رئيس جمهوري در مراسم گشايش بيست و هفتمين نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران: ملت ايران به دنبال اعتدال و پيشرفت است بايد امنيت و آزادي را براي نويسنده و ناشر تضمين كنيم

سرويس فرهنگي، هنري: بيست و هفتمين دوره نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران ديروز با حضور رئيس جمهوري، وزير ارشاد، معاون فرهنگي وزير و ناشران داخلي و خارجي در مصلاي تهران گشايش يافت. به گزارش خبرنگار ما، دكتر حسن روحاني، رئيس جمهوري اسلامي ايران ديروز در جمع ناشران و علاقه‌مندان به حوزه كتاب و كتابخواني گفت: «بگذاريم آنچه در دل و انديشه وجود دارد، روي كاغذ خودنمايي كند. ما در پي سانسور دولتي نيستيم». وي افزود: «امروز، بيشترين نقد از دولت و دولتمردان مي‌شود و افتخار مي‌كنم به دولتي كه شرايطي را به وجود آورده است كه همه به راحتي نقد مي‌كنند و سخن مي‌گويند و گاهي از كاه كوه مي‌سازند. نقد، حق همه مردم است، اما آنچه پسنديده نيست آنكه كسي با پول مردم و بيت‌المال دولتي را كه منتخب مردم است و با راي اكثريت مردم شروع به كار كرده، به جاي نقد، تخريب كند. ما از همه مي‌خواهيم با شناسنامه حرف بزنند، بگويند از كجا هستند و از طرف چه جناحي صحبت مي‌كنند. آن‌ها بايد از جانب جناح خود صحبت كنند نه از جانب ملت ايران. راه ملت ايران روشن است. ملت ايران به دنبال آرامش، اعتدال و پيشرفت است. ملت ايران به دنبال اخلاق است. اگر گروهي مي‌خواهند ذهن مردم را از تعالي اخلاقي باز دارند و با تهمت و دروغ به آن ضربه بزنند، اين كار درست نيست. آن‌ها يادشان باشد كه امسال سال فرهنگ و اقتصاد است، نه سال تخريب، دروغ و مشغول كردن مردم به حوادث غيرواقعي و رويدادهاي تخيلي كه از ذهن كوچك برخي مي‌گذرد». دكتر روحاني در ادامه متذكر شد: «همان‌طور كه ما بايد به دنبال اقتصاد مقاومتي باشيم، بايد به دنبال فرهنگ مقاومتي هم باشيم؛ فرهنگ و اخلاقي كه موجوديت ملتي را در برابر فرهنگ‌هاي ديگر تضمين و بتواند در برابر انواع موج‌هاي انحرافي مقاومت كند. ما نياز به فرهنگ مقاومتي داريم همان‌طور كه نيازمند اقتصاد مقاومتي هستيم. ما نياز به فرهنگ دانش بنيان داريم همان‌طور كه نيازمند اقتصاد دانش‌بنيان هستيم، فرهنگي كه اساسش بر تفكر و تعقل است، فرهنگي كه از ديرباز در درونش كتاب، شعر، ادبيات، خداپرستي و يكتاپرستي حضور داشته است. ما در كنار هويت اسلامي و ايراني‌مان هستيم. البته جامعه ما و اعتقادات ما چارچوبي را براي همه آفرينندگان و نويسندگان فرهنگ پيش‌رو مي‌گذارد. آن چارچوب، احترام به فرهنگ مردم، دين مردم، عقايد مردم و احترام به اسرار كشور است. احترام به تماميت ارضي و وحدت ملي است. اگر امروز به دنبال ثروت ملي هستيم، ياد سهم ارزش آفريناني باشيم كه كمتر نامشان برده مي‌شود». رئيس جمهوري گفت: «اجازه ندهيم شرايط امروز منطقه‌اي و بين‌المللي كه براي تعامل سازنده ما با جهان از ديروز فراهم‌تر است، اين فضا را برهم زند. نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران نوعي تعامل سازنده با جهان و نوعي ديپلماسي عمومي است. اين نمايشگاه محل تلاقي فرهنگ‌ها و انديشه‌ها است. اينجا فقط محلي براي فروش كتاب نيست، اينجا جايگاه ظهور و بروز عقلانيت و انديشه است. بايد از يكديگر استفاده كنيم و به همديگر نزديك شويم. ما تابع همان پيغمبري هستيم كه به ما ياد داد تا اقصي نقاط جهان حتي چين، راه را بپيماييم و علم را بياموزيم. ما بايد مشكلات را از پيش پاي نشر برداريم و فضا را براي همه آن‌هايي كه تلاش مي‌كنند، برداريم. چه آفرينندگان اثر، چه آن‌هايي كه به عنوان ويراستار، مصحح و حروفچين فعاليت مي‌كنند، چه كساني كه مغازه خود را با محصولات انديشه مي‌آرايند و چه آن‌هايي كه مردم را به خواندن و خريد كتاب تشويق مي‌كنند و چه معلم‌هايي كه ياد مي‌دهند چگونه بخوانيم و چگونه بنويسيم». وي افزود: «من در‌ آغاز سال تحصيلي به همه معلمان توصيه كردم به زنگ كتاب و كتابخواني توجه كنند. خداوند قدرتي را به ما عنايت كرده است، با كلمات و حروفي كه عددشان خيلي زياد نيست، اما با همين الف، ب و ميم و سين و قاف، بشر چه كرده است. هم عشق آفريده شده است، هم ثروت، پيشرفت، هم تعالي، برادري و تعاون و من از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و همه دست‌اندركاران براي برگزاري اين نمايشگاه و ساير امور فرهنگي تشكر مي‌كنم». دكتر روحاني اظهار داشت: «بايد تشخيص خوب و بد را به صاحبنظران واقعي واگذار كنيم و بدانيم هيچ‌كس در مميزي بالاتر از وجدان عمومي نيست. آنان مي‌دانند به استقبال چه كتابي بروند و چه كتابي را در گوشه انزوا قرار دهند. اجازه بدهيم صاحبان صلاحيت بهترين شيوه‌ها را براي هدايت برگزينند. بگذاريد اين دولت دخالت خود را كمتر و كار را به صاحبان هر رشته واگذار كند. همه دولت‌ها نيازمند ارشاد صاحبان فرهنگ هستند. صاحبان فرهنگ ما نياز به ارشاد و گشت ارشاد ندارند. آن‌ها بايد بگذرند و عبور كنند و تماشا كنند و چون صاحب انديشه و فكر و فرهنگ هستند، فعاليت كنند». وي در ادامه گفت: «كلمه و نام كتاب هم با فرهنگ ايراني ما و هم با فرهنگ اسلامي عجين است، اگر موسي كليم الله را به عنوان شكافنده نيل مي‌شناسند و اگر عيسي روح‌الله را به عنوان زنده كننده مردگان، پيامبر عظيم‌الشان اسلام را به عنوان صاحب كتاب مي‌شناسند. معجزه پيامبر ما كتاب است و ما مسلمانان و خانواده‌هاي ايراني از دوران خردسالي جزو اولين چيزهايي كه در قفسه كتاب مشاهده مي‌كرديم، كتاب و حداقل قرآن مجيد، كتاب آسماني‌مان بود. جالب آنكه ارتباط ما مسلمانان با اديان آسماني ديگر و پيروان مكاتب توحيدي با كلمه كتب شكل مي‌گيرد. ما آن‌ها را اهل كتاب‌ مي‌دانيم و كلمه اهل كتاب ارتباط ويژه ما مسلمانان با همه فرق و ادياني است كه به اصول دين معتقد هستند. كتاب به معناي ظهور و بروز خرد و انديشه انسان است. به همان اندازه كه انديشه و خرد داراي حرمت است، كتاب و نويسنده كتاب و نشردهنده آن حرمت و احترام دارند. البته حفظ حرمت كتاب يا آفريننده آن، فقط با زبان و بيان نيست. ما بايد در وضع قانون و مقررات مربوط، امنيت حقوقي، اجتماعي و فرهنگي‌مان تلاش كنيم تا حرمت اهل قلم را نگاه داريم كه اين قلم مورد احترام خالق و آفريننده جهان است كه او به اين قلم قسم ياد كرده است. پس قلم، داراي حرمت است و صاحب قلم حرمت بيشتري دارد. دكتر روحاني در ادامه متذكر شد: «همه بايد تلاش كنيم تا مسير خلق كتاب و كتابخواني را هموارتر كنيم. آن حبل المتيني كه ما را به همه اعصار و دوران‌ها متصل مي‌كند، كتاب است. كتاب ما را با ديار دور و نزديك، با اقوام و قبايل و بازندگي و راه و روش آن‌ها آشنا مي‌سازد. پس كتاب، حلقه اتصال همه انسان‌ها است. اسلام، آييني است كه تعلق به قوم و قبيله‌اي ندارد. داراي عصبيت قومي و قبيله‌اي نيست. دريچه ورود علم و دين و فرهنگ را عقل و دل مي‌داند، نه طايفه و سرزمين. پس كتاب، همانند فرهنگ و دين مرز نمي‌شناسد. ارزشي است فراتر از همه مرزهاي سياسي و جغرافيايي. اگر مي‌خواهيم كتاب جايگاه اصلي خود را بيابد، بايد امنيت و آزادي را براي آفريننده كتاب و عرضه كننده آن تضمين كنيم. كتاب به معناي ثبت آن چيزي است كه بر دل و جان داريم. روي سنگ يا برگ يا صفحه مجازي يا به صورت نقاشي باشد يا خلق ساختماني با معنا و مفهوم خاص، يعني معماري همه آثار ثبت شده جهاني و محفوظ مانده به نوعي كتاب هستند. كتاب به معناي آن است كه ما از ديروزمان باز نمي‌مانيم كه چه بوده است و از فكر فردايمان كه چه بايد باشد، فاصله نمي‌گيريم. اگر كتاب مي‌خواهد جامعه‌مان را در مسير تعالي و پيشرفت قرار دهد، بايد با نقد توأم باشد. كتاب و نقد متمم و مكمل يكديگر هستند. كدام انديشه است كه بدون نقد و نقادي پيش برود و به كمال برسد. كدام نقدي هست كه بدون انديشه بتواند مفيد باشد. ما در دنياي كتاب هم بايد زمينه را براي نوشتن بهتر، آسان‌تر و بدون دغدغه فراهم كنيم». همچنين علي جنتي، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در مراسم افتتاحيه بيست و هفتمين نمايشگاه بين‌المللي کتاب تهران با تاکيد بيشتر به واگذاري امور نمايشگاه به تشکل‌هاي نشر گفت: نمايشگاه کتاب نقش بسزايي در تقويت اقتصاد نشر دارد. اين نمايشگاه با تاکيد بر جنبه‌هاي حرفه‌اي، نخبه‌گزيني و خانواده محوري مي‌تواند بسيار تاثير‌گذار باشد. وي با تاکيد بر اينکه نمايشگاه کتاب يکي از بزرگترين رويدادهاي فرهنگي کشور محسوب مي‌شود، گفت: بلوغ فرزانگي يک ملت را بايد در فروغ کتاب‌هايش جست‌و‌جو کرد. با وجود وارد‌شدن دنياي مجازي و دسترسي به کتاب‌هاي الکترونيک، هم‌چنان رابطه انسان با کتاب نا‌گسستني است. زيرا مطالعه کتاب تزکيه جان و دل را در بر دارد. کتاب زبان گوياي پديد‌آورندگاني است که رمز و رازهاي هستي را در آن پنهان کرده‌اند. وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي نقش کتاب در ميزان دانايي افراد را انکار‌ناپذير دانست و اظهار کرد: هيچ ملتي را بدون داشتن کتاب نمي‌توان با فرهنگ و فرهيخته به حساب آورد. در سال‌هاي اخير شاهد گسترش مراکز پژوهشي، انتشار اطلاعات و افزايش آمار دانشجويان بوديم و به طور کلي جهش قابل ملاحظه‌اي در علم و دانش داشتيم. وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي با اشاره به رشد بي‌سابقه عناوين کتاب بيان کرد: ما شاهد رشد کتاب در موضوعات و عناوين مختلف بوديم و با چاپ 66هزار عنوان کتاب که نيمي از آنها چاپ اول بود به رشدي بي‌سابقه در کتاب رسيديم. حوزه نشر بايد با حمايت دولت و پرداختن به موضوع مخاطب‌شناسي و توجه به بخش‌هاي نرم‌افزار و سخت‌افزاري به جايگاه ايده‌آل خود دست پيدا کند. صنعت نشر آميزه‌اي از علم و هنر است که با اقتصاد رابطه مستقيم دارد. بنابراين بايد با سياست‌گذاري‌هاي کلان و راهبردهاي نوين، اقدامات کليدي در اين حوزه انجام داد. وي درباره سرانه مطالعه در کشور توضيح داد: سرانه مطالعه کشور ما نسبت به ساير کشورهاي همسايه قابل قبول است اما سرانه مطالعه براي کشوري با سابقه فرهنگ غني ايران مطلوب نيست و بايد افزايش پيدا کند. ما وارث تاريخ و فرهنگ ايران هستيم و بايد اين کشور را به جايگاه واقعي خود برسانيم. جنتي با بيان اينکه تقدير از ناشران، چراغ علم را روشن نگاه مي‌دارد، در ادامه به نقش نمايشگاه کتاب اشاره کرد و افزود: نمايشگاه کتاب نقش به سزايي در تقويت اقتصاد نشر دارد. اين نمايشگاه با تاکيد بر جنبه‌هاي حرفه‌اي، نخبه‌گزيني و خانواده محوري مي‌تواند بسيار تاثير‌گذار باشد. وي در پايان صحبت‌هاي خود نگاه نمايشگاه امسال را نگاهي کيفي تلقي کرد و ادامه داد: در اين دوره از نمايشگاه نشست‌هاي تخصصي برگزار مي‌شود، اما نگاه کمّي از اين‌گونه فعاليت‌ها برداشته شده است و ما به سمت نگاهي کيفي رفتيم. همچنين تاکيد بيشتري به واگذاري امور نمايشگاه به تشکل‌هاي نشر داشتيم. معرفي ناشران برگزيده سال92 در ادامه اين مراسم از انتشارات سخن، انتشارات جامعه‌نگر، انتشارات افق، انتشارات محراب قلم، انتشارات كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان، انتشارات بوستان كتاب و سازمان انتشارات جهاد دانشگاهي به عنوان ناشران برگزيده سال 92 قدرداني شد. همچنين در بخش ويژه، انتشارات آموت با مديرمسئولي يوسف عليخاني، انتشارات علوم رايانه با مدير مسئولي عين‌الله جعفرنژادقمي، انتشارات اردهال با مديرمسئولي سيدحسين عابديني، انتشارات تضامني حتمي به مديرمسئولي رضا حتمي رازليقي، انتشارات تاليف، ترجمه و نشر آثار هنري متين با مديرمسئولي علي رضا اسماعيلي، انتشارات ميزان با مدير مسئولي عباس شيري، انتشارات مينوي خرد با مدير مسئولي پروانه شعباني صمغ‌آبادي، انتشارات عصر داستان با مديرمسئولي محمد حسني و انتشارات فرهنگ معاصر با مديرمسئولي داوود موسايي به عنوان ناشران برگزيده معرفي شدند. و در حضور دكتر حسن روحاني رئيس جمهوري، علي جنتي وزير ارشاد و دكتر سيدعباس صالحي معاون فرهنگي وزير، جوايز خود را دريافت كردند. بيست و هفتمين نمايشگاه كتاب تهران از امروز تا بيستم ارديبهشت از ساعت 10 صبح تا 8 شب پذيراي علاقه‌مندان است.