رییس جمهوری، با تاکید بر آنکه ثروتی بالاتر از سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی وجود ندارد و با بیان اینکه بزرگترین مسئولیت در حل معضلات جامعه بر عهده علوم انسانی است، اظهارداشت: وظیفه علوم تنها شناخت و تغییر نیست، بلکه هدایت و تعالی جامعه است و رسالت بزرگ عالمان و فرهیختگان به تعادل و تعالی رساندن جامعه است.
به گزارش ایسنا، حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی در مراسم اختتامیه هشتمین جشنواره بین المللی فارابی و تجلیل از ۳۳ برگزیده این جشنواره ، گفت: اگر فرهیختگان قادر به انتقال افکار صحیح نباشند، جامعه قانع نمی شود.
رییس جمهوری تأکید کرد: مسئولیت علم تنها شناخت و تغییر نبوده بلکه بالاتر از آن وظیفه تعالی جامعه را برعهده دارد .رییس جمهوری با اشاره به سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، گفت: از همه صاحبنظران علوم انسانی و اسلامی درخواست دارم تا انقلاب اسلامی را بازخوانی و تحلیل کنند و اینکه چطور امکان‌پذیر است که در عصر رقابت دو اردوگاه در دوران جنگ سرد، ملتی که به هیچ یک از دو اردوگاه تکیه نکرد، توانست بزرگترین انقلاب مردمی را به پیروزی برساند.
وی تصریح کرد: امام راحل نسبت به وحدت، انسجام و قدرت مردم، اندیشه‌ای داشت که شاید در آغاز تعداد انگشت‌شماری از صاحبنظران و فرهیختگان با او همراه بودند و همه می‌گفتند مگر ممکن است مردم با دست خالی و بدون سلاح، امکانات و حتی تشکیلات حزبی منظم، در برابر یک قدرت بزرگ منطقه‌ای که از پشتیبانی اکثر قدرت‌های بزرگ جهانی نیز برخوردار است، به پیروزی برسند.
روحانی با طرح این سئوال که آیا از لحاظ علوم اجتماعی، روانشناسی و جامعه‌شناسی این مسأله را تحلیل کرده‌ایم که چه عاملی باعث شد که یک ملت بزرگ بتواند در برابر همه قدرت‌ها پیروز شود؟، گفت: باید بار سنگین مسئولان و دانشمندان علوم انسانی و اسلامی را تذکر دهم که باید انقلاب اسلامی را بازخوانی کنند و ابعاد مختلف این انقلاب شکوهمند را تبیین و تفسیر کنند.
رئیس دولت گفت: برخی تصور می‌کنند، ادبیات زبان نمی‌تواند نسخه تعالی برای جامعه‌ای بپیچد، اما باید در نظر داشت از طریق، ادبیات زبان است که دریچه‌ای به سمت دستیابی به فرهنگ واقعی ملت‌ها باز می‌شود و فرهنگ عامل بزرگ حرکت جامعه و ملت‌هاست.رییس جمهوری تصریح کرد: در تمام علوم انسانی و اسلامی بجز بخش بنیادی باید به بخش کاربردی هم توجه شود.
روحانی با اشاره به وجود مشکلاتی بزرگ در جامعه و اینکه راه‌حل این مشکلات تنها از طریق علوم تجربی، فنی و پایه نیست، گفت: بار این مسئولیت سنگین بر دوش عالمان علوم انسانی و اسلامی است.رییس جمهوری ادامه داد: چه کسی وظیفه حل مشکلات اقتصادی جامعه، تبیین شرایط اقتصادی جامعه، ایجاد و رشد رونق اقتصادی، خروج از رکود و در علم مدیریت نیز سیاست‌گذاری، چارچوب و شیوه مدیریت جامعه را بر دوش دارد. در تمام این زمینه‌ها، علوم انسانی، نقشی بسیار تأثیرگذار دارد.
روحانی تأکید کرد: آغاز راه برای حل مشکلات سلامت و تحول در این بخش، از مسیر فرهنگ سلامت می گذرد. وظیفه تبیین فرهنگ سلامت نیز بر دوش بخش پزشکی نیست بلکه همه ما باید در این زمینه وارد صحنه شویم.
رییس جمهوری گفت: اگر در بخش آب مشکل داریم و باید منابع آبی کشور را با شیوه‌های درست مدیریت کنیم، شیوه‌های جدید آبیاری آموخته شود و از ذخایر و منابع آبی برای رفاه مردم درست بهره ببریم ، بدون فرهنگ صحیح برای مصرف نمی‌توان مشکلات مدیریت آب را حل کرد.
وی با اشاره به مشکلات محیط زیستی مردم در غرب، جنوب و شرق کشور و مشکلات آنان در مواجهه با ریزگردها، آلودگی خاک و آب، گفت: راه‌حل علمی برای این مشکلات وجود دارد و باید مصرف و شدت انرژی متعادل شود، از منابع سوختی سالم بهره ببریم و صنعت ما تحول یابد، اما در عین حال باید در نظر داشت در مسأله محیط زیست، بدون تغییر فرهنگ جامعه مشکلات حل نمی‌شود.
رییس جمهوری گفت: همه این سرمایه‌های مادی که در جامعه می شماریم، اگر در جامعه مردم به یکدیگر و حکومت اعتماد نداشته باشند و چنانچه رابطه درست بین “مردم”، “مردم و حکومت ” و “حکومت و مردم” نباشد و اگر سرمایه اجتماعی نباشد، آیا به قول معروف سنگ روی سنگ بند می شود؟ و می توان جامعه را اداره کرد؟ و آیا در چنین جامعه ای مردم احساس امنیت و آرامش می کنند؟
روحانی افزود: اگر شما صبح به سرکار می روید ، به این دلیل است که اعتماد به سرمایه اجتماعی دارید یعنی به این اعتماد دارید که دیشب و وقتی شما خواب بودید، قانون عوض نشده و حاکمان جامعه خواب نما نشده اند و به عبارتی اعتماد دارید که حاکمان جامعه شما ، متکی به علم، خرد و مشورت هستند و شبانگاه تصمیم فردی نمی‌گیرند.
رییس جمهوری گفت: اساس زندگی ما بر مبنای تمامی ابعاد سرمایه اجتماعی است. حال سوال این است که مسئولیت آسیب دیدن و تقویت این سرمایه اجتماعی بر دوش چه کسی است؟
روحانی با طرح این پرسش که تبیین و تشریح قواعد بازی سیاست و اقناع مردم بر دوش چه کسانی است؟ ، ادامه داد: عالمان علوم انسانی و اسلامی این وظیفه مهم را بر دوش دارند و اگر بناست در جامعه قواعد بازی رعایت نشود و فرهیختگان نتوانند افکار صحیح را به جامعه منتقل و مردم را قانع کنند، همان وضعی پیش می‌آید که اکنون در آمریکا شاهد آن هستیم.رییس جمهوری ادامه داد: امروز در آمریکا سئوال بزرگی پیش روی دانشمندان، فرهیختگان و نخبگان آن جامعه است که چگونه امکان دارد با وجود ابزار تبلیغات، دانشگاه‌ها، ارتباطات و فرهخیتگان، موفق نشوند، افکار عمومی مردم را قانع کنند.
روحانی تأکید کرد: افتخار انقلاب اسلامی این است که در طول ۳۸ سال گذشته حداقل ۳۴ انتخابات برگزار شده است و از دیگر افتخارات ما جوان بودن این نظام انتخاباتی است، امام(ره) پس از ورود به تهران و در بهشت زهرا گفتند که پدران ما نمی‌توانند راجع به سرنوشت ما تصمیم بگیرند و خودمان باید در مورد خودمان تصمیم بگیریم.رییس جمهوری تصریح کرد: مگر امکان‌پذیر است که بدون اخلاق و مراعات قواعد بازی در پای صندوق انتخابات حاضر شد که تبیین این امر بر دوش عالمان، فرهیختگان و اندیشمندان علوم اسلامی و انسانی است.
سخنان وزیر علوم
دکتر محمد فرهادی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری هم در ادامه مراسم از ارتقای حضور نشریات فارسی‌زبان در حوزه علوم انسانی در پایگاه‌های استنادی جهانی خبر داد و گفت: در صورتی که نشریات فارسی‌زبان حوزه علوم انسانی بتوانند در پایگاه‌های بین‌المللی حضور یابند، یک‌ونیم برابر بیشتر از سایر حوزه‌ها مورد حمایت مالی قرار می‌گیرند.
وی با تاکید بر اینکه مهمترین سرمایه معنوی ما که فرهنگ اسلامی است، به طور مستقیم در حوزه علوم انسانی جای دارد، اظهار داشت: در حال حاضر حدود ۴۷ تا ۵۰ درصد ظرفیت‌های آموزش عالی به علوم انسانی اختصاص دارد؛ هم از بعد آموزشی و هم از بعد پژوهشی مانند انجمن‌های علمی، نشریات علمی پژوهشی، قطب‌های علمی، پژوهشگاه‌ها و مراکز پژوهشی و اعضای هیات علمی از جمله ظرفیت‌های پژوهشی حوزه علوم انسانی به شمار می‌رود.
وزیر علوم خاطرنشان کرد: به نظر من مهمترین آسیب و آفت این حوزه این است که میان پژوهش‌های این حوزه و مسائل اجتماعی ارتباطی وجود ندارد و سیاست اصلی ما ارتقای پژوهش‌ها به حداکثر ظرفیت خود برای پاسخگویی به مسائل مبتلا به جامعه است.
فرهادی کاربردی کردن فناوری در حوزه علوم انسانی را از دیگر برنامه‌های وزارت علوم در این حوزه نام برد و گفت: بر این اساس در حال حاضر هفت مرکز رشد در این حوزه مجوز گرفته‌اند که در حوزه‌هایی نظیر صنایع فرهنگی، تجارت الکترونیک، محیط‌زیست، گردشگری، زیارت، مشاوره، هنرهای قرآنی و مدیریت فعالیت می‌کنند.دکتر ضیاء‌هاشمی، معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم هم با بیان این که در هشتمین دوره از جشنواره فارابی ۴ هزار و ۱۰۰ اثر ارسال شده است، گفت: در این دوره ۷ محقق خارجی در حوزه ایران‌شناسی انتخاب شدند.
وی خاطرنشان کرد: در برگزاری این جشنواره سازمان‌های ملی و بین‌المللی مانند یونسکو، آیسسکو، بنیاد ملی نخبگان، بنیاد ایران‌شناسی، سازمان ارتباطات اسلامی و وزارت امور خارجه مشارکت داشته‌اند.
هاشمی فرآیند داوری را پنج مرحله‌ای دانست و تاکید کرد: در این دوره چهار هزار
و ۱۰۰ اثر مورد ارزیابی قرار گرفتند و پس از داوری و ارزیابی، ۹ اثر برگزیده و ۸ اثر شایسته تقدیر معرفی خواهند شد.
وی با تاکید بر اینکه ۷۷ درصد آثار رسیده در رده سنی بزرگسالان و ۲۳ درصد در رده سنی جوان زیر ۳۵ سال ارسال شده است، اضافه کرد: از میان صاحبان اندیشه خارجی پس از داوری هفت نفر دانشمند برتر در حوزه ایران‌شناسی انتخاب شده‌اند.به گفته‌هاشمی، محققان برگزیده خارجی از کشورهای آلمان، ایتالیا، فرانسه، بلژیک، لبنان، هلند و سوریه بوده‌اند.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم خاطرنشان کرد: دو شخصیت پیشرو از میان دانشمندان علوم انسانی فقید، دو نفر از مفاخر ملی، دو نفر مترجم برجسته، یک نفر از نظریه‌پردازان، یک انجمن برتر و یک نشریه علوم انسانی برتر در فرآیند داوری انتخاب شده‌اند.گفتنی است دکتر ستاری، معاون علمی‌وفناوری رییس‌جمهوری و دکتر نهاوندیان، مسئول دفتر رئیس‌جمهوری از دیگر حاضران این جشنواره بودند.
اسامی‌تقدیرشدگان
دکتر علی‌اصغر سمسار یزدی برگزیده بزرگسال با اثر قنات زارچ
دکتر امیرمحمد گمینی برگزیده جوان با اثر جایگاه و آراء قطب‌الدین شیرازی در علم هیئت
دکتر محمدمهدی الشریف برگزیده بزرگسال با اثر منطق حقوق
دکتر نسرین طباطبایی حصاری برگزیده جوان با اثر مبانی و آثار نظام ثبت املاک
دکتر علی رواقی برگزیده بزرگسال با اثر زبان فارسی افغانستان
دکتر زهره‌هاشمی‌شایسته تقدیر بخش جوان با اثر عشق صوفیان در آیین استعاره
دکتر علیرضا شجاعی زند شایسته تقدیر گروه بزرگسالان با اثر دین در زمانه و زمینه مدرن
دکتر آرمین امیر شایسته تقدیر بخش جوان با اثر هواشناسی متون منش ملی ایرانیان
دکتر نیلوفر فتاحی‌زاده برگزیده بخش جوان با اثر سیاست خاطره و جنگ در ایران
دکتر محمدعلی همتی با اثر گزارش نقد و بررسی آراء کریستوف لوکزنبرگ در کتاب قرائت
دکتر فاطمه شهیدی با اثر تبیین معنای ماهیت از نظر ابن‌سینا
دکتر سیدمحمد مناقبان قهفرجی با اثر تحلیل نظریه موجود در فلسفه میرداماد