يكي از صفت‌هاي بارز بزرگان دين و چهره‌هاي درخشان تاريخ، خودباوري و عزت‌نفس است. اگر انسان با معرفت قلبي، احساس شخصيت و عزت كرد، هرگز از اطاعت دستورهاي خداوند سرپيچي نمي‌كند. ارتباط دائم با خداوند و پرهيز از گناهان از مهم‌ترين راه‌هاي خودباوري است. خودباوري انسان موجب مي‌شود تا خود را كوچك نشمارد و موقعيت خود را از دست ندهد.
امام هادي(ع) فرموده‌اند: كسي كه احساس شرافت و كرامت در خود نمي‌كند از شرّ او ايمن مباش. از كسي كه براي خودش قيمت و ارزشي ندارد، بترسيد چون انسان با كرامت انجام دادن كارهاي نيك را بر خود واجب مي‌داند.
ـ مقاومت و پايداري در برابر سختي‌ها از ديگر راهكارهاي خودباوري است. انسان با عزت، روح مقاومي دارد و در برابر مشكلات صبر و تحمل دارد.
ـ مسئوليت پذيري و از انتقاد ديگران نترسيدن.
قرآن كريم مي‌فرمايد: كساني كه در راه خداوند جهاد و تلاش مي‌كنند و از سرزنش‌كنندگان نمي‌ترسند، هرگاه از شما انتقاد كردند، بدانيد كه حتماً فرد مفيدي هستيد، چون مردم با افراد بي‌خاصيت، كاري ندارند.
ـ مقايسه نكردن خود با ديگران: هر كسي خودش را با امكانات خود مقايسه كند. براي اينكه روحيه‌ي خودباوري ما ضعيف نشود، هميشه سعي كنيم در امور مادي خود را با افراد پايين‌تر از خود و در امور معنوي خود را با افراد بالاتر از خود مقايسه كنيم.
حــضرت علي(ع) فرموده‌اند: به افراد پايين‌تر از خود بيشتر نگاه كن؛ زيرا اين نگاه كردن، درهاي شكرگزاري را به روي تو باز مي‌كند.
از سعدي شاعر بزرگ ايراني نقل كرده‌اند: در ايام جواني روزي كفش نداشتم و از زندگي خود سخت ناراحت بودم و گله و شكايت مي‌كردم؛ اما وقتي بيرون رفتم، مردي را ديدم كه كنار ديوار نشسته است و پا ندارد با ديدن او به خودم آمدم و به درگاه خداوند شكرگزاري كردم كه اگر كفش ندارم، در عوض دو پاي سالم دارم كه بدون كفش مي‌توانم با آنها راه بروم. بهتر است به جاي اينكه به پاي بي‌كفش خود نگاه كنيم، به كساني كه اصلاً پا ندارند، نگاه كنيم و خداوند را شكر كنيم.
امام صادق(ع) فرموده‌اند: به آنچه كه در دست فرزندان دنياست، چشم ندوزيد، هر كسي كه به آن چشم بدوزد، غم او طولاني مي‌شود و خشم او آرام نمي‌گيرد و نعمت الهي كه در نزد اوست، كوچك مي‌شمرد و در نتيجه سپاسگزاري او كم مي‌شود.
خداوند در سوره طه آيه 131 فرموده‌است : به آنچه در دست ديگران است و مردم از آن برخوردارند چشم ندوزيد، آنها عمري كوتاه و ناچيز دارند و رزق و روزي پروردگار بهتر و پايدارتر است.
تهيه و تنظيم: جميله مهدوي‌نيا