مرکز پ‍ژوهش‌های مجلس پیش‌بینی کرد که التهاب بازار ارز در ۲‌ ماه پایانی سال کاهش یابد و البته به سیاستگذاران ارزی هشدار داد نسبت به اصلاحات اساسی بازار ارز، تنظیم سیاست بلندمدت و کانال نوسانات کوتاه‌مدت غافل نشوند.

اين تازه‌ترين گزارش بازوي تحقيقاتي مجلس درباره راز گراني قيمت ارز در بازار آزاد است؛ درحالي‌كه روز پنجشنبه گذشته، قيمت فروش نقدي هر دلار آمريكا در بازار آزاد به مرز 3980تومان رسيد. يافته‌هاي يك تحقيق در مركز پژوهش‌هاي مجلس نشان مي‌دهد تحولات بازار ارز با متغيرهاي بنيادين بازار ارز در ايران ناسازگار نيست؛

هرچند افزايش جهاني ارزش دلار، انتخابات آمريكا و افزايش فصلي تقاضاي ارز تجاري و مسافرتي و عدم‌عرضه ارز غيرنفتي در فصل پاييز نيز مي‌تواند ازجمله دلايل روند صعودي قيمت دلار آزاد تلقي شود. مركز پژوهش‌هاي مجلس ريشه‌هاي اصلي تحولات بازار ارز را سياست دولت و بانك مركزي مبني بر لنگر قرار دادن نرخ اسمي ارز مي‌داند كه بسته به ميزان تلاش دولت براي حفظ نرخ ارز مشخص، كنترل كمتري بر متغيرهاي پولي به همراه دارد. اين مسئله زمينه‌ساز ايجاد تورم و كاهش نرخ ارز حقيقي خواهد شد كه افزايش تدريجي تقاضا براي ارز خارجي را در پي دارد.

اين نهاد تحقيقاتي تأكيد دارد: افزايش شفافيت بازار ارز و كاهش تقاضاي ارز كاغذي، از طريق آزادسازي نرخ ارز و ايجاد نهادهايي مانند بورس ارز و اجراي پيمان‌هاي پولي نيز ازجمله راهكارهايي است كه بايد در دستور كار دولت، بانك مركزي و سازمان بورس اوراق بهادار قرار گيرد، زيرا سبب خواهد شد كارآفرينان از طريق مبادله ابزارهاي مشتقه مبتني‌بر ارز خارجي ريسك ارزي را در فعاليت‌هاي خود مديريت كنند.

در اين گزارش با اشاره به موانع بر سر نقل و انتقال ارز به‌عنوان يكي از دلايل نوسان نرخ ارز در بازار تصريح شده است: تأخير دولت و بانك مركزي در اجراي سياست يكسان‌سازي نرخ ارز باعث شده تا تقاضاي سفته‌بازانه براي نرخ ارز با اين انتظار كه بعد از يكسان‌سازي نرخ ارز شاهد افزايش آن خواهيم بود، افزايش يابد.

مركز پژوهش‌هاي مجلس با اشاره به افزايش 8 درصدي ارزش جهاني دلار در نيمه دوم سال 2016تأكيد دارد: افزايش 15درصدي ارزش دلار آمريكا در بازار داخلي كشور نشان مي‌دهد تقريبا نيمي از افزايش نرخ دلار را نمي‌توان به افزايش ارزش جهاني آن نسبت داد. هرچند انتخابات آمريكا و پيروزي دونالد ترامپ مهم‌ترين عامل غيراقتصادي افزايش قيمت ارز در بازار داخلي عنوان مي‌شود كه به‌دليل مواضع ضد‌برجامي او و ابهام در مواضع ترامپ درخصوص ايران باعث شد تا تقاضا براي ارز خارجي افزايش يابد.

    تغييرات نرخ‌ ارز در سه ماهه اخير

1.13درصد؛ نسبت يورو به دلار در ايران
1.13درصد؛ نسبت يورو به دلار جهاني
7.1درصد؛ ميزان افزايش قيمت يورو
15درصد؛ ميزان افزايش قيمت دلار.