تشكيل نخستين مجلس خبرگان قانون اساسي جمهوري اسلامي با پيام امام خميني(ره) (1358 ش)

بعد از پيروزي انقلاب اسلامي و برگزاري اولين انتخابات كه منجر به تعيين نوع حكومت و تشكيل جمهوري اسلامي در ايران گرديد، بحث درباره تعيين قانون اساسي نظام در محافل مختلف گسترش يافت. اين مرحله از استقرار نظام نيز با تيزبيني و آينده‏نگري حضرت امام خميني(ره) با موفقيت پشت سرگذاشته شد. از اين‏رو، پيش‏نويس قانون اساسي به دستور حضرت امام نگارش يافت و پس از بحث و بررسي پيرامون آن به اطلاع مردم رسيد. هرچند در مسير تصويب قانون اساسي كارشكني‏هايي صورت گرفت، ولي در دوازدهم مرداد سال 1358 انتخابات خبرگان قانون اساسي صورت گرفت و در 28 مرداد آن سال نيز اولين جلسه مجلس خبرگان قانون اساسي با پيام حضرت امام(ره)، آغاز گرديد. سرانجام مجلس خبرگان پس از سه ماه تلاش و فعاليت فوق العاده، كار پر مسؤوليت تدوين قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران را در بيست و چهارم آبان 1358در 12 فصل و 175 اصل و با يك مقدمه و مؤخّره تنظيم نمود و در دوازدهم آذر سال 1358 به تصويب نهايي ملت ايران رسيد

كودتاي آمريكا عليه نهضت ملي ايران و سرنگوني دولت "دكتر مصدق" (1332 ش)

نهضت ملي ايران با رهبري آيت‏اللَّه سيدابوالقاسم كاشاني و مبارزات قهرمانانه ملت مسلمان ايران در 30 تير 1331 به اوج خود رسيد و نزديك بود طومار استبداد و استعمار را براي هميشه درهم پيچد اما در اين ميان، اتفاقاتي رخ داد كه نهضت مردمي را از مسير اصلي خارج ساخت و به شكست كشاند. پس از روي كار آمدن مجدد دكتر مصدق، او خواهان افزايش اختيارات بود و آيت‏اللَّه كاشاني كه رياست مجلس هفدهم شوراي ملي را برعهده داشت، براي ايجاد اتحاد و جلوگيري از تفرقه، به اين لايحه نخست وزير راي داد. با اين حال، مصدق در صدد منزوي كردن مجلس بود و اختيارات بيشتري مي‏خواست. اين در حالي بود كه آيت‏اللَّه كاشاني معتقد بود كه مجلس، كمال همكاري را با دولت دارد و نيازي به اختيارات بيشتر نيست. از همين زمان، اختلاف نظر در امور مختلف بين دكتر مصدق و آيت‏اللَّه كاشاني آغاز شد و اين اختلاف پس از درخواست تقاضاي تمديد اختيارات نخست‏وزير به مدت يك سال از جانب مصدق، شكلي جدي و گسترده به خود گرفت. مصدق مي‏خواست با اخذ اختيارات وسيع، نقش مجلس را در قانون‏گذاري كمرنگ سازد و خواسته‏هاي خود را به صورت قانون درآورد. اين اختلاف و شكاف در جبهه ملي و مذهبي، باعث شد كه دشمنان با سوء استفاده از اين فرصت درصدد كودتا عليه دولت و حذف مصدق باشند. در اين ميان آيت‏اللَّه كاشاني، بارها در ضمن نامه‏ها و سخنراني‏هاي خود، مصدق را از خطر وقوع كودتا آگاه كرد ولي مصدق، مغرور به قدرت خود و پشتيباني مردم، نصايح دلسوزانه آيت‏اللَّه كاشاني را نشنيده گرفت. سرانجام با خروج شاه از كشور و به وجود آمدن شرايط لازم براي كودتا عليه دكتر مصدق، در حالي كه بيش از سيزده ماه از پيروزي‏هاي چشمگير مردم در قيام 30 تير 1331ش نگذشته بود، اين موفقيت‏ها با كودتاي آمريكايي 28 مرداد 1332 توسط ايادي سلطنت‏طلب به شكست انجاميد و مصدق سرنگون شد. از آن پس عامل كودتا، سپهبد فضل‏اللَّه زاهدي، كه در دولت مصدق سمت وزارت كشور را داشت به قدرت رسيد و پس از مدتي محمدرضا پهلوي به كشور انتخاب مجدد و بار ديگر بر تخت سلطنت تكيه زد. مقدمات كودتايي كه در روز 28 مرداد 1332، به عمر حكومت مصدق خاتمه داد، از ده ماه قبل از آن، در پاييز 1331، فراهم آمده بود و طرح اوليه آن نيز پس از بازگشت چرچيل به مقام نخست‏وزيري انگلستان در مهرماه 1331، تهيه گرديد. اين كودتا با همكاري آمريكا و انگليس در ايران به وقوع پيوست و از آن پس، ايران به طور مستقيم تحت نفوذ رژيم استكباري آمريكا درآمد. پس از اين كودتا، اوضاع ايران آن‏چنان بر وفق مراد آمريكا گرديد كه تا بيست و پنج سال، حكومت ايران مهم‏ترين دست نشانده براي دولت آمريكا بود و آن دولت استكباري بر تمامي جريان‏ها و امور كشور ايران خيمه زد.

درگذشت عالم و مجتهد بزرگ، آيت اللَّه "آقا رحيم ارباب اصفهاني" (1396 ق)

آيت‏اللَّه آقا رحيم ارباب اصفهاني در 12 جمادي الاول سال 1297 ق در اصفهان به دنيا آمد. پس از كسب مقدمات و سطوح حوزه، از محضر درس اساتيد برجسته‏اي همچون ابوالمعالي كلباسي، آخوند ملامحمد كاشي، سيدمحمدباقر دُرچه‏اي و ميرزا جهانگيرخان قشقايى بهره‏ها گرفت و با آيت‏اللَّه سيدحسين طباطبايي بروجردي هم مباحث بوده است. آيت اللَّه ارباب اصفهاني به تأسي از استاد عارف و حكيم خود، جهانگيرخان قشقايي، جز در هنگام اقامه‏ي نماز جمعه و جماعت، عمامه نمي‏گذاشت. وفات اين فقيه بزرگ در شب عيد غديرسال 1396 ق در 99 سالگي روي داد.

درگذشت "جِيمز وات" دانشمند برجسته انگليسي (1819م)

جِيمز وات، مخترع و مهندس معروف انگليسي در 28 مارس 1736م درناحيه‏اي در شمال انگلستان به دنيا آمد. وي از ابتدا به مطالعه و تحقيق درباره مسائل علمي علاقه‏مند بود و به ساخت ابزار گوناگون مي‏پرداخت. در اين هنگام، يك مركز علمي، از جِيمز وات خواست تا ماشين نمونه بخار را كه از كار افتاده بود تعمير كرده و به كار اندازد. در حين تعمير اين ماشين، وات به قدرت عظيم بخار پي برد و درصدد برآمد به نحوي مطلوب از اين نيرو در اين ماشين استفاده كند. او با تلاش فراوان، اشكالات ماشين اوليه بخار را برطرف كرد و دستگاه جديدي اختراع نمود كه ماشين بخار را شكل مي‏داد. پس از آن، وات بار ديگر اصلاحات متعددي در ماشين خود ايجاد كرد و تكامل بخشيد. از اين رو، در جهان او به عنوان مخترع ماشين بخار شهرت يافت. وي با تكميل ديگ بخار، خدمت عظيمي به علوم فيزيك و مكانيك نمود و با اختراع كندسور بخار كه به وسيله آن، صرفه‏جويى بسيار زيادي در مصرف سوخت به عمل مي‏آيد، كمك شاياني به استفاده بيشتر از نيروي بخار كرده است. در واقع دستگاه كندسور، يك محفظه انقباض بود كه به وسيله آن، حرارتِ سيلندر تقريباً يكنواخت باقي مي‏ماند. بعدها با استفاده از ماشين بخار، نيروي حركت لوكوموتيوها و كشتي‏ها فراهم شد و تحولي عظيم در صنعت حمل و نقل فراهم گرديد. جِيمز وات سرانجام در 19 اوت 1819م در 83 سالگي درگذشت.