شروع جنگ شهرها توسط عراق در جريان جنگ تحميلي (1363ش)
با فرا رسيدن فصل زمستان و احتمال اجراي عمليات جمهوري اسلامي، كه در منطقه جنوب در موقعيت مناسب فصلي انجام ميگرفت، زمزمههاي تازهاي مبني بر احتمال گسترش حملات عراق به نفتكشها و حمله به شهرها و اماكن غيرنظامي آغاز شد. عراق در آبان 1363 به طور رسمي اعلام كرد كه اماكن غيرنظامي ايران را هدف حمله قرار خواهد داد. اين تهديد كه بعدها تحقق يافت در عين حال كه به منزله تشديد فشار به ايران و در نتيجه، گسترش دامنه جنگ بود، نشان دهنده ناكامي استراتژي عراق در مراحل پيشين نيز بود. بنابراين اگر قصد عراق از ايجاد زيرساخت توليد گازهاي شيميايي، مقابله با حضور گسترده نيروهاي داوطلب بود و حمله به نفتكشها براي محروم كردن ايران از درآمد ارزي صورت ميگرفت، حمله به اماكن غيرنظامي، با ايجاد زيرساخت موشكي و افزايش حملات هوايي، با هدف فشار رواني - اجتماعي مستقيم بر روي مردم و غيرمستقيم بر مسؤولين و تصميم گيرندگان براي فراهم سازي زمينههاي پايان جنگ بود. متعاقب انفجار اولين راكت هواپيماهاي عراقي درتهران كه كاملاً غيرقابل انتظار بود و نگرانيهاي بسياري را به وجود آورد، برخي از تحليل گران، هدف عراق را از اين اقدام، وادار ساختن ايران براي دست زدن به يك حمله زميني زودرس ذكر كردند. در جريان جنگ شهرها، خسارات فراواني به اماكن غيرنظامي وارد آمد و تعداد زيادي به شهادت رسيدند.
آغاز عمليات كربلاي 7 در منطقه حاج عمران، توسط ارتش جمهوري اسلامي (1365ش)
در حالي كه ايران اسلامي خود را آماده ميكرد تا با اجراي عمليات كربلاي 7، ضربهاي ديگر به دشمن وارد آورد، بر اثر شرارتهاي رژيم بعث عراق، جبهه جنوب بار ديگر به شدت فعال شد و رزمندگان مستقر درمنطقه عملياتي كربلاي 5، منطقه شلمچه را به قتلگاه بعثيان تبديل كردند. در چنين شرايطي نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران، عمليات كربلاي 7 را در 12 اسفند 65 با رمز مبارك يا مولاي متقيان در عمق خاك عراق واقع در منطقه حاج عمران با اهداف آزاد سازي ارتفاعات مهم منطقه، انهدام ماشين جنگي دشمن، تسلط بر منطقه حاج عمران و ايجاد تسهيلات لازم براي ادامه نبرد در منطقه آغاز نمود. در اين عمليات علاوه بر آزادسازي چند ارتفاع و انهدام چندين تيپ و گردان دشمن، مقدار زيادي ادوات، سلاحهاي سبك، نيمه سنگين و انواع خودرو منهدم و مقداري نيز به غنيمت گرفته شد. تعداد كشته و زخمي دشمن نيز بيش از 2300 نفر و 185 اسير بود.
اعلام لغو حكم تحريم تنباكو از جانب "ميرزاي بزرگ شيرازي"(1309 ق)
پس از درگذشت شيخ مرتضي انصاري، شاگردان و بزرگان روحانيت شيعه، ميرزاي شيرازي را به عنوان مرجع تقليد شيعيان معرفي نمودند. يكي از بزرگترين قسمتهاي زندگاني وي، مبارزه با استعمار انگليس و واگذاري تنباكو است. ميرزاي شيرازي با ارسال پيام براي ناصرالدين شاه قاجار، وي را از مفاسد امتياز انحصار تنباكو، برحذر نمود. ولي تذكرات ناصحانهي وي تأثيري در شاه نداشت. سرانجام ميرزاي بزرگ براي نجات اسلام و مسلمانان و حفظ مملكت ايران از شرّ دشمنان، فتواي تاريخي خود را در تحريم تنباكو به شرح ذيل صادر نمود: "اليوم، استعمال تنباكو و توتون بأيّ نحو كان در حكم محاربه با امام زمان(عج) است." مردم مسلمان پس از اطلاع از اين فتوا، مغازههاي توتون فروشي را بستند و تمام قليانها را جمع كردند. حكومت وقت با اين حكم شرعي به مبارزه برخاست و سرانجام، همگام با نهضت عمومي مردم، ناصرالدين شاه به ناچار تسليم شد و قرارداد امتياز تنباكو را لغو كرد.
رحلت شيخ الفُقهاءِ و المُجتَهدين، آيت اللَّه العظمي "محمدعلي اراكي" در قم(1415 ق)
آيتاللَّه محمد علي اراكي در سال 1312 قمري در "اراك" ديده به جهان گشود. پدرش از علما و اوتاد عصرخويش و مادرش از سلالهي پاك رسول خدا(ص) بود. وي از سن 20 سالگي و همزمان با تأسيس حوزهي علميهي اراك به مدت 8 سال از محضر آيتاللَّه العظمي حائري كسب فيض نمودو سپس با تأسيس حوزهي علميهي قم از سوي آيتاللَّه العظمي حائري، به قم هجرت كرده و از اصحاب خاص او به شمار آمد. آيتاللَّه اراكي به مدت 35 سال در حوزهي علميهي قم به امر تدريس اشتغال داشت و بسياري از بزرگان حوزه، از محضر درس ايشان مستفيض شدند. وي پس از وفات آيتاللَّه خوانساري در حدود 30 سال، نماز جماعت را در مدرسهي فيضيه اقامه نمود و پس از رحلت آيتاللَّه گلپايگاني(ره) به مرجعيت عاليهي شيعيان نائل آمد. سرانجام اين عالم سترگ و فقيه فرزانه پس از عمري پر بار و پُربركت در سن 103 سالگي در تاريخ 8 آذر 1373 ش بدرود حيات گفت و پس از تشييعي با شكوه، در مسجد بالاسر حرم حضرت معصومه(س)، دفن شد.
درگذشت "رابرت هوك" دانشمند انگليسي و بنيانگذار علم هواشناسي (1703م)
رابرت هوك دانشمند معروف انگليسي در 18 ژوئيه 1635م در منطقهاي در جنوب انگلستان به دنيا آمد. وي در ابتدا به كار نقاشي پرداخت ولي اين كار را رها كرد و به تحصيل پرداخت. او در دانشگاه با استادان بزرگي آشنا شد و به سبب پيشرفت در علوم رياضي، در 25 سالگي به استادي اخترشناسي دانشگاه آكسفورد دست يافت. هوك پس از عضويت در انجمن سلطنتي، همكاري نزديكي را با آن آغاز كرد و بدون هيچ چشمداشتي، تجربهها و اكتشافات خود را در اختيار انجمن ميگذاشت. پس از ارائه اولين ميكروسكوپ توسط آنتوان ليونهوك، دانشمند هلندي، رابرت هوك از طرف انجمن مأموريت يافت كه يافتههاي ليُونْهوك را بررسي كند و به ساختن ميكروسكوپ جديدي مبادرت ورزد. هوك نيز با استفاده از مهارت و ابتكاري كه در اين قبيل كارها داشت، ميكروسكوپ دقيقي ساخت و در اختيار جهان علم قرار داد. وي در سال 1665م، اثر بزرگ خود موسوم به ميكروگرافيا يا ذرهنگاري را منتشر كرد و طولي نكشيد كه نامش در زمره بزرگترين مردان علم ثبت شد. وي در اين كتاب تصويرهاي جالبي درباره وضع ساختماني بدن حشرات رسم كرد و با اين اثر، در شمار بنيانگذاران مطالعات ميكروسكوپي در زيستشناسي درآمد. هوك همچنين در تشريح ساختمان چوب پنبه، براي اولين بار، كلمه سلول را به مفهوم واقعي زيستشناسيِ آن به كار برد. رابرت هوك، در زمينه علم هواشناسي نيز يافتههاي جديدي به دست آورد كه در ارتقاء سطح دانش بشري تأثير نهاد. از جمله اينكه او براي اولين بار پي برد كه پايين آمدن ناگهاني فشار هوا نشانه توفان است و همچنين خاطر نشان ساخت كه وضع هوا معلول نيروهايى است كه تحت تأثير تشعشع خورشيد و گردش زمين، بر آن اعمال ميشود. او دستگاهي را طرح كرد كه براي ثبت حوادث جوّي از آن استفاده ميكرد از اين رو رابرت هوك را بايد بنيانگذار علم هواشناسي دانست. مسلماً كساني كه با فيزيك سرو كاري دارند، با نام رابرت هوك آشنا هستند چون قانون هوك، اندازه نسبي تغيير شكل متناسب با تلاش است و نتايج حاصل از آن، از قوانين درجه اول فيزيك ميباشد. وي در سال 1674م، رسالهاي براي ثبت و تدوين اختلاف منظر ستارگان به وجهي منظم، تهيه كرد و براي انجام برخي كارهاي نجومي، وسايلي نيز ساخت. او با اختراع دستگاههاي اندازهگيري و ساير وسايل، خدمات بزرگي به جهان علم كرد. ديگر اختراعات اين دانشمند، بادسنج، هواسنج ساعتي، باران سنج و رطوبتسنج است. هوك در دوران عمر خود هيچگاه دست از فعاليتهاي علمي برنداشت تا آنكه در سوم مارس 1703م در 68 سالگي درگذشت.
تولد "الكساندر گراهام بل" دانشمند انگليسي و مخترع تلفن (1847م)
الكساندر گراهامبل مخترع تلفن، در سوم مارس 1847م در شهر ادينبورو پايتخت اسكاتلند به دنيا آمد. وي دوران طفوليت را در امريكا گذراند و تحصيلاتش را در زادگاه خود ادامه داد. بل از آغاز جواني پيوسته درصدد يافتن راهي بود كه بتوان با ناشنوايان گفت و شنود كرد. بل در سال 1871م ساكن امريكا شد و به استادي فيزيولوژي صوتي دانشگاه بوستون رسيد. بل در امريكا براي ساختن دستگاهي جهت تعليم كودكان كر و لال با ساموئل مورس، مخترع تلگراف ديدار كرد و درباره دستگاه انتقال صدا به تبادل نظر علمي پرداخت. اشتياق فراوان بل باعث شد تا مورس هر آنچه در اين زمينه ميدانست اعم از علم و تجربه در اختيار بل قرار دهد. فكر اصلي اختراع تلفن از اينجا شروع شد كه با ديدن دستگاه سادهاي شامل دو جعبه كه از يك باطريْ برقْ گرفته و هنگامي كه كسي در يكي از جعبهها حرف ميزد، در جعبه ديگر ارتعاشاتي برميخاست كه به وسيله يك سوزن منعكس ميشد. بل تشخيص داد كه اگر تعداد سوزنها زياد شود ارتعاشات صوتي به صورتي واضحتر انعكاس خواهند يافت. گراهامبل بالأخره، پس از مدتي كار و شنيدن سرزنش ديگران، در دهم مارس 1876م با همكاري دوستش واتْسون، موفق به اختراع تلفن شد و در ژانويه سال بعد، آخرين تلفن بل به كار افتاد. وي همچنين آزمايشگاهي به نام آزمايشگاه ولتا تأسيس كرد و در آنجا اولين صفحات فونوگراف يا ضبط صوت را با موفقيت تهيه كرد. همچنين، فوتوفون، وسيلهاي براي انتقال گفتار به وسيله امواج نور و اُودْيومتر ياشنوايي سنجي و نيز فونوگراف يادستگاه ضبط صوت از ديگر اختراعات اوست. الكساندر گراهام بل پس از عمري تلاش در راه علم ودانش سرانجام در 18 اوت سال 1922م در 75 سالگي درگذشت و در آن هنگام تمامي تلفنهاي دنيا به احترام وي، يك دقيقه از كار افتادند.
درگذشت "گوتليپ دايْمْلِر" مهندس آلماني و مخترع موتور سيكلت (1900م)
گوتليپ دايْمْلِر مبتكر آلماني در 18 سپتامبر 1834م در آلمان به دنيا آمد. حرفه اوليه دايملِر تفنگسازي بود. اين مخترع آلماني از نوجواني به كارهاي صنعتي علاقه داشت و در اين زمينه مطالعات فراواني كرد تا موفق به اختراع موتور سيكلت شد. دايملر در سال 1885م صورت تغيير يافتهاي از موتور خود را بر دوچرخهاي نصب كرد و اين نخستين موتور سيكلتي است كه ساخته شد. وي در سال 1887م موفق شد وسيله نقليه چهار چرخهاي را با موتور ساختِ خود به حركت درآورد و بدين ترتيب نخستين اتومبيل را بسازد. دايلمر در سال 1890م كمپاني دايملر موتور را تأسيس كرد و همين كمپاني است كه به ساختن اتومبيل مرسدس بنز مبادرت نمود. گوتليپ دايملر سرانجام در سوم مارس 1900م در 66 سالگي درگذشت.
امضاي قرارداد صلح بين آلمان و شوروي در جريان جنگ جهاني اول (1918م)
يكي از نخستين نتايج استقرار حكومت بلشويكي در روسيه، قطع عمليات نظامي در جبهه شرق و آغاز مذاكرات صلح بين حكومت جديد روسيه و آلمان و اتريش در شهر برستْ ليتوسك بود. دور اول مذاكرات در 22 دسامبر سال 1917م به علت شرايط سنگين و خفتآوري كه آلمانيها پيشنهاد ميكردند به نتيجه نرسيد و آلمانيها نيز حاضر به تعديل شرايط پيشنهادي خود نشدند. با تهاجم تازه آلمان در 18 فوريه 1918م و پيشروي سريع نيروهاي آنان در شوروي، لنين اعضاي كميته مركزي حزب بلشويك را به تشكيل يك جلسه اضطراري دعوت كرد و اين بار با اصرار، خواستار قبول پيشنهاد خود براي صلح به هر قيمت شد. با وجود مخالفت چند تن از اعضاي كميته مركزي، اكثريت اعضاي كميته كه از ادامه پيروزي آلمانيها و خطر سقوط پايتخت بيمناك بودند، نظريات لنين را تاييد كردند و دولت شوروي در اواخر فوريه تقاضاي تجديد مذاكرات صلح را نمود. آلمانيها اين بار شرايط سنگينتر و خفت آورتري براي صلح پيشنهاد كردند ولي با دستور صريح و اكيد لنين درباره امضاي قرارداد صلح تحت هر شرايطي، هيأت نمايندگي روسيه به شرايط پيشنهادي آلمان گردن نهاد و قرارداد ترك مخاصمه بين نيروهاي طرفين، در روز سوم مارس 1918م در برسْتْ ليتوسْكْ به امضا رسيد. به موجب اين قرارداد، روسيه علاوه بر لهستان و فنلاند، ايالات ساحلي بالتيك و روسيه سفيد و اوكراين را هم تسليم آلمانيها كرد و از متصرفات خود در بالكان به نفع اتريش صرفنظر نمود. روسها همچنين متعهد شدند نيروهاي خود را از ايران خارج كنند و قسمتي از متصرفات خود در قفقاز را به تركهاي عثماني واگذار نمايند. با متاركه جنگ در جبهه شرق، نيروهاي آلمان و اتريش در اين جبهه آزاد شدند و ميليونها سرباز آلماني و اتريشي كه از جبهه بازگشته بودند به قواي متحد در جبهه غرب و بالكان و ايتاليا پيوستند