شهادت "ثقةالاسلام ميرزا علي آقا تبريزي" توسط قواي متجاوز روس در تبريز (1290ش)

ميرزا علي آقا تبريزي معروف به ثقةالاسلام، در سال 1239 ش (رجب 1277 ق) در تبريز به دنيا آمد. وي در 23 سالگي راهي عتبات عاليات گرديد و در محضر شيخ محمد حسين فاضل اردكاني، ميرزا حبيب‏اللَّه رشتي و شيخ زين‏العابدين مازندراني در تكميل معارف اسلامي خود كوشيد تا به مقام اجتهاد نائل آمد. ثقةالاسلام تبريزي پس از هشت سال به تبريز مراجعت كرد و با نطق و موعظه، در هدايت افكار مردم مي‏كوشيد. پس از استقرار نظام مشروطه و پايان يافتن دوره استبداد صغير در ايران، روسيه كه حامي استبداد بود، در صدد اعاده استبداد در كشور برآمد و به دنبال بهانه بود. استخدام مورگان شوستر آمريكايي توسط مجلس شوراي ملي براي خزانه‏داري كل كشور، بهانه را به دست آنها داد. روس‏ها از اين عمل برآشفته شدند و طي اولتيماتوم شديدي، خواهان اخراج شوستر شدند. در اين زمان بين مجلس و دولت بر سر اين اولتيماتوم، بحث‏هاي زيادي درگرفت كه در اين حال، نيروهاي روسيه نيز بخشي از مناطق غرب و شمال ايران را به اشغال خود درآوردند. با ورود سپاهيان روس به تبريز، بسياري از مردم به دست آنان قتل عام شدند و ثقة الاسلام تبريزي نيز سعي مي‏كرد باگفتگو مانع از كشتار مردم گردد. در نهايت، روس‏ها ثقة الاسلام را در روز نهم محرم 1330 ق برابر با نهم دي ماه 1290 ش دستگير كردند. آن‏ها از ثقة الاسلام خواستند كه براي حفظ جان و مقام خود، مجاهدان تبريزي را آغازگر جنگ و كشتار معرفي كند ولي وي اين تقاضا را به شدت رد كرد. بنابراين قواي جنايت پيشه روس، اين عالم مجاهد را پس از اهانت و هتك حرمت، به دار كشيده و در دهم دي ماه 1330 ش برابر با عاشوراي سال 1330 ق به شهادت رساندند. ميرزا علي آقا ثقةالاسلام مردي فاضل، قانع، فروتن و بردبار و در عين حال جسور و بي‏باك بود. به ايران و ايراني عشق مي‏ورزيد و از بيگانگان نفرت داشت. در روزهايي كه تبريز عرصه كشاكش اختلافات داخلي بود، وي سعي مي‏كرد تا آن‏ها را به هم نزديك كند و نيروهايشان را در مبارزه با اشغالگران روس و انگليس به كار گيرد. ثقة الاسلام درعرصه ادب نيز دستي توانا داشت و به هر دو زبان فارسي و عربي مسلط بود. مِرآةُ الكُتُب و مقتل سيد الشُّهدا از جمله آثار اين مجاهد انقلابي مي‏باشند.

درگذشت فقيه رباني ملااحمد نراقي(1245 ق)

حاج ملااحمد بن ملامهدي نراقي، از بزرگان علماي دين و مجتهدان عالي قدر شيعه مي‏باشد. وي فقيه اصولي، محدث رجالي و شاعر حاذق و زاهد متقي بوده است. ملااحمد پس از كسب مدارج بالاي علمي نزد پدر دانشمندش، حاج ملامهدي نراقي، مشغول تدريس و تاليف شد و شاگرداني همچون شيخ مرتضي انصاري و سيد محمد شفيع جابلقي و بسياري ديگر را پرورش داد. اين عالم بزرگ همچنين در حديث مهارت داشته و با سه واسطه از علامه محمدباقر مجلسي روايت حديث كرده است. مُستند الشّيعه، معراجُ السَّعاده، اسرارُ الحَجّ، مفتاح الاحكام و مثنوي طاقديس از جمله آثار اوست. ايشان اشعار عرفاني فراواني سروده است و در شعر، "صفايي" تخلّص مي‏كرد. وفات ملااحمد در نراق اتفاق افتاد و بدن مطهر وي را در صحن علوي در نجف اشرف دفن كردند.

تولد "هانري ماتيس" نقاش معروف فرانسوي (1869م)

هانري ماتيس، نقاش فرانسوي در 31 دسامبر 1869م در فرانسه به دنيا آمد. وي پس از طي دروس متوسطه، به خواست پدرش براي تحصيل حقوق به پاريس رفت ولي به جاي حقوق، به نقاشي روي آورد. ماتيس پس از رسم تابلوهاي متعدد، اولين نمايش‏گاه آثار هنري خود را در 27 سالگي برپا كرد و حتي يكي از آثارش را دولت خريداري نمود. ماتيس درصدد بود تا با ايجاد سبكي جديد، هنر خود را تعالي بخشد. در اين ميان، جستجو و بررسي سبك‏هاي گوناگون نقاشي، نه تنها به تكامل آثار هانري ماتيس منجر گرديد، بلكه اين تلاش باعث شد تا در سال 1905م، به همراه عده‏اي از نقاشان معاصر خود، سبك جديدي با نام فوويسم را عرضه كند. ويژگي اصلي سبك فوويسم، بر هم زدن اشكال و تناسبات طبيعي و به كار بردن رنگ‏هاي تند و خالص بود. البته در اين بين، ماتيس تنها فردي بود كه به كشف امكانات اين مكتب ادامه داد و بر آن پاي فشرد. او در سال‏هاي پس از جنگ جهاني اول، با استفاده از تجربيات سال‏هاي نقاشي خود، از رنگ‏هاي تندتر و طرح‏هاي پيچيده‏تر استفاده نمود. او در دهه‏هاي پاياني عمر خويش،به كارهاي تزئيني و مصورسازي كتاب‏ها و نيز كارهاي گرافيكي پرداخت تا اين‏كه در سوم نوامبر 1945م در 85 سالگي درگذشت. وي از معدود هنرمنداني بود كه جنبه‏هاي عقلاني و عاطفي را در هنر خود به هم آميخت. او به هنري بيان‏گر و هدفمند اعتقاد داشت. به نظر ماتيس، فقط آن كسي كه بتواند عواطف خود را به طرزي اصولي نظم دهد، هنرمند است.