران انگليس آغاز مىشود و نيروهاى متجاوز انگليس كه قريب به پنچ هزار بودند در دام دليرمردان تنگستانى گرفتار مىآيند و عده زيادى از متجاوزان انگليسى در اين حمله از بين مىروند. قيام مردم تنگستان بر روى هم، هفت سال به طول مىانجامد.
درگذشت "جيلبِرْتْ موراي" فيلسوف انگليسي (1957م)
جيلبرت موراي، فيلسوف و محقق انگليسي در دوم ژانويه 1866م در سيدني استراليا به دنيا آمد. وي در 11 سالگي راهي انگلستان شد و پس از تكميل تحصيلات خود، از سي سالگي به عنوان استاد ادبيات و فلسفه يوناني در دانشگاه آكسفورد به تدريس پرداخت. موراي همزمان تعدادي از داستانها و نمايشنامههاي يوناني را به شعر انگليسي ترجمه كرد و در باب فرهنگ دنياي قديم درتطبيق با مشكلات دنياي جديد، رسالات و مقالات بسيار نگاشت. وي در تحقيقات خود به اين نتيجه رسيد كه دين يوناني، در اصل، صبغه و رنگ يكتاپرستي داشته و خدايان متعدد يوناني، جنبهها و وجههاي مختلف خدا هستند. موراي براين اعتقاد بود كه در فرهنگ شركآلود باستان، پايينترين و بالاترين مرتبه فكر بشر را ميتوان ديد. او همچنين عقيده داشت كه از يك سو خرافات وحشتزا و ابتدايى و از سوي ديگر تعالي فكري جهانيان نشأت گرفته از ادبيات يونان باستان است. موراي پس از جنگ جهاني اول نيز خودش را صرف مسئله جامعه ملل كرد. از موراي آثاري برجاي مانده كه تاريخ ادبيات يونان، سنت كلاسيك در شعر و آزمايش اين نسل از آن جملهاند. جيلبرت موراي سرانجام در بیست مه 1957م در 91 سالگي درگذشت.
درگذشت "كريستف كُلُمْبْ" دريانورد معروف ايتاليايي و مكتشف قاره امريكا (1506م)
كريستُف كُلُمْبْ، دريانورد و كاشف برجسته ايتاليايى، در 21 سپتامبر سال 1451م در جنوب ايتاليا به دنيا آمد و از جواني در خدمت نيروي دريايى ايتاليا قرار گرفت. كلمب بر خلاف بسياري از مردم زمان خود معتقد بود كه زمين گرد است و مطمئناً با سفر دريايى به سوي غرب ميتوان راهي تازه براي تجارتِ سودآورِ اروپاييان به خاور دور پيدا كرد. از اين رو، وي مدتها قبل از سفر طولاني خود، بازرگانان ايتاليايى را به كشف راه دريايى هندوستان متوجه ميساخت و ميخواست راه دريايى به سوي هند را پيدا كند. وي در 1492م سفر طولاني خود را با سه كشتي آغاز كرد و پس از تحمل رنجهاي فراوان و سركوب شورشها و نافرمانيهاي دريانوردان كشتيهاي خود، عاقبت از اقيانوس اطلس گذشت. كريستف كلمب طي چهار سفر خود به غرب اقيانوس اطلس سرزمينهاي وسيعي از قاره امريكا را كشف كرد و راههاي جديد را شناسايى نمود. كلمب پس از برگشت از آخرين سفر دريايى، از طرف پادشاه اسپانيا كه تا كنون هزينهاش را تأمين ميكرد، ديگر كمكي دريافت نكرد و سرانجام در بيستم مه 1508م در حال تنگدستي در 57 سالگي درگذشت. عدهاي از دانشمندان معتقدند كه پيش از كلمب، افراد ديگري به سرزمين امريكا رفته بودند. اما اطلاعات آنان با افسانهها مخلوط شده بود و در واقع، كاشف حقيقي امريكا را بايد كريستف كلمب دانست.
تولد "جان اسْتوارْتْ ميل" فيلسوف و اقتصاددان انگليسي (1806م)
جان استوارْتْ ميل فيلسوف و اقتصاددان انگليسي در 20 مه 1806م در شهر لندن به دنيا آمد و پس از طي دوران كودكي وارد كمپاني هند شرقي شد. وي پس از آن به شعر و ادب گرايش يافت و علاوه بر فراگيري موسيقي، با آثار ادبي نويسندگان برجسته آشنايى يافت. ميل بعدها وارد سياست گرديد و مدتها در پارلمان انگلستان عضويت داشت اما وارد هيچ حزب و دستهاي نگرديد و به بحث پيرامون افكار و عقايد خود ميپرداخت. وي از جمله در مخالفت با سياست استعماري بريتانيا در ايرلند و حمايت از حق رأي و نمايندگي زنان در پارلمان موضع گرفت. جان استوارت ميل مؤسس مكتب سودگري يا سودخواهي بود. اين نظريه تحت عنوان "بيشترين سود براي بيشترين مردم" به صورت يك اصل اخلاقي مطرح گرديد. براساس اين نظريه، آنچه كه متضمن و دربرگيرنده اكثر خير و سود بيشتر براي مردم است، ميزان اخلاقي بودن آن به شمار ميرود. او سعادت را در لذت و سود و عدم سعادت را در اَلَم و زيان ميدانست. جان استوارت ميل در همين راستا، اعتقاد داشت كه براي رسيدن به سعادت، بايد لذت را افزايش داد و از رنج و درد كاست. به عبارت ديگر وي لذت را تنها خير ممكن و رنج را تنها شر ممكن تلقي كرده و معتقد بود وظيفه ما در جهان آن است كه بزرگترين شادي را براي بيشترين تعداد ممكن از مردم فراهم سازيم. استوارت ميل در فلسفه و روش علمي، معتقد به تجربه و آزمايش است. به عقيده وي، اساس دانش بشر بر دريافتهاي مستقيم از موجودات خارجي است. ولي بيشتر علم آن از راه استنتاج به دست ميآيد. از ديدگاه اقتصادي ميل معتقد به اصل رقابت در اقتصاد بود و با هرگونه انحصار مخالفت ميكرد. عقايد جان استوارت ميل، كه مدافع آزاديِ فردي و سياسي و يك فيلسوف و عالم بزرگ منطق به شمار ميرفت، سبب اصلاحات اجتماعي و سياسي زيادي در آن زمان و پس از آن شد و در اقتصاد و فلسفه بعد از خود نيز تاثير نهاد. ميل در مورد آزادي ميگويد آزادي براي پيگيريِ منافع شخصي به طريق دلخواه است، اما وي تصريح مينمايد كه اين آزادي نبايد مانع آزادي ديگران گردد. وي كتابها و رسالههاي مختلفي درباره افكار خود به نگارش درآورد كه اصول اقتصاد سياسي، اصول علم اقتصاد و آزادي از آن جملهاند. استوارت ميل به عنوان يك عالم برجسته علم منطق، روشهاي شناسايي منطقي را در پنج مورد وضع كرده بود كه عبارتند از: روش توافق، در دو يا چند پديده، روش تخالف حتي در يك عامل، روش مختلط توافق و تخالف، روش باقي ماندهها و روش تغييرات هم بسته. جان استوارت ميل سرانجام در هشتم مه 1873م در 68 سالگي درگذشت.