جام جم آنلاين: بدن انسان همواره در معرض خطر ابتلا به بيماري‌هاي مختلف بوده و در اين ميان يكي از بيماري‌هايي كه به خصوص در دوران نوزادي، سالمندي و افراد داراي نقص سيستم ايمني شيوع بيشتري داشته و در نتيجه عواقب ناشي از عفونت نيز ايجاد مي‌شود، مسموميت خوني يا سپتيسمي است.
دكتر محمد براري، متخصص بيماري‌هاي عفوني در اين‌باره به «جام‌جم» مي‌گويد: سپتيسمي به عفونتي گفته مي‌شود كه در آن باكتري‌ها و مواد سمي همراه با آنها ـ كه در ناحيه سرايت باكتري جمع شده ـ وارد جريان خون مي‌شوند و از اين راه تكثير يافته و به تمام بدن گسترش مي‌يابند.
وي مي‌افزايد: نتايج برخي از تحقيقات نشان مي‌دهد اين عفونت روي بيشتر از يك درصد از نوزادان تازه متولد شده اثر گذاشته و حدود نيمي از موارد نيز باعث مرگ و مير آنان مي‌شود.
دكتر براري مي‌گويد: سپتيسمي در شرايطي كه سدهاي اوليه دفاعي بدن مانند پوست و مخاط آسيب ببينند، احتمال بروز بيشتري دارد.
نشانه‌ها
شدت بروز علائم و نشانه‌هاي بيماري در هر فرد بستگي به شرايط سلامت عمومي بيمار، وجود بيماري‌هاي زمينه‌اي و ميزان تأخير در درمان دارد.
دكتر براري با اشاره به علائم اين بيماري مي‌افزايد: مسموميت خوني شامل لرز شديد، بالا رفتن سريع درجه حرارت بدن، تند شدن ضربان قلب و تعداد تنفس زياد، برافروختگي پوست، گيجي و منگي، تحريك‌پذيري، كاهش فشار خون و در موارد شديد، اختلال انعقادي ـ كه مي‌تواند با نشانه‌هايي مانند خون‌مردگي در زير پوست و اشكالي از بثورات ظاهر شود- از نشانه‌هاي بيماري است و نبود تب نمي‌تواند دليل بر عدم وجود سپتيسمي باشد.
علل
وي مي‌افزايد: ابتلاي به سرطان خون يا ساير سرطان‌ها، ابتلاي فرد به بيماري‌هاي كاهنده مقاومت بدن (ايدز، سل و...)، مصرف داروهاي سركوب‌كننده سيستم ايمني بدن (تركيبات كورتيكو استروييد و داروهايي كه در بيماري‌هاي روماتيسمي مصرف مي‌شوند)، سن بالاي 60 سال و بارداري يا زايمان‌هاي عارضه‌دار از عوامل افزايش‌دهنده خطر ابتلا به عفونت خوني هستند.
مسموميت خوني مي‌تواند عوارضي نظير شوك (كاهش شديد فشار خون)، عفونت دريچه‌هاي قلبي و نارسايي احتقاني قلب، نشانگان زجر تنفسي، نارسايي كليه و كبد را ايجاد كرده و در صورت عدم درمان در نهايت به مرگ بيمار منجر شود.
دكتر براري مي‌گويد: بهترين روش درمان مسموميت خوني، استفاده از آنتي‌بيوتيك جهت مبارزه سريع با عفونت است. همچنين انجام آزمايش‌هاي تشخيصي شامل كشت خون براي شناسايي عامل بيماري، آزمايش ادرار و شمارش گلبول‌هاي خون در بيماران پس از درمان ابتدايي بيماري ضروري است. وي اضافه مي‌كند: گاهي لازم است پس از شناسايي منشأ عفونت نسبت به برداشتن يا تخليه آن و در مواردي تزريق فرآورده‌هاي خوني به بيمار اقدام كرد.
توصيه
اين متخصص بيماري‌هاي عفوني مي‌گويد: چنانچه علائمي از افت فشار خون يا تب بسيار بالا (بالاي39 درجه) در بيمار ديده شود، مي‌توان از اقداماتي نظير رساندن مايع كافي به بدن بيمار و همچنين تب‌برهايي مانند استامينوفن استفاده كرد، زيرا اغلب جمعيت در معرض خطر اين عفونت افراد سالمند و نوزادان بوده كه به دنبال تب شديد و كاهش فشار خون دچار عوارض جبران‌ناپذيري در ارگان‌هاي حياتي مانند مغز، كليه، كبد و قلب مي‌شوند.
وي توصيه مي‌كند: بيمار تا زماني كه فعاليت عادي خود را به تدريج آغاز كند بايد در رختخواب استراحت كند.
سعيد كريمي / جام‌جم