اجلاس وزراي امور خارجه كشورهاي ساحلي درياي خزر در مسكو برگزار شد ظريف: نظام حقوقي جامع،كامل و مترقي براي درياي خزر تدوين مي‌كنيم

اجلاس وزراي امور خارجه کشورهاي ساحلي درياي خزر روز گذشته در مسکو برگزار شد. به گزارش خبرنگاراعزامي اطلاعات از مسکو، اين اجلاس با هدف تمهيد مقدمات و هماهنگي لازم براي برگزاري اجلاس سران درشهريور ماه در آستاراخان جمهوري فدراتيو روسيه، برگزار شد. تاکيد بروجود رژيم حقوقي حاکم بر درياي خزر بر اساس معاهدات ايران و شوروي و رد ادعاي خلاء حقوقي در اين زمينه، الزام آور بودن معاهدات منعقده ميان ايران و شوروي تا توافق جديد، نبود مرز بندي در درياي خزر، لزوم رعايت اصل اتفاق آرا درتصميمات، لزوم حل و فصل مسائل از طرق مسالمت آميز، مخالفت با دخالت کشورهاي ثالث، پذيرفته نشدن اقدامات يکجانبه وتعيين و اعلام محدوده 20 درصدي از بستر درياي خزر به عنوان حداقل منطقه انحصاري ايران براي بهره برداري از منابع نفت و گاز، ازجمله اصول اساسي حاکم بر مواضع ايران درباره درياي خزر است . دکتر ظريف وزيرامورخارجه در سخناني در اين اجلاس با بيان اين که تلاش من و همکارانم در کشورهاي ساحلي اين خواهد بود که خزر را همانگونه که به ما به ارث رسيده است، زلال، شفاف، پاک و ايمن به آيندگان بسپاريم، افزود:تلاش مي‌کنيم چنان نظام حقوقي جامع، کامل و مترقي تدوين کنيم که نه تنها پاسخگوي نيازهاي کنوني باشد، بلکه تحسين نسل هاي آينده را به دليل دقت و جامعيت مذاکره کنندگان برانگيزد. وزير خارجه گفت: خوشبختانه اراده سياسي رهبران پنج کشور ساحلي بر اين است که اين دريا همواره درياي صلح و دوستي ، توسعه و شکوفايي پايدار، همکاري متقابل و حسن همجواري باشد. وي با بيان اين که کشورهاي ساحلي تاکيد دارند که تا زمان تعيين رژيم حقوقي جديد رژيم هاي توافق شده فعلي برگرفته از موافقتنامه هاي 1921 و 1940 درمواردي مانند آزادي دريانوردي تجاري، ماهيگيري، منع تردد ساحلي وايجاد کمربند انحصاري شيلاتي همانگونه که تاکنون اعمال شده اند، درآينده هم اعمال خواهد شد. ظريف در بخش ديگري از سخنانش گفت: جمهوري اسلامي ايران اعتقاد دارد که مذاکرات ثمربخش براي تدوين نظام حقوقي جامع و پايدار ، مبتني بر اصول و موازين حقوق بين الملل ، منصفانه بودن نتايج تحديد حدود، اتفاق آراي پنج جانبه و انحصار حاکميت،حقوق حاکمه و صلاحيت در اين دريا صرفا به پنج کشور ساحلي ، بايد هر چه سريعتر به نتيجه برسد. ظريف گفت: ايران همچنين اعتقاد دارد براي حل مسائل اين دريا بايد شيوه‌هايي اتخاذ شوند که منافع بلند مدت، همه جانبه و مصالح جمعي را به ارمغان بياورد. بنابراين تفکيک بين منافع زودگذر و پايدار لازم است. از اين رو اعتقاد داريم رژيم حقوقي جديد با شيوه‌هايي تعيين خواهد شد که پاسخگوي انتظارات و نيازهاي مردم کشورهاي ساحلي (اعم از نسل هاي حاضر و آينده) باشد بر اين اساس الگوهاي تعيين حدود بايد براي همه طرف‌ها قابليت دفاع در سطوح ملي را داشته باشد. ظريف در ادامه سخنانش گفت: جمهوري اسلامي ايران با در نظر داشتن توافق و اتفاق آرا همه کشورهاي ساحلي درياي خزر آمادگي خود را براي نهايي ساختن اسناد مذکور براي امضاء در اجلاس سران اعلام مي دارد . وي ادامه داد: متاسفانه برخي بازيگران فرامنطقه‌اي، درياي خزر را مترادف با منابع انرژي نفت و گاز تعريف مي‌کنند و از زواياي ديگر مانند "محيط زيست بسيار شکننده"، "منابع زنده" و "صلح و ثبات پايدار" غافل هستند. ظريف گفت: تبديل درياي خزر به درياي صلح، دوستي و ثبات، پرهيز از رقابت‌هاي تسليحاتي، خودداري از کاربرد نيروهاي مسلح، حضور نداشتن نيروهاي مسلح کشورهاي غيرساحلي از پيش فرض‌هاي اساسي براي تضمين صلح و ثبات پايدار در منطقه محسوب مي‌شود. اين امنيت نيز به خودي خود، شکوفايي اقتصادي و رفاه مردم را در پي خواهد داشت. وزير امور خارجه کشورمان ادامه داد: خوشبختانه موافقت‌نامه امنيتي در درياي خزر به امضا رسيده است و مشتاق هستيم که در آينده نزديک بتوانيم درباره سازوکارهاي مربوط به ساخت و ساز و همکاري‌هاي نظامي نيز به تفاهم برسيم. وي اضافه کرد: يکي از موضوعات مورد توافق در اجلاس قبلي سران، برگزاري اجلاس رييسان جمهور به ميزباني روسيه بود که با اعلام آمادگي اين کشور براي برگزاري اجلاس سران، مقدمات برگزاري آن از سال گذشته در سطح نشست‌هاي گروه کاري خزر آغاز شد. ظريف افزود: در ساليان اخير، معاهداتي در زمينه حفاظت از محيط زيست و همکاري‌هاي امنيتي در درياي خزر به امضا رسيده است. همچنين مذاکرات مربوط به تدوين موافقت‌نامه‌هاي مربوط به همکاري درباره موافقت‌نامه آب و هواشناسي و همکاري در زمينه حوادث غيرمترقبه مراحل نهايي خود را طي مي‌کنند. مذاکرات مربوط به بررسي موافقتنامه مديريت و حفاظت از منابع زنده اين دريا نيز ادامه دارد. وزير امور خارجه کشورمان بابيان اين که تدوين، تصويب و اجراي کنوانسيون چارچوبي حفاظت محيط زيست درياي خزر که با عنوان "کنوانسيون تهران" خوانده مي‌شود، به عنوان يک گام بلند، نشان داد که حفظ محيط زيست يک اصل مهم براي همه فعاليت‌ها در درياي خزر است اظهارنظر کرد: اگر اين کنوانسيون در آينده نزديک از بازوهاي اجرايي خود يعني پروتکل‌هاي الحاقي برخوردار و ترتيبات نهايي آن در اسرع وقت نهايي شود، خواهد توانست نقش بي‌بديلي در بهبود وضع نامطلوب کنوني محيط زيست و محافظت از تنوع جانوري و گياهي آن داشته باشد. ظريف يادآور شد: در نتيجه مذاکرات و تلاش‌هاي ارزنده چند سال اخير، توافقات بسيار جزيي حاصل شده است. با اين حال هنوز برخي ابعاد مهم از حقوق و تکاليف کشورهاي ساحلي به دليل ماهيت چند بعدي و پيچيده، نيازمند مذاکرات کارشناسي بيش‌تري است که در نتيجه جديت و عزم کشورها براي فهم مشترک، ما را نسبت به توافقات نهايي خوشبين مي‌کند. رئيس دستگاه ديپلماسي کشورمان تاکيد کرد: معتقدم و اميدوارم که اين نشست‌ها صرفا به مذاکره براي تدوين نظام حقوقي بسنده نکند. توانمندي‌هاي اقتصادي و سياسي کشورهاي ساحلي ايجاب مي‌کند که در عرصه‌هاي انرژي اعم از نفت، گاز و برق، بازرگاني، کريدورهاي حمل و نقل، ترانزيت، بنادر و دريانوردي، جهانگردي، محيط زيست، اقتصاد، فرهنگ و ... همکاري‌هاي بيش‌تري صورت پذيرد. ظريف گفت: اين همکاري‌ها در صورتي که با مديريت يکپارچه و برنامه‌ريزي بلند مدت همراه شود و به تاسيس نهادهاي دايمي منطقه‌يي مانند سازمان همکاري‌هاي اقتصادي منجر شود، خواهد توانست کشورهاي ما را به الگويي در منطقه و جهان مبدل کند.وزير امور خارجه کشورمان هم‌چنين در بخشي از سخنانش در اين نشست، درياي خزر را دريايي با شکوه توصيف کرد که با موقعيت بي‌مانند و داشته‌هاي تحسين برانگيز و موهبت خدادادي به مردم پنج کشور ساحلي، روز به روز پيوندهاي آنان را مستحکم مي‌کند. او گفت: اين پهنه آبي منحصر به فرد فرصت بي‌نظيري فراهم کرده که ثروت، رفاه و آرامش روز افزون را نه تنها براي ساحل‌نشينان، بلکه به تمامي شهروندان کشورهاي ساحلي ارزاني داشته است. ظريف تاکيد کرد: زيستگاه درياي خزر در بلنداي تاريخ خود هيچ‌گاه اسير مرزبندي‌هاي محدوديت‌زا نشده، از اين رو همواره به عامل همبستگي متقابل فرهنگ‌هاي پيراموني شهرت دارد. ظريف در اين نشست از روسيه به دليل برگزاري موفق اين نشست تشکر کرد. تفاهم 5 کشور حاشيه خزر براي حذف موارد اختلافي "نشست کارشناسان و نمايندگان ويژه کشورهاي ساحلي درياي خزر در تهران برگزار مي‌شود." اين مطلب رادکتر محمد جواد ظريف وزيرامورخارجه ، عصر ديروز در پايان نشست وزيران خارجه کشورهاي ساحلي خزر در مسکو به ايسنااعلام کردو گفت: کشورها درباره ضرورت تلاش مشترک بين خود براي اين دريا تاکيد دارند. اين که با توجه به اصل انصاف با يکديگر توافق کنند. او افزود: با توجه به اين که اين جلسه‌اي مقدماتي براي اجلاس سران در آستراخان بود وتوافقات خوبي در بيانيه و اعلاميه کشورها داشتيم. برخي موارد باقي مانده است که در نشست کارشناسي و نمايندگان ويژه که در تهران خواهد بود و بعد در نشست آستراخان در آستانه‌ اجلاس سران بررسي مي‌شود. جلسه از آنچه که پيش‌بيني مي‌شد بهتر پيش رفته است و درباره رسيدن به راه‌حل درباره نکاتي که هنور توافق حاصل نشده، تفاهم‌هاي خوبي صورت گرفته است؛ از جمله درباره همکاري کشورها در درياي خزر در زمينه زيست محيطي، حفاظت از منابع زنده درياي خزر و حفظ امنيت و ثبات در اين دريا و جلوگيري از حضور بيگانگان تصميم‌گيري‌هاي خوبي شد که اميدواريم زمينه همکاري بيشتر باشد. ظريف گفت: جلسه در حدي که توقع مي‌رفت و شايد بهتر از آنچه که پيش‌بيني مي‌شد، بود. درباره حذف برخي از موارد اختلاف و رسيدن به راه‌حل درباره برخي مواردي که هنوز توافق حاصل نشده بود، تفاهم‌هاي خوبي صورت گرفت. وزير امور خارجه کشورمان افزود: در اين نشست هم بحث‌هاي دو جانبه با وزيران و هم در بخش‌هاي مشترک با 5 کشور درباره موضوعات مختلفي که منطقه ما با آن دست به گريبان است ،صحبت کرديم که در بسياري از آن‌ها مواضع و ديدگاه‌هاي نزديک به يکديگر داريم. وي گفت: هدف اصلي ما آماده کردن زمينه براي همکاري هماهنگ در يک پهنه آبي منحصر به فرد است که اين پنج کشور را به هم وصل کرده و در طول تاريخ درياي همکاري و صلح بوده و اميدواريم با نشست سران در آستراخان اين همکاري تقويت شود و ادامه يابد. ديدار وزراي خارجه ايران و روسيه وزراي امور خارجه ايران و روسيه در حاشيه اجلاس وزراي خارجه کشورهاي ساحلي درياي خزر ديدار و درباره موضوع هاي مختلف دوجانبه، منطقه اي و بين المللي گفتگو کردند . در اين ديدار دو طرف نسبت به تداوم رايزني در طيف وسيعي از موضوعات منطقه اي و بين المللي از جمله امنيت منطقه اي و تروريسم تاکيد کردند. ظريف و لاوروف همچنين در مذاکرات خود درباره همکاري در حوزه خزر، تدوين رژيم حقوقي و افزايش ارتباط و همکاري مجالس دو کشور گفتگو کردند. وزراي خارجه دو کشور ضمن پيگيري چگونگي اجرا و پيشرفت توافقات به عمل آمده در مذاکرات سال گذشته روساي جمهوري دو کشور دربيشکک ( در حاشيه اجلاس سازمان همکاري هاي شانگهاي) ديدار آتي دکتر روحاني و پوتين در اجلاس سيکا در شانگهاي را گام موثرديگري در حوزه همکاري هاي تهران و مسکو ارزيابي کردند. به گزارش خبرنگار ما، ظريف و لاوروف دراين مذاکرات درباره تحولات مختلف منطقه اي و بين المللي از جمله اوضاع سوريه گفتگو کردند. مذاکرات هسته اي ايران و 1+5 هم در اين ديدار مورد گفتگو قرار گر فت و طرفين بر دستيابي به راه حل جامع درزمانبندي پيش بيني شده ابراز اميدواري کردند . درياي صلح و دوستي وزير امور خارجه در بدو ورود به مسکو ابراز اميدواري کرد با همکاري و تفاهم ميان کشورهاي ساحلي درياي خزر بتوان از يک درياي صلح و دوستي بر اساس انصاف ودرک مشترک بهترين استفاده را براي بهبود وضع زندگي همه کشورهاي ساحلي کرد. ظريف که براي شرکت در اجلاس وزراي امور خارجه کشورهاي ساحلي درياي خزر به روسيه سفر کرده است ،درباره ديدار با همتاي روس خود گفت: با دوستان فدراسيون روسيه گفتگو هاي مستمري درباره مسائل دوجانبه ، منطقه اي و هسته‌اي داريم. به گفته وي در اجلاس خزر درباره مسائل درياي خزر بحث و گفتگو مي شود. وزراي خارجه پنج کشور ساحلي درياي خزر در پايان اين اجلاس عکس يادگاري گرفتند.